Alfred Adler (1870-1937)
2
2
Tiểu sử
Tiểu sử


Alfred Adler (1870-1937) sinh ngày 7
Alfred Adler (1870-1937) sinh ngày 7
tháng 1 tại ngoại ô thành phố Vienna.
tháng 1 tại ngoại ô thành phố Vienna.
Tuổi thơ của ông là những tháng ngày
Tuổi thơ của ông là những tháng ngày
khốn khổ. Ông là một đứa bé ốm yếu
khốn khổ. Ông là một đứa bé ốm yếu
luôn nghĩ mình lùn tịt và xấu xí. Ông
luôn nghĩ mình lùn tịt và xấu xí. Ông
cũng có sự ganh tị với anh trai ông. Tất
cũng có sự ganh tị với anh trai ông. Tất
cả những hồi ức này có thể đã ảnh
cả những hồi ức này có thể đã ảnh
hưởng đến lý thuyết mà ông đã triển
hưởng đến lý thuyết mà ông đã triển
khai về nhân cách
khai về nhân cách
3
3

Như Jung, Adler biết về PTH nhờ đọc Giải
Như Jung, Adler biết về PTH nhờ đọc Giải
Thích Giấc Mơ. A viết một bài bênh vực lý

Thích Giấc Mơ. A viết một bài bênh vực lý
thuyết của Freud & được F mời gia nhập
thuyết của Freud & được F mời gia nhập
Hội PTH Vienna, rồi trở thành Chủ tịch hội
Hội PTH Vienna, rồi trở thành Chủ tịch hội
(1910). Nhưng các khác biệt giữa A và F bắt
(1910). Nhưng các khác biệt giữa A và F bắt
đầu xuất hiện, và chúng trở nên trầm trọng
đầu xuất hiện, và chúng trở nên trầm trọng
đến nỗi năm 1911 A phải từ chức chủ tịch
đến nỗi năm 1911 A phải từ chức chủ tịch
Hội PTH Vienna. Sau 9 năm gắn bó với F,
Hội PTH Vienna. Sau 9 năm gắn bó với F,
tình bạn đã đổ vỡ, và 2 người không bao
tình bạn đã đổ vỡ, và 2 người không bao
giờ nhìn mặt nhau nữa. F tố cáo A nổi tiếng
giờ nhìn mặt nhau nữa. F tố cáo A nổi tiếng
nhờ việc làm biến chất PTH thành thứ
nhờ việc làm biến chất PTH thành thứ
lương tri của giới nghiệp dư.
lương tri của giới nghiệp dư.
4
4
Về A, Freud nói, "Tôi đã biến người lùn
thành kẻ khổng lồ".
Lịch sử cho thấy 2 người không bao
giờ có nhiều điểm chung, và rất có thể
Adler đã sai lầm khi gia nhập PTH.
Năm 1926 Adler sang thăm Hoa Kỳ và
được đón tiếp nồng hậu. Năm 1935, một

phần vì mối đe doạ của Đức Quốc Xã ở
châu Âu, ông sang định cư ở Hoa Kỳ. Ông
mất ngày 28/ 5/1937 trong chuyến đi diễn
thuyết ở Aberdeen, Tô Cách Lan.
Các nội dung cơ bản
Các nội dung cơ bản

1. Quan điểm về con người: Con người là một
1. Quan điểm về con người: Con người là một
thành viên có ý nghĩa trong xã hội
thành viên có ý nghĩa trong xã hội

2. Thứ tự con trong gia đình
2. Thứ tự con trong gia đình

3. Môi trường sống thời thơ ấu
3. Môi trường sống thời thơ ấu

4. Tiểu thuyết về cuộc đời
4. Tiểu thuyết về cuộc đời

Ba phải
Ba phải

Mục tiêu không thể đạt và mục tiêu ảo
Mục tiêu không thể đạt và mục tiêu ảo

Quan điểm sai lệch về cuộc sống và nhu cầu
Quan điểm sai lệch về cuộc sống và nhu cầu


Không tự tin vào bản thân
Không tự tin vào bản thân

Giá trị sai lệch
Giá trị sai lệch
5
5
Mục tiêu tham vấn
Mục tiêu tham vấn

Giúp phát triển đời sống lành
Giúp phát triển đời sống lành
mạnh và toàn diện
mạnh và toàn diện

Có trách nhiệm với bản thân và
Có trách nhiệm với bản thân và
xã hôị
xã hôị
6
6
Hoạt động tham vấn
Hoạt động tham vấn

Chất vấn/xây dựng
Chất vấn/xây dựng

Hỏi câu hỏi quan trọng: nếu bạn làm khác
Hỏi câu hỏi quan trọng: nếu bạn làm khác
đi, và điều đó làm bạn vui vẻ, đó là điều gì?

