1

Li cm t
Xin trân trng cm n Trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh, Chng trình
Ging dy Kinh t Fulbright và các Thy, Cô đư nhit tình ging dy, cung cp kin
thc sâu rng trong sut thi gian tôi đc theo hc và thc hin  tƠi “Thm đnh
Kinh t - Tài chính d án Nhit in Yên Th”.
Xin trân trng bày t lòng bit n sâu sc ti Thy Nguyn Tn Bình, ngi đư nhit
tình giúp đ, hng dn tôi trong sut quá trình thc hin  tƠi. ng thi, tôi cng
trân trng cm n các thy Cao Hào Thi, Nguyn Xuân Thành đư giúp đ, to điu
kin giúp  tƠi đc hoàn thành có cht lng và ý ngha thc tin.
Xin trân trng cm n các anh, ch đang công tác ti Vn phòng UBND tnh và S
KHT tnh Bc Giang, Công ty Phân đm & Hoá cht Hà Bc, Công ty C phn
Khoáng sn Bc Giang, in lc Bc Giang đư to điu kin trao đi, tho lun và
cung cp s liu cho  tƠi.
Xin trân trng cm n các anh, ch hc viên cùng khoá MPP1 ậ Chng trình Ging
dy Kinh t Fulbright đư có nhiu tho lun, trao đi, đóng góp hu ích cho  tƠi.
Xin trân trng cm n!










2

Li cam đoan

Tôi xin cam đoan  tƠi nƠy hoƠn toƠn do tôi thc hin. Các đon trích dn vƠ s liu
s dng trong  tƠi đu đc dn ngun vƠ có đ chính xác cao nht trong phm vi
hiu bit ca tôi.  tƠi nƠy không nht thit phn ánh quan đim ca Trng i hc
Kinh t thƠnh ph H Chí Minh hay Chng trình ging dy kinh t Fulbright.

Tp. ả Chí Minh, ngày 26 tháng 6 nm 2010
Hc viên




Nguyn Công Thông













3

Mc lc
Li cm t 1

Li cam đoan 2
Mc lc 3
Bng lit kê các kỦ hiu vƠ ch vit tt 7
Danh mc các bng biu 8
Tóm tt 8
Chng 1: GII THIU 10
1.1 t vn đ 10
1.1.1 Lun c ca vic đu t d án 10
1.1.2 S cn thit ca  tƠi 11
1.2 Mc tiêu nghiên cu 12
1.3 Cơu hi nghiên cu 12
1.4 Phm vi nghiên cu 12
1.5 ụ ngha thc tin ca  tƠi 12
1.6 Các hn ch ca  tƠi trong quá trình nghiên cu 12
Chng 2: TNG QUAN V PHNG PHÁP NGHIÊN CU 13
2.1 Chu trình phát trin vƠ các ni dung phơn tích ca mt d án 13
2.1.1 Giai đon xác đnh, thm đnh vƠ thit k d án 13
2.1.2 Giai đon thc hin d án vƠ đánh giá hu d án 13
2.2 Các quan đim phơn tích d án 14
2.2.1 Phân tích tài chính 14
2.2.2 Phơn tích kinh t 15
2.2.3 Phơn tích phơn phi 15
2.2.4 Phơn tích nhu cu c bn 15
2.2.5 Phơn tích đ nhy vƠ phơn tích ri ro 16
2.3 Các phng pháp phân tích tài chính 16
2.3.1 Nhóm các phng pháp chit khu dòng tin 16
2.3.2 Nhóm các phng pháp đn gin 17
4

2.4 Các phng pháp phân tích KT-XH 18

2.4.1 Phng pháp h s chuyn đi giá 18
2.4.2 Phng pháp “Có” vƠ “Không có” d án 18
2.4.3 Phng pháp phơn tích li ích - chi phí 19
2.4.4 Phng pháp chi phí - hiu qu 19
2.4.5 La chn phng pháp vƠ trình t phơn tích đi vi d án EIC 19
Chng 3: MÔ T D ÁN 21
3.1 c đim ca d án 22
3.1.1 Gii thiu chung 22
3.1.2 Chi phí đu t, quy mô công sut, thi gian d án vƠ ngun tƠi tr 22
3.1.3 Phng án ph ti vƠ s gi hot đng trong nm 23
3.1.4 Công ngh vƠ nhiên liu chính 23
3.1.5 u ni vi h thng đin quc gia 23
3.1.6 Tác đng môi trng 23
3.1.7 Các vn bn pháp lỦ vƠ tho thun ch yu 23
3.2 ánh giá vic la chn đa đim vƠ quy mô công sut ca d án 24
3.2.1 a đim d án 24
3.2.2 Quy mô công sut 24
Chng 4: PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH 27
4.1 NgƠnh nng lng đin Vit Nam 27
4.1.1 c đim ni bt 27
4.1.2 La chn khó khn ca chính sách giá đin hin nay nhìn t Thông t
08/2010/TT-BCT 28
4.2 Các gi đnh vƠ thông s ch yu ca mô hình c s 32
4.1.3 Thông s vn hƠnh ch yu 32
4.1.4 ng tin s dng, lm phát vƠ mt bng tính toán 32
4.1.5 Vn vƠ chi phí s dng vn 33
4.1.6 Khon phi thu (AR), khon phi tr (AP) 34
4.1.7 Vn lu đng phc v hot đng ban đu 34
4.1.8 Chi phí nhiên liu, O&M, thu vƠ khu hao 34
5


