CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng Khoa học huyện ..............
Tơi ghi tên dưới đây:
Họ và tên
Ngày tháng
..............
năm sinh
Nơi cơng tác
Chức
danh
Trình độ
chun
mơn
Trường Tiểu Giáo Đại học
học .............. viên
Tỷ lệ (%
đóng góp
vào việc tạo
ra sáng
kiến
100%
Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Nâng cao chất lượng hoạt
động nhóm mơn Mĩ thuật lớp 4 theo phương pháp của Đan Mạch”
1. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Khơng có.
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Lĩnh vực giáo dục: “Để dạy tốt môn Mĩ thuật lớp 4 theo phương pháp của
Đan Mạch”.
3. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử:
Bắt đầu từ ngày 05 tháng 9 năm 2018
4. Mô tả bản chất của sáng kiến:
4.1. Tính mới:
- Hoạt động nhóm giúp học sinh làm quen với phong cách làm việc hợp
tác với nhau giữa các cá nhân, làm việc khoa học hơn, rèn luyện ngôn ngữ cho
học sinh và nhiều kỹ năng, năng lực phẩm chất theo yêu cầu đổi mới. Các em
được giao lưu, học hỏi và trao đổi sự hiểu biểu của mình cùng các bạn, từ đó
phát huy sự sáng tạo, chủ động thể hiện ý tưởng qua các chủ đề cùng nhau làm
nên những sản phẩm độc đáo mang tính thẩm mĩ cao.
- Tạo cơ hội cho học sinh thực hành, ứng dụng trong tất cả các môn học
khác đặc biệt là môn học “Tiết đọc thư viện”.
1
- Các đồng chí giáo viên dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn đổi mới phương
pháp, nâng cao kỹ năng cách thức tổ chức hoạt động nhóm để các tiết học diễn
ra nhẹ nhàng, tự nhiên mà hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy Mĩ
thuật trong nhà trường.
- Thay đổi cách nghĩ của phụ huynh về tầm quan trọng của môn học Mĩ
thuật mà vốn từ xưa phụ huynh từng coi nhẹ để từ đó phụ huynh quan tâm đến
việc học, việc đầu tư đồ dùng, dụng cụ cho con em mình trong mơn học này.
4.2 Tính thực tiễn:
* Đặc điểm tình hình: Năm học 2018 - 2019, tơi được Ban giám hiệu
phân công giảng dạy môn Mĩ thuật từ lớp 1 đến lớp 5.
Tôi đã thực hành khảo sát đối với học sinh khối 4 và có sĩ số cụ thể như sau:
Khối
4
Tổng số HS
73
Nam
Nữ
Dân tộc
37
36
14
Khuyết tật
Hộ nghèo
0
14
Hầu hết các em là con em của nhân dân xã .............. sống trên địa bàn.
Các em ngoan ngoãn, lễ phép, trung thực. Nhiều em cịn có hồn cảnh khó
khăn về kinh tế, éo le về gia đình như bố mẹ li hôn phải ở với ông bà,...
* Thuận lợi:
Giáo viên nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo từ
Phòng Giáo dục và Đào tạo đến Ban giám hiệu nhà trường về việc đổi mới
phương pháp giảng dạy hiện nay đặc biệt là việc sử dụng phương pháp của
Đan Mạch trong giảng dạy môn Mĩ thuật ở các lớp từ khối 1 đến lớp 5. Bắt đầu
từ năm học 2017 - 2018 Phòng Giáo dục và nhà trường mở lớp tập huấn về
phương pháp giảng dạy, triển khai các chuyên để, sinh hoạt chuyên môn theo
cụm trường, sinh hoạt theo tổ chuyên môn để giáo viên tiếp cận với phương
pháp giảng dạy mới này,...
Trong quá trình áp dụng phương pháp của Đan Mạch giáo viên dễ dàng
và thỏa sức áp dụng các hình thức tổ chức dạy học, nâng cao chất lượng giảng
dạy trong đó có hình thức tổ chức hoạt động nhóm linh hoạt đem lại hiệu quả
cao. Dễ dàng làm đồ dùng dạy học từ nguyên liệu sẵn có rẻ tiền tại địa phương.
2
Qua q trình giảng dạy mơn Mĩ thuật theo phương pháp của Đan Mạch
vào trong các lớp học, tôi nhận thấy ngay được sự ham thích của học sinh. Học
sinh hứng thú, hăng say tìm tịi để làm ra những sản phẩm độc đáo, đẹp mắt.
Điểm nổi bật của phương pháp dạy học mới môn Mĩ thuật lớp 4 theo
phương pháp của Đan Mạch là giáo viên có thể chủ động theo từng nội dung
tiết dạy mà kết hợp nhiều kỹ thuật trong một bài dạy như: Vẽ biểu cảm - vẽ
cùng nhau - vẽ theo nhạc. Phương pháp mới phát huy khả năng sáng tạo của
học sinh, tiết học thoải mái, sinh động, qua hoạt động nhóm các em biết hợp
tác, tự tin, tự học, tự phục vụ, tự giải quyết vấn đề, chăm học, chăm làm, đoàn
kết yêu thương bạn bè. Từ môn học này tạo cơ hội cho học sinh thực hành, ứng
dụng trong học tập và trong cuộc sống. Nâng cao chất lượng hoạt động nhóm
mơn Mĩ thuật theo phương pháp của Đan Mạch dạy cho học sinh vừa học, vừa
chơi, vừa sáng tạo nên các em rất mong chờ đến tiết học Mĩ thuật.
