Tải bản đầy đủ (.pdf) (19 trang)

SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA CÔNG NƯƠNG DIANA TỪ THẬP NIÊN 80 VÀ 90 CỦA THỂ KỶ XX ĐẾN HIỆN TẠI DƯỚI GÓC NHÌN VĂN HÓA ĐẠI CHÚNG

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.32 MB, 19 trang )



TIỂU LUẬN CUỐI KỲ

ĐỀ TÀI: SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA CÔNG NƯƠNG DIANA TỪ
THẬP NIÊN 80 VÀ 90 CỦA THỂ KỶ XX ĐẾN HIỆN TẠI
DƯỚI GĨC NHÌN VĂN HĨA ĐẠI CHÚNG


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU.............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài....................................................................................... 1
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu........................................................... 1
3. Mục đích nghiên cứu................................................................................ 1
4. Quan điểm tiếp cận và phương pháp nghiên cứu................................. 1
5. Đóng góp của đề tài nghiên cứu.............................................................. 2
NỘI DUNG...........................................................................................................2
Chương 1: Cơ sở lý luận...............................................................................2
1. Khái niệm “Văn hóa đại chúng”.......................................................2
2. Khái niệm “Biểu tượng đại chúng”.................................................. 3
Chương 2: Khái quát về cuộc đời của Công nương Diana...................... 3
1. Tuổi thơ, học vấn và sự nghiệp của Công nương Diana trước khi
kết hơn......................................................................................................3
2. Cuộc hơn nhân với hồng tử Charles...............................................3
3. Tự do và cái chết................................................................................. 4
Chương 3: Ảnh hưởng của Cơng nương Diana đến với văn hóa đại
chúng.............................................................................................................. 5
1. Biểu tượng thời trang......................................................................... 5
1.1. Phong cách thời trang mới mẻ, ấn tượng của Công nương
Diana.................................................................................................. 5
1.2. Phong cách thời trang ảnh hưởng xuyên thời đại................. 8


2. Diana là nguồn cảm hứng cho phim ảnh và sách..........................11
2.1. Phim ảnh...................................................................................11
2.2. Sách........................................................................................... 12
3. Tác động tích cực đến xã hội........................................................... 13
3.1. Các dự án thiện nguyện.......................................................... 13
3.2. Giúp thay đổi nhiều vấn đề xã hội.........................................14
Chương 4: Cơng nương Diana dưới góc nhìn văn hóa đại chúng.........15
1. Tính đại chúng.................................................................................. 15
2. Tính mới lạ........................................................................................ 15
3. Tính thương mại............................................................................... 15
KẾT LUẬN........................................................................................................ 16
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................ 16


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Diana Frances Spencer luôn được công chúng biết đến là một Công
nương xứ wales. Công nương Diana không chỉ là một trong những thành viên
nổi tiếng nhất của gia đình Hồng gia Anh, mà Cơng nương Diana cịn là một
biểu tượng thời trang có sức ảnh hưởng đến toàn cầu và là một người phụ nữ
với trái tim nhân hậu, yêu thương con người.
Tôi làm đề tài về Sự ảnh hưởng của Công nương Diana từ thập niên 80
và 90 của thế kỷ XX đến hiện tại dưới góc nhìn văn hóa đại chúng là vì các lý
do sau. Thứ nhất, dưới góc nhìn văn hóa đại chúng thì Cơng nương Diana
chính là một biểu tượng quốc tế, là một người có sức ảnh hưởng rất lớn trên
toàn cầu. Thứ hai, đề tài này có thể lý giải được vì sao Cơng nương Diana
ngồi việc được công chúng biết đến như là một thành viên trong gia đình
Hồng gia Anh, Cơng nương Diana rất được lịng của cơng chúng, được cả thể
giới mến mộ bởi một vẻ đẹp dịu dàng, một tấm lòng hào hiệp và thánh thiện, là
biểu tượng thời trang trên thế giới. Thứ ba, phong cách thời trang của Công

nương Diana khơng chỉ có sức ảnh hưởng trong nhưng năm 80 và 90, mà
những trang phục mà Diana mặc còn ảnh hưởng đến cho đến hiện nay; đặc biệt
phong cách Diana chính là nguồn cảm hứng bất tận cho các ngơi sao
Hollywood; cuộc đời của Công nương Diana cũng là nguồn cảm hứng trong
phim ảnh và sách.
Mặc dù Công nương Diana ra đi đã 24 năm nhưng vẫn luôn được cả thế
giới nhớ đến như một nhân vật trường tồn. Công nương Diana là một người có
sức ảnh hưởng rất to lớn, dù là sinh thời hay hiện tại thì cơng nương xứ Wales
vẫn luôn chiếm trọn con tim của biết bao nhiêu người bởi di sản thời trang mà
bà đã để lại cũng như là những dự án thiện nguyện, giúp đỡ những mảnh đời
bất hạnh, một người phụ nữ giàu lịng nhân ái và được cơng chúng mến mộ,
u thương vì sự giản dị, chân thật trong tính cách của mình.
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là nghiên cứu Công nương Diana,
cụ thể nghiên cứu về là sự ảnh hưởng của Cơng nương Diana dưới góc nhìn
văn hóa đại chúng. Phạm vi nghiên cứu là ảnh hưởng của Công nương Diana ở
nước Anh và trên toàn thế giới. Thời gian nghiên cứu là sự ảnh hưởng từ những
năm 80 và 90 của thế kỷ XX đến hiện nay.
3. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của đề tài này là tơi muốn tìm hiểu về cuộc đời,
phong cách thời trang độc đáo, tạo ra những xu hướng mới mẻ, công việc từ
thiện, những đóng góp cho xã hội của cố cơng nương Diana. Lý giải vì sao
phomg cách thời trang của Công nương Diana luôn được ưa chuộng, và cuộc
đời bà là nguồn cảm hứng cho cả phim ảnh và sách. Tôi muốn làm rõ sự ảnh
hưởng của công nương Diana trên tồn cầu dưới góc nhìn văn hóa đại chúng.
4. Quan điểm tiếp cận và phương pháp nghiên cứu