4.1.9 Doanh thu d án 36
4.3 Phơn tích tƠi chính theo quan đim tng đu t 37
4.3.1 Kt qu tính toán 37
4.3.2 Kt lun 38
4.4 Phân tích tài chính theo quan đim ch đu t 38
4.4.1 Kt qu tính toán 38
4.4.2 Kt lun 39
4.5 Phơn tích tƠi chính theo quan đim NSNN 39
4.5.1 Kt qu tính toán 39
4.5.2 Kt lun 40
4.6 Kt lun phơn tích tƠi chính (mô hình c s) 40
Chng 5: PHÂN TệCH RI RO 41
5.1 Xác đnh bin tác đng vƠ bin kt qu 41
5.1.1 Bin tác đng 41
5.1.2 Bin kt qu 41
5.2 Xác đnh mô hình kt qa theo các phng án chn 42
5.2.1 Phng án sut đu t tng/gim 10% 42
5.2.2 Phng án đin lng trung bình thay đi ±10% 43
5.2.3 Phng án chi phí than nhiên liu thay đi t -10% đn +40% 43
5.2.4 Phng án t hp vn đu t tng 10%, đin nng phát gim 10%. 44
5.2.5 Phng án thay đi c cu vn đu t 45
5.2.6 Phng án thay đi lưi sut vay USD 46
5.2.7 Phơn tích kch bn 46
5.2.8 Tóm tt kt qu phơn tích đ nhy vƠ phơn tích tình hung 47
5.3 Phơn tích mô phng Monte Carlo 47
5.3.1 Bin d báo vƠ bin ri ro 47
5.3.2 Tóm tt vƠ phơn tích kt qu phơn tích mô phng 48
5.4 Phơn tích tác đng ca lm phát 49
5.4.1 Mc tiêu 49

5.4.2 Các bc đánh giá tác đng ca lm phát 49
6

5.4.3 Phơn tích các kch bn 51
5.5 Tóm tt kt qu phơn tích ri ro 54
Chng 6: PHÂN TệCH KINH T ậ XÃ HI 55
6.1 Phơn tích kinh t 55
6.1.1 La chn phng pháp phân tích 55
6.1.2 Sut chit khu kinh t EOCK 55
6.1.3 H s điu chnh t giá vƠ t giá hi đoái điu chnh 55
6.1.4 Xác đnh các h s chuyn đi CF vƠ giá kinh t ca các bin s 56
6.1.5 Xác đnh các ngoi tác gơy ra bi d án 57
6.1.6 Xác đnh dòng tin kinh t ca d án 61
6.1.7 Kt qu tính ENPV, EIRR vƠ B/C kinh t 61
6.1.8 ánh giá tác đng ca lm phát lên ngơn lu kinh t 62
6.2 Phơn tích phơn phi 63
6.3 Phơn tích hiu qu xư hi 63
6.3.1 H tr chin lc nng lng quc gia 63
6.3.2 Hiu qu s dng tƠi nguyên 64
6.3.3 Tác đng môi trng vƠ phát trin kinh t xư hi 64
6.4 Kt lun phơn tích tác đng kinh t - xư hi 64
Chng 7: KT LUN VÀ KIN NGH 66
7.1 Kt lun 66
7.2 Kin ngh 66
7.2.1 i vi UBND tnh Bc Giang 66
7.2.2 i vi ch đu t EIC 67
7.2.3 i vi thu hút đu t phát trin th trng nng lng đin 67
7.2.4 Nhng tn ti ca vic đánh giá tác đng môi trng 68
TÀI LIU THAM KHO 70
PH LC 73

7

Bng lit kê các kỦ hiu vƠ ch vit tt
KỦ hiu
ụ ngha
AER
T giá hi đoái điu chnh
BOT
Xơy dng - Vn hƠnh - Chuyn giao
BOO
Xây dng ậ S hu - Vn hành
CT
Ch đu t
CF
H s chuyn đi giá
CFB
Công ngh lò tng sôi tuơn hoƠn
BGPMB
n bù gii phóng mt bng
DSCR
H s an toƠn tr n
EIC
D án Nhit đin Yên Th
EIRR
Sut sinh li ni ti kinh t
EOR
T giá hi đoái chính thc
EVN
Tp đoƠn đin lc Vit Nam
FIRR

