CHƯƠNG 2:
VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
Vật liệu làm BBTP phải phù hợp với loại thực phẩm:
- Giá trị của BBTP tương ứng giá trị của thực phẩm
chứa đựng, khống chế bao bì khơng làm tăng giá thành
sản phẩm q mức, giảm giá thành nói chung.
- Vật liệu dễ gia cơng, chế tác bao bì bên cạnh xí
nghiệp chế biến thực phẩm.
- VLBB khơng làm thay đổi tính chất hố học, lý học
và đặc biệt là tính chất cảm quan của thực phẩm .
- VLBB không gây nhiễm độc cho thực phẩm.


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỐM SỨ


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỐM SỨ - LỊCH SỬ



Kỹ thuật làm gốm (về sau là sứ) xuất hiện vào khoảng
24.000 năm BC.
Vào khoảng năm 5.000 BC, men sứ được tìm thấy tại
thung lũng sơng Nile (Aicập).

VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỐM SỨ - LỊCH SỬ




Kỹ thuật dùng bánh xelăn (Potter Wheel) đượcsử
dụng tại Pakistan và miền Bắc Ấn (Thung lũng
Indus) vào 3 - 4.000 BC
Kỹ thuật bánh xe kết hợp với bánh đà xuất hiện
vào 3.000 BC tại Trung Quốc.


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỐM SỨ - LỊCH SỬ




Vào thời kì đồ đá mới, người ta đã biết cách sử dụng
đất sét để chế tạo gốm sứ.
Chủ yếu đồ gốm trong thời kì này được chứa đựng các
loại lương thực, nước uống,rượu…
Bình Warka,
3200-3000 BC
Iraq


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỐM SỨ - LỊCH SỬ







Theo thời gian: rượu vang, dầu
olive…xuất khẩu chứa đựng
trong các bình gốm nung.
Phát triển của xã hội, bao bì
gốm sứ ít được dùng trong
ngành công nghệ thực phẩm.
Nghề gốm sứ trở thành một
nghề truyền thống.


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỐM SỨ







Bao bì gốm: lọ, bình, chậu, chum vại, ang, đặc biệt
là các loại lọ sứ cao cấp dùng cho các sản phẩm có
giá trị cao
Bao bì bằng gốm sứ sử dụng cho các loại thực phẩm
+ Thực phẩm dạng lỏng, dạng đặc

+ Thực phẩm dạng khô
Gốm sứ dùng trong bảo quản, chế biến thực phẩm.
Thành phần hoá học gốm sứ đa dạng tuỳ vào kinh
nghiệm, truyền thống sản xuất của từng vùng


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ BẰNG GỐM SỨ
QUY TRÌNH


10
4


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ BẰNG GỐM SỨ
KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG




Bề mặt bên ngoài của sản phẩm phải mới, màu
sắc tao nhã, lớp men mịn, nhẵn, dùng tay sờ vào có
cảm giác bóng láng.
Nhìn từ trên xuống dưới, từ trong ra ngồi, xem có
nơi nào khác thường, lớp men có đều, có bị dính
hay khơng. Đặt sản phẩm lên bàn, xem phần đáy có
bằng phẳng hay khơng. Với những sản phẩm có nắp
đậy, nên kiểm tra phần miệngvà nắp sản phẩm có

vừa khít với nhau khơng.


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ BẰNG GỐM SỨ
KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG


Dùng tay gõ nhẹ vào sản phẩm, nếu âm thanh nghe
trong, vang, chứng tỏ chất lượng sản phẩm tốt, bền;
nếu âm thanh nghe khác thường, chứng tỏ sản phẩm
có vết rạn.



Với những sản phẩm có phần “tai” (phần gắn thêm
vào hai bên sản phẩm), cần xem kỹ có vết rạn ở
phần nối hay khơng, lớp men tráng có đều không.


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ BẰNG GỐM SỨ
KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG


Những họa tiết được vẽ lên sản phẩm phải hoàn chỉnh, thống
nhất, rõ ràng. Với những sản phẩm đa sắc, màu sắc và lớp

men bên ngồi phải có độ mịn, bóng; với sản phẩm đơn sắc,
màu sắc phải đều.



Với những sản phẩm thành bộ, phải xem xétphần tạo hình,

hoa văn, màu sắc có thốngnhất, đồng điệu và phù hợp với
nhau hay không. Trên phần đế của sản phẩm hoặc bao bì sản
phẩm đều có in nhãn hiệu, nơi sảnxuất.


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ BẰNG GỐM SỨ
ỨNG DỤNG LÀM BAO BÌ THỰC
PHẨM


Trước khi kỹ thuật bao bì phát triển, đồ gốm được dùng
chứa mọi thứ từ bơ thịt, muối đến rượu…



Các thương nhân đã từng dùng các bình gốm để chứa đựng
nhựa thông, acid vàcác loại chất lỏng cơng nghiệp khác.



