CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU
CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN CẤP THÀNH PHỐ
Kính gửi: Hội đồng Sáng kiến thành phố Vĩnh Yên
(Cơ quan thường trực: Phòng Kinh tế thành phố Vĩnh Yên)
Tên tôi là: NGUYỄN THỊ ÁNH HỒNG
Chức vụ : Giáo Viên
Trường: Mầm non Định Trung
Tôi làm đơn này trân trọng đề nghị Hội đồng sáng kiến thành phố Vĩnh Yên
xem xét và công nhận sáng kiến cấp thành phố cho tôi như sau:
1.Tên sáng kiến: Một số biện pháp cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm
quen với tác phẩm văn học trong trường mầm non.
2.Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Áp dụng trong lĩnh vực giáo dục
phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong các trường mầm non.
3.

Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng

thử : Tháng 9/2018
4.

Nội dung cơ bản của sáng kiến:

Giúp giáo viên nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục tr ẻ thông qua ho ạt
động làm quen với tác phẩm văn học đạt kết quả tốt .Từ đó giúp giáo viên
có những phương pháp, biện pháp tốt truyền đạt đến cho trẻ nh ững ki ến
thức hay về một số tác phẩm văn học. Giúp trẻ hứng thú, tự tin, ham h ọc
hỏi góp phần phát triển nhân cách tốt cho trẻ. Đồng thời giúp trẻ mạnh
dạn tham gia các hoạt động ở trường cũng như ở gia đình, đáp ứng sự tin
tưởng của phụ huynh.

4.1. Thực trạng vấn đề nghiên cứu “Một số biện pháp cho trẻ mẫu
giáo
5 - 6 tuổi làm quen với tác phẩm văn học trong trường mầm non”.
4.2. Một số biện pháp cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen v ới tác
phẩm văn học trong trường mầm non:


download by :


4.2.1. Biện pháp 1: Giáo viên đọc - kể chuyện diễn c ảm cho tr ẻ
nghe qua cử chỉ điệu bộ ánh mắt.
4.2.2. Biện pháp 2: Qua việc đàm thoại giúp giáo viên có th ể
giảng giải từ mới và rèn luyện lời nói, ngơn ngữ cho trẻ.
4.2.3. Biện pháp 3:Biện pháp đọc lại tác phẩm văn học ho ặc m ột
phần nào đó của tác phẩm văn học.
4.2.4. Biện pháp 4: Giáo viên sử dụng đồ dùng trực quan và t ạo môi
trường học tập, rèn luyện cho trẻ.
4.2.5. Biện pháp 5: Kết hợp với các bộ môn khác.
4.2.6 .Biện pháp 6: Tổ chức ôn luyện mọi lúc mọi nơi, thông qua
ngày lễ, ngày hội, qua các hoạt động ngoại khóa.
4.2.7. Biện pháp 7: Tuyên truyền, phổ biến kiến thức và ph ối
hợp với phụ huynh để nâng cao chất lượng làm quen v ới tác ph ẩm
văn học cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
5. Điều kiện áp dụng:
Các nội dung của sáng kiến đều bám sát mục tiêu thực hi ện ch ương trình
chăm sóc giáo dục trẻ theo từng độ tuổi để trẻ được phát triển toàn di ện
về tất cả các mặt: thể chất, trí tuệ, thẩm mỹ, đạo đức, tình cảm m ột cách
đúng hướng tạo tiền đề cho sự hình thành và phát triển nhân cách c ủa tr ẻ
sau này.

6. Về khả năng áp dụng sáng kiến:
Áp dụng cho các trường mầm non trong thành
phố 7. Hiệu quả đạt được :
Các biện pháp trên đã được áp dụng có hiệu quả trong việc nâng cao chất
lượng chăm sóc giáo dục trẻ thơng qua hoạt động làm quen với tác phẩm
văn học đạt kết quả tốt, đảm bảo tính vừa sức với trẻ và phù h ợp v ới tình
hình thực tế tại trường mầm non Định Trung.
Trẻ nhớ được nội dung, biết cách đọc diễn cảm, cảm nhận được ngôn ng ữ
của một số bài thơ và câu chuyện.
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động học, biết lắng nghe, biết nhận xét, đánh
giá các nhân vật trong tác phẩm văn học, biết thể hiện giọng nói của nhân
vật bằng chính ngơn ngữ và hành động của mình.
Trẻ trong lớp vui vẻ, hoạt bát, hoạt động tốt hơn, đi học đều hơn.
Tạo được niềm tin tuyệt đối với phụ huynh học sinh gửi con vào
trường ngày càng đông và nâng cao được nhận thức của ph ụ huynh quan
tâm đến việc học tập của con em mình.


download by :