* Khó khăn:
Giáo viên ngại thay đổi phương pháp vì chưa có kinh nghiệm sử dụng
phương pháp này nên gặp rất nhiều khó khăn, lúng túng trong q trình áp dụng.
Một số bài lượng kiến thức cung cấp cho các em tương đối nhiều so với
thời lượng giảng dạy khoảng 35 - 40 phút gây khó khăn cho việc chuẩn bị bài
dạy theo phương pháp của Đan Mạch bị ràng buộc về thời gian nên tiết học đôi
khi rất vội vàng (đối với 1 tiết dự giờ, thao giảng)
Trong các lớp học hiện nay, bàn ghế thường được bố trí theo dãy nối tiếp
nhau, khơng thuận lợi cho việc hoạt động nhóm. Nhà trường lại chưa có phịng
học chức năng riêng mà khối 4 do tôi trực tiếp giảng dạy, mỗi lớp có tới 36; 37
em học sinh do vậy cịn ảnh hưởng rất lớn trong quá trình tiếp thu bài dạy.
Một bộ phận khơng nhỏ các em học sinh cịn thụ động, chưa nhanh nhẹn,
chưa năng động, còn rụt rè trong q trình chia sẻ, hợp tác nhóm. Chỉ thích
làm việc cá nhân vẽ những gì mình thích chưa chịu khó suy nghĩ để tìm ra ý
tưởng sáng tạo vì vậy sản phẩm không đẹp cả về ý tưởng, sắc màu,...
3
Mặt khác môn Mĩ thuật thường được xem nhẹ hơn các môn học khác nên
hầu hết phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học của con em họ, đồ
dùng học tập thiếu rất nhiều. Học sinh còn hay quên đồ dùng học tập trong các
buổi học như màu vẽ, giấy vẽ, các chất liệu khác,...
Qua thực tế giảng dạy bộ môn Mĩ thuật cho học sinh tiểu học bản thân tơi
cũng gặp khơng ít khó khăn về vấn đề đồ dùng học tập. Mỗi em được trang bị
một hộp màu sáp, một vở vẽ khổ A4, một tập giấy màu. Nếu thực hiện quy
trình vẽ cùng nhau, vẽ biểu cảm thì khơng có gì đáng bàn, nhưng cịn các quy
trình khác thì sao? Len, Sợi, Vải, giấy bồi, đất nặn, keo, các vật dụng khác…
thì phải làm thế nào để có?
4.3. Thực trạng về dạy và học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch
Qua dự giờ thăm lớp của đồng nghiệp tôi nhận thấy việc giáo viên tổ
chức cho học sinh hoạt động theo nhóm đơi khi chỉ là hình thức, chưa hiệu
quả. Chưa hiệu quả từ quy trình hoạt động nhóm đến chất lượng, kết quả của
nhóm đem lại. Cách tổ chức lớp học chưa khoa học từ bàn ghế, chỗ ngồi của
học sinh đến không gian, khơng khí làm việc trong nhóm đơn điệu, tẻ nhạt.
Học sinh thụ động nhiều em ỷ nại vai trò của nhóm trưởng, thư ký khơng
tham gia vào các hoạt động chưa chú ý vào q trình học tập cịn nghịch đồ
dùng, nằm bị ra bàn,.... Có khi hoạt động chính chỉ là của nhóm trưởng và thư
ký. Nhận thức của các em chủ yếu là nhận thức cảm tính nên bài vẽ của các em
chưa phong phú dẫn đến sản phẩm đạt được khơng đẹp mắt, khó biểu đạt nội
dung chủ đề.
Để học sinh hoạt động và có sản phẩm tốt thì cần đủ dụng cụ, đồ dùng
học tập tuy nhiên các em thiếu nhiều mà lỗi ở đây không phải do các em mà
chính là sự quan tâm của gia đình.
Qua khảo sát hoạt động nhóm học sinh khối 4 tháng 9 năm 2018 như sau
TSHS
khối 4
HS có Kĩ năng hoạt
động nhóm tốt
HS biết thực hiện
kĩ năng hoạt động
nhóm
HS thực hiện kĩ
năng hoạt động
nhóm chưa tốt
4
Tỉ lệ %
73
10/ 73 = 13,7
Tỉ lệ %
32/ 73 = 43,8
Tỉ lệ %
31/73 = 42,5
* Nguyên nhân của thực trạng trên:
Kĩ thuật tổ chức hoạt động nhóm đã được thực hiện trong nhiều năm qua
tuy nhiên một số thầy cô chưa chú trọng đến cách tổ chức lớp học phù hợp,
ngại thay đổi, cứ sắp xếp theo kiểu truyền thống (2 bàn giáp nhau tạo thành
một nhóm) nên việc hoạt động nhóm trở nên nhàm chán từ ngày này qua ngày
khác. Thầy cô chưa coi trọng việc hướng dẫn các em về quy trình, cách thức
hoạt động nhóm, chưa khuyến khích các em hợp tác, chia sẻ, khơi nguồn sáng
tạo trong khi học mơn Mĩ thuật mang tính chất thẩm mĩ, coi trọng cái đẹp,...
động viên khuyến khích đơi khi chưa đúng lúc, đúng đối tượng, quan tâm khen
những em có năng khiếu nhiều quá mà quên đi những mảnh ghép cịn lại đó là
sự tiến bộ khơng ngừng của các em học sinh khác,...