1



Quan điểm tiếp cận của đề tài này là dựa trên lịch đại, xác định được sự
ảnh hưởng của Công nương Diana bắt đầu từ thời điểm nào, phong cách thời
trang có sức ảnh hưởng từ những năm 80 và 90 cho đến ngày, nguồn cảm hứng
cho phim ảnh, sách cùng những dự án thiện nguyện để lại cho đời của cố Cơng
nương Diana. Để từ đó thấy được những giá trị văn hóa đại chúng từ sự ảnh
hưởng của Cơng nương xứ Wales.
Nghiên cứu đề tài bằng hình thức thu thập và xử lý dữ liệu dựa trên các
tư liệu tĩnh. Đồng thời kết hợp các phương pháp như:
- Phân tích tổng hợp: Tìm hiểu, thu thập thơng tin từ các tài liệu, báo,
internet, hình ảnh,… có liên quan đến đề tài nghiên cứu. Sau đó tổng hợp, phân
tích trên cơ sở dữ liệu đã thu thập được, đồng thời đưa ra các quan điểm, ý kiến
cá nhân phù hợp để làm rõ đề tài.
- Phương pháp lịch sử: Tìm hiểu về cuộc đời, quá khứ, phong cách thời
trang thập niên 80 và 90 của Công nương Diana. Đồng thời tìm hiểu về những
hoạt động từ thiện và những giá trị cuộc sống mà Công nương mang lại. Từ đó
hiểu được phẩm chất, tính cách của Cơng nương Diana là một người có trái tim
nhân hậu, một tấm lịng hào hiệp đối với các mảnh đời bất hạnh.
- Phương pháp liên ngành: Nghiên cứu về Công nương Diana dưới góc
nhìn văn hóa đại chúng, nghiên cứu về truyền thơng để từ đó thấy được sự mến
mộ của cơng chúng đối với Công nương Diana, thấy được một biểu tượng thời
trang có sức ảnh hưởng xuyên thời đại.
5. Đóng góp của đề tài nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu về Công nương Diana từ góc nhìn văn hóa đại chúng
sẽ góp phần vào việc tìm hiểu, nghiên cứu cuộc đời và sự ảnh hưởng của Công
nương Diana. Cung cấp những hiểu biết, những vấn đề mà tơi tìm hiểu được về
cơng nương Diana - một biểu tượng thời trang, biểu tượng cho lịng nhân ái cho
những ai muốn tìm hiểu về cuộc đời của cơng nương xứ Wales. Đóng góp một
đề tài nghiên cứu liên quan đến văn hóa đại chúng, từ góc nhìn văn hóa đại
chúng.
NỘI DUNG

Chương 1: Cơ sở lý luận
1. Khái niệm “Văn hóa đại chúng”
Theo A.A Radughin: “Văn hóa đại chúng là những sản phẩm văn hóa
được sản xuất hàng ngày với khối lượng lớn, được giới thiệu cho công chúng
rộng rãi nhất theo các kênh truyền thông đại chúng khác nhau, được tiêu thụ
bởi tất cả mọi người, không phụ thuộc vào địa điểm và đất nước sinh sống”.
Văn hóa đại chúng là: “tập hợp các thực hành,tín ngưỡng và các đối
tượng thể hiện những ý nghĩa được chia sẻ rộng rãi nhất của một hệ thống xã
hội. Nó bao gồm các đối tượng truyền thơng, giải trí và thư giãn, thời trang và
xu hướng, và các quy ước ngôn ngữ, cùng những thứ khác. Văn hóa đại chúng
thường gắn liền với văn hóa đại chúng hoặc văn hóa dân gian, và phân biệt với
văn hóa cấp cao và các nền văn hóa thể chế khác nhau (văn hóa chính trị, văn

2


hóa giáo dục, văn hóa pháp luật, v.v.).” (Dustin Kidd, 28/02/2017, Popular
Culture, ).
2. Khái niệm “Biểu tượng đại chúng”
Có thể hiểu biểu tượng đại chúng hay còn gọi là biểu tượng quần chúng,
có khi là một người nổi tiếng, một ngơi sao nhạc pop, một nhân vật nào đó
thậm chí là một vật thể lộ diện trong nền văn hóa đại chúng được coi là thiết
lập nên đặc tính nhất định của một xã hội hay thời đại cụ thể.
Chương 2: Khái quát về cuộc đời của Công nương Diana
1. Tuổi thơ, học vấn và sự nghiệp của Công nương Diana trước khi kết hôn
Diana - Công nương xứ Wales tên khai sinh là Diana Frances Spencer,
sinh ngày 1 tháng 7 năm 1961 tại Park House, Sandringham, Norfolk, vương
quốc Anh. Diana được sinh ra trong giới quý tộc Anh, dòng họ Spencer là quý
tộc lâu đời ở Anh và có quan hệ thân thiết với hoàng gia. Diana là người con
thứ tư trong số năm người con của Tử xước xứ Althorp - John Spencer (19241992). Khi Diana 7 tuổi thì ba mẹ bà ly hơn, Từ tước John Spencer giành được

