BÀI VIẾT
KHU DI TÍCH LÁNG LE – BÀU CỊ
“Có những phút làm nên lịch sử
Có cái chết hố thành bất tử
Có những lời hơn mọi bài ca
Có con người từ chân lý sinh ra…”
Chiến tranh đã qua đi. Ba mươi tám năm. Để những mầm xanh hôm nay vươn lên
rào rạt, biết bao con người của quê tôi đã ra đi mãi mãi. Họ đã ngã xuống vì những ngơn từ
giản dị: “hịa bình , độc lập” cho dân tộc, cho tổ quốc. Dấu son họ ghi lại trong lịch sử dân
tộc cũng khơng kém gì những mất mát, đau thương mà chiến tranh đã mang lại cho quê
hương, cho gia đình họ. Tên tuổi họ sẽ mãi in sâu vào những vùng đất anh hùng, nơi mà họ
đã mãi mãi nằm lại. Q hương tơi cũng có những người anh hùng, những địa danh đã đi
vào lịch sử như vậy. Chính họ, những người chiến sĩ đã hi sinh với chiến công oanh liệt gắn
liền với vùng đất LÁNG LE – BÀU CỊ.
Q hương tơi- xã Tân Nhựt, huyện Bình Chánh anh hùng, nằm ở vùng ven mảnh
đất Sài Gịn, Gia Định. Ngày chiến tranh, q tơi đầy bóng giặc. Chúng càn quét, đốt nhà,
giết người, dụ dỗ, hăm dọa…người dân,để thi hành những chiến lược của bọn cướp nước dã
man: thực dân Pháp và đế quốc Mĩ. Đất quê tôi bạc màu, đồng năn, cỏ cháy, chẳng giàu gì
duy chỉ có mảnh đạn, miểng bom là khơng nơi đâu khơng có.
Ngày tơi sinh ra, đất nước đã hồ bình. Tơi khơng biết thế nào là cái đói, cái
chết…Tơi cũng chưa biết thế nào là khói lửa chiến tranh… mọi thứ đối với tơi đều như có
sẵn. Mỗi lần nghe nội kể chuyện ngày xưa tơi đều trịn xoe đôi mắt ngây thơ với muôn vàn
câu hỏi: “Nội ơi thế nào là Láng Le?”, “Sao người ta lại gọi cái chỗ đó là Bàu Cị?
”….Mỗi lần như thế nội tơi đều móm mém cười và khẽ bảo: “Con à! Ngày xưa có nhiều
chỗ có những cái ao to có nhiều lau sậy mọc um tùm, mấy chỗ đó cá tơm nhiều lắm nên tụi
cị, diệc, le le hay tìm đến kiếm mồi. Bởi vậy để dễ nhớ, người ta cũng gọi ln mấy chỗ đó
với những cái tên quen thuộc là Láng Le, Bàu cị đó con.”. Nội nói xong lại đưa đơi mắt hấp
háy mỉm cười nhìn tơi đang há hốc mồm để nghe như nghe một câu chuyện cổ tích… Rồi


khi tôi lớn lên, khi những câu chuyện nội kể ngày xưa đã dần được những lời giảng giải của

