ĐẠI HỌC UEH
TRƯỜNG KINH DOANH
KHOA NGÂN HÀNG

Bài tiểu luận kết thúc học phần mơn
THANH TỐN QUỐC TẾ

Mã lớp học phần: 21C1BAN50600902
Giảng viên: Ths. Nguyễn Trung Thông
Sinh viên thực hiện: Nguyễn Hà Khánh Vy
Mã số sinh viên: 31191027284
Chuyên ngành: Ngân hàng
Khóa/Hệ: K45/Đại học Chính quy

1


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU......................................................................................................................................................3
I. Tìm hiểu về phương thức thanh toán trong thanh toán quốc tế................................................................4
II. Ưu điểm và nhược điểm của các phương thức thanh toán quốc tế..........................................................4
1.

Phương thức ghi sổ (Open account)......................................................................................................4

2.

Phương thức tín dụng chứng từ (Letter of Credit - L/C):..................................................................6

III. Kết luận:........................................................................................................................................................9
TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................................................................9

2


LỜI MỞ ĐẦU
Nửa sau thế kỉ XX là giai đoạn phát triển của tin học, cơng nghệ và sự tồn cầu hóa; giúp
thuận lợi hơn trong việc trao đổi văn hóa và thương mại. Đến nay – thế kỉ XXI được biết
đến với sự phát triển của công nghệ 4.0, sự phát triển của kinh tế hội nhập và toàn cầu
hóa. Một quốc gia độc lập thì khơng thể tự cung tự cấp tất cả các sản phẩm mình mong
muốn vì các lý do như điều kiện địa lý, khí hậu,...vì vậy, họ cần phải giao thương hội
nhập với quốc tế. Khi một quốc gia hội nhập kinh tế với thế giới nghĩa là các cá nhân, tổ
chức của quốc gia này sẽ được giao thương mua bán (xuất – nhập khẩu) tất cả các loại
mặt hàng với các cá nhân, tổ chức của các quốc gia khác. Việc giao lưu, trao đổi hàng hóa
giữa các nước đang ngày một phát triển hơn đi kèm đó là một nghiệp vụ mới được ra đời
– Thanh Toán Quốc Tế một cầu nối để dễ dàng hóa việc giao dịch giữa nước này với
nước khác. Khi giao dịch mua bán trong nước, ta có phương tiện thanh tốn là tiền mặt và
phương thức là trả ngay cịn trong ngoại thương ta có nhiều phương tiện thanh toán và
phương thức thanh toán hơn để phù hợp với nhiều quốc gia, lãnh thổ khác nhau. Việc
thanh toán giữa người mua (nhà nhập khẩu) và người bán (nhà xuất khẩu) giữa hai hoặc
nhiều quốc gia khác nhau phải được tiến hành bằng các phương thức thanh tốn quốc tế
thơng qua ngân hàng. Và việc thanh toán bằng phương thức nào sẽ dựa và sự thỏa thuận
của hai bên mua bán thông qua hợp đồng mua bán ngoại thương và phải phù hợp với các
thông lệ của quốc tế. Trong bài luận này ta cùng làm tìm hiểu rõ hơn về các phương thức
thanh tốn quốc tế này.

3


I. Tìm hiểu về phương thức thanh tốn trong thanh tốn quốc tế.
Phương thức thanh tốn quốc tế là tồn bộ q trình, cách thức chi trả giá trị lơ hàng