quyền nuôi bà. Năm 1976,Tử tước John Spencer tái hôn với Raine
McCorquodale. Nhưng mối quan hệ giữa Diana và người mẹ kế vơ cùng tồi tệ.
Có thể thấy, tuổi thơ của Công nương Diana trải qua nhiều biến cố, đơi mắt của
bà chắc cũng vì thế mà ln tốt lên vẻ đượm buồn.
Ban đầu Diana học tại nhà dưới sự giám sát của cơ giáo Gertrude Allen.
Sau đó bắt đầu nhận sự giáo dục chính thức tại trường tư Silfield ở Gayton,
Norfolk và chuyển tới một trường nội trú dành cho nữ gần Thetford khi Diana
lên 9 tuổi, đó là trường Riddlesworth Hall. Năm 1973, Diana cùng các chị học
tại Trường nữ West Heath ở Sevenoaks, Kent. Mặc dù Cơng nương Diana
khơng tỏa sáng rrong việc học, thậm chí từng hai lần thi trượt kỳ thi O-level, đó
là kỳ thi kiểm tra kiến thức căn bản dành cho học sinh trung học cơ sở. Nhưng
tinh thần cộng đồng nổi bật của bà được công nhận bằng một giải thưởng từ
Weast Heath. Có lẽ số mệnh đã sắp đặt cho Cơng nương vào một điều gì đó lớn
lao hơn, “Tuy nhiên, cơ nữ sinh ngày đó đã có linh cảm rằng số mệnh của cô là
để dành cho một điều gì đó quan trọng hơn. Trong bộ phim tài liệu kể về cuộc
đời của chính mình có tên: “Diana: In Her Own Words”, cơ nói: “Tơi biết có
một điều gì đó lớn lao đang đến với tơi. Tơi sẽ chỉ ở yên tại chỗ và chờ đợi nó
đến.” (Thùy Tiên, 09/09/2019, Cơng nương Diana: Cuộc đời đẫm nước mắt
của đóa hồng nước Anh xinh đẹp, tài hoa nhưng bạc mệnh, ).
Để từ đó ta mới có thể thấy được một biểu tượng nhân đạo trên toàn cầu, một
trái tim nhân hậu, u thương con người.
Cơng nương Diana rất có tài năng trong âm nhạc, bà đã thể hiện tài năng
của mình với tư cách là một nghệ sĩ piano khơng chuyên. Đồng thời bà cũng rất
xuất sắc trong bơi lội và lặn, múa Ballet và nhảy điệu Clacket. Công nương
Diana đã từng công việc giảng dạy khiêu vũ cho thiếu niên cho đến khi một tai
nạn trượt tuyết khiến Diana phải nghỉ ba tháng. Diana cũng đã từng làm bảo
mẫu cho Robertsons - một gia đình người Mỹ sống ở London, làm trợ lý giáo
viên mầm non tại trường Young England ở Pimlic.
2. Cuộc hơn nhân với hồng tử Charles


3


Vào tháng 11 năm 1977, Diana lần đầu gặp Hoàng tử Charles, lúc đó
Diana mới 16 tuổi. Vào thời gian đó Hồng tử Charles đang hẹn hị với chị gái
của Diana. Họ khơng có tình cảm gì với nhau cho đến mùa hè năm 1980 khi
Diana xem Hoàng tử Charles chơi Polo tại lâu đài Balmoral và Hoàng tử lúc đó
đã có sự hứng thú nghiêm túc và xem Diana là một cơ dâu tiềm năng. Sau 13
lần hẹn hị, vào tháng 2 năm 1981, Hoàng tử Charles đã cầu hơn Diana và được
Diana chấp nhận.

Hình 2: Khoảng khắc hạnh phúc của Cơng nương Diana và Hồng tử Charles.
Nguồn: .

Năm 20 tuổi, Diana trở thành Công nương xứ Wales khi kết hơn với
Hồng tử Charles. Đám cưới của Hồng tử Charles và Diana vào năm 1981
được xem là một sự kiện lớn trên toàn thế giới, lễ cưới được phát sóng trên
truyền hình khắp thế giới, được 750 triệu khán giả truyền hình tồn cầu theo
dõi trong khi 600.000 khán giả xếp hàng trên đường phố để xem cặp đôi đến
buổi lễ.
Diana và Charles có với nhau hai người con trai, đó là Hồng tử William
Arthur Philip Louis sinh ngày 21 tháng 6 năm 1982 và Hoàng tử Henry Charles
Albert David hay còn được biết đến rộng rãi với biệt danh “Hoàng tử Harry”,
sinh ngày 15 tháng 9 năm 1984.
Cứ tưởng đây là một cuộc hôn nhân bền vững và hạnh phúc. Nhưng
Hồng tử charles và Cơng nương Diana ly hôn vào ngày 28 tháng 8 năm 1996,
kết thúc cuộc hôn nhân 15 năm.
3. Tự do và cái chết
Sau khi ly hơn, Cơng nương Diana làm rất nhiều việc có ích cho xã hội,
đặc biệt là cho tổ chức chữ thập đỏ và cho việc chống lại căn bệnh thế kỷ AIDS.

Công nương đã tự vực dậy tinh thần của mình khỏi những đau buồn, phiền
muộn bằng các hoạt động nhân đạo. Công việc từ thiện của Công nương Diana
xuất phát từ tấm lòng nhân đạo, yêu thương con người, hồn tồn khơng mang
mục đích chính trị.
Ngày 31 tháng 8 năm 1997, Công nương Diana đã chết trong một vụ tai
nạn ô tô trên đường hầm Pont de I’Alma ở Paris. Vụ tai nạn cũng dẫn đến cái
chết của Dodi Al-Fayed và tài xế Henri Paul, chỉ có vệ sĩ Trevor Rees là người
4


duy nhất sống sót. Sự ra đi đột ngột của Công nương Diana khi ở độ tuổi 36 sau
nhiều chuyện buồn đã làm cho cả nước Anh rúng động. Lúc bấy giờ trước điện
Kensington có cả một núi hoa tiếc thương cho Cơng nương là chúng ta có thể
thấy sự ảnh hưởng rất lớn của Công nương Diana đối với công chúng. Dù bạc
mệnh nhưng Công nương Diana mãi luôn là một biểu tượng đẹp nhất của
Hoàng gia Anh.
Chương 3: Ảnh hưởng của Cơng nương Diana đến với văn hóa đại chúng
1. Biểu tượng thời trang
1.1. Phong cách thời trang mới mẻ, ấn tượng của Công nương Diana
Công nương Diana là một biểu tượng của vẻ đẹp Hoàng gia Anh, một vẻ
đẹp vượt thời gian. Khơng chỉ có nhan sắc và khí chất hồn hảo, cơng nương
Diana cịn có phong cách thời trang rất lịch thiệp, trang nhã. Phong cách ăn
mặc của Công nương dựa trên cả nhu cầu của Hoàng gia và phong cách hiện
đại phổ biến ở Anh, phát triển xu hướng thời trang cá nhân của mình. Cơng
nương Diana chính là biểu tượng thời trang nổi bật nhất thế kỷ XX, mỗi khi
Cơng nương xuất hiện thì luôn là tâm điểm chú ý, thời trang của Công nương là
nguồn cảm hứng và định hình phong cách cho phái đẹp tồn thế giới.
Cơng nương Diana ln biết cách chọn lựa những trang phục cho mình
sao cho phù hợp với từng hoàn cảnh, từng thời điểm khác nhau. Chẳng hạn như
khi đến Paris thì Cơng nương sẽ mặc đầm Chanel, khi gặp các quan khách