Học sinh chưa có ý thức tự phục vụ, tự quản. Dẫu biết rằng đây là môn
học thể hiện năng khiếu sáng tạo của mỗi em nhưng nhiều em học sinh kỹ
năng quan sát chưa tốt, rụt rè, nhút nhát, vốn từ không phong phú dẫn đến việc
diễn đạt khơng thốt ý, chậm chạp làm các bạn sốt ruột,...một số em khác lại
thích làm theo ý mình, nhiều em ỷ lại vai trị của nhóm trưởng, thư ký khơng
tham gia vào q trình hoạt động nhóm,...
Giáo viên thường xuyên trao đổi vấn đề trang bị đồ dùng để các em thực
hành vẽ, xé, dán,....nhưng nhiều phụ huynh chưa đáp ứng được một phần do
điều kiện kinh tế cịn khó khăn một phần họ thực sự khơng quan tâm đế việc
học của con về môn học này,...
Qua dự giờ thăm lớp, qua kết quả khảo sát nêu trên tơi tự nhận thấy mình
cần phải có trách nhiệm với mỗi bài giảng của mình, tiếp thu ý kiến chia sẻ của
Ban giám hiệu và đồng nghiệp, đổi mới phương pháp đặc biệt là phải tổ chức
hoạt động theo nhóm sao cho có hiệu quả, áp dụng phương pháp của Đan
Mạch vào các giờ học nhằm nâng cao chất lượng góp phần nhỏ bé của mình
vào phong trào thi đua dạy - học trong tồn ngành. Chính vì vậy tôi đã mạnh
5
dạn đưa ra kinh nghiệm trong dạy học: “Nâng cao chất lượng hoạt động
nhóm mơn Mĩ thuật lớp 4 theo phương pháp của Đan Mạch”.
4.4. Các giải pháp thực hiện.
Giải pháp 1: Cách thức tổ chức lớp học khi dạy học theo phương pháp
của Đan Mạch:
Thực hiện dạy học theo phương pháp của Đan Mạch có nhiều hoạt động
theo nhóm. Vì nhà trường chưa có một phịng học đa chức năng nên tôi rất chú
trọng đến việc sắp xếp tổ chức lại bàn ghế sao cho thuận lợi:
Các nhóm bàn sắp xếp hài hòa theo số lượng học sinh trong lớp. Tôi quan
tâm đến hướng ngồi của các học sinh sao cho tất cả các em đều nhìn thấy rõ
thơng tin trên bảng. Tôi luôn chú ý đến các em bị cận thị, loạn thị để bố trí học
sinh ngồi nhìn khơng q xa bảng, máy chiếu,....
Khoảng cách giữa các nhóm khơng q chật, tạo điều kiện đi lại dễ dàng
cho học sinh trong quá trình hoạt động thực hành, di chuyển từ vẽ cá nhân
chuyển sang hoạt động nhóm, dễ vận động khi thực hành vẽ theo nhạc...Đảm
bảo ánh sáng cho học sinh quan sát, thực hành.
Cuối mỗi lớp có tủ đồ dùng dạy học, tơi xin ý kiến giáo viên chủ nhiệm
dành cho bộ mơn của mình một ngăn. Sau đó sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng dễ
lấy để sử dụng.
Khơng khí lớp học góp phần khơng nhỏ trong kết quả hoạt động nhóm.
Phương pháp của Đan Mạch khuyến khích học sinh xây dựng kiến thức thơng
qua làm việc chung. Để có khơng khí lớp học sơi nổi trong lớp tôi đã xây dựng
mối quan hệ giữa các học sinh dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và đối xử cơng
bằng, bình đẳng các học sinh trong lớp. Tuyệt đối tránh khơng khen ngợi q
mức những em có năng khiếu hoặc để cho các em này làm thay cơng việc của
nhóm. Tơi ln chú ý bao qt lớp thật tốt để phát hiện ra những tiến bộ dù là
nhỏ của các em học sinh khác để động viên, tun dương, khuyến khích các
em có ý tưởng hay nhưng rụt rè khơng dám trình bày.
Một khơng gian lớp học tốt, một khơng khí làm việc tốt có hiệu quả là
giáo viên tạo được sự thoải mái cho tất cả các em học sinh, việc học trở nên
thoải mái nhẹ nhàng, không căng thẳng đem lại hiệu quả mong muốn.
(Phụ lục ảnh 1)
6
Giải pháp 2: Về cơ sở vật chất để đảm bảo hoạt động nhóm đạt hiệu quả
trong dạy Mĩ thuật theo phương pháp của Đan Mạch:
Một không gian lớp học tốt, một khơng khí làm việc tốt có hiệu quả là
giáo viên tạo được sự thoải mái cho tất cả các em học sinh, việc học trở nên
thoải mái nhẹ nhàng, không căng thẳng đem lại hiệu quả mong muốn.
Do nhà trường chưa có phịng đa chức năng, lớp học còn trật hẹp mà học
sinh khối lớp 4 lại quá đơng (37 em) do vậy có một số chủ đề bài dạy tơi đã tổ
chức dạy học theo nhóm ngồi trời để tạo không gian cho các em học sinh thỏa
sức sáng tạo, đúng theo đặc trưng phương pháp dạy học của Đan Mạch. Đã
đem lại hiệu quả ngoài sức mong đợi.