8. Các thông tin cần được bảo mật : Không có

Tơi xin cam đoan mọi thơng tin nêu trong đơn là trung th ực, đúng s ự th ật,
không xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người khác và hồn tồn chịu
trách nhiệm về thơng tin đã nêu trong đơn.
Xác nhận của Lãnh
trường
(Ký tên, đóng dấu)


Nguyễn Thị Ánh Hồng

download by :


BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Lời giới thiệu
Như chúng ta đã biết trẻ em là niềm tự hào lớn của mỗi gia đình, là những
chủ nhân tương lai của đất nước, là nền tảng vững chắc cho xã hội Việt
Nam. Ở trẻ mầm non, vui chơi đóng vai trị quan trọng trong vi ệc phát tri ển
tồn diện nhân cách trẻ vì “vui chơi là hoạt động chủ đạo”. Để đạt được
điều đó thì việc chăm sóc giáo dục trẻ phải có sự chung tay góp sức c ủa nhà
trường, gia đình và xã hội. Những kiến thức, kỹ năng mà tr ẻ được ti ếp thu
ở bậc học mầm non sẽ là nền tảng cho việc học tập và thành công sau này
của trẻ. Bàn về giáo dục mầm non, sinh thời Bác Hồ đã dạy:
“Dạy trẻ cũng giống như trồng cây non
Trồng cây non được tốt thì sau này các cháu thành người
tốt”
Giáo dục mầm non đã góp phần khơng nhỏ vào việc giáo dục th ế hệ tr ẻ.
Trách nhiệm nặng nề và cao cả ấy tất cả thuộc về cô giáo mầm non. Có th ể
tạo nên nền tảng vững chắc trên chặng đường khôn lớn của trẻ hay không
phụ thuộc vào cơng tác ni dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ.Vì vậy địi h ỏi cơ
giáo phải rất linh hoạt nhạy bén kịp thời, có năng lực và có tính ch ủ đ ộng,
sáng tạo cao. Trong tất cả các bộ mơn học của trẻ mầm non thì b ộ môn làm
quen với tác phẩm văn học là một bộ môn không th ể thiếu đối với tr ẻ thơ,
nhất là trẻ ở lứa tuổi mầm non.
Tác phẩm văn học là một loại hình nghệ thuật mà trẻ được tiếp xúc từ rất
sớm. Ngay từ tuổi ấu thơ các em đã được làm quen với những giai đi ệu nh ẹ
nhàng, êm ái, thiết tha của những câu hát ru. Lớn hơn một chút các em l ại

được biết tới những câu chuyện dân gian, các tác phẩm thơ, văn. Các tác
phẩm này đã reo vào lịng trẻ tình cảm yêu mến thế giới xung quanh và
giúp trẻ có thêm kiến thức hiểu biết về truyền thống dân tộc, n ảy sinh ở
trẻ lòng


download by :


nhân ái, mở rộng nhận thức về thiên nhiên xã hội. Nó đem lại cho trẻ những
hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung quanh, là sự mở cửa cho trẻ thơ đi
những bước chập chững đầu tiên vào thế giới các giá trị nghệ thuật phong
phú, chứa đựng trong tác phẩm văn học.
Là sự hình thành và phát triển toàn diện nhân cách con người ngay từ th ủa
ấu thơ, là hành trang cho trẻ trên suốt đường đời, bởi lẽ nh ững hình ảnh
được lưu giữ trong thời niên thiếu thường rất khó phai mờ đối với trẻ thơ.
Cùng với sự thay đổi liên tục của bậc học mầm non đây cũng chính là đi ều
kiện tốt giúp giáo viên lựa chọn các phương pháp dạy h ọc tích c ực đ ể thu
hút trẻ vào hoạt động một cách tự nguyện, hứng thú, khơng gị bó. Vi ệc cho
trẻ làm quen với tác phẩm văn học có ý nghĩa rất lớn đối với tr ẻ, nh ưng
việc làm thế nào để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích c ực
thì đây quả là một vấn đề hết sức khó khăn.
Bản thân tơi là người giáo viên hàng ngày trực tiếp chăm sóc giáo d ục
thế hệ mầm non tương lai của đất nước. Tơi nhận thức rõ giáo dục ln
chiếm một vị trí vơ cùng quan trọng nó góp phần nâng cao đời sống xã h ội
của mỗi con người. Đặc biệt là hoạt động dạy trẻ “Làm quen với tác phẩm
văn học” là một hoạt động không thể thiếu được đối với trẻ ở lứa tuổi
mầm non, vì từ khi lọt lịng mẹ đến lúc chập chững tập đi, tập nói, đ ến lúc
trẻ biết viết, biết đọc thì văn học là chiếc cầu nối, là phương tiện dẫn dắt
trẻ nói những tiếng nói, đi những bước đi đầu tiên cho tr ẻ. M ọi ho ạt đ ộng