người Nhật thì mặc váy Yuki, khi đi làm từ thiện sẽ mặc đồ giản dị, nhẹ nhàng.
Điều làm nên phong cách thời trang của Cơng nương Diana khơng phải là
những gì mà Cơng nương mặc, mà là sự phối hợp rất đẹp mắt, hài hòa giữa các
màu sắc, kiểu dáng, các phụ kiện lại với nhau. Chính vì thế mà trong bất cứ
trang phục nào, dù là quần jeans hay là những bộ đầm dạ hội sang trọng thì
Cơng nương vẫn ln rất ấn tượng và xinh đẹp.
Các thiết kế mà Công nương Diana mặc hiếm khi có đường cổ áo bình
thường. Thay vào đó là phần cổ áo khơng đối xứng. Chẳng hạn như chiếc váy
xanh do Versace thiết kế năm 1996. Công nương Diana có bờ vai rộng những
rất ưa chuộng mặc các trang phục có thiết kế tay áo rất lạ mắt. Tay áo phồng
được công nương lăng xê rất nhiệt tình vào những năm 1980.

5


Hình 3: Áo tay phồng. Nguồn: .

Hình 4: Cơng nương sử dụng nhiều màu sắc cho trang phục của mình. Nguồn:
.

Công nương Diana lựa chọn rất nhiều màu sắc trên cùng một bộ trang
phục, đặc biệt là sự phối hợp giữa các màu sắc đối lập đó chính là điểm tạo nên
phong cách và rất nổi bật. Sự phối hợp màu sắc hài hài hịa, tinh tế ấy ln
được đánh giá rất cao. Ở những trang phục một màu đơn giản thì địi hỏi người
mặc chúng phải có sự nhạy cảm thời trang sâu sắc. Với một người có khả năng
phối hợp nhuần nhuyễn các màu sắc, không ngần ngại diện các trang phục có
sự kết hợp tơng màu đậm.

Hình 5: Set đồ Jasper Conran tại Ottawa. Nguồn: .


Phong cách thời trang của Công nương Diana được coi là biểu tượng
thời trang bất hủ của thế giới. Phong cách thời trang ấy khơng đóng khung với
những bộ quần áo đúng chuẩn Hồng gia - “kín cổng cao tường”. Mà Cơng
nương Diana chẳng ngại mặc những trang phục gợi cảm có khoảng hở lưng
một cách chừng mực, những chiếc đầm hở vai hay những lựa chọn phá cách.
Không chỉ diện các bộ đầm xịe, Cơng nương Diana cịn diện những chiếc đầm
đầm body, có thiết kế tà rời. Những trang phục của Diana ln có sức hút vượt
thời gian, là nguồn cảm hứng cho giới mộ điệu học hỏi. Các trang phục của
Công nương Diana sử dụng nhiều chất liệu đa dạng khác nhau như chất liệu vải
lụa bóng, voan mỏng nhẹ hay sequin lấp lánh,… Năm 1983, Công nương
6


Diana diện set đồ Jasper Conran tại Ottawa, có chất liệu mỏng nhẹ. Được biết
rằng, Công nương Diana là người phụ nữ đầu tiên của Hoàng gia Anh “dám”
mặc các chất liệu mỏng nhẹ và độ xuyên thấu vừa phải dưới ánh nắng.
Cơng nương rất chuộng những trang phục có họa tiết kẻ sọc, họa tiết da
báo. Đặc biệt bộ áo tắm có họa tiết da báo mà Cơng nương Diana mặc từ rất lâu
trước khi nó trở nên cực kỳ phổ biến trong giới mộ điệu thời trang vào những
năm 2000.
Là một biểu tượng thời trang, nổi tiếng với phong cách thời trang ấn
tượng, mới mẻ. Công nương Diana đã luôn biết cách phá bỏ quy tắc để tạo cho
bản thân những phong cách thời trang đa dạng, thời thượng. Trong đó phải kể
đến một phong cách vơ cùng cá tính từ những outfit đậm chất menswear. Cơng
nương Diana diện tuxedo dáng nam, diện vest đeo cà vạt vào thời điểm mà quy
tắc về thời trang vô cùng hạn hẹp, khắt khe. Đơi khi Cơng nương cịn khéo léo
chọn những chiếc nơ thắt ở cổ với màu sắc nổi bật làm điểm nhấn. Cũng có lúc
Cơng nương phối cùng với giày cao gót mũi nhọn để cân bằng lại nét nam tính
của set đồ.


Hình 6: Phong cách thời trang đậm chất menswear. Nguồn: .

Hình 7: Sự kết hợp phong cách cổ điển và thể thao. Nguồn: .

Các set đồ đậm chất menswear như là sự phối hợp giữa quần jeans cùng
boots cao bồi và khoác thêm chiếc áo khoác oversize đến với các hoạt động thể
thao, cộng đồng. Đôi khi chỉ với áo sơ mi, sơ vin gọn gàng diện cùng với quần
jeans baggy, giày mules thì cũng mang một nét đẹp đơn giản và thu hút được
những người đam mê thời trang tối giản, mạnh mẽ; đay cũng là đặc trưng thời
7


trang những năm 80-90 của thế kỷ XX. Hay là sự kết hợp chiếc quần biker
short với áo nỉ và giày thể thao, thể hiện được sự cá tính, năng động.
1.2. Phong cách thời trang ảnh hưởng xuyên thời đại.
Là một biểu tượng thời trang toàn thế giới, phong cách thời trang của
Công nương Diana không chỉ trở thành xu hướng của những năm 80, 90 của
thế kỷ XX mà dấu ấn Công nương Diana vẫn luôn tồn tại bền bỉ theo thời gian.
Di sản thời trang mà Công nương để lại luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho
các nhà tạo mẫu.

Hình 8: Bộ sưu tập thời trang của hãng Off-White lấy cảm hứng từ phong cách “Du
jour” của Công nương Diana. Nguồn: .

Chẳng hạn như phong cách “Du jour” của Công nương Diana ảnh hưởng
đến cảm hứng sáng tạo của các nhà thiết kế thời trang. Nhà thiết kế Virgil
Abloh của hãng Off-White đã giới thiệu bộ sưu tập thời trang lấy cảm hứng từ
phong cách “Du jour” của cố Công nương trong tuần lễ thời trang mùa xuân
năm 2017 tại Paris.


Hình 9: Váy dáng vest kẻ sọc. Nguồn:
.