(Phụ lục ảnh 2)
Giải pháp 3: Nâng cao kĩ thuật tổ chức hoạt động nhóm theo phương
pháp của Đan Mạch:
Hoạt động nhóm giúp học sinh làm quen với phong cách làm việc hợp tác
với nhau giữa các cá nhân. Muốn tổ chức hoạt động nhóm cần tập cho học sinh
làm quen dần dần qua các tiết học. Hoạt động nhóm được thực hiện ở nhiều
phương pháp dạy học khác, không phải là một đặc trưng của phương pháp Đan
Mạch. Tuy nhiên trong dạy học Mĩ thuật theo phương pháp của Đan Mạch hoạt
động nhóm được chú trọng nhiều và thơng qua đó giúp học sinh làm việc một
cách khoa học, phát triển rèn luyện ngôn ngữ và các kỹ năng, năng lực phẩm
chất cần thiết theo yêu cầu đổi mới.
- Tổ chức nhóm: Để điều khiển tốt hoạt động nhóm thảo luận của học
sinh trong lớp học, ngồi việc tạo khơng khí làm việc tốt cho học sinh và hoạt
động nhóm được thành cơng tơi ln chú ý đến việc thực hiện tốt cơng tác tổ
chức nhóm và thực hiện hoạt động nhóm cho học sinh.
Trước khi hoạt động nhóm tơi chỉ rõ việc thành lập nhóm (nhóm nhiều
người hay hai người). Nội dung thảo luận là gì? Hay cả nhóm cần thực hành
nội dung gì? Lệnh của giáo viên càng rõ ràng và chi tiết thì học sinh càng hiểu
rõ và thực hiện đúng theo yêu cầu.
- Nên chọn nhóm hoạt động hợp lý: Mỗi nhóm khơng được q nhiều
học sinh, vì khi số lượng đơng sẽ có một số học sinh khơng có cơ hội làm việc
nếu như những em này rụt rè hoặc sẽ có học sinh không làm việc do chây lười,
ỷ nại. Tùy theo từng dạng bài mà tơi chia nhóm học tập sao cho phù hợp với
nội dung, chủ đề của bài học để học sinh dễ dàng thực hiện. Nhóm lí tưởng
7
nhất là từ 4 đến 6 em học sinh. Trong một số trường hợp, tơi có thể thực hiện
nhóm hai học sinh khi nội dung không cần thảo luận nhiều, hoặc hoạt động chỉ
cần hai người là đủ.
(Phụ lục ảnh 3)
- Sau khi chia nhóm xong, mỗi nhóm học sinh được tổ chức gồm một
nhóm trưởng và một thư ký để ghi chép. Nhóm trưởng sẽ là người đại diện cho
nhóm trình bày các ý kiến, quan điểm của nhóm mình trước lớp. Việc cử nhóm
trưởng và thư ký là do nhóm định đoạt, tơi khơng can thiệp sâu vào vấn đề tổ
chức nhóm của học sinh. Ban đầu học sinh chưa quen nên tơi đề nghị nhóm
chọn bạn có năng khiếu, kỹ năng tốt làm nhóm trưởng, làm mẫu cho các bạn. .
Qua nhiều tiết dạy, tôi yêu cầu các em học sinh trong nhóm thay đổi luân phiên
nhau làm nhóm trưởng, thư ký để tất cả các em học sinh đều phát huy khả năng
của mình. Nói chung khơng có quy tắc nào cho việc tổ chức nhân sự của nhóm.
Mấu chốt quan trọng ở đây là các em học sinh trong nhóm cần làm việc tích
cực với nhau, trao đổi thảo luận sôi nổi. Các em biết lắng nghe, biết tôn trọng ý
kiến của nhau, tạo cơ hội cho tất cả các bạn trong nhóm được nói lên suy nghĩ,
ý tưởng của mình rồi sau đó nhóm thực hành sẽ có những sản phẩm đẹp, sáng
tạo, màu sắc hài hịa.
- Khi học sinh thảo luận nhóm tơi quan sát, bao quát nhắc nhở học sinh
thảo luận thật sơi nổi (khơng có nghĩa là ồn ào và lộn xộn). Nhắc các em thảo
luận đủ nghe trong nhóm. Tơi di chuyển đến các nhóm để hỗ trợ khi thực sự
cần thiết. Nếu nhóm nào làm sai lệnh của giáo viên tơi sẽ nói nhỏ, đủ nghe cho
nhóm để các em điều chỉnh lại hoạt động. Không bao giờ tôi nói to để ảnh
hưởng và làm phân tán sự chú ý của các nhóm khác. Khi các em học sinh bế
tắc trong thảo luận để đi đến ý kiến chung nhất thì tơi gợi ý, đưa ra những câu
khẳng định mang tính chất dẫn dắt để học sinh tìm ra câu trả lời.
(Phụ lục ảnh 4)
- Khi các nhóm trình bày kết quả thảo luận, ý tưởng hay thuyết minh sản
phẩm của mình tuyệt đối tơi khơng nhận xét là ý kiến của nhóm này đúng, hay
ý kiến của nhóm kia sai. Thường tơi quan sát nhanh và gọi nhóm có ý kiến
chính chưa xác trình bày đầu tiên để học sinh có sự so sánh, kích thích các
nhóm khác có ý kiến chính xác hơn sau đó bổ sung. Điều này giúp cho tôi mất
8
rất ít thời gian cho việc các nhóm có ý kiến trùng lặp. Tơi hướng dẫn các nhóm
tiếp theo bổ sung ý kiến khác biệt hoặc ý còn thiếu.