trong giao dịch mua bán ngoại thương giữa các tổ chức xuất - nhập khẩu. Ngày nay, khi
nói đến ngoại thương là sẽ nói đến thanh tốn quốc tế và ngược lại, khi việc mua bán
ngoại thương ngày càng phát triển kéo theo đó thanh tốn quốc tế cũng phát triển theo.
Do vậy mà ngày càng có nhiều phương thức thanh tốn quốc tế mới được ra đời. Ngày
nay có một số phương thức thanh toán quốc tế mà chúng ta thường thấy đó là:
 Phương thức chuyển tiền (T/T)
 Phương thức ghi sổ (Open account)
 Phương thức nhờ thu trơn (Clean collection) và nhờ thu kèm chứng từ
(Documentary collection-D/P, D/A)
 Phương thức giao nhận chứng từ tiền (CAD)
 Phương thức tín dụng chứng từ (Letter of Credit - L/C)
Để hiểu rõ hơn về các phương thức thanh toán quốc tế này, ta sẽ giả lập một cơng ty có
hoạt động sản xuất liên quan đến xuất – nhập khẩu và phân tích ưu nhược điểm của
phương thức thanh tốn mà cơng ty đang lựa chọn để từ đó chọn ra một phương thức phù
hợp nhất cho hợp đồng mới ký kết của cơng ty mình.
II. Ưu điểm và nhược điểm của các phương thức thanh toán quốc tế.
Giả định:
 Công ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng Thịnh (Gọi tắt là 19-6 Hưng Thịnh)
 Mặt hàng sản xuất: quần áo, giày dép, phụ kiện may mặc.
 Để chuẩn bị cho mùa đông năm nay, vào đầu tháng 7/2021 công ty TNHH Thương
Mại 19-6 quyết định nhập một lô vải sợi của công ty Changzhou Kingcason
Printing&Dyeing Co., Ltd. (Gọi tắt là Changzhou) ở tỉnh Giang Tô, Trung Quốc
để phục vụ cho việc sản xuất những chiếc áo nỉ, khăn quàng cổ dành chị em phụ
nữ.
 Tên sản phẩm nhập khẩu: 100% polyester sherpa fabric
 Số lượng: 62500 kilogram
 Đơn giá: 2,40$/1 kilogram
 Tổng tiền: $150.000
 Chất liệu: 100% polyester
 Công ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng Thịnh đề xuất 2 phương thức thanh tốn,

ta cùng đi vào phân tích các phương thức đó để chọn ra cái nào tốt nhất và có ít
thiệt hại nhất cho phía cơng ty mình thì đó là phương thức thanh tốn cơng ty nên
chọn để kí hợp đồng. Hai phương thức thanh tốn mà cơng ty đề xuất đó là
phương thức ghi sổ và phương thức tín dụng chứng từ.Ta sẽ đi vào phân tích từng
phương thức cụ thể.
4


1. Phương thức ghi sổ (Open account)
 Khái niệm: Phương thức ghi sổ là phương thức thanh toán mà bên bán (các
công ty xuất khẩu) khi bán, xuất khẩu hàng chấp nhận việc ghi nợ cho bên mua
(công ty nhập khẩu) vào một tài khoản và thanh toán khoản nợ này sẽ vào một
thời điểm nhất định (cuối tháng, cuối quý hoặc cuối năm).
 Đối tượng tham gia:
- Người chuyển tiền (Công ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng Thịnh)
- Người hưởng lợi (Công ty Changzhou Kingcason Printing&Dyeing Co.,
Ltd.)
- Ngân hàng chuyển tiền (Ngân hàng Vietinbank Việt Nam)
- Ngân hàng nhận tiền (Ngân hàng BaoShang Bank Giang Tô, Trung Quốc)
 Quy trình thanh tốn:

(1) Sau khi kí kết hợp đồng thỏa thuận sử dụng phương pháp ghi sổ bên xuất khẩu sẽ
giao hàng cho bên nhập theo thỏa thuận.
(2) Bên xuất khẩu báo nợ trực tiếp cho bên nhập khẩu.
(3) Đến kì hạn đã thỏa thuận bên nhập khẩu sẽ ra ngân hàng làm thủ tục chuyển tiền
cho bên xuất khẩu.
(4) Ngân hàng bên nhập khẩu sẽ chuyển tiền cho ngân hàng bên xuất khẩu
(5) Ngân hàng bên xuất khẩu sẽ báo cho bên xuất biết là bên nhập khẩu đã chuyển
tiền để bên xuất ghi có vào tài khoản ghi sổ cho bên nhập
Giả định đối với trường hợp của cơng ty 19-6 Hưng Thịnh thì quy trình cũng sẽ diễn

ra theo sơ đồ trên: đầu tiên 19-6 Hưng Thịnh sẽ thỏa thuận vs Changzhou về việc hai
bên sẽ dùng phương thức ghi sổ để thanh tốn khoản tiền lơ hàng. Changzhou chỉ
định ngân hàng BaoShang Bank tại Giang Tô, Trung Quốc sẽ là ngân hàng nhận tiền;
còn 19-6 Hưng Thịnh chọn ngân hàng VietinBank tại Việt Nam là ngân hàng chuyển
tiền cho mình. Và đồng tiền dùng được ghi trên tài khoản ghi sổ và để thanh toán là
USD. Sau khi đi tới thống nhất, phía bên Changzhou sẽ giao hàng thành 3 đợt cho 196 Hưng Thịnh lần lượt vào các ngày 15/7/2021, 21/8/2021 và 23/9/2021. Việc thanh
5