Hình 10: Đầm hai dây màu đỏ.
Nguồn: .

Chiếc váy dáng vest kẻ sọc mà Công nương đã diện khi đi cơng du ở
Italy vào ngày 20/04/1985 hiện nay nó vẫn hiện hữu ở nhiều cửa hàng trên thế
giới. Mẫu đầm hai dây màu đỏ xịe rộng bồng bềnh được Cơng nương diện khi
đi xem buổi diễn ballet tại Royal Opera House năm 1982 đến nay vẫn không hề

8


bị lỗi mốt. Các nhà thiết kế hiện nay vẫn áp dụng kỹ thuật xếp nếp, tạo phom
trên bộ đầm Catherine Walker mà Công nương mặc trong chuyến công du
Australia năm 1988.
Phong cách thời trang của Diana là nguồn cảm hứng bất tận của sao
Hollywood. Chẳng hạn như trang sức ngọc trai mà Công nương từng đeo vào
năm 1997 khi đến buổi biểu diễn ballet “Hồ Thiên nga”, thì đến nay nó vẫn
được sử dụng rộng rãi. Vào năm 2017, Jessica Chastain đeo một chuỗi ngọc
trai tại một sự kiện từ thiện cho amfAR. Năm 2019 tại buổi trình diễn của Dior
trong Tuần lễ thời trang Paris Jennifer Lawrence đã xuất hiện với một biến thể
của phụ kiện này.

Hình 11: Chuỗi ngọc trai. Nguồn: .

Thiết kế váy khoét lưng từng được Công nương Diana diện vào những
năm 80, cho đến nay mốt thời trang này được nhiều ngôi sao ưa thích. Vào năm
2015, Emily Blunt đã chọn một chiếc váy tương tự như vậy tại Liên hoan phim

Cannes lần thứ 68.

Hình 12: Thiết kế váy kht lưng. Nguồn: .

Cơng nương Diana xuất hiện vô cùng nổi bật khi diện chiếc đầm lệch
vai tại buổi ra mắt phim James Bond cách đây 30 năm. Hiện nay, các ngôi sao
rất chuộng kiểu đầm này trong các sự kiện. Anne Hathaway từng mặc chiếc
đầm tương tự trong “The Late Show With Stephen Colbert”, Renee Zellweger
thì mặc chiếc váy này tại lễ trao giải Oscar năm 2020.

9


Hình 13: Thiết kế đầm lệch vai. Nguồn: .

Hình 15: Họa tiết kẻ sọc. Nguồn: .

Họa tiết kẻ sọc trong phong cách thời trang của Công nương Diana đến
nay rất được ưa chuộng. Nếu như Công nương Diana mặc bộ trang phục sọc
với một vết cắt đơn giản kết hợp với một chiếc mũ trắng cùng bơng tai lớn, thì
Lady Gaga mặc một thiết kế kẻ sọc rất độc đáo và phối hợp với các phụ kiện
màu đen. Kourtney Kardashian thì chọn một chiếc váy sọc với đường cắt trơng
tương tự như chiếc váy mà Công nương đã mặc.
Vào năm 1987 trên thảm đỏ Liên hoan phim Cannes lần thứ 40, Công
nương Diana vô cùng xinh đẹp khi mặc chiếc váy xanh bồng bềnh. 30 năm sau,
Elle Fanning cũng mặc một chiếc đầm tương tự tại Met Gala.

Hình 16: Váy xanh bồng bềnh. Nguồn: .

10



Năm 1985 Công nương Diana vô cùng thanh lịch khi diện chiếc váy hở
vai kết hợp cùng với vòng cổ đính đá quý trong bữa tối ở Nhà Trắng. 35 năm
sau, Blacke Lively cũng đã diện thiết kế đó tại buổi ra mắt bộ phim “Rhythm
Section” mà cơ đóng chính. Trong lễ trao giải BAFTA năm 2018, Angeline
Jolie cũng mặc một chiếc váy tương tự.

Hình 17: Váy hở vai. Nguồn: .

Thông qua một số thiết kế tiêu biểu trên, ta có thể thấy rằng, những bộ
trang phục mà Cơng nương đã từng mặc vẫn có sức hút cho đến hiện nay.
Phong cách của Diana vượt xa thời đại, có sức ảnh hưởng lớn đối với ngành
thời trang trên toàn thế giới.
2. Diana là nguồn cảm hứng cho phim ảnh và sách.
2.1. Phim ảnh
Công nương Diana - một tượng đài nhan sắc được nhiều người mến mộ,
bà thậm chí cịn được mệnh danh là “người phụ nữ bị chụp ảnh nhiều nhất thế
giới”. Cuộc đời và số phận bi thảm của Công nương Diana trở thành một trong
những câu chuyện nổi tiếng về Hồng gia Anh. Cơng nương là một biểu tượng
thời trang tồn cầu, một người có trái tim nhân hậu. Chính vì cuộc đời nhiều
biến động cũng như tài năng, nhân cách của mình, Cơng nương Diana đã trở
thành đề tài, hình mẫu hấp dẫn cho nhiều tác phẩm phim ảnh.
Sau đây tôi sẽ nêu một số bộ phim nổi bật khi tái hiện lại hình ảnh Cơng
nương Diana:
Phim The Royal Romance of Charles and Diana (1982) và Charles and
Diana: Unhappily Ever After (1992), cả hai bộ phim này là do nữ diễn viên
Catherine Oxenberg thể hiện vai Diana. Được biết, nữ diễn viên cũng là một
thành viên của Hoàng gia. Hai bộ phim này ra mắt cách nhau 10 năm. Nếu The
Royal Romance of Charles and Diana là bộ phim kể về chuyện tình đẹp của

Vương phi Diana và Thân vương Charles thì Charles and Diana: Unhappily
Ever After lại xoay quanh cuộc hôn nhân đổ vỡ của họ, giữa hàng loạt bàn tán
của công chúng.
Phim Diana: A Tribute to the People's Princess (1998) do nữ diễn viên
Amy Seccombe thủ vai chính. Phim được sản xuất sau một năm ngày Công
nương Diana tử nạn, bộ phim được xem như là lời tri ân tới Công nương Diana.
Bộ phim Whatever Love Means (2005) do nữ diễn viên Michelle
Duncan đảm nhận vai Diana. Tên phim cũng được lấy từ câu nói nổi tiếng của
Thân vương Charles trong buổi phỏng vấn bên cạnh Công nương Diana,
11