(Phụ lục ảnh 5)
Giải pháp 4: Thay đổi hình thức tổ chức nhóm tạo điều kiện cho học sinh
được giao lưu, học hỏi trao đổi và phát huy khả năng sáng tạo trong hoạt động
Mĩ thuật:
- Đổi vị trí ngồi: Trong mỗi tháng thực hiện giảng dạy tơi thường đổi vị
trí ngồi cho học sinh các tổ để khi thực hiện các em được thay đổi nhóm, thay
đổi mơi trường làm việc với tất cả các bạn trong cùng lớp, trong quá trình thực
hiện đổi vị trí chỗ ngồi của các em học sinh tôi luôn chú ý sắp xếp sao cho học
sinh năng khiếu được ngồi xen kẽ với học sinh chưa có khả năng bằng mình,
để có sự hỗ trợ lẫn nhau trong giờ học.
- Nhóm học sinh theo sở thích:
Trong chương trình học có những chủ đề mà trong giờ dạy giáo viên
chia nhóm học sinh theo sở thích, ví dụ. Chủ đề 2: Chúng em với thế giới động
vật, khi thực hiện có nhóm có chung sở thích làm bài bằng chất liệu đất nặn,
nhưng lại có nhóm thích thực hiện sản phẩm bằng giấy bìa, vỏ hộp, phế liệu...
Các em có cùng sở thích sẽ dễ dàng thực hiện nội dung bài, các nhóm sẽ có
được sản phẩm phong phú và đa dạng hơn.
(Phụ lục ảnh 6)
- Nhóm học sinh theo số:
Trong giảng dạy cũng có những tiết tơi phân nhóm học sinh các tổ điểm
số, 1, 2, 3, 4, ...Những học sinh nào thuộc số 1 vào cùng một nhóm, số 2 một
nhóm, số 3 một nhóm, số 4 một nhóm..... Khi đó các em sẽ được thay đổi vị trí
nhóm và thay đổi thay đổi môi trường hợp tác thực hành, để tạo ra nhiều những
sản phẩm mới lạ và sản phẩm tạo ra sẽ phong phú, sáng tạo và hiệu quả hơn.
- Nhóm theo nội dung đề tài:
Khi học sinh được học chủ đề “Cuộc sống quanh em” đây là chủ đề mở
rộng các em sẽ có nhiều những ý tưởng, giáo viên lựa chọn và phân nhóm theo
đề tài mà các em có chung ý tưởng đề tài, thành lập nhóm có chung ý tưởng
nội dung của đề tài để các em cùng chung ý tưởng và cùng nhau thực hiện nội
dung bài học sẽ đạt hiệu quả, sản phẩm tạo ra sẽ phong phú hơn.
(Phụ lục ảnh 7)
9
Giải pháp 5: Khơng nên chọn nhóm q đơng khi hoạt động nhóm để
đảm bảo cho học sinh thực hành đạt kết quả tốt nhất:
Mỗi nhóm khơng được q nhiều học sinh, vì khi số lượng đơng sẽ có
một số học sinh khơng có cơ hội làm việc nếu như những em này rụt rè hoặc sẽ
có học sinh khơng làm việc do chây lười, ỷ nại. Tùy theo từng dạng bài mà tơi
chia nhóm học tập sao cho phù hợp với nội dung, chủ đề của bài học để học
sinh dễ dàng thực hiện. Nhóm lí tưởng nhất là từ 4 đến 6 em học sinh.
Khi thực hiện chia nhóm tơi thường phân nhóm 2, nhóm 4 hoặc nhóm 5,
nhóm 6, vì như vậy nhóm vừa đủ để các em dễ dàng thảo luận và thực hiện nội
dung bài yêu cầu, giáo viên cũng dễ dàng bao quát các nhóm và hỗ trợ các
nhóm thực hiện bài tốt hơn.
(Phụ lục ảnh 8)
Giải pháp 6: Luân phiên học sinh làm nhóm trưởng.
Qua nhiều tiết dạy, tơi u cầu các em học sinh trong nhóm thay đổi luân
phiên nhau làm nhóm trưởng, thư ký để tất cả các em học sinh đều phát huy
khả năng của mình. Nói chung khơng có quy tắc nào cho việc tổ chức nhân sự
của nhóm. Mỗi chủ đề thực hiện tơi đều thay đổi nhóm trưởng để các em có cơ
hội thể hiện khả năng tự tin, biết hợp tác với bạn, biết tự học, tự phục vụ, tự
quản, mạnh dạn trao đổi trong nhóm, biết tự giải quyết vấn đề, có ý thức, biết
trao đổi với bạn bè, giúp cho các em mạnh dạn hơn trong học tập cũng như
trong mọi hoat động.
( Phụ lục ảnh 9)
Giải pháp 7: Giao việc cho nhóm trưởng.
Sau khi chia nhóm xong các nhóm cử nhóm trưởng, giáo viên giao
nhiệm vụ cho nhóm trưởng, nhóm trưởng sẽ là người đại diện cho nhóm trình
bày các ý kiến, quan điểm của nhóm mình trước lớp. Việc cử nhóm trưởng và
thư ký là do nhóm định đoạt, tơi khơng can thiệp sâu vào vấn đề tổ chức nhóm
của học sinh. Ban đầu học sinh chưa quen nên tôi đề nghị nhóm chọn bạn có
năng khiếu, kỹ năng tốt làm nhóm trưởng, làm mẫu cho các bạn, nhóm trưởng
điều hành nhóm của mình và phân cơng các thành viên của mình thực hiện
nghiêm túc nội dung, chủ đề bài học theo yêu cầu cần đạt.