học tập và vui chơi được tổ chức trong q trình chăm sóc giáo d ục tr ẻ ở
trường mầm non có tính quyết định để tạo nên thể lực, nhân cách, năng lực
phát triển trí tuệ trong tương lai cho trẻ. Và cịn là phương tiện hình thành
các phẩm chất đạo đức trong sáng và thơng qua đó mở rộng vốn hi ểu bi ết
của trẻ đối với cuộc sống xung quanh, trẻ biết tích luỹ được những kinh
nghiệm sống, làm phong phú thêm vốn từ của trẻ, trẻ biết nói đủ câu, chính
xác, biểu cảm, là nấc thang quan trọng để chuẩn bị bước vào lớp 1. Ca dao,
chuyện kể là tấm gương mẫu mực về lời ăn tiếng nói cho tr ẻ học t ập là
phương tiện hữu hiệu trong việc giáo dục trẻ lòng yêu thiên nhiên, yêu quê
hương, đất nước, tình yêu mến bạn bè, với những người thân, biết được
việc làm tốt, biết yêu cái đẹp, cái thi ện, ghét cái ác, phê phán nh ững vi ệc
xấu, kính u Bác Hồ, thật thà, ngoan ngỗn, thích đi học… Chính vì lẽ đó
việc cho trẻ mầm non làm quen với tác phẩm văn học nói chung và đặc biệt
là trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi nói riêng là hết sức quan trọng và c ần thi ết. Xu ất
phát từ vấn đề trên bản thân tôi là một giáo viên trực ti ếp đứng l ớp chăm
sóc giáo dục các cháu 5-6 tuổi nên tôi mạnh dạn chọn đề tài "
Một số biện pháp cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với tác ph ẩm
văn học trong trường mầm non” để nghiên cứu.
Tên sáng kiến: “Một số biện pháp cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen
với tác phẩm văn học trong trường mầm non”.
2.

download by :


3. Tác giả sáng kiến:
-

Họ và tên: Nguyễn Thị Ánh Hồng


Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường MN Định Trung – TP Vĩnh Yên- Tỉnh Vĩnh
Phúc .
-

-

Số điện thoại: 0978 243 950 E_mail :

4.

Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Trường mầm non Định Trung

Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Áp dụng trong lĩnh vực giáo dục phát
triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi (Lớp 5 tuổi B) trường Mầm
Non Định Trung và các trường mầm non trong thành phố Vĩnh Yên.
5.

6.

Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Tháng 09/2018.

7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
Tác phẩm văn học là một chỉnh thể nghệ thuật. Sức mạnh c ủa tác phẩm
văn học thật vơ cùng to lớn, góp phần mở rộng hiểu biết của trẻ về tự
nhiên và xã hội nó giúp trẻ nhận biết các mối quan hệ, biểu hiện giữa hồn
cảnh, trạng thái, tình huống và nhân vật; giữa lời kể, lời thuật và ngơn ngữ
nhân vật. Giữa khơng khí, âm sắc, giọng điệu chung của tác phẩm văn h ọc
mà chưa yêu cầu trẻ phải nhớ hết mối quan hệ phức tạp. Đối với tr ẻ m ẫu
giáo nói chung và trẻ mẫu giáo lớn nói riêng thơng qua b ộ môn làm quen
với tác phẩm văn học sẽ giúp trẻ hiểu được nội dung tác ph ẩm, các nhân

vật trong tác phẩm trở nên gần gũi, dễ hiểu hơn. Trong quá trình cho tr ẻ
tiếp xúc với tác phẩm, bằng tài năng sư phạm cùng với nghệ thu ật đ ọc và
kể chuyện của mình, cơ giáo mầm non sẽ tổ chức hướng trẻ vào những vẻ
đẹp nội dung và nghệ thuật tác phẩm, gây ấn tượng đầu tiên cho tr ẻ về
hình tượng nghệ thuật được xây dựng bằng ngôn ngữ dân tộc. Sự cảm
thông với nhân vật, sự lo lắng cho số phận của nhân vật trong tác phẩm
văn học sẽ làm cho trẻ mang đặc điểm cá tính hơn.
Từ đó trẻ trở thành một chủ thể hoạt động văn học nghệ thuật một cách
tích cực, sáng tạo và có thể hóa thân vào các vai diễn trong các trị ch ơi
đóng kịch…Chính điều đó làm nhân tố giúp trẻ phát triển tư duy, trí t ưởng
tượng, ngơn ngữ, thẩm mỹ, hình thành nhân cách và giáo d ục đ ạo đ ức cho
trẻ mẫu giáo.
7.1. Về nội dung của sáng kiến.
7.1.1. Thực trạng vấn đề nghiên cứu đề tài " Một số biện pháp cho
trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với tác phẩm văn h ọc trong tr ường
mầm non” như sau:
Trường mầm non Định Trung với tổng diện tích là 6.619 m² v ới khuân viên
rộng rãi được chia làm hai khu. Nhà trường luôn được sự quan tâm của S ở