toán được diễn ra vào cuối tháng sau khi đã nhận hàng. Khi gửi hàng, Changzhou sẽ
gửi kèm hóa đơn bán hàng đó coi như là giấy báo nợ cho 19-6 Hưng Thịnh và ghi nợ
trên tài khoản. Sau khi nhận hàng, đến cuối tháng 19-6 Hưng Thịnh sẽ đến ngân hàng
VietinBank tại Việt Nam để làm thủ tục chuyển tiền cho Changzhou. Tiếp đó,
VietinBank sẽ chuyển số tiền đó đến ngân hàng mà Changzhou đã chỉ định là
BaoShang Bank tại Giang Tô, Trung Quốc. Sau khi tiền đến ngân hàng BaoShang
Bank, họ sẽ báo cho Changzhou biết để họ ghi có vào tài khoản ghi sổ cho 19-6 Hưng
Thịnh. Cứ làm như vậy cho lần giao hàng thứ 2 và cuối cùng.
 Ưu điểm và nhược điểm của phương thức thanh tốn ghi sổ: về ưu điểm thì đây
là phương thức đơn giản, chi phí thấp và dễ thực hiện hơn nữa vai trò của ngân
hàng trong phương thức này chỉ là trung gian chuyển tiền chứ không tham gia
vào việc xử lí chứng từ nên sẽ bớt được chi phí giao dịch và thời gian chuẩn bị
chứng từ. Phương thức thanh tốn ghi sổ sẽ có lợi hơn cho phía 19-6 Hưng
Thịnh vì ta chưa phải trả tiền ngay cho đến khi nhận được hàng và giúp làm
giảm áp lực tài chính cho cơng ty. Nhược điểm của phương thức này là phía
bên cơng ty Changzhou có thể không giao hàng hoặc giao hàng chậm, không
đúng chủng loại và số lượng cho phía 19-6 Hưng Thịnh, làm chậm tiến độ sản
xuất của cơng ty.
 Rủi ro có thể xảy ra khi sử dụng phương thức thanh toán ghi sổ: có thể phát
sinh sự khác nhau giữa số tiền ghi nợ của bên xuất khẩu và số tiền nhận nợ của
bên nhập khẩu hoặc là khi phía 19-6 Hưng Thịnh thanh tốn chậm thì sẽ giải

quyết như thế nào, cơng ty có bị phạt khơng, mức phạt sẽ là bao nhiêu,..?
 Cách giải quyết các rủi ro có thể xảy ra:
- Trường hợp có sự khác nhau giữa số tiền ghi nợ và nhận nợ của hai bên
công ty thì trước khi bắt đầu giao dịch, hai bên cơng ty có thể nhờ đến sự
bảo lãnh của ngân hàng, hoặc sử dụng thư tín dụng dự phịng hay u cầu
đặt cọc trước,...
- Trường hợp 19-6 Hưng Thịnh thanh toán chậm có bị phạt hay khơng thì khi
kí kết hợp đồng hai bên sẽ đưa ra thỏa thuận về việc thanh tốn chậm trễ
này. Hạng mục thỏa thuận có thể là mức lãi suất trong thời gian thanh toán
chậm, thời gian được phép thanh toán chậm hoặc các quy định khác trong
việc thanh toán chậm này. 19-6 Hưng Thịnh cần tính đến trường hợp bất
khả kháng để được miễn trách nhiệm nếu thanh tốn chậm để đàm phán với
phía cơng ty Changzhou.
2. Phương thức tín dụng chứng từ (Letter of Credit - L/C):
 Khái niệm: là một sự thỏa thuận mà trong đó ngân hàng mở thư tín dụng đáp
ứng những yêu cầu của khách hàng (người mở thư tín dụng), cam kết hay ủy
nhiệm một ngân hàng khác chi trả, chấp nhận hối phiếu hoặc chiết khấu chứng
từ theo yêu cầu của người hưởng lợi L/C khi những điều khoản và điều kiện
quy định trong L/C được thực hiện đúng và đầy đủ.
6


 Trong phương thức tín dụng chứng từ này thì L/C chính là cốt lõi của phương
thức. Vậy L/C – Letter of Credit là gì? Nó là thư tín dụng (văn kiện) của ngân
hàng mở L/C gửi cho người hưởng lợi (nhà xuất khẩu), nó được viết ra theo
yêu cầu của người xin mở L/C (nhà nhập khẩu) nhằm diễn đạt những cam kết
thanh toán của ngân hàng với người hưởng lợi (nhà nhập khẩu) kèm theo các
điều khoản và điều kiện quy định. L/C (thư tín dụng) được chia làm nhiều loại
như: Thư tín dụng có thể hủy ngang (Revocable L/C); Thư tín dụng khơng thể
hủy ngang (Inrevocable L/C); Thư tín dụng xác nhận (Confirmed L/C); Thư tín