Sut sinh li ni ti tƠi chính
GWh
Gigawatt - Gi
HHDV
HƠng hoá vƠ dch v
IE
Vin Nng lng Vit Nam
IPP
NhƠ sn xut đin đc lp
kWh
Kilowatt ậ Gi
LRMC
Chi phí biên dƠi hn
MARR
Sut sinh li ti thiu chp nhn đc
MC
Chi phí biên
MR
Doanh thu biên
NCKT
Nghiên cu kh thi
NCTKT
Nghiên cu tin kh thi
NHPTVN
Ngơn hƠng Phát trin Vit Nam
NMN
NhƠ máy nhit đin
NPV(EIP)
Giá tr hin ti ròng ca ch đu t
NPV(TIP)

Giá tr hin ti ròng ca d án
O&M
Qun tr & Vn hƠnh
PPA
Hp đng mua bán đin
QLNN
Qun lỦ nhƠ nc
SX
Sn xut
TTN
Tn tht đin nng
8

Danh mc các bng biu
Bng 2.1 Tng hp các quan đim phơn tích d án
Bng 2.2 La chn phng pháp và trình t phân tích đi vi d án EIC
Bng 4.1 Xác đnh giá than cung cp cho d án
Bng 4.2 Tham kho các mc giá mua bán đin hin hƠnh
Bng 4.3 Kt qu tính toán theo quan đim tng đu t
Bng 4.4 Kt qu tính toán theo quan đim tng đu t (d án FDI)
Bng 4.5 Kt qu tính toán theo quan đim ch đu t
Bng 4.6 Kt qu tính toán theo quan đim ch đu t (FDI)
Bng 4.6 Kt qu tính toán theo quan đim NSNN
Bng 5.1 Kt qu phng án sut đu t thay đi t -10% đn +10%
Bng 5.2 Phng án đin lng thay đi t -10% đn +10%
Bng 5.3 Phng án giá than nhiên liu thay đi t -10% đn +40%
Bng 5.4 Phng án t hp vn đu t tng 10%, đin nng phát gim 10%.
Bng 5.5 Phng án thay đi c cu vn đu t
Bng 5.6 Phng án thay đi lưi sut vay USD
Bng 5.7 La chn kch bn

Bng 5.8 Xác đnh các bin ri ro
Bng 5.9 Kt qu mô phng Monte Carlo
Bng 5.10 Kt qu tính toán kch bn 1
Bng 5.11 Kt qu tính toán kch bn 2
Bng 5.12 Kt qu tính toán Kch bn 3
Bng 5.13 Kt qu tính toán Kch bn 3 kt hp tng giá than lên bng giá FOB
Bng 6.1 Bng tng hp h s CFi vƠ giá kinh t
Bng 6.2 Lng khí ô nhim phát thi ca d án
Bng 6.3 Kt qu thm đnh kinh t
Bng 6.4 Phơn tích phơn phi ngoi tác
Hp 4.1 Phơn tích mi quan h gia giá đin vƠ ph ti
Hp 4.2 Phân tích chui chi phí tài chính t khâu sn xut ti ngi tiêu dùng

9

Tóm tt
D án Nhit đin Yên Th ra đi nhm hin thc hoá c hi đu t ca Công ty C
phn Phát trin Nng lng & Công nghip EIC vƠ đáp ng nhu cu đin ngƠy cƠng
tng ca Vit Nam. D án gm mt nhƠ máy nhit đin than công sut 50MW, đin
lng trung bình hƠng nm 292,5 triu kWh.
D án có tng mc đu t 60.991.000 USD, trong đó vn vay là 48.902.000 USD, mc
giá đin tài chính trung bình trong vòng đi d án là 5 cent/kWh.
D án kh thi v mt tƠi chính vi các gi đnh ca mô hình c s, kt qu phơn tích
theo quan đim Tng đu t là NPV(TIP) = 13.500.457 USD, IRR = 10,43%, B/C =
1,12, thi gian hoƠn vn 13 nm, chi phí SX bình quơn 3,53 cent/kWh; theo quan đim
Ch đu t NPV(EIP) = 13.157.376 USD, IRR = 15,3%, B/C = 1,09, thi gian hoƠn
vn 12 nm.
Phân tích ri ro cho thy trong điu kin bình thng ca th trng (tn ti lm phát,
bưi b tr giá nhiên liu,…) đ d án không l thì giá bán đin ca EIC phi t 7
cent/kWh tr lên. D án không kh thi trong các tình hung ri ro do lm phát k vng

gơy ra nu giá đin hin nay không tng.
D án kh thi v mt kinh t, kt qu phơn tích kinh t vi ENPV = 8.172,152 USD,
EIRR = 13,09%, B/C = 1,99, thi gian hoƠn vn 13 nm.
V hiu qu xư hi, d án đóng góp thit thc cho an ninh nng lng quc gia, h tr
gim nghèo vƠ phát trin kinh t vùng ông Bc B.
D án EIC lƠ kh thi vƠ đáng giá đ đu t theo quan đim ca NSNN và các bên liên
quan. Tuy nhiên cn xem xét điu chnh các chính sách ca th trng đin, chính sách
đn bù thu hi quyn s dng đt, đánh giá tác đng môi trng đy đ hn nhm ci
thin vic thu hút đu t vào ngành đin và phân b li ích đc hài hoà gia các thành
phn trong xã hi.
10