download by :


giáo dục và Đào tạo tỉnh Vĩnh Phúc, UBND thành phố Vĩnh Yên, phòng giáo
dục và Đào tạo thành phố Vĩnh Yên, Đảng ủy, ủy ban nhân dân xã Đ ịnh
Trung .Tính đến thời điểm tháng 09 năm học 2018 -2019 nhà tr ường có 18
lớp học với tổng số 507 cháu và 36 cán bộ, giáo viên, nhân viên. Trong đó có
3 cán bộ quản lý, 32 giáo viên, 1 nhân viên. Trình độ đạt chuẩn 100% và trên
chuẩn 94,4%.
* Thuận lợi.
Được sự quan tâm giúp đỡ của các cấp ủy Đảng, phòng Giáo dục và Đào

tạo thành phố Vĩnh Yên, trường mầm non Định Trung về chuyên môn, xây
dựng phương pháp đổi mới hình thức tổ chức, hoạt động cho giáo dục mầm
non.
Tôi luôn nhận được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hi ệu v ề c ơ s ở v ật
chất: Môi trường lớp học đảm bảo an tồn cho trẻ, có đầy đủ đồ dùng, học
liệu, đồ chơi theo chương trình giáo dục mầm non mới, có đầy đủ tủ đựng
đồ dùng đồ chơi và dụng cụ học tập.
Phụ huynh luôn quan tâm và nhiệt tình giúp đỡ và phối hợp cùng giáo viên
thực hiện tốt việc ni dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ.
Bản thân tôi là một giáo viên phụ trách lớp 5 tuổi , tơi ln nhi ệt tình, u
nghề mến trẻ, tâm huyết với ngành, được đào tạo và học tập qua tr ường
lớp. Có khả năng ứng dụng cơng nghệ thơng tin vào giảng dạy, ln tìm tịi
học hỏi và rút ra kinh nghiệm cho bản thân, nắm chắc phương pháp bộ
môn làm quen với tác phẩm văn học và hình thức tổ chức của b ộ mơn.
Các cháu trong lớp khỏe mạnh, nhanh nhẹn, hứng thú, tích cực tham gia vào
các hoạt động làm quen với văn học.
Lớp tôi được trang bị rất nhiều tranh truyện – thơ các loại sách, truyện ...
và 01 máy vi tính có kết vi nối internet để cho tr ẻ làm quen v ới tác ph ẩm
văn học thông qua các vi deo, các bài hát trên máy vi tính đ ể tr ẻ h ứng thú
trong khi hoạt động.
* Khó khăn.
Trường hoạt động ở hai khu nên cịn gặp nhiều khó khăn cho giáo viên
trong công tác bồi dưỡng chuyên môn. Cơ sở vật chất khu lẻ đã xuống c ấp.
Đồ dùng trang thiết bị phục vụ cho dạy và học còn thiếu nhiều.
Các phịng chức năng cịn thiếu, diện tích lớp chật hẹp, số lượng học sinh
thì khá đơng, khả năng nhận thức của học sinh không đồng đều, một số trẻ
còn thiếu tự tin, chậm chạp và nhút nhát nên cũng làm ảnh hưởng đến việc
làm quen với các tác phẩm văn học.
Song bên cạnh đó đặc thù của người dân trong xã làm nghề nơng, m ức thu
nhập bình qn cịn thấp và chưa có sự quan tâm đầu tư về chất lượng dạy



download by :


và học của bậc học mầm non. Do vậy là nguyên nhân chính làm ảnh h ưởng
lớn đến chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ cũng như cơng tác xã hội hóa
giáo dục.
*Qua kết quả điều tra đầu năm học 2018- 2019 khi chưa áp dụng các bi ện
pháp “nâng cao chất lượng làm quen với tác phẩm văn học cho tr ẻ mẫu
giáo 5 - 6 tuổi” thì tỷ lệ trẻ hào hứng tham gia vào hoạt động văn h ọc c ủa
lớp tôi ( lớp 5 tuổi B) còn thấp cụ thể như sau:

BẢNG KHẢO SÁT ĐẦU NĂM HỌC 2018 - 2019
(Khi chưa áp dụng biện pháp“Một số biện pháp cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tu ổi
làm quen với tác phẩm văn học trong trường mầm non”)

Nội dung
Trẻ hào hứng tham gia vào hoạt
động văn học.
Trẻ thuộc thơ, truyện, ca dao,
đồng dao.
Trẻ hiểu nội dung tác phẩm.
Khả năng nghe - đọc diễn cảm.
Trẻ phát triển ngôn ngữ, diễn
đạt tốt.
Để nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo lớn 5-6 tuổi làm quen với các tác
phẩm văn học đạt kết quả tốt thì bản thân là giáo viên c ần phải yêu văn
học, đưa tác phẩm văn học đến cho trẻ đòi hỏi người giáo viên phải có s ự
lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo d ục tr ẻ