Whatever Love Means có thể tạm dịch là Cho dù tình u có nghĩa là gì chăng
nữa. Bộ phim kể về mối tình của Cơng nương Diana và Hồng tử Charles trước
khi kết hôn.
Nữ diễn viên Genevieve O'Reilly đã thể hiện Công nương Diana trong
bộ phim Diana: Last Days of a Princess (2007) kể về hai tháng trước khi Công
nương đột ngột qua đời.
Năm 2016, bộ phim The Crown do Emma Corrin đóng vai chính. Emma
Corrin được xem là nữ diễn viên thành công nhất với vai Công nương Diana.
Với tạo hình “giống hệt” như nguyên mẫu cùng với khả năng diễn xuất đỉnh
cao, nữ diễn viên Emma Corrin nhận được đề cử Quả Cầu Vàng cho vai diễn
này.
Spencer (2021)có sự tham gia của nữ diễn viên đình đám Kristen
Stewart, vai diễn được sự tán thưởng của giới phê bình. Bối cảnh của bộ phim
là Giáng sinh năm 1991, tưởng tượng tình tiết Diana trốn khỏi cuộc hơn nhân
khơng hạnh phúc với Hồng tử Charles. Thực tế, cuộc hơn nhân kết thúc sau
một “tối hậu thư” từ nữ hoàng năm 1995.
Và bộ phim The Crown (2022) có lẽ là một bộ phim đang được trông
đợi từ khán giả thế giới. Bộ phim có xu hướng đổi diễn viên mỗi hai mùa nhằm

thể hiện đúng tạo hình của Diana trong suốt chiều dài lịch sử. Diễn viên thủ vai
Công nương Diana thời điểm U40 là nữ minh tinh của hàng loạt phim bom tấn
Hollywood Elizabeth Debicki. Nữ diễn viên cũng sẽ tái hiện lại cuộc đời công
nương Diana thời điểm bà tử nạn năm 1997.
2.2. Sách

Hình 18: Sách về Cơng nương Diana. Nguồn: .

Không chỉ là nguồn cảm hứng cho phim ảnh, cuộc đời của Công nương
Diana cũng trở thành nguồn cảm hứng cho các tác phẩm sách. Chẳng hạn như
cuốn tiểu thuyết mang tên “DIANA” được chấp bút bởi Isabelle Rivère - một
nhà báo, nhà văn người Pháp chuyên viết các tác phẩm về nước Anh và Hoàng
gia Anh; và Caroline Babert - một biên tập viên về mảng Chính trị & Văn hóa
kỳ cựu của nhiều tạp chí lớn. Đây là cuốn tiểu thuyết được viết bằng những hư
cấu dựa trên các sự kiện có thật về cuộc đời của cố Công nương Diana. Cuốn
tiểu thuyết này hé mở những góc khuất chưa từng được tiết lộ về Cơng nương
Diana. Khi đọc cuốn tiểu thuyết này thì người đọc sẽ có một góc nhìn hồn

12


tồn khác và vơ cùng thú vị về cơng nương. Một người phụ nữ vơ cùng phóng
khống, si tình, cuồng nhiệt đơi khi có chút ích kỷ trong tình u. Và cũng là
một người rất cứng rắn gạt bỏ những khó khăn để theo đuổi những lý tưởng mà
Cơng nương cho là đúng đắn.
Quyển sách “Diana và Hoàng Tộc” của Paul Burrell miêu tả về cuộc
hôn nhân của Công nương Diana. Burrell từng phụng sự cho Diana và đồng
thời cũng trở thành người bạn thân đáng tin cậy của Công nương. Vì thế quyển
sách được viết vơ cùng tường tận, ông đã cho người đọc thấy được hình ảnh
một Công nương với trái tim nhân hậu, yêu thương con người, một biểu tượng

nhân đạo qua quyển sách ấy được thể hiện vơ cùng chân thực.
3. Tác động tích cực đến xã hội
3.1. Các dự án thiện nguyện
Công nương Diana được công chúng biết đến không chỉ là một biểu
tượng nhan sắc và khí chất đỉnh cao, một biểu tượng thời trang bất hủ, phong
cách thời trang ảnh hưởng xuyên thời đại. Mà Cơng nương Diana cịn được
cơng chúng nước Anh và toàn thế giới mến mộ bởi trái tim nhân ái, yêu thương
và giúp đỡ những hoàn cảnh bất hạnh. Cơng nương chính là một biểu tượng về
tấm lịng nhân đạo cao cả.
Nhiều ý kiến cho rằng, Công nương Diana gây ảnh hưởng đến hoạt động
từ thiện nhiều hơn bất kỳ ai trong thế kỷ 20. Không biết nhận định như vậy là
đúng hay sai nhưng Công nương Diana đã tham gia rất nhiều dự án thiện
nguyện, trên nhiều lĩnh vực như là bảo vệ động vật, xóa đói, nghiên cứu ung
thư, nâng cao nhận thức bệnh tâm lý, và rất nhiều vấn đề khác,…

Hình 19: Cơng nương Diana tham gia hoạt động từ thiện. Nguồn: .

Cuộc đời của Công nương gặp có nhiều bi kịch nhưng bà vẫn vượt qua
và ln mang trong mình một tấm lịng nhân hậu, một trái tim nhân ái. Cơng
nương đã tự mình vực dậy tinh thần, vượt qua những đau khổ sau sự đổ vỡ hơn
nhân để tìm thấy niềm vui trong cơng việc từ thiện, bà đã dành cả cuộc đời để
giúp đỡ mọi người. Công nương là người bảo trợ cho gần 100 tổ chức từ thiện ,
gồm có tổ chức Chữ thập, nhiều quỹ chống AIDS và ung thư, mạng lưới những
người sống sót trong bom mìn,… Đồng thời tận dụng địa vị của mình để hỗ trợ
nhiều tổ chức nhân đạo trên khắp thế giới. Cùng với tổ chức “London
Lighthouse” ở nước Anh, Cơng nương chính là người tiên phong chống lại căn
bệnh thế kỷ AIDS.