Chng 1: GII THIU
1.1 t vn đ
1.1.1 Lun c ca vic đu t d án
Trong nhng nm qua, kinh t Vit Nam đư có nhng bc phát trin vng chc, tc
đ tng GDP bình quơn giai đon 1990-2009 đt 7,33%, h tng c s vt cht k thut
đc tng cng, đi sng nhơn dơn không ngng đc ci thin. D báo đn nm
2020, tng trng GDP hƠng nm vn  mc cao, t 7% đn 8%/nm
1
.
V tiêu th đin, tc đ tng nhu cu tiêu th đin bình quơn giai đon 1991-2009 là
13,5%, thp nht lƠ 3,5% (1992) vƠ cao nht lƠ 20,6% (1995)
2
. Theo Quy hoch đin
VI, tc đ tng nhu cu ph ti đin ca Vit Nam vn tip tc tng nhanh, c th nh
sau
3
:
- Phng án c s (17%/nm): trong đó giai đon 2011-2015  mc 13%/nm, giai

đon 2016-2020 lƠ 9,1%/nm, giai đon 2021-2025 lƠ 8%/nm.
- Phng án cao (20%/nm): trong đó giai đon 2011-2015 lƠ 15,8%, giai đon 2016-
2020 lƠ 11,6%, giai đon 2021-2025 lƠ 9,8%/nm.
- Phng án d phòng (22%/nm): trong đó giai đon 2011-2015 lƠ 17,9%, giai đon
2016-2020 lƠ 12,8%, giai đon 2021-2025 là 10,8%/nm.
V ngun đin, tc đ tng bình quơn hƠng nm giai đon 1991-2007 lƠ 11,7%/nm.
S liu sn xut vƠ tiêu th d báo nm 2010 nh sau: Tng sn lng đin thng
phm 85 t kWh (đư bao gm sn lng đin xut khu lƠ 1 t kWh); tng sn lng
đin sn xut (đu cc) vƠ nhp khu nm 2010 là 96,7 t kWh (đư bao gm 4,1 t
kWh sn lng đin nhp khu)
4
.
Mc dù ngƠnh đin đư có nhng n lc rt ln nhng trong nhiu nm qua, tình trng
thiu ht vn xy ra thng xuyên. Do vy, song song vi vic đu t các trung tơm


1
B Chính tr (2010). D tho Ngh quyt i hi ng ln th 11.
2
BMI (Q1-2009). Vienam Power Report 2007-2013.
3
Th tng Chính ph (2007). Quyt đnh s 110/2007/Q-TTg v/v phê duyt Quy hoch phát trin đin lc quc gia giai
đon 2006-2015 có xét đn 2025.
4
B Công thng (2010). Thông t s 08/2010/TT-BTC v/v quy đnh giá bán đin nm 2010 và hng dn thc hin.
11

đin lc ln đóng vai trò xng sng trong h thng đin quc gia, vic đu t phát
trin các ngun đin công sut nh lƠ hp lỦ vƠ cn thit nhm:
- Góp phn b sung lng thiu ht vƠ đm bo an toƠn cung cp đin.

- Tn dng tim nng sn xut vƠ cp đin ni vùng, qua đó thúc đy phát trin kinh
t - xã hi ti vùng có d án, gim tn tht truyn ti đin.
- To điu kin cho các nhƠ đu t t nhân tham gia đu t phát trin ngƠnh đin.
Xut phát t các lun c nêu trên, Công ty C phn Phát trin Nng lng vƠ Công
nghip EIC có k hoch đu t D án Nhit đin Yên Th ti khu vc xư B H, huyn
Yên Th, tnh Bc Giang, ni có các điu kin thun li xơy dng mt NMN đt than
có quy mô công sut nh 50 MW vƠ hng ti 100MW.
1.1.2 S cn thit ca  tƠi
Mi d án đu t đu tn ti nhng mơu thun tim n v li ích gia ch d án vƠ xư
hi. i vi EIC, các đi tác liên quan trc tip ti d án gm: nhƠ đu t, chính ph,
EVN, ngi dơn vùng d án, lao đng ti d án, các doanh nghip xơy lp vƠ cung cp
HHDV cho d án. Do vy, c quan QLNN tnh Bc Giang đang đng trc nhng la
chn khó khn gia các la chn khác nhau nhm đt đc mc đích s dng hiu qu
các ngun tƠi nguyên và phơn b hƠi hoƠ li ích do d án mang li.
Nhm mc đích h tr c quan QLNN trong vic thc hin chc nng QLNN đi vi
EIC, vic thc hin phơn tích tƠi chính vƠ kinh t trên quan đim ca các bên liên quan
ti d án lƠ cn thit.
Trên c s kt qu thm đnh d án EIC, tác gi k vng các c quan hu quan tnh
Bc Giang s tham kho đ có nhng quyt đnh đúng đn nu d án EIC không đem
li li ích kinh t lơu dƠi cho xư hi, mc dù nó có th mang li li ích tƠi chính cho
ch d án, hoc s to điu kin h tr nu d án mang li hiu qu kinh t cho xư hi
thit thc ngay c khi nó kém hp dn đi vi nhà đu t.
12