để từ đó đưa ra những phương pháp, biện pháp thích hợp nh ằm giúp tr ẻ
phát triển tốt khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của mình.
Trong quá trình nghiên cứu tơi đã sử dụng và đưa ra m ột số bi ện pháp
để nâng cao chất lượng làm quen tác phẩm văn học cho trẻ mẫu giáo lớn 5
-6


download by :


tuổi. Từ đó giúp trẻ đọc kể diễn cảm, làm giàu vốn từ, củng cố vốn từ, hình
thành việc phát âm và tập luyện phát âm đúng, hình thành nh ịp đi ệu c ủa
ngôn ngữ và giáo dục văn hoá giao tiếp cho trẻ.
7.1.2. Một số biện pháp cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi làm quen với tác
phẩm văn học trong trường mầm non
Từ thực trạng trên tôi đã mạnh dạn áp dụng những biện pháp sau:
Biện pháp 1: Giáo viên đọc - kể chuyện diễn cảm cho trẻ nghe qua c ử
chỉ điệu bộ ánh mắt của trẻ.
-

Biện pháp 2: Qua việc đàm thoại giúp giáo viên có thể giảng gi ải từ
mới và rèn luyện lời nói, ngơn ngữ cho trẻ.
-

Biện pháp 3: Biện pháp đọc lại tác phẩm văn học hoặc một phần nào
của tác phẩm văn học.
-

đó


Biện pháp 4: Giáo viên sử dụng đồ dùng trực quan và tạo môi tr ường
học tập, rèn luyện cho trẻ.
-

-

Biện pháp 5: Kết hợp với các bộ môn khác.

Biện pháp 6: Tổ chức ôn luyện mọi lúc mọi nơi, thông qua ngày lễ,
ngày hội, qua các hoạt động ngoại khóa.
-

Biện pháp 7: Tuyên truyền, phổ biến kiến thức và phối hợp với ph ụ
huynh để nâng cao chất lượng làm quen với tác phẩm văn học cho tr ẻ m ẫu
giáo 5-6 tuổi.
-

Đối với trẻ mầm non hoạt động làm quen với tác phẩm văn học có ý nghĩa
quan trọng đối với sự phát triển tồn diện của trẻ về đạo đức, th ẩm mỹ,
ngôn ngữ. Giúp trẻ cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong tự nhiên, trong
đời sống xã hội đồng thời phải giáo dục trẻ biết làm theo tấm gương t ốt,
biết tôn trọng giữ gìn và bảo vệ thiên nhiên.
7.1.2.1.Biện pháp 1: Giáo viên kể - đọc chuyện diễn cảm cho trẻ nghe
qua cử chỉ điệu bộ ánh mắt của trẻ.
Việc đọc - kể chuyện diễn cảm cho trẻ nghe của cô giáo c ần ph ải t ạo cho tr ẻ
sự yêu thích tác phẩm.Trước khi cho trẻ làm quen tác ph ẩm văn h ọc giáo viên
sử dụng thủ thuật như tạo tình huống hay thu hút s ự chú ý c ủa tr ẻ b ằng m ột
điều bí mật sau đó cho trẻ giải quyết tình huống, khám phá đi ều bí m ật( tình
huống, sự vật cần khám phá hướng vào nội dung đề tài), d ẫn d ắt tr ẻ t ới tác
phẩm. Khi cô kể hoặc đọc chuyện cho trẻ nghe cơ giáo nhìn vào m ắt tr ẻ theo

dõi, bao quát trẻ làm gì khi nghe cô đọc hoặc kể, cô kết h ợp cử ch ỉ đi ệu bộ nét
mặt nhằm cuốn hút, tạo hứng thú cho trẻ. Gắn kết với nhi ệm v ụ phát tri ển
vốn từ cho trẻ vì thế cơ giáo có thể thay đ ổi có d ụng ý c ủa câu, c ủa tác ph ẩm
bằng


download by :