10
Giải pháp 8: Tạo hứng thú cho học sinh.
Giáo viên là người chủ động tạo cảm hứng ngay từ đầu tiết học, để học
sinh có hứng thú say mê, tư duy và sáng tạo, các em hứng thú học tập thì khi
thực hành sản phẩm của các em cũng sáng tạo, phong phú, đa dạng, các em có
hứng thú học tập say mê sáng tạo, các em sẽ hoàn thành tốt nội dung bài học
và có nhiều sản phẩm đẹp.
Khi học sinh trình bày ý kiến hoặc trưng bày sản phẩm đã hồn thành tơi
tuyệt đối khơng chê bai, khơng nhận xét tiêu cực để các em phải xấu hổ. Có
khi chỉ là những nét vẽ đơn giản, hình vẽ ngây ngô, nguệch ngoạc hay màu sắc
pha trộn chưa hợp lí đi chăng nữa tơi cũng sẽ tìm ra điểm đáng yêu nhất của
sản phẩm để động viên, khích lệ các em.
Giải pháp 9: Khen ngợi học sinh
Trong tiết học hay hoạt động ngoại khóa khi các em hồn thành nội dung
bài học. Giáo viên tổ chức cho các em trưng bày sản phẩm theo nhóm, việc
làm đem lại hiệu quả là khen ngợi động viên các em để tạo nguồn cảm hứng
cho các em để các em hăng say hơn trong các giờ học tiếp theo.
(Phụ lục ảnh 10)
Giải pháp 10: Làm tốt cơng tác xã hội hóa giáo dục, thông tin hai chiều
để phụ huynh học sinh hiểu được vai trò của giảng dạy theo phương pháp của
Đan Mạch và ủng hộ, giúp đỡ giáo viên, hỗ trợ học sinh:
Ngay từ đầu năm học, tại hội nghị họp phụ huynh học sinh lần thứ nhất
được sự nhất trí của Ban giám hiệu nhà trường tôi đã triển khai kế hoạch hành
động, nội dung chương trình giảng dạy theo phương pháp của Đan Mạch trong
môn Mĩ thuật nhằm giúp phụ huynh hiểu, ủng hộ, giúp đỡ cho tôi trong q
trình giảng dạy.
Tơi đã giải thích cho phụ huynh hiểu rõ, để các em thực hiện và hồn
thành tốt mơn học thì bắt buộc các em cần được trang bị đầy đủ đồ dùng học
tập như: giấy A3; A4; bút chì, hộp màu, tẩy,.. có thể gia đình chuẩn bị cho các
em các nguyên liệu sẵn có rẻ tiền để làm đồ dùng theo đề tài, chủ đề học tập
như: chai nhựa, lọ nhựa, hộp bánh kẹo, lon bia, giấy gói quà,...
11
Giải thích cho phụ huynh hiểu và nhờ học giúp đỡ trong việc tạo ra ý thức
tự phục vụ, tự quản của học sinh, giữ gìn sách vở, giữ gìn đồ dùng học tập và
cần chuẩn vị vở đồ dùng cho bài học theo thời khóa biểu và dặn dị của cô giáo
Trên đây là những giải pháp cấp bách cần làm ngay trong nhà trường hiện
nay để chúng ta kịp có cơ hội mở mang những bộ óc vàng theo kịp sự phát
triển hiện đại, nền công nghiệp 4.0. Bên cạnh phát triển kinh tế xã hội khoa
học đi lên thì nền nghệ thuật phải phát triển theo xu hướng chung đáp ứng
được nhu cầu trong nước và toàn cầu.
Nội dung “Nâng cao chất lượng hoạt động nhóm mơn Mĩ thuật lớp 4
theo phương pháp của Đan Mạch” thể hiện được tính đặc trưng của mơn học.
Thực hiện theo sự chỉ đạo của Ngành Giáo dục ngay từ khi bắt đầu triển
khai dạy Mĩ Thuật theo phương pháp của Đan Mạch tôi đã dành nhiều thời
gian để nghiên cứu bài dạy, tổ chức hoạt động nhóm cho học sinh trong môn
Mĩ thuật lớp 4 theo phương pháp của Đan Mạch.
Từ môn học này tạo cơ hội cho học sinh thực hành, ứng dụng trong đó
các em biết liên hệ bài học vào thực hành vẽ tranh của môn Tiết đọc thư viện
trong nhà trường được cải thiện nhiều hơn và trong tất cả các môn học cũng
được cải thiện.
4.5. Khả năng áp dụng sáng kiến:
Những giải pháp trên được tơi áp dụng thành cơng hoạt động nhóm trong
năm học 2018 - 2019 khi tôi thực nghiệm giảng dạy môn Mĩ thuật đối với học
sinh khối lớp 4 trong trường tiểu học ............... Những giải pháp trên cũng có
thể áp dụng được khi dạy Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch ở tất cả các
khối lớp ở tại trường Tiểu học .............. và các trường Tiểu học trong toàn
huyện .............. nói riêng và các trường tiểu học trong tỉnh .............. nói chung.