đi, và điều đó làm bạn vui vẻ, đó là điều gì?

Cổ động thân chủ
Cổ động thân chủ

Hành động ( nếu như) cho cơ hội để đối
Hành động ( nếu như) cho cơ hội để đối
chất với bản thân.
chất với bản thân.

Tẩy chay việc làm sai của thân chủ
Tẩy chay việc làm sai của thân chủ

Giúp thân chủ biết kiềm chế
Giúp thân chủ biết kiềm chế

Đặt ra việc cần làm
Đặt ra việc cần làm
7
7
Tóm lại
Tóm lại

Nhấn mạnh tính xã hội, phấn đấu
Nhấn mạnh tính xã hội, phấn đấu
và tinh thần vươn lên của cá
và tinh thần vươn lên của cá
nhân.
nhân.


Khi cảm xúc thân chủ thay đổi, họ
Khi cảm xúc thân chủ thay đổi, họ
dễ dàng bắt tay vào xây dựng lại
dễ dàng bắt tay vào xây dựng lại
cuộc đời họ.
cuộc đời họ.
8
8
9
9
các thuật ngữ của lý thuyết Adler
Những khái niệm cơ bản
- Bù trừ - nghĩa là cá nhân có thể điều chỉnh
sự yếu kém ở một phần của cơ thể bằng cách
phát triển sức mạnh ở những phần khác. VD
một người mù có thể phát triển đặc biệt năng
khiếu thính giác.
- Bù trừ quá mức - nghĩa là hoán chuyển sự
yếu kém thành sức mạnh. VD: Teddy
Roosevelt, vốn là một đứa trẻ ốm yếu nhưng
đã trở thành một nhà thể thao ngoài trời;
Demosthenes, người vốn tật nói lắp nhưng đã
trở thành nhà hùng biện lớn.



Khi Alder giới thiệu quan niệm này,
Khi Alder giới thiệu quan niệm này,
ông là một bác sĩ, và các nhận xét của
ông là một bác sĩ, và các nhận xét của

ông rõ ràng phù hợp với nền y khoa
ông rõ ràng phù hợp với nền y khoa
thực chứng duy vật thời ấy.
thực chứng duy vật thời ấy.
-
-
Cảm quan của sự yếu kém -
Cảm quan của sự yếu kém -
nghĩa là
nghĩa là
theo A, mọi người đều bắt đầu cuộc
theo A, mọi người đều bắt đầu cuộc
đời hoàn toàn lệ thuộc vào người khác
đời hoàn toàn lệ thuộc vào người khác
để sống còn, vì thế mọi người đều có
để sống còn, vì thế mọi người đều có
các cảm quan này.
các cảm quan này.
-
-
Mặc cảm tự ti -
Mặc cảm tự ti -
nghĩa là những người
nghĩa là những người
quá bức xúc vì cảm giác yếu kém khiến
quá bức xúc vì cảm giác yếu kém khiến
họ làm được rất ít / không làm được gì.
họ làm được rất ít / không làm được gì.
10
10

11
11
- Lối sống - nghĩa là phương tiện mà một
người chọn để đạt sự vượt trội, cách mà một
cá nhân sống và giải quyết những trở ngại trong
những mối quan hệ liên nhân cách
- Quan tâm xã hội - nghĩa là một phần mục
tiêu của lối sống là làm việc để hướng tới xã
hội, cống hiến đời sống tốt đẹp hơn cho mọi
người.
- Lối sống sai lầm - nghĩa là lối sống mà
không có sự quan tâm XH thoả đáng.
- Ngã sáng tạo : Adler đối lập Freud và Jung
bằng cách khẳng định con người không phải
nạn nhân của môi trường/ di truyền sinh vật.