các cấu trúc đồng nghĩa. Ví dụ có thể truyền đạt khơng phải bằng hình thức
đối thoại mà bằng lời nói gián tiếp hoặc ngược lại.
Giáo viên có thể đọc và kể chuyện cho trẻ nghe. Trước tiên cô phải tìm hi ểu
truyện sẽ đọc hoặc kể để hiểu được tư tưởng, nghệ thuật trình bày của tác
phẩm, phải tiến hành phân tích tác phẩm về mặt ngữ điệu và rèn luyện
cách đọc, kể cho trẻ.
Đọc có thể theo sách hoặc thuộc lòng theo sách. Khi đọc giáo viên phải đọc
nguyên văn bài thơ, câu chuyện in trong sách. Còn khi k ể giáo viên truy ền
đạt tác phẩm một cách tự do nghĩa là không theo từng từ một. Do vậy giáo
viên cần phân biệt giữa đọc và kể chuyện. Giáo viên chỉ cần n ắm ch ắc n ội
dung cơ bản, ngồi ra có thể đơn giản hóa truyện, rút ngắn số l ượng các
tình tiết, có thể giải thích khi kể, có thể sử dụng từ mới.
Để giờ kể truyện được tốt giáo viên cần chú ý : Đánh dấu ngữ điệu c ủa câu
chuyện, thể hiện tình cảm, cử chỉ, giọng nói. Giúp cho trẻ tập luyện phát
âm, tập cho trẻ nghe và đọc chính xác đọc rõ ràng, nhịp điệu chậm rãi. Suy
nghĩ về nghệ thuật nói trước trẻ, dáng điệu, nét mặt, cử chỉ, đi ệu b ộ theo
tác phẩm. Trước khi cho trẻ tập nghe và đọc cô giáo phải cho tr ẻ nghe và
đọc mẫu, cô giáo đọc chậm, rõ ràng, sau đó nghe và đọc nhanh dần. Suy
nghĩ về nghệ thuật nói trước trẻ, dáng điệu, nét mặt, cử chỉ, đi ệu b ộ theo
tác phẩm.
Ví dụ: Khi dạy trẻ đọc diễn cảm cùng cử chỉ, điệu bộ với bài thơ:

“Chim Chích bơng”. Với sáu câu thơ đầu đọc chậm, giọng hồn nhiên. Tiếp
theo là đoạn đối thoại, tôi dạy trẻ đọc với ngữ điệu cao hơn, tình c ảm kết
hợp động tác giơ tay lên vẫy khi đọc câu thơ đó:
“Em vẫy gọi
Chích bơng ơi
Chim xuống nhé
Có thích khơng?
“ Chú chích bơng
Liền xà xuống

Và ln mồm
Thích! Thích! Thích!”
Khi đọc đến câu: “Liền xà xuống” cô đưa hai tay sang ngang sang hai bên
rồi vuốt nhẹ tay xuống đồng thời kết hợp nhún chân thể hiện hành động xà
xuống của chim. Và có thể cúi xuống gật gật đầu, nét m ặt t ươi vui khi đ ọc
câu cuối.


download by :


Bản thân tôi trước khi tổ chức hoạt động giúp trẻ làm quen với tác ph ẩm
văn học tôi cũng phải tự luyện giọng kể, cách sử dụng tranh, sách, r ối, mơ
hình...
để giúp trẻ cảm thụ được tác phẩm văn học đó là một cách tốt nhất để
giúp trẻ phát triển ngơn ngữ.
Ví dụ : Khi dạy bài thơ “ Thăm nhà bà”. Để trẻ hứng thú chú ý vào bài
giọng đọc của cô phải đọc diễn cảm kết hợp với điệu bộ cử chỉ ánh mắt và
phải ngắt nhịp đúng theo thể thơ.
Ví dụ: Bài thơ “Hoa mào gà” của nhà thơ Thanh

Hào “Một hôm chú gà trống
Lang thang trong vườn hoa
Đến bên hoa mào gà
Ngơ ngác nhìn không chớp
Bỗng gà kêu hoảng hốt:
Lạ thật các bạn ơi!
Ai lấy mào của tôi
Cắm lên cây thế này?”
Bốn câu thơ đầu đọc với giọng chậm, nhẹ nhàng. Câu tiếp theo đọc ng ưng
giọng ở từ “ bỗng” thể hiện sự bất ngờ xảy ra với gà trống. Ba câu thơ cuối
đọc với giọng cao hơn thể hiện sự thắc mắc mang tính hờn trách của gà.
Để luyện phát âm đúng “n” cơ giáo có thể sử dụng những bài thơ để tr ẻ
vừa chơi vừa đọc.
Ví dụ : Qua bài đồng dao “Nu na nu nống”
Nu na nu nống
Đánh trống phất cờ
Mở hội thi đua
Chân ai sạch sẽ
Gót đỏ hồng hào
Khơng bẩn tí nào
Được vào đánh trống
Hình ảnh: Giáo viên kể - đọc chuyện diễn cảm cho trẻ nghe qua cử chỉ
điệu bộ ánh mắt của trẻ.


download by :