5. Những thơng tin cần được bảo mật. (Khơng có)
6. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến.
+ Đối với học sinh:
12
- Học sinh đi học đúng độ tuổi đúng trình độ nhận thức của các em.
- Học sinh chuẩn bị đồ dùng đầy đủ khi đến lớp.
- Tích cực học tập, chủ động sáng tạo trong khi thực hành.
- Đam mê mơn học Mĩ thuật, tích cực trong mọi hoạt động giáo viên giao.
Bên cạnh đó các em được học mà chơi, chơi mà học, các em tạo ra được nhiều
sản phẩm đẹp theo sáng tạo mà các em cảm nhận trong môn học.
- Phát triển khả năng sáng tạo, giao tiếp, kỹ năng trình bày sản phẩm của
mình trước lớp đặc biệt đối với những học sinh năng khiếu thì được bộc lộ khả
năng của mình, qua đó tinh thần hợp tác nhóm trong mơn Mĩ thuật và các mơn
học khác được nâng lên ví dụ như mơn học “Tiết đọc thư viện” .
+ Đối với giáo viên:
- Phải có chun mơn vững vàng, u nghề mến trẻ, say sưa tìm tịi
nghiên cứu và sáng tạo trong cách thức tổ chức hoạt động nhóm cho các em.
- Phương pháp dạy học phải phù hợp với lứa tuổi, trình độ, nhận thức,
tâm sinh lí của học sinh, làm cho học sinh học hào hứng, tích cực, sáng tạo
trong học tập.
- Cần phải có phương tiện dạy học, phương tiện dạy phù hợp đặc trưng
môn học làm nội dung bài học phong phú, sinh động, hiệu quả hơn.
- Đổi mới phương pháp dạy học môn Mĩ thuật là nhằm khơi dậy và phát
huy khiếu thẩm mĩ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp của cuộc sống.
+ Đối với phụ huynh:
- Kiểm tra, nhắc nhở các em chuẩn bị đầy đủ đồ dùng trước khi đến lớp.
- Phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình.
- Nắm bắt được kết quả học tập của con em mình.
- Tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc dạy và học của giáo viên, học sinh
trong nhà trường.
13
7. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng
sáng kiến theo ý kiến của tác giả.
+ Đối với học sinh:
- Ngay từ việc thảo luận, hoạt động nhóm, học sinh làm việc một cách
khoa học các em đã biết hợp tác với nhau trong học tập.
- Học sinh biết chia sẻ ý tưởng, tranh luận, suy nghĩ tìm tịi về những gì
cần làm và phương pháp cùng nhau giải quyết các vấn đề đặt ra.
- Học sinh tự tin, biết hợp tác với bạn, biết tự học, tự phụ vụ, tự quản.
- Các em hăng say suy nghĩ sáng tạo, biết đánh giá sản phẩm của mình
của bạn, biết tự đánh giá lẫn nhau.
- Biết chia sẻ, trao đổi, thảo luận, học được ý tưởng hay của bạn, biết hỗ
trợ, động viên, khích lệ bạn bè.
- Nhiều em đã mạnh dạn hơn, khơng cịn rụt rè như trước biết bày tỏ ý
kiến của mình trước nhóm, trước lớp và trước tập thể.
- Mối quan hệ của học sinh đực nâng lên, gần gũi, gắn kết với nhau hơn.
Kết quả: Với tất cả các biện pháp cơ bản nêu trên kết hợp với một số
biện pháp khác, tôi thường xuyên vận dụng vào bài giảng trên lớp. Giờ học
luôn diễn ra một không khí học tập sơi nổi, học sinh tiếp thu bài một cách thoải
mái, nhẹ nhàng. Các em đã phát huy tinh thần độc lập suy nghĩ, sáng tạo, hăng
hái tham gia xây dựng bài, có sản phẩm đẹp sáng tạo cả nội dung và màu sắc.
Tất cả các em đều được bàn bạc, trao đổi, thảo luận giúp đỡ và hợp tác với
nhau. Các em khơng những chỉ có trách nhiệm với việc học của mình mà cịn
có trách nhiệm với các bạn khác. Biết động viên, khích lệ bạn bè, có những em
xưa vốn nhút nhát, rụt rè, thiếu tự tin trong giao tiếp nay đã mạnh dạn hơn, biết
bày tỏ ý kiến riêng của mình trước nhóm học tập hay trước lớp một cách mạnh
dạn, tự tin.