Mặc dù môi trường và di truyền ảnh hưởng
Mặc dù môi trường và di truyền ảnh hưởng
tới sự phát triển nhân cách, cá nhân vẫn có
tới sự phát triển nhân cách, cá nhân vẫn có
tự do sắp xếp cuộc đời mình theo bất kỳ
tự do sắp xếp cuộc đời mình theo bất kỳ
kiểu nào. Ví dụ, các cảm quan về sự yếu
kiểu nào. Ví dụ, các cảm quan về sự yếu
kém giúp tăng trưởng/ làm suy yếu một
kém giúp tăng trưởng/ làm suy yếu một
người là tuỳ vào thái độ cá nhân của người
người là tuỳ vào thái độ cá nhân của người
ấy. Nếu một người coi đời sống là vô nghĩa,
ấy. Nếu một người coi đời sống là vô nghĩa,

thì họ sẽ tự do tạo ra ý nghĩa và rồi hành
thì họ sẽ tự do tạo ra ý nghĩa và rồi hành
động "như thể" nó là đúng. Với ý niệm về
động "như thể" nó là đúng. Với ý niệm về
ngã sáng tạo
ngã sáng tạo
, Adler đi theo niềm tin hiện
, Adler đi theo niềm tin hiện
sinh cho rằng con người có tự do lựa chọn
sinh cho rằng con người có tự do lựa chọn
số phận của chính mình
số phận của chính mình
12
12

Gieo hành vi – Gặt thói quen
Gieo hành vi – Gặt thói quen

Gieo thói quen – Gặt tính cách
Gieo thói quen – Gặt tính cách

Gieo tính cách – Gặt số phận
Gieo tính cách – Gặt số phận
13
13
14
14
Adler đưa ra quan điểm khác Freud về “năng
lượng cuộc sống” (the life force) tạo ra từ libido -
năng lượng tính dục. Ông cho rằng động lực thúc

đẩy con người hoạt động là “cảm xúc thấp kém”
(organ inferiority) - bản thân ông bị còi xương
từ khi sinh, không đi được đến khi lên 4. Một đứa
trẻ trải qua cảm xúc thấp kém do thể hình & sự
chưa trưởng thành của chúng, phải tìm cách
vượt qua những cảm xúc không thoải mái/ cảm
xúc thấp kém/ lòng tự tôn thấp, sẽ phải đền bù
bằng việc phát triển nhận thức về sự mạnh mẽ
trong chính bản thân chúng.
15
15

Một người có thể vượt qua sự yếu kém
Một người có thể vượt qua sự yếu kém
của mình bằng cách cố gắng để trở nên
của mình bằng cách cố gắng để trở nên
hoàn hảo, đó là tình trạng mà đầu tiên
hoàn hảo, đó là tình trạng mà đầu tiên
Adler gọi là bản năng gây hấn, ông cho
Adler gọi là bản năng gây hấn, ông cho
rằng khi một cá nhân không thể thỏa
rằng khi một cá nhân không thể thỏa
mãn những nhu cầu, họ sẽ trở nên nản
mãn những nhu cầu, họ sẽ trở nên nản
chí và gây hấn. Sau này ông tin tưởng
chí và gây hấn. Sau này ông tin tưởng
rằng
rằng
sự cố gắng để trở nên hoàn hảo
sự cố gắng để trở nên hoàn hảo

chính là động lực sống đằng sau tất cả
chính là động lực sống đằng sau tất cả
những hành vi con người. Lý thuyết của
những hành vi con người. Lý thuyết của
ông sau cùng được biết đến như là
ông sau cùng được biết đến như là
tâm
tâm
lý học cá nhân
lý học cá nhân


mầm mống TLHNT.
mầm mống TLHNT.
16
16
Có 2 loại bù trừ để đạt sự hoàn hảo:
1/Bù trừ tích cực - cần thiết cho sự thành công,
đạt được thành quả, đền bù cho những thiếu sót
của chính bản thân.
2/ Bù trừ tiêu cực - Cá nhân cảm thấy chính mình
là siêu đẳng (superior) theo một cách nào đó, đó
là điều không lành mạnh/ loạn thần kinh chức
năng (neurotic).
 Điều quan trọng với nhà trị liệu là hiểu về kiểu
sống (lifestyle) của thân chủ, không chỉ là
những động lực, cấu trúc và những mâu thuẫn
bên trong.
17
17