Hình thức giúp trẻ đọc và kể tốt nhất ở trẻ mẫu giáo lớn là đ ộng l ực đ ọc
để biểu diễn cho mọi người nghe, từ đó thúc giục trẻ phải đọc hay, diễn

cảm làm cho chính trẻ thể hiện được xúc cảm và người nghe thấy xúc động.
Ví dụ: Bài thơ “ Thương ơng” của nhà thơ Tú Mỡ:
“Ơng bị đau chân
Nó sưng nó tấy
....Vì nó thương ông”
Giáo viên nên thường xuyên tổ chức cho các cháu nghe nhạc, nghe đài
truyền thanh, nghe đĩa, nghe băng hình…để phát triển vốn từ cho trẻ. Chú ý
khi cho trẻ đọc và kể các tác phẩm văn học cần chú ý đến sự chính xác c ủa
các âm và cơ cần sử dụng ngơn ngữ hồn chỉnh, cơ giáo d ạy tr ẻ bi ết phân
biệt nhịp điệu, ngữ điệu của tác phẩm. Bên cạnh đó cơ cịn sử dụng truyện,
thơ ca…phản ánh lại các sự kiện thực tế quen thuộc với trẻ và sự thay đ ổi
giọng điệu là điều rất dễ hiểu đối với trẻ.
Ví dụ:
Bài thơ “Thỏ thẻ” của nhà thơ Hồng Tá, cơ phải dạy trẻ đọc chậm rãi, bộc
lộ sự quan tâm, tự hỏi ở các câu:
“ Hơm nào ơng có khách
Để cháu đun nước
cho”
Bên cạnh đó cơ giáo đưa ra những câu hỏi giúp trẻ chú ý nói diễn cảm, giúp
cho trẻ đọc và kể các tác phẩm văn học. từ đó trẻ sẽ lĩnh hội di ễn đạt phù
hợp. Để tập cho trẻ biết thể hiện cảm xúc khi đọc, cô phải đọc mẫu thật
diễn cảm cho trẻ nghe, lấy trẻ đọc hay làm mẫu cho các bạn bắt chước và
sau đó nhận xét cách đọc của từng trẻ.
Qua biện pháp này tôi thấy việc đọc kể là một vấn đề rất quan trọng.
Tôi cho rằng đây là một vấn đề rất quan trọng đòi hỏi giáo viên phải chú ý
rèn luyện về khả năng này bằng cách: Nghe băng đĩa, truy ện, thơ dành cho
trẻ mầm non, học hỏi dự giờ dạy mẫu, các trường mầm non có chất lượng
cao. Chú ý lắng nghe ý kiến góp ý xây dựng, tiết dạy để học hỏi đúc rút kinh
nghiệm cho bản thân. Kiên trì, tự học, tự bồi dưỡng, tập đọc, tập k ể nhi ều
lần, để bộc lộ được cảm xúc, phản ánh đúng nội dung tác phẩm.

Từ đó qua việc đọc, kể giúp trẻ dễ dàng hiểu được nội dung tác phẩm.
Chính vì thế mà tơi thường xun chú ý tới việc luyện tập giọng đọc- kể cho
mình. Trước hết tơi xác định giọng đọc, phối hợp ánh mắt c ử ch ỉ đi ệu b ộ
minh hoạ tự nhiên thoải mái, đơn giản, hấp dẫn phù hợp với n ội dung tác
phẩm giúp trẻ hiểu nội dung tác phẩm một cách dễ dàng hơn.


download by :


7.1.2.2. Biện pháp 2: Qua việc đàm thoại giúp giáo viên có thể giảng
giải từ mới và rèn luyện lời nói, ngơn ngữ cho trẻ.
Với biện pháp này giáo viên không nên sử dụng quá nhi ều trong ti ết d ạy,
khi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học mà hình ảnh của tác ph ẩm văn
học ln ln nói hay hơn, có tính chất khẳng định hơn v ề những l ời gi ải
thích đó.
Giáo viên đặt ra cho trẻ một số câu hỏi giúp trẻ hiểu từng tính cách nhân
vật trong tác phẩm, những nhân vật nào hành động đúng, những vi ệc làm
nào tốt, xấu..... để trẻ hình dung được rõ hơn ý nghĩa của câu chuy ện. Tr ẻ
có khả
năng xác định được ai tốt ai xấu trong chuyện. Bên cạnh đó giáo viên có th ể
gợi ý cho trẻ tự đặt mình vào các trường hợp của nhân vật trong chuyện (vì
trẻ mẫu giáo lớn có khả năng hiểu động cơ hành động, đánh giá đúng
phẩm chất đạo đức của nhân vật trong chuyện).
Ví dụ: Trong bài thơ “Thăm nhà bà” Cơ cho trẻ xem bức tranh “ Đàn gà và
ngôi nhà của bà” khi đó cơ có thể đặt câu hỏi đàm thoại:
+

Bạn nhỏ đã đến thăm nhà ai?


+

Nhà bà nuôi con gì?....