Kết quả của học sinh đến tháng 4 năm 2019:
14
TS
HS khối 4
73
HS có Kĩ năng HS biết thực hiện HS thực hiện kĩ
hoạt động nhóm kĩ năng hoạt động năng hoạt động
tốt
nhóm chưa tốt
nhóm
Tỉ lệ %
Tỉ lệ %
Tỉ lệ %
24/73 = 32,9
49/73 = 67,1
0
* Kết quả Môn học và hoạt động giáo dục giữa học kì II:
TS
HS khối 4
73
Kết quả học sinh đạt được
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Tỉ lệ %
Tỉ lệ %
Tỉ lệ %
24/73 = 32,9
49/73 = 67,1
0
* Mức độ hoàn thành và phát triển năng lực, phẩm chất:
Số
TS
T
T
1
2
Tốt
Đạt
Nội dung
73 SL
Năng
lực
Phẩm
chất
Cần cố
gắng
%
SL
%
SL
%
Tự phục vụ, tự quản
73
24
32,9
49
67,1
0
0
Hợp tác
73
24
32,9
49
67,1
0
0
TH &GQVĐ
73
24
32,9
49
67,1
0
0
Chăm học, chăm làm
73
24
32,9
49
67,1
0
0
Tự tin, trách nhiệm
73
24
32,9
49
67,1
0
0
Trung thực, kỉ luật
73
24
32,9
49
67,1
0
0
Đoàn kết, yêu thương 73
24
32,9
49
67,1
0
0
- Đối với giáo viên:
Năng lực chuyên môn được nâng lên, kinh nghiệm tổ chức hoạt động
nhóm khoa học và gây hừng thú cho học sinh, không đơn điệu, tẻ nhạt và hình
thức như trước đây. Tạo được mối quan hệ thân mật giữa giáo viên và học sinh,
Giáo viên làm tốt thơng tin hai chiều từ đó giúp cho mối quan hệ gần gũi giữa
phụ huynh với giáo viên ngày càng gắn kết, chặt chẽ hơn.
- Đối với phụ huynh:
15
Các bậc phụ huynh hiểu được yêu cầu môn học mà con em mình cần đạt
được, hợp tác, chia sẻ, giúp đỡ và ủng hộ, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con
em mình tham gia học tập mơn Mĩ thuật theo phương pháp của Đan Mạch. Phụ
huynh đã hiểu và đầu tư cho giáo dục. Chăm lo mua đầy đủ đồ dùng cần thiết
để các em hoàn thành tốt môn học. Các em cảm nhận được sự quan tâm của
gia đình vì vậy mà các em có cố gắng hơn trong học tập.
- Lợi ích của những giải pháp:
Với những giải pháp nêu trong sáng kiến đã mang lại lợi ích cao về kết
quả giáo dục, mặc dù những giải pháp đó ít tốn kém, khơng mất nhiều kinh phí
đầu tư, dễ vận dụng, chủ yếu là giáo viên yêu nghề, mến trẻ. Tâm huyết, trách
nhiệm với công việc là đem lại thành công. Tôi tin rằng các bạn đồng nghiệp
của tơi trên địa bàn tồn huyện .............., tinh .............. ai cũng có thể vận dụng
được sáng kiến này trong quá trình giảng dạy và giáo dục học sinh.
* Kết luận:
Nâng cao chất lượng hoạt động nhóm mơn Mĩ thuật lớp 4 theo phương
pháp của Đan Mạch. Bản thân tôi không ngừng học hỏi nghiên cứu, sáng tạo
trong cách thức tổ chức hoạt động nhóm cho các em, làm cho các em hào
hứng, đam mê, tích cực sáng tạo, các em được học mà chơi, chơi mà học. Học
sinh biết chia sẻ, hợp tác với bạn, với cô. Biết tự phục vụ, tự quản, mạnh dạn
trao đổi ý kiến, biết tự giải quyết vấn đề, trung thực, đoàn kết yêu thương, biết
giúp đỡ lẫn nhau trong học tập để cùng tiến bộ.
Để thực hiện tốt hoạt động nhóm cho học sinh thì trước hết giáo viên
cần phải tổ chức tốt lớp học, tìm hiểu kĩ nội dung bài học, mục tiêu cần đạt,
các hoạt động cần thực hiện và dự án hoạt động nào là hoạt động nhóm sẽ đem
lại hiệu quả và thành cơng nhất. Bên cạnh đó giáo viên cần tìm hiểu kĩ hồn
cảnh gia đình của từng em học sinh ở trong trường, các mối quan hệ với bạn
bè, xã hội xung quanh, qua hồ sơ học bạ, qua thầy, cô giáo chủ nhiệm. Quan
trọng hơn cả là đến thăm gia đình phụ huynh để nắm bắt tình hình, chia sẻ
cùng họ những băn khoăn, trăn trở trong việc dạy dỗ giáo dục các em, giáo
viên phải là chiếc cầu nối giúp phụ huynh hiểu rõ vai trị, trách nhiệm của mình
16
cũng như tầm quan trọng của việc học môn Mĩ thuật theo phương pháp của
Đan Mạch các em, để từ đó giúp đỡ phụ huynh thay đổi cách nghĩ, cách làm để
giúp cho việc dạy và học của thầy và trò đạt kết quả tốt nhất.
Sau khi nghiên cứu các giải pháp đã nêu được sự nhất trí của Ban giám
hiệu nhà trường tôi tiến hành dạy thử nghiệm. Ban giám hiệu cùng tổ chuyên
môn dự giờ, thăm lớp thường xuyên và đánh giá cao về kết quả thu được qua
hoạt động nhóm. Từ đó ln tạo điều kiện tốt nhất cho tôi giảng dạy.
Trên đây là sáng kiến “Nâng cao chất lượng hoạt động nhóm mơn Mĩ
thuật lớp 4 theo phương pháp của Đan Mạch” mà tôi đã thực hiện và đạt
hiệu quả cao. Tuy nhiên trong quá trình viết cũng khơng tránh khỏi những
thiếu xót. Rất mong nhận được sự quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ của Hội đồng Thi
đua khen thưởng huyện ...............
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật
và hồn tồn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
.............., ngày 08 tháng 4 năm 2019
Người nộp đơn
..............
17
18
Nhận xét đánh giá của Hội đồng Thi đua khen thưởng huyện ..............:
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
...........................................................................................................................
19