1.2 Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu ca  tƠi là áp dng tng hp các mô hình phân tích lý thuyt và các yu t
thc tin nhm phơn tích tính kh thi ca D án EIC trên quan đim kinh t và tài
chính, nêu các vng mc và kin ngh gii pháp chính sách.
1.3 Cơu hi nghiên cu
- Hiu qu ca D án v mt tƠi chính và kinh t - xư hi?

- Kin ngh v chính sách thu hút đu t phát trin ngun đin?
- Nhng tn ti ca vic đánh giá tác đng môi trng?
1.4 Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu  mc đ tin kh thi (NCTKT), tp trung ch yu vƠo phân tích
tài chính và kinh t xã hi. Các s liu k thut, môi trng, đa cht đc IE tính toán
theo các tiêu chun ngƠnh,  tƠi s dng các s liu nƠy lƠm c s trong các tính toán
ca mình.
Nhm tng tính thc tin,  tƠi s m rng nghiên cu thêm nhng ni dung  các
mc đ khác nhau, c th gm: Phân tích tng quan th trng nng lng đin Vit
Nam; tính toán xác đnh sut chit khu ca d án; phơn tích ri ro và lm phát.
1.5 Ý ngha thc tin ca  tƠi
Tác gi k vng kt qu phơn tích ca  tƠi đc s dng nh mt ngun tham kho
trong vic xem xét, đánh giá vƠ ra quyt đnh ca c quan QLNN đa phng trong quá
trình thc hin d án ca EIC.
1.6 Các hn ch ca  tƠi trong quá trình nghiên cu
Do thiu chuyên môn v lnh vc k thut nng lng đin, tác gi buc chp nhn s
dng ngun s liu k thut ca d án do các chuyên viên ca IE tính toán da trên các
tiêu chun ngành.
 tài s dng các s liu sn có, đư đc áp dng trong thc tin nh LRMC ca
ngƠnh nng lng đin Vit Nam, EOCK Vit Nam vƠ mt s ch tiêu kinh t môi
trng t kt qu ca các nghiên cu trc đư đc công b.
13

Chng 2: TNG QUAN V PHNG PHÁP NGHIÊN CU

D án đu t có vai trò quyt đnh trong thc hin hot đng đu t trong khi thm
đnh d án là khâu quan trng trong công tác chun b đu t, s thành bi ca d án
ph thuc trc tip vào vic ra quyt đnh và cp phép đu t đúng đn. Các công c và
phng pháp thm đnh d án là công c hu hiu đ đnh giá chính xác chi phí và li
ích mà s hin din ca d án mang li. Ni dung chính ca chng này là tng hp

mt s phng pháp tính toán có liên quan trc tip ti vic thm đnh d án EIC.
2.1 Chu trình phát trin vƠ các ni dung phơn tích ca mt d án
Hot đng xác đnh, thm đnh, thit k và thc hin d án gm mt lot các khơu
thm đnh vƠ đim ra quyt đnh k tip nhau, dn ti chp thun hay bác b nó trc
khi tin hƠnh thc hin. Chu trình phát trin ca d án bao gm các giai đon sau
5
:
2.1.1 Giai đon xác đnh, thm đnh vƠ thit k d án
- Khái nim vƠ xác đnh d án: To nn tng ban đu cho vic ra quyt đnh thc
hin d án.
- Nghiên cu tin kh thi: nhm đánh giá trin vng chung ca d án, h tr ra quyt
đnh có hay không chuyn sang giai đon NCKT, giai đon bao gm 6 ni dung
sau: Phơn tích th trng, Phơn tích k thut, Phơn tích nhơn lc, Phân tích tài
chính, Phơn tích kinh t, Phơn tích xư hi
- Nghiên cu kh thi và Thit k chi tit
2.1.2 Giai đon thc hin d án vƠ đánh giá hu d án
Thc hin d án gm các hot đng điu phi và phân b tài nguyên hay ngun lc đ
d án có th hot đng thông qua k hoch sn xut kinh doanh và t chc kim soát,
giúp d án thc hin đúng chc nng. ánh giá hu d án nhm so sánh các kt qu k
vng vi kt qu thc t ca d án, đánh giá hiu qu đóng góp thc t ca d án đi
vi quc gia, đng thi rút ra các bài hc kinh nghim, tránh nhng sai lm đư gp.