Việc đàm thoại, giảng giải sẽ giúp trẻ hiểu rõ nội dung của tác ph ẩm văn
học, đồng thời giúp cho trẻ biết cách trả lời các câu hỏi của cơ. Qua đó sẽ
phát triển tư duy, trí tưởng tượng của trẻ.
Ví dụ: Trong câu truyện “Qua đường”. Cơ đàm thoại
-

Các bạn nhỏ Mai và An đã đi đâu? ( Đi chơi qua đường)

-

Khi qua đường thì điều gì đã xảy ra với hai bạn?( Trẻ trả lời)

-

Bác cảnh sát đã khun hai chị em điều gì?

Ví dụ: Trong truyện “Ai đáng khen nhiều hơn” giáo viên có thể đặt câu h ỏi
đàm thoại, giảng giải cho trẻ hiểu về nội dung, các nhân vật trong câu
chuyện như: Thỏ anh là nhân vật như thế nào?. Qua câu chuyện giúp con
học tập được điều gì?

Hình ảnh: Cơ cùng trẻ đàm thoại về nội dung câu chuyện
Giáo viên giải thích cho trẻ những từ khó, giúp trẻ hiểu các t ừ m ới trong
tác phẩm và đặc biệt chú ý đến các cấu trúc của tác phẩm văn học. Khi đọc
kể các tác phẩm văn học, giáo viên giúp trẻ hiểu tốt vốn t ừ h ơn, làm giàu
vốn từ cho trẻ qua các từ mới.



download by :


Bên cạnh sự giải thích từ mới, từ khó nếu khơng giảng giải thì tr ẻ sẽ
khơng hiểu trọn vẹn tác phẩm .
Ví dụ: Những từ như: “Oi ả, long lanh….. ”
Ngồi ra có rất nhiều từ khơng cần giải thích như những từ đánh giá đ ạo
đức của nhân vật.
Ví dụ: Những từ như: “Nhút nhát, dũng cảm, chăm chỉ …”
Bên cạnh đó những từ đánh giá mối quan hệ giữa người và
người. Ví dụ: Những từ như: “ u thương, gắn bó, đồn kết …”
Ngồi ra giáo viên có thể cho trẻ xem những bức tranh vẽ, mơ hình, nh ững
bức tượng nặn về các tác phẩm quen biết để trẻ cảm thấy tự tin hơn khi
trả lời các câu hỏi của cô.
Câu hỏi đàm thoại của cô đặt ra với trẻ thì phải chính xác, phù hợp, cô
phát âm không ngọng. Chú ý nghe trẻ đọc và phát hiện ra tr ẻ nói ng ọng,
đọc sai để sửa cho trẻ bằng cách cô đọc lại để cho trẻ đọc theo nhi ều l ần
và động viên trẻ “Con đọc gần được rồi, con đọc lại một lần nữa thật rõ
ràng cho cô và các bạn cùng nghe nào”.....hoặc cho các t ổ thi đua đ ọc v ới
nhau.
Nếu như khi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học mà cơ giáo khơng
đàm thoại, trích dẫn giảng giải thì việc trẻ hiểu nội dung của tác phẩm văn
học là rất khó. Vì vậy việc đàm thoại, giảng giải từ mới, nội dung tác phẩm
là rất quan trọng. Bởi qua đó trẻ hiểu được những nội dung ấy như là tổng
kết sự đánh giá những nhân vật, những mối quan hệ giữa các nhân v ật
trong quá trình trẻ cảm thụ các tác phẩm văn học.
Sau khi thực hiện biên pháp này, tôi thấy trẻ rất hứng thú. Trẻ rất
mạnh dạn tham gia vào các hoạt động không chỉ có làm quen với tác ph ẩm

văn học mà ở cả các môn học khác. Đặc biệt hơn để rèn luyện lời nói cho
trẻ được chuẩn, khơng ngọng và đủ câu thì cơ giáo có thể nói trước và cho
trẻ nhắc lại nhiều lần hoặc cho trẻ khác giúp đỡ các bạn , trẻ được vui
chơi, tìm tịi và khám phá. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để phát huy năng
lực bản thân, được trao đổi, được nhận xét nên trẻ trở nên năng động hoạt
bát hơn.
7.1.2.3. Biện pháp 3: Biện pháp đọc lại tác phẩm văn h ọc ho ặc m ột
phần nào đó của tác phẩm văn học.
Đối với trẻ, giáo viên không chỉ đọc, kể một lần các tác phẩm mà phải đọc,
kể hai ba lần. Có như vậy trẻ mới nhớ được tên, nội dung, ngôn ng ữ c ủa tác
phẩm văn học nhưng không làm cho trẻ nhàm chán. Khi cho trẻ đọc lại tác
phẩm văn học hoặc một bộ phận nào đó của tác phẩm văn h ọc giáo viên
phải theo dõi trẻ nếu thấy trẻ không chú ý nữa phải ngừng đọc và k ể. Có
thể đọc và kể tác phẩm vào một lần khác trẻ sẽ nghe một cách h ứng thú
hơn.


download by :