dụng chuyển nhượng (Transferable L/C);....
 Đối tượng tham gia:
- Ngân hàng mở thư tín dụng – Ngân hàng phát hành L/C (Ngân hàng Vietin
Bank Việt Nam )
- Người xin mở L/C ( Công ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng Thịnh)
- Người hưởng lợi L/C (Công ty Changzhou Kingcason Printing&Dyeing
Co., Ltd. )
- Ngân hàng thông báo L/C (Ngân hàng BaoShang Bank Giang Tô, Trung
Quốc)
- Bên cạnh đó cịn có thể có Ngân hàng chiết khấu, Ngân hàng thanh toán,
Ngân hàng chấp nhận hối phiếu, Ngân hàng chuyển nhượng, Ngân hàng đòi
tiền, Ngâng hàng hồn trả, ....
 Quy trình thanh tốn:
Giả định 2 cơng ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng Thịnh và công ty Changzho
Kingcason Printing&Dyeing Co., Ltd. Sẽ dử dụng phương thức thanh tốn là tín dụng
chứng từ. Dưới đây sẽ là quy trình thực hiện thanh tốn:

(1) Hai bên sẽ ký kết hợp đồng mua bán và đồng ý sử dụng phương thức thanh tốn là
phương thức tín dụng chứng từ.

7


(2) Công ty 19-6 Hưng Thịnh gửi đơn xin mở L/C đến ngân hàng phát hành là ngân
hàng VietinBank Việt Nam và yêu cầu mở L/C.
(3) Ngân hàng VietinBank Việt Nam sẽ mở L/C căn cứ vào đơn xin. Tiếp đó là chuyển
L/C (bản chính) cho cơng ty Changzhou thơng qua ngân hàng thông báo (Ngân
hàng BaoShang Bank tại Giang Tô, Trung Quốc)
(4) Ngân hàng BaoShang Bank sẽ kiểm tra L/C nếu khơng có gì sai sót thì thơng báo
L/C cho công ty Changzhou biết bằng văn bản.

(5) Công ty Changzhou tiếp nhận và kiểm tra L/C nếu phù hợp thì tiến hành giao
hàng, nếu khơng phù hợp thì u cầu sửa đổi L/C.
(6) Sau khi giao hàng, Changzhou sẽ lập bộ chứng từ và xuất trình cho BaoShang
Bank yêu cầu thanh toán.
(7) BaoShang Bank tiếp nhận và kiểm tra bộ chứng từ, nếu thấy hợp lệ thì tiến hành
thanh tốn, ngược lại thì từ chối thanh tốn.
(8) BaoShang Bank sẽ gửi bộ chứng từ đến ngân hàng phát hành là VietinBank Việt
Nam để được hoàn trả
(9) VietinBank kiểm tra bộ chứng từ thấy hợp lệ -> tiến hành thanh tốn.
(10) VietinBank địi tiền 19-6 Hưng Thịnh và chuyển bộ chứng từ cho 19-6 Hưng
Thịnh sau khi đã nhận được tiền hoặc được chấp nhận thanh toán.
(11) 19-6 Hưng Thịnh nhận và kiểm tra bộ chứng từ, nếu thấy hợp lệ thì trả tiền hoặc
hối phiếu.
 Ưu điểm và nhược điểm của phương thức thanh tốn tín dụng chứng từ đối
với công ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng Thịnh: Về ưu điểm là 19-6
Hưng Thịnh sẽ kiểm soát được chất lượng và số lượng về hàng hóa thơng
qua việc u cầu cơng ty Changzhou xuất trình các chứng từ liên quan đến
lô hàng do một cơ quan kiểm định độc lập phát hành. Chỉ khi hàng thật sự
được giao thì cơng ty mới phải thanh tốn. Và cơng ty 19-6 Hưng Thịnh có
thể yên tâm là người xuất khẩu sẽ phải làm tất cả những gì theo quy định
trong L/C để đảm bảo việc công ty Changzhou sẽ được thanh tốn tiền (nếu
khơng cơng ty Changzhou sẽ mất tiền). Về nhược điểm thì phương thức
thanh tốn tín dụng chứng từ này có thủ tục về L/C rườm rà, tốn nhiều thời
gian, tốn nhiều chi phí giao dịch với các ngân hàng.
 Những rủi ro có thể xảy ra đối với công ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng
Thịnh khi dùng phương thức thanh tốn tín dụng chứng từ: phía bên xuất
khẩu công ty Changzhou không thực hiện đúng những quy định trong L/C
hay gửi bộ chứng từ được làm giả, hoặc là sử dụng hãng tàu không đáng tin
cậy gây ra trường hợp giao thiếu hàng, mất hàng, hỏng hàng,...
 Cách xử lý những rủi ro có thể xảy ra:

- Đối với trường hợp công ty Changzhou không thực hiện đúng những quy
định trong L/C trước đó ta phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ việc cần có
những nhân sự có chun mơn tốt về thanh tốn quốc tế, cần phải đàm phán
tất cả những gì ta có thể lường trước được trong hợp đồng và tránh phát
8


-

-

sinh thêm vấn đề sau khi đã ký, nhận sự tư vấn từ ngân hàng, tìm hiểu kỹ về
UCP (The Uniform Customs and Practice for Documentary Credits – bộ
Quy tắc và Thực hành thống nhất Tín dụng chứng từ, đây là một bộ các quy
định về việc ban hành và sử dụng thư tín dụng (L/C).)
Trường hợp bộ chứng từ bị làm giả: biện pháp xử lý thì gồm có bộ chứng từ
cần phải có chữ ký đại diện của bên công ty Changzhou, bên 19-6 Hưng
Thịnh đi kiểm tra, các cơ quan liên quan có thẩm quyển ký phát. Các chứng
từ liên quan đến lô hàng như: C/Q, Test Report,... phải do đơn vị có thẩm
quyền độc lập cấp. Sau khi xếp hàng lên tàu và có vận đơn hãng tàu lập ra
thì phải được bên 19-6 Hưng Thịnh kiểm tra giám sát (ngày tàu xuất phát,
ngày hàng lên tàu, tên mã tàu, lịch trình đi,....). Cơng ty 19-6 Hưng Thịnh
phải được nhận vận đơn gốc để kiểm tra và đối chiếu với bộ chứng từ trên
L/C.
Trường hợp sử dụng hãng tàu không đáng tin cậy gây ra trường hợp giao
thiếu hàng, mất hàng, hỏng hàng thì khi thanh tốn L/C phía cơng ty 19-6
Hưng Thịnh nên giành quyền chủ động th tàu hoặc cơng ty có thể chỉ
định hãng tàu có uy tín, mua bảo hiểm cho hàng hóa,...

III. Kết luận:

Trong thanh tốn quốc tế thì mỗi phương thức thanh tốn đều có những lợi ích và rủi ro
nhất định. Việc phân tích, tìm hiểu các phương thức thanh toán quốc tế khi tham gia vào
một cuộc giao dịch xuất – nhập khẩu là vô cùng cần thiết đối với các cơng ty. Sau khi
phân tích ta có thể thấy với phương thức thanh tốn ghi sổ thì phương thức này chưa
được tối ưu cho lắm, nó khá là bất lợi đối với phía bên Changzhou vì họ sẽ sợ bên mình
(cơng ty 19-6 Hưng Thịnh) sẽ khơng chịu thanh tốn hay là kiếm cớ làm khó nói là chất
lượng hàng kém đòi giảm giá, kéo dài thời gian trả tiền hoặc thậm chí là khơng trả tiền.
Vì vậy khi đưa ra có thể bên cơng ty Changzhou Kingcason Printing&Dyeing Co., Ltd. sẽ
không đồng ý. Và thường phương thức thanh toán ghi sổ này được sử dụng khi hai công
ty thân thiết, thật sự tin cậy hoặc là công ty mẹ và công ty con, hoặc là hai cơng ty có sự
mua bán thường xun với số lượng lớn,...Cịn đối với phương thức thanh tốn tín dụng
chứng từ thì đây là phương thức phổ biến và được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay.
Phương thức này thì có lợi cho cả hai bên là công ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng
Thịnh và công ty Changzhou Kingcason Printing&Dyeing Co., Ltd. Nó đảm bảo tính an
tồn, quyền lợi của hai bên cơng ty, quy trình thanh tốn của phương thức tín dụng chứng
từ này rất tỉ mỉ, máy móc, các bên tiến hành đều rất thận trọng trong khâu lập và kiểm tra
chứng từ. Chỉ cần có một sai sót nhỏ trong việc lập và kiểm tra chứng từ cũng là ngun
nhân để từ chối thanh tốn. Vì vậy cơng ty TNHH Thương Mại 19-6 Hưng Thịnh nên
chọn phương thức tín dụng chứng từ là phương thức thanh tốn trong hợp đồng mới kí
kết với cơng ty Changzhou Kingcason Printing&Dyeing Co., Ltd

9


TÀI LIỆU THAM KHẢO
/> /> /> /> />
10