5
Glenn P.Jenkins & Arnold C.Harberger (1995). Sách hng dn phân tích chi phí và li ích cho các quyt đnh đu t, Vin
phát trin quc t Harvard.
14

2.2 Các quan đim phơn tích d án
2.2.1 Phân tích tài chính
LƠ hot đng phơn tích tính sinh li v mt tƠi chính ca d án thông qua tính toán các

dòng ngân lu tƠi chính, bao gm c các ngun tƠi tr. Kt qu phơn tích tƠi chính
đc ch đu t vƠ các bên tƠi tr s dng trong vic ra quyt đnh đu t. Phân tích tài
chính đc thc hin da theo quan đim ca các bên liên quan, c th gm
6
:
a) Quan đim tng mc đu t
Quan đim tng mc đu t (A) hay còn đc gi là Quan đim ngân hàng coi d án lƠ
mt hot đng có kh nng to ra li ích tƠi chính vƠ s dng ngun lc tƠi chính rõ
rƠng, đng thi có tính đn nhng chi phí c hi tƠi chính ca các tƠi sn hin có đc
ghép vƠo d án. Qua đó, các ngơn hƠng s xác đnh tính kh thi v mt tƠi chính, nhu
cu vay vn và kh nng tr n ca d án.
Quan đim tng mc đu t = Li ích tƠi chính trc tip ậ Chi phí tƠi chính trc tip
ậ Chi phí c hi cu các tƠi sn hin có
b) Quan đim ch đu t
Quan đim ch đu t (B) xem xét mc thu nhp ròng tng thêm ca d án so vi
nhng gì h thu đc khi không có d án nhng coi vn vay lƠ khon thu tin mt,
khon tr lưi vƠ gc vn vay lƠ khon chi tin mt. Do vy, ngơn lu ròng theo quan
đim ch đu t đc din t nh sau:
B = A + Vn vay - Tr lưi vƠ n vay
c) Quan đim ngân sách (NSNN)
Theo quan đim NSNN (C), mt d án có th to ra dòng thu cho NSNN t phí s
dng vƠ thu, cng có th cn s tr giúp t NSNN thông qua các khon tr giá hay
chuyn giao khác. Ngơn lu NSNN ròng đc din t nh sau:
C = Thu t thu vƠ phí s dng - Tr giá hay chuyn giao

6
Glenn P.Jenkins & Arnold C.Harberger (1995). Sách hng dn phân tích chi phí và li ích cho các quyt đnh đu t, Vin
phát trin quc t Harvard.
15


2.2.2 Phân tích kinh t
Phân tích hiu qu kinh t s dng giá kinh t đ đnh giá các nhp lng vƠ xut
lng vƠ thc hin nhng điu chnh cn thit khác do tác đng ca thu, tr giá hay
ca th trng lên các yu t xem xét. NgoƠi ra, cn b sung các ngoi tác hay li
ích/chi phí kinh t khác mƠ d án to ra. Ngơn lu kinh t (D) ca d án đc tính theo
giá kinh t vƠ biu din nh sau
7
:
D = Tng li ích - Chi phí (đu t vƠ hot đng)
2.2.3 Phơn tích phơn phi
Phơn tích phơn phi (E) nhm tính toán li ích ròng mƠ d án mang li cho các nhóm
đi tng chu nh hng trc tip hay gián tip bi d án sau khi đư tr đi chi phí c
hi ca h. Phơn tích phơn phi đc xơy dng trên c s phơn tích kinh t vƠ tƠi chính
vi điu kin chúng đc thc hin theo quan đim ca tt c các bên liên quan
8
.
2.2.4 Phân tích nhu cu c bn
Phơn tích nhu cu c bn (F) nhm xác đnh các ngoi tác tích cc khi các đi tng
liên quan đn d án tiêu th mt dch v đáng khuyn khích vi mc sn lòng chi tr
ca cá nhơn thp hn giá tr thc s ca dch v. Do đó, quá trình phơn tích s cng
thêm mt khon tin nht đnh cho mi đng giá tr ca lng HHDV c bn tng
thêm, mƠ nhng HHDV nƠy đc xư hi tiêu th nh kt qu hot đng ca d án
9
.
Bng 2.1 Tng hp các quan đim phơn tích d án
Quan đim
Tài chính
Kinh t
Phân phi
Nhu cu c bn