Adler tập trung nhiều vào việc thân chủ
Adler tập trung nhiều vào việc thân chủ
giải quyết những vấn đề hiện tại của họ
giải quyết những vấn đề hiện tại của họ
như thế nào, căn cứ vào quá khứ hơn là
như thế nào, căn cứ vào quá khứ hơn là
quá chăm chú vào việc phân tích những
quá chăm chú vào việc phân tích những
chi tiết trong quá khứ của thân chủ. Adler
chi tiết trong quá khứ của thân chủ. Adler
thấy rằng con người có động lực để
thấy rằng con người có động lực để
hướng đến và đi đến tương lai, và có thể
hướng đến và đi đến tương lai, và có thể
quyết định cho cuộc sống của riêng họ ở
quyết định cho cuộc sống của riêng họ ở
một mức độ nào đó, điều mà Freud có thể
một mức độ nào đó, điều mà Freud có thể
không bàn đến (theo Freud, quá khứ của
không bàn đến (theo Freud, quá khứ của
thân chủ sẽ quyết định tương lai của họ).
thân chủ sẽ quyết định tương lai của họ).
18
18


Tư tưởng của Adler về cảm xúc thấp
Tư tưởng của Adler về cảm xúc thấp

kém và siêu đẳng, sự cố gắng để
kém và siêu đẳng, sự cố gắng để
hoàn hảo, kiểu sống và thành quả
hoàn hảo, kiểu sống và thành quả
đền bù đã được công nhận và cho
đền bù đã được công nhận và cho
đến nay vẫn là những ý tưởng quan
đến nay vẫn là những ý tưởng quan
trọng trong lý thuyết phát triển con
trọng trong lý thuyết phát triển con
người. Ông còn có ý tưởng xây dựng
người. Ông còn có ý tưởng xây dựng
lý thuyết về quyền lợi xã hội (social
lý thuyết về quyền lợi xã hội (social
interest) - xã hội phải mang lại quyền
interest) - xã hội phải mang lại quyền
lợi và phải có sự quan tâm đến sự
lợi và phải có sự quan tâm đến sự
trưởng thành của tất cả mọi người.
trưởng thành của tất cả mọi người.
Việc này có thể thực hiện được bằng
Việc này có thể thực hiện được bằng
cách cha mẹ và nền văn hóa hỗ trợ
cách cha mẹ và nền văn hóa hỗ trợ
và làm mẫu cho những hành vi đó.
và làm mẫu cho những hành vi đó.
19
19
ĐÁNH GIÁ CHUNG
ĐÁNH GIÁ CHUNG



Mặc dù lý thuyết của Adler không
Mặc dù lý thuyết của Adler không
được chú ý thực hành bởi những
được chú ý thực hành bởi những
nhà trị liệu ngày nay, tuy nhiên nó rất
nhà trị liệu ngày nay, tuy nhiên nó rất
quan trọng về mặt lý luận, bởi nó chi
quan trọng về mặt lý luận, bởi nó chi
phối sâu sắc những hiểu biết của
phối sâu sắc những hiểu biết của
chúng ta về hành vi con người và
chúng ta về hành vi con người và
gián tiếp ảnh hưởng đến cách làm
gián tiếp ảnh hưởng đến cách làm
tham vấn hiệnnay.
tham vấn hiệnnay.
20
20
BÀI TẬP TỰ NHẬN THỨC
BÀI TẬP TỰ NHẬN THỨC
BẢN THÂN
BẢN THÂN

Chọn 3 bộ phận trên cơ thể mình mà
Chọn 3 bộ phận trên cơ thể mình mà
các anh/chị thích nhất?
các anh/chị thích nhất?


3 nét tính cách anh/ chị thích nhất ở
3 nét tính cách anh/ chị thích nhất ở
bản thân?
bản thân?

Từ sáng đến giờ, 1 điều gì anh/chị hài
Từ sáng đến giờ, 1 điều gì anh/chị hài
lòng nhất?
lòng nhất?

Vai trò của anh/chị trong việc tạo ra sự
Vai trò của anh/chị trong việc tạo ra sự
hài lòng đó?
hài lòng đó?
21
21
•