thầy cô, sách vở làm sáng rõ thêm, tôi mới biết khơng phải chỉ những con cị, con diệc kia
mà chính là những người chiến sĩ bộ đội, du kích cùng nhân dân quê tôi với máu xương đã tô
thắm lên dấu son chói lọi cho khu di tích lịch sử oai hùng ấy. Trận chiến oai hùng ngày ấy đã
làm nên Láng Le Bàu Cị của hơm nay….
Trận chiếng chống càn ngày 15/4/1948 ấy diễn ra vô cùng ác liệt mở màn từ 3giờ
sáng. Quân địch với một lực lượng vô cùng hùng hậu: 3000 quân tinh nhuệ được hiệp đồng
binh chủng cùng đầy đủ máy bay, tàu đổ bộ, xe lội nước, các loại vũ khí tối tân vào bậc nhất
đã thực hiện mưu đồ vây hãm, càn quét nhằm tiêu diệt tòan bộ chủ lực của ta ở Láng Le Bàu Cò. Lực lượng ta lúc ấy chỉ có 300 tay súng, kể cả bộ đội, du kích thuộc biên chế của
Chi đội 15(đồng chí Huỳnh Văn Một làm Chi đội trưởng) và trung đoàn Phạm Hồng
Thái( đồng chí Huỳnh Văn Vàng làm Trung đồn trưởng) cùng với lực lượng nhân dân võ
trang tự nguyện. Quân ta cũng chỉ được trang bị những vũ khí thơ sơ đã chủ động đánh địch
ngay từ phút đầu. Đến 14giờ cùng ngày ta đã chủ động, mưu trí thực hiện cuộc đột phá vịng
vây vơ cùng ngoạn mục đưa được tồn bộ chủ lực của ta và nhân dân sơ tán về vùng căn cứ
Bà Vụ an toàn. Trong trận chiến khơng cân sức ấy, ta đã loại khỏi vịng chiến hơn 300 tên
địch, bắn hỏng 5 xe lội nước và nhiều binh khí, kĩ thuật khác. Trong trận chiến ấy, quả cảm
thay nhiều chiến sĩ ta đã lập những thành tích xuất sắc như xạ thủ Nguyễn Hữu Mai đã dùng
khẩu trung liên đầu bạc đẩy lùi nhiều đợt tấn công củaa địch rồi anh dũng hi sinh, hai chiến
sĩ quốc tế người Nhật (Lí Dung)và một người Tiệp (Tân Việt), với tài xạ kích đại liên và
súng cối đã nã nhiều phát đạn chính xác góp phần lớn vào chiến thắng chung lịch sử. Cuộc
chiến nào cũng vậy, có chiến thắng thì phải có hi sinh. Thế nhưng sự hi sinh của chiến sĩ ta
đã nêu cao tinh thần bất khuất “Thà quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”. Tiểu đoàn trưởng tiểu
đoàn 923 Nguyễn Văn Hạo, rồi Đại đội trưởng đại đội 3 Ba Đối, …Các anh đã hi sinh anh
dũng ngay trên vị trí chiến đấu để bảo vệ cho đồng đội rút lui an toàn. Dáng đứng của các
anh đã ghi tạc vào lịch sử như những vần thơ bi hùng mà nhà thơ Lê Anh Xuân đã viết:
“Anh chẳng để lại gì cho anh trước lúc lên đường
Chỉ để lại dáng đứng Việt Nam tạc vào thế kỉ
Anh là chiến sĩ giải phóng quân
Tên anh đã thành tên đất nước”



Và cũng từ đó, bà con Tân Nhựt và các vùng ven cũng truyền nhau câu hát:
“Láng Le đi dễ khó về
Tây đi mất mạng, nguỵ về mất cụt chân”
Từ tiếng vang trong chiến thắng năm ấy, quân và dân Tân Nhựt còn làm
nên một trang sử hiển hách trong giai đoạn kháng chiến chống Mĩ. Ngày 10/4/1966, nhằm
thực hiện âm mưu tìm diệt trong chiến lược chiến tranh cục bộ, Mĩ nguỵ mở một trận càn
lớn vào khu Láng Le Bàu Cò. Trận chiến diễn ra ác liệt ngay từ phút đầu. Quân địch sử dụng
trực thăng đổ quân cùng với hoả lực vô cùng dữ dội tấn công. Phía ta nhờ sự chỉ huy sâu sát
và mưu lược của đồng chí Vũ Điệp(Đại đội trưởng đại đội 2 thuộc tiểu đồn 6 Bình Tân) nên
ta đã tiêu diệt nhiều sinh lực địch ngay từ những đợt đổ bộ đầu tiên. Bị đánh quá rát, địch rối
loạn, một phần quân địch lột quần áo, bỏ súng đạn tìm chỗ ẩn nấp thoát thân. Trận chiến kết
thúc với thắng lợi thuộc về ta. Kết cục, ta làm phá sản trận càn của địch, tiêu diệt và làm bị
thương 154 tên , bắt sống, giáo dục và trả tự do tại chỗ 61 tên, thu được nhiều vũ khí súng
đạn khác. Sau chiến thắng năm 1966, đế quốc Mĩ và nguỵ quyền Sài Gòn phải kiêng nể, dè
chừng khi nhắc đến địa danh Láng Le – Bàu Cò bởi:
“Láng Le đi dễ khó về
Đi vơ mất mạng, đi về mất lon”
Xuất phát từ những chiến cơng oai hùng đó, năm 1988, huyện uỷ Bình Chánh đã
quyết định xây dựng cơng trình khu di tích Láng Le – Bàu Cị để tưởng niệm và ghi nhớ
công ơn của các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì mảnh đất quê hương. Tiếp đó cơng trình đã
được nâng cấp vào năm 1993 và chính thức khánh thành vào năm 1995. Vui mừng hơn nữa
là vào ngày 5/8/2003, Uỷ ban nhân dân thành phố đã quyết định cơng nhận đây là khu di tích
lịch sử cấp thành phố theo quyết định số 138/2003/QĐ-UB. Và trong đợt trùng tu xây dựng
lại mới đây vào năm 2013, người dân Tân Nhựt đã vô cùng phấn khởi khi khu di tích đã có
một bộ mặt mới xứng tầm với chiến công rạng rỡ năm nào. Các hạng mục được trùng tu, xây
mới như nhà bia tưởng niệm, nhà truyền thống, tượng đài chiến thắng… càng làm cho khu di
tích có một diện mạo mới sáng sủa hơn. Đặc biệt được quan tâm nhất chính là khối tượng
đài chiến thắng với những hình ảnh rất quen thuộc ở trung tâm khu di tích. Tượng đài nổi bật
với hình ảnh ba nhân vật.Ở giữa là hình ảnh bà mẹ Việt Nam anh hùng tượng trưng cho tất
cả những bà mẹ Việt Nam đã hi sinh cho tổ quốc, trên tay mẹ là anh bộ đội thời kì chống