Tng đu t
A
Không áp dng
E
Không áp dng
Ch đu t
B
Không áp dng
E
Không áp dng
Ngân sách
C
Không áp dng
E
Không áp dng
Quc gia
Không áp dng
D
E
F

7
Pedro Belli (2002). Phân tích kinh t các hot đng đu t – Công c phân tích và ng dng thc t, Ngơn hƠng Th gii.
8
Pedro Belli (2002). Phân tích kinh t các hot đng đu t – Công c phân tích và ng dng thc t, Ngơn hƠng Th gii.
9
Pedro Belli (2002). Phân tích kinh t các hot đng đu t – Công c phân tích và ng dng thc t, Ngơn hƠng Th gii.
16

2.2.5 Phân tích đ nhy vƠ phơn tích ri ro

Hot đng phơn tích nh hng ca các yu t có tính bt đnh đn hiu qu, có th
làm thay đi kt lun đi vi d án. Các phơn tích giúp tr li cơu hi điu gì s xy ra
nu nh tham s đu vào bin thiên theo nhng quy lut gi đnh sát vi thc tin
10
.
a) Phân tích đ nhy
c thc hin bng cách đo lng mc đ nh hng ca các tham s đu vƠo lên kt
qu tính toán. Cht lng phơn tích đ nhy ph thuc nhiu vƠo vic la chn bin
quan trng, có nh hng nhiu đn kt qu d báo.
Nhc đim ca phơn tích đ nhy lƠ ch xem xét s bin đng ca tng tham s trong
khi tác đng lên kt qu lƠ tng hp tác đng ca nhiu tham s, hai lƠ không cho bit
phân phi xác sut ca các bin c.  khc phc nhc đim th nht, phng pháp
phơn tích theo kch bn thng đc áp dng.
b) Phân tích ri ro
Là k thut đánh giá các giá tr k vng ca d án, giúp lng hoá và gim bt ri ro
ca d án bng vic tính đn nhng phơn phi xác sut ca các bin chính và mi
tng quan gia chúng thay vì ch c tính nhng tác đng đn l ca tng bin.
Phng pháp này còn bao gm phân tích phơn phi xác sut tng ng ca bin đó.
2.3 Các phng pháp phơn tích tƠi chính
11

2.3.1 Nhóm các phng pháp chit khu dòng tin
a) Phng pháp giá tr hin ti ròng NPV
LƠ hin giá ca chui li ích, chi phí vi mc chit khu đc chn và đc tính bng
phng trình sau:








t
i
i
n
t
tt
r
CB
CBNPV
1
1
00
)1(
)(
)(


10
Pedro Belli (2002). Phân tích kinh t các hot đng đu t – Công c phân tích và ng dng thc t, Ngơn hƠng Th gii.
11
Glenn P.Jenkins & Arnold C.Harberger (1995). Sách hng dn phân tích chi phí và li ích cho các quyt đnh đu t,
Vin phát trin quc t Harvard.
17

Trong đó: NPV: Hin giá ca dòng ngân lu
B
0
, C

0
: Li ích và chi phí ti nm th nht
B
t
, C
t
: Li ích và chi phí ti nm t
r
i
: T sut chit khu
n: S nm ca d án
Các tiêu chun đánh giá:
- Các d án đc lp: NPV ≥ 0
- Các d án loi tr nhau: NPV  Max
b) Phng pháp sut sinh li ni ti IRR
IRR là li ích đu t đc th hin bng t l % hay là sut chit khu lƠm cho NPV
bng không, IRR đc tính bng cách gii phng trình sau:




n
t
t
tt
CB
0
)IRR1(
= 0
Tiêu chun đánh giá: IRR ≥ MARR

c) Phng pháp t s li ích- chi phí (B/C)
LƠ t s gia hin giá các li ích chia cho hin giá các chi phí vi sut chit khu lƠ chi
phí c hi ca vn.
C
B
NPV
NPV
CB /

Trong đó: NPV
B
: Hin giá các dòng ngân lu li ích
NPV
C
: Hin giá dòng ngân lu chi phí
Các tiêu chun đánh giá:
- Các d án đc lp: B/C > 1
- Các d án loi tr nhau: B/C  Max
2.3.2 Nhóm các phng pháp đn gin
a) Phng pháp thi gian hoàn vn có chit khu
18

Nhà đu t thng n đnh gii hn s nm ti đa đc phép hoƠn vn vƠ ch nhng
khon đu t có đ li ích đ bù li chi phí đu t trong thi gian n đnh nói trên mi
đc chp nhn. Phng pháp thc hin so sánh các li ích vƠ chi phí đư đc chit
khu nhm xác đnh thi đim hoƠn vn ca d án.
Tiêu chun đánh giá: Thi gian hoƠn vn có chit khu ≤ Thi gian n đnh
b) ả s hoàn vn gin đn
o lng s nm cn thit đ li ích ròng (cha chit khu) hoƠn li vn đu t.
2.4 Các phng pháp phơn tích KT-XH