13



Công nương Diana đã di chuyển nhiều nơi trên khắp thế giới để thăm
các bệnh viện mà Công nương hỗ trợ. Công nương chiếm trọn trái tim bởi sự
không ngần ngại tiếp xúc với những người vô gia cư, người nghiện thuốc,…
Công nương yêu thương con người bằng cả trái tim, “Trong một bài
phỏng vấn khi cịn sống, Cơng nương Diana từng nói: Tơi làm theo chỉ dẫn của
trái tim chứ khơng phải cái đầu. Cần có ai đó phải ra ngồi kia, thể hiện tình
u thương với con người.” (J.D, Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị, 18/10/2021,
7 lý do khiến Diana dù là một "Công nương nổi loạn" nhưng lại là nhân vật
được yêu mến nhất Hoàng gia Anh, ). Mỗi lần ghé thăm các
bệnh viện, Công nương Diana ngồi lại giường bệnh và nắm tay bệnh nhân mà
không cần đeo găng tay, sẵn sàng ôm lấy những đứa trẻ bên đường. Diana đến
nghĩa trang tưởng niệm nạn nhân chiến tranh trong chuyến đi tới Bosnia. Khi
đó Cơng nương trơng thấy một người phụ nữ khóc bên mộ con trai, bà đã đến
bên ôm và vỗ về người phụ nữ ấy một cách đầy yêu thương.
Trong buổi đấu giá năm 1997, công nương đã bán đấu giá 79 chiếc váy
nổi tiếng nhất của mình để qun góp cho quỹ từ thiện điều trị ung thư và
nghiên cứu về HIV/ AIDS.
Công nương Diana không ngừng tham gia các dự án thiện nguyện không
ngừng từ cuối những năm 1980, nên Công nương đã được công chúng đặt cho
cái tên là Nữ hoàng của trái tim (Queen of Hearts).
3.2. Giúp thay đổi nhiều vấn đề xã hội
Công nương Diana luôn muốn hướng sự chú ý của công chúng vào các
vẫn đề hệ trọng. Công nương là người mở đầu chủ đề về bệnh tâm thần, dù cho
vấn đề này không thường được nhắc đến. Diana cũng thừa nhận trong một buổi
phỏng vấn là bà từng gặp khó khăn với chứng trầm cảm, bệnh cuồng ăn và mắc
chứng tự hủy hoại bản thân.

Hình 20: Công nương Diana bắt tay một bệnh nhân AIDS. Nguồn:


Cơng nương xứ Wales đã góp cơng lao rất to lớn trong việc thay đổi tư
tưởng kỳ thị với bệnh nhân AIDS của mọi người. Năm 1987, Công nương đã
gây sự chú ý khi bắt tay một bệnh nhân AIDS, nhằm cho công chúng thấy rằng
bệnh HIV/AIDS không lây qua tiếp xúc, cử chỉ ấy đến nay vẫn được dùng như
là một biểu tượng phòng chống HIV trên thế giới. Vì vậy có thể thấy rằng, một
14


trong những hoạt động tình nguyện nổi bật nhất mà Diana từng tham gia là
nâng cao nhận thức về căn bệnh thế kỷ - AIDS.
Công nương từng làm việc với nhiều đơn vị từ thiện chống bệnh phong
và thông qua tổ chức Leprosy Mission, Công nương đã đến thăm nhiều bệnh
viện phong ở Ấn Độ, Nigeria, Indonesia, Zimbabwe và Nepal. Bà nỗ lực an ủi
đồng thời xóa bỏ kỳ thị của công chúng với căn bệnh phong bằng những cái
nắm tay với bệnh nhân. Diana cùng đã góp phần nâng cao hiểu biết của mọi
người về bom mìn, những bệnh nhân ung thư và hạnh phúc của trẻ em.
Chương 4: Cơng nương Diana dưới góc nhìn văn hóa đại chúng.
1. Tính đại chúng
Cơng nương Diana là một biểu tượng thời trang, một biểu tượng nhân
đạo không chỉ được công chúng nước Anh mà là của tồn thế giới.
Năm 1997, Cơng nương là một trong những Á quân cho Nhân vật của
năm của tạp chí Time. Năm 1999, tạp chí Time vinh danh Diana là một trong
100 người quan trọng nhất thế kỷ 20. Năm 2002, Diana đứng thứ ba trong cuộc
bình chọn 100 người Anh vĩ đại nhất của BBC, trên Nữ hoàng và các quốc
vương Anh khác. Năm 2018, Diana xếp thứ mười lăm trong cuộc bình chọn
100 phụ nữ đã thay đổi thế giới của BBC History. Năm 2020, tạp chí Time đã
đưa tên của Diana vào danh sách 100 Phụ nữ của năm. Cng nương đã được
chọn là Người phụ nữ của năm 1987 vì những nỗ lực của cơ trong việc xóa bỏ
kỳ thị các điều kiện xung quanh bệnh nhân HIV/AIDS.
2. Tính mới lạ

Tính mới lạ thể hiện ở sự sáng tạo ra các xu hướng thời trang mới lạ ở
những năm 80 - 90 của thế kỷ XX. Những bộ quần áo của Công nương ln có
sự phá cách, độc đáo. Phong cách thời trang của công nương rất đa dạng. Sự
mới mẻ trong việc phối hợp các màu sắc trang phục độc đáo, ấn tượng như sự
kết hợp giữa sắc đỏ và tím tạo nên một phong cách mới lạ và trở thành trào lưu
thời trang. Hay sự kết hợp các trang sức, phụ kiện kèm theo như trang sức ngọc
trang, mũ, kính, túi xách,… Mỗi lần Công nương Diana xuất hiện trước công
chúng là đều mang đến sự mới mẻ từ những bộ trang phục mà Công nương
diện và luôn khiến công chúng phải trầm trồ. Phong cách thời trang mới mẻ ấy
có sức ảnh hưởng vượt thời gian, thời trang của Công nương Diana không chỉ
trở thành xu hướng mới mẻ ở thập niên 80-90 thế kỷ trước mà ngày nay các
phong cách ấy vẫn luôn là mốt, được mọi người ưa chuộng.
3. Tính thương mại
Có thể thấy rằng, Cuộc đời của Công nương Diana là nguồn cảm hứng
cho ngành thời trang hiện nay, đồng thời là nguồn cảm hứng của các nhà làm
phim, các nhà văn. Vì thế tính thương mại thể hiện ở những ảnh hưởng từ Công
nương diana đến với mảng thời trang, phim ảnh và sách. Từ nguồn cảm hứng
trong phong cách thời trang của Diana, các nhãn hàng, các nhà thiết kế đã tạo
ra các sản phẩm bán ra thị trường và thu các lợi nhuận, đồng thời với sự nổi
tiếng của công nương Diana cũng góp phần tăng doanh số bán hàng cho các
nhãn hàng. Chẳng hạn như vào năm 1980 doanh số bán giày Hunter Wellington
tăng vọt sau khi người ta chụp hình Cơng nương mang một đôi trong khu đất
Balmoral. Chiếc mũ ba lỗ màu hồng của Boyd mà Công nương diana đội trong