Pháp, và phía sau là anh bộ đội thời chống Mĩ, các anh đã chiến đấu anh dũng và viết nên
một bản hùng ca về chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong chiến đấu. Vươn cao lên bầu trời là
hình ảnh hai lá dừa nước thời chống Pháp như hai lưỡi mác vung lên chống giặc của người
dân miền quê anh hùng. Thiên nhiên chính là sơng nước bao quanh tượng đài như bao bọc,
che chở và càng làm nổi bật hơn chiến công hùng tráng của quân và dân ở nơi đây.
Tính đến nay, khu di tích Láng Le – Bàu Cị đã vinh dự đón tiếp sự viếng thăm và
trở về của nhiều cán bộ lãnh đạo cấp cao của Đảng và nhà nước như cố tổng bí thư Nguyễn
Văn Linh, cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, hay vào năm 1995, nguyên chủ tịch UBND TP và nay
là Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã viếng trở về và cắt băng khánh thành khu di tích…
Qủa thật, khu di tích hồn thành đã trở thành một điểm về nguồn để thế hệ trẻ tìm
hiểu về truyền thống anh hùng của dân tộc đồng thời tri ân những bậc cha anh đi trước đã
ngã xuống để cho chúng ta có một cuộc sống hồ bình ấm no, tươi sáng như ngày nay. Là
một giáo viên trẻ được sống và lớn lên ở vùng đất Tân Nhựt anh hùng, bản thân tơi đã rất tự
hào về nguồn cội của mình. Vì thế ngồi việc giảng dạy kiến thức trên lớp, tơi cùng các anh
chị GV trong chi đồn và bộ mơn Ngữ Văn đã có rất nhiều cố gắng để mỗi năm đều tổ chức
một chuyên đề để đưa các em học sinh của trườngg THCS Tân Nhựt được về nguồn, được
tìm hiểu và tri ân cơng đức của các bậc tiền nhân. Tơi mong sao cuộc sống hồ bình sẽ cịn
mãi trên mảnh đất q tơi để những mầm xanh được gieo bằng xương máu của những người
chiến sĩ kia được lớn lên đâm chồi, ra hoa, kết trái. Mong sao thế hệ trẻ Tân Nhựt quê tôi sẽ
tiếp nối truyền thống và ngày càng làm rạng danh vùng đất quê mình. Các bạn trẻ thân mến!
Hãy sống sao cho xứng đáng, bạn nhé!
“ Hãy sống như đời sống, để biết yêu nguồncội, hãy sống như đồi núi vươn tới
những tầm cao…”
Tân Nhựt, ngày 30 tháng 3 năm 20
Người viết bài

Nguyễn Thị Hồng Thắm