Hình thức đẹp nhưng dễ vỡ, khơng kín nên ngày nay gốm sứ
chỉ được sử dụng để chứa các sản phẩm thực phẩm mang
tính truyền thống, các loại rượu cao độ, dầu.



VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ BẰNG GỐM SỨ
ỨNG DỤNG LÀM BAO BÌ THỰC PHẨM


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ BẰNG GỐM SỨ
ỨNG DỤNG LÀM BAO BÌ THỰC
PHẨM


Ưu điểm











Khơng bị ăn mịn.
Có hình dạng cố định.
Là loại bao bì có thể sử dụng lại để quay vịng bao bì..
Khơng làm thất thốt gas, hương và nước nếu được niêm phong kỹ
Có thể bảo vệ sản phẩm chống lại tác động của ánh sáng
Ngăn chặn sự xâm nhập của sâu bọ và các vi sinh vật vào sản phẩm
Có thời gian sử dụng dài.

Bảo vệ sản phẩm không bị những ảnh hưởng vật lý tác động đến.
Không gây ô nhiễm môi trường.


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ BẰNG GỐM SỨ
ỨNG DỤNG LÀM BAO BÌ THỰC
PHẨM


Nhược điểm:


Dễ bị vỡ, bị nứt khi nhiệt độ thay đổi đột ngột.



Dễ bị vỡ, bị nứt khi bị va chạm.



Có trọng lượng lớn gây nên khó khăn trong việc vận chuyển.



Trong trường hợp không niêm phong kỹ, sẽ làm cho sản phẩm nhanh
chóng hút ẩm gây hại cho sản phẩm.




Không thấy được sản phẩm bên trong



Bề mặt bên trong các bao bì làm bằng đất sét thô thường không được
nhẵn nên phải làm sạch kỹ trước khi đựng sản phẩm


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỖ


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỖ
LỊCH SỬ
•Từ cổ xưa, người ta đã dùng gỗ
làm vật liệu để đóng thùng,
nhằm vận chuyển số lượng hàng
hóa lớn. • 5.000 năm trước gỗ,
thùng, hộp, thùng hộp gỗ được
tìm thấy trong lăng mộ Ai Cập.
•Trung bình chỉ có 65% thân cây
gỗ được tạo thành thùng


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỖ
TÍNH CHẤT



Tính chắc chắn, có khả năng chống lại tác động
của ngoại lực.



Cấu tạo bên trong gỗ sản sinh nội lực chống lại để
giữ ngun hình dạng và kích thước



Gỗ là vật liệu làm ra các thùng vững chắc bảo
đảm cho các bao bì khác khơng bị thay đổi hình
dạng trong q trình vận chuyển


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỖ

ƯU – NHƯỢC



Ưu điểm:
- Có thể sử dụng lại được
- Có thể tạo ra nhiều kích cỡ rất lớn khác nhau từ rất nhỏ đến
- Có độ nặng vừa phải đủ để có thể di chuyển được
- Không tạo ra mùi vị lạ cho thực phẩm trong quá trình bảo quản
củng như chuyên chở đối với thực phẩm nhạy cảm với các mùi lạ
như chè, gia vị, cà phê…
- Đủ chắc chắn để không tạo nên nguy hại về mặt vật lý cho thực

phẩm cũng như cho các dạng bao bì khác chứa trong nó.
- Khơng gây ơ nhiễm mơi trường.


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỖ
ƯU – NHƯỢC


Nhược điểm
- Khơng ngăn chặn được ảnh hưởng của khơng khí
và độ ẩm
- Giá thành cao
- Bề mặt không láng nên dễ bám bụi
- Quy trình xử lý để tránh vi sinh vật tác động đến
có giá thành cao


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỖ

ỨNG DỤNG












Bao bì gỗ dùng làm thùng đựng các chai bia, thùng đựng
rượu
Làm thùng đựng trái cây
Làm thùng đựng cámuối
Làm két đựng chai
Làm hòm đựng chè
Làm các hộp nhỏ đựng thực phẩm
Làm palette
Làm ván ép, ….


VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỖ

THÚNG GỖ

- Dùng đựng rau, quả
- Làm từ gỗ mỏng
- Có nhiều kích thước khác
nhau
- 1916-1928, được thiết lập
kích thước qua luật về kích
thước chuẩn của các dụng
cụ chứa đựng
- Có dạng chữ nhật, oval, thúng
gỗ có quai



VẬT LIỆU LÀM BAO BÌ
BAO BÌ GỖ

THÙNG GỖ OVAL (Barrel)
- Có kích thước từ 3.8 227L
- Được làm từnhiều loại
gỗ khác nhau
- Các thanh gỗ được ghép
và hơ lửa.
- Bên trong được phủlót
để chống thấm; soda
silicat chống thấm dầu,
chất keo dính cho các
sản phẩm chứa cồn