15


tuần trăng mật sau đó đã được sao chép bởi các nhà máy sản xuất trên khắp thế
giới, và được ghi nhận là đã khởi động lại một ngành công nghiệp đang suy tàn
trong nhiều thập kỷ.

Cuộc đời của cố Cơng nương Diana q phong phú, một người có nhan
sắc và khí chất hồn hảo, một nàng dâu Hồng gia, một biểu tượng thời trang
và biểu tượng nhân đạo toàn thế giới,… Điều đó lý giải vì sao cuộc đời của
Công nương Diana luôn là một chủ đề thu hút các nhà làm phim. Các sản phẩm
phim ảnh về cuộc đời của Cơng nương Diana góp phần tăng doanh thu trong
lĩnh vực phim ảnh. Được biết bộ phim mới nhất về Công nương Diana Spencer được công chiếu tại Liên hoan phim Venice đã góp phần làm “hồi sinh”
một nhãn hàng thời trang. Một hiệu ứng kinh tế kéo theo nữa đó là những
quyển sách viết về cơng nương Diana được bán ra thị trường và thu được nhiều
lợi nhuận.
KẾT LUẬN
Tóm lại, có thể thấy rằng sự ảnh hưởng của Cơng nương Diana là vơ
cùng to lớn. Dưới góc nhìn văn hóa đại chúng đã cho ta thấy rõ sự ảnh hưởng
của Cồn nương với tồn thế giới. Khơng chỉ nhờ vào địa vị Hồng tộc, là một
Cơng nương xứ Wales, mà hơn thế nữa, Diana được công chúng ngưỡng mộ
với phong cách thời trang mới mẻ, tạo ra các xu hướng thời trang được cả thế
giới noi theo. Và người công chúng càng thêm mến mộ bởi trái tim nhân hậu,
u thương con người, Cơng nương chính là một biểu tượng nhân đạo của tồn
cầu, bà tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ cộng đồng.
Sự ra đi đột ngột của Công nương ở độ tuổi 36 đã khiến cho công chúng
nước Anh và cả thế giới bàng hồng. Dẫu Cơng nương đã ra đi nhưng tầm ảnh
hưởng của cơng nương đối với văn hóa vẫn không hề mất đi. Hiện nay, các
nhãn hàng, các ngôi sao nổi tiếng vẫn luôn học hỏi phong cách ăn mặc độc đáo
của Diana. Có thể nói di sản thời trang mà Công nương để lại vô cùng to lớn,
và những phong cách ấy vẫn luôn tồn tại mãi với thời gian. Cuộc đời của Cơng
nương thì chính là nguồn cảm hứng vô tận đối với các nhà làm phim. Có rất
nhiều bộ phim nói về cuộc đời của cố Cơng nương đã góp phần phát triển lĩnh
vực điện ảnh. Khơng những thế, có rất nhiều tác giả viết về Công nương Diana
và rất nhiều sách về bà được xuất bản, bán ra nhiều nơi trên thế giới. Công
nương là một người vô cùng vĩ đại, bà sống với một trái tim yêu thương con
người, lúc sinh thời Công nương đã tham gia rất nhiều hoạt động thiện nguyện

và cũng góp phần nâng cao nhận thức của cơng chúng về các vấn đề xã hội.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dustin Kidd, 28/02/2017, Popular Culture.
/>2. Wikipedia. Biểu tượng đại chúng.
/>%C4%91%E1%BA%A1i_ch%C3%BAng
3. Thùy Tiên, 09/09/2019, Cơng nương Diana: Cuộc đời đẫm nước mắt của
đóa hồng nước Anh xinh đẹp, tài hoa nhưng bạc mệnh.

16


/>4. Alex, 28/06/2021. Nhìn lại những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong cuộc
đời Công nương Diana.
/>5. Wikipedia. Diana, Princess of Wales.
/>6. Breeanna Hare, CNN, October 4, 2021. How Diana became known as ‘the
people’s princess’. />7. Minh Khuê, 15/01/2021. 11 bí quyết thời trang của công nương Diana khiến
fashionista hiện đại phải ‘chạy dài’ học hỏi.
/>8. Hướng Dương, 01/09/2021. Công nương Diana được nhớ đến như ‘nhân vật
trường tồn’. />9. Anh Vũ, 15/07/2021. Công nương Diana và những outfit “chuẩn men” của
thập niên cũ đến bây giờ vẫn mốt.
/>10. Ngọc Trân, Xuất bản: 08/05/2021, Chỉnh sửa: 17/05/2021. Công nương
Diana - Di sản thời trang của một người mẹ nổi tiếng.
/>11. Báo điện tử VOV, 26/08/2021. Công nương Diana - nguồn cảm hứng thời
trang bất tận của sao Hollywood. />12. Triết Heidegger, 20/11/2020. Những quyển sách hay về công nương Diana.
/>13. J.D, Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị, 18/10/2021, 7 lý do khiến Diana dù là
một "Công nương nổi loạn" nhưng lại là nhân vật được yêu mến nhất Hoàng
gia Anh. />14. Theo Tri Thức Trẻ, 06/08/2021. 10 lần Công nương Diana lên phim gây
xúc động: “Thánh đơ” Kristen Stewart gây sốc vì “chuẩn tạo hình” nhưng
chưa nóng sốt bằng cái tên cuối. />15. Hồng Anh, 31/08/2017. Công nương Diana - một tấm lịng, một trái tim
nhân ái. />16. Tạp chí Tiếng Anh, 19/10/2015. Công nương Diana - huyền thoại chưa bao

giờ có hồi kết. />
17



×