Khung lỦ lun ca phân tích kinh t da trên ba đnh đ c bn ca kinh t hc phúc
li, đó là: (a) Giá cu cnh tranh ca mt đn v sn phm đo lng giá tr ca đn v
sn phm đó đi vi ngi có nhu cu; (b) Giá cung cnh tranh ca mt đn v sn
phm đo lng giá tr ca đn v sn phm đó trên góc đ nhà cung ng; (c) Khi đnh
giá li ích hay chi phí ròng ca mt hot đng, các chi phí và li ích phát sinh nên
đc đo lng và nhn dng gn lin vi ngi nhn.
Nhng phng pháp phân tích thng đc áp dng đc trình bày sau đơy
12
:
2.4.1 Phng pháp h s chuyn đi giá
Quan đim thm đnh kinh t đòi hi s dng các tính toán kinh t b sung vƠo khung
phân tích theo quan đim tƠi chính. Kt qu tính toán b sung có th đc biu din
di dng các h s chuyn đi CF, giá tr kinh t ca các dòng ngân lu đc tính
bng cách nhơn h s CF vi tng hng mc tng ng trong ngơn lu tƠi chính.
2.4.2 Phng pháp “Có” vƠ “Không có” d án
Bt k bn cht ca d án lƠ gì, vic thc hin nó cng đu lƠm gim cung đu vƠo vƠ
tng cung đu ra đi vi các ni khác trong nn kinh t. Bng cách kho sát s khác
bit v mc đ sn có ca đu vƠo vƠ đu ra khi có hoc không có d án, chúng ta có
th xác đnh đc chi phí vƠ li ích gia tng. Phép so sánh này đc dùng đ xác đnh
các li ích ròng tng thêm vƠ tác đng ca chúng nên các đi tng liên quan.

12
Pedro Belli (2002). Phân tích kinh t các hot đng đu t – Công c phân tích và ng dng thc t, Ngơn hƠng Th gii.
19

2.4.3 Phng pháp phơn tích li ích - chi phí
Trong thm đnh kinh t, chi phí và li ích kinh t thng rt khó nhn dng, nht lƠ
khi d án gơy ra nhng tác đng ph và không đc phn ánh trong phân tích tài chính
nh ô nhim môi trng. Trc ht, ta cn nhn dng đc chi phí vƠ li ích kinh t,
sau đó cn lng hoá chúng và cui cùng lƠ đnh giá chúng bng tin.

2.4.4 Phng pháp chi phí - hiu qu
Trong mt s trng hp, vic đo lng li ích do d án to nên bng tin lƠ không d
dƠng, do vy tiêu chun NPV s không áp dng đc. Phơn tích kinh t theo phng
pháp chi phí - hiu qu đc áp dng cho nhng trng hp nƠy bng cách so sánh chi
phí ca các phng án khác nhau vi li ích k vng ca chúng, ly đó làm c s đ
la chn.
2.5 La chn phng pháp vƠ trình t phơn tích đi vi d án EIC
Các ni dung trên đư cung cp cái nhìn tng quan v chu trình d án và các phng
pháp phân tích hiu qu d án theo các quan đim khác nhau. Các phng pháp lun
đư nêu trên s đc xem xét áp dng ti các phn tip theo ca  tài theo trình t d
kin sau:
Bng 2.2: La chn phng pháp và trình t phân tích đi vi d án EIC
TT
Giai đon
Phng pháp
Mc tiêu la chn
S dng kt qu
1
Phơn tích đc đim d
án:
- Phơn tích th trng
- Phơn tích la chn
quy mô công sut vƠ
đa đim ca d án
- Thng kê ậ So sánh
a ra các nhn đnh
s b v nhng đc
đim chung hoc
riêng đi vi d án
ánh giá s b các

ri ro liên quan ti
d án
C s giúp xác đnh
giá tài chính, giá kinh
t vƠ tác đng môi
trng
2
Phân tích tài chính: (Mô
hình c s)
- Quan đim D án
Chit khu dòng tin:
- Ngơn lu: Giá c đnh
(2010) kt hp các gi
Phù hp vi quy đnh
hin hƠnh đang đc
áp dng ti các c
c dùng đ so sánh
vi kt qu phơn tích
ri ro vƠ tác đng lm
20

- Quan đim CT
- Quan đim NSNN

đnh bin đi giá thc
theo c lng ban
đƠu, cha bao gm
phơn tích ri ro
quan QLNN (Q
2014 ca B Công

nghip)
phát nhm cho thy
khim khuyt ca
phng pháp đc áp
dng ti các c quan
QLNN hin nay
3
Phơn tích ri ro vƠ tác
đng lm phát:
- Phơn tích đ nhy
- Phơn tích tình hung
- Phơn tích mô phng
- Phơn tích tác đng lm
phát
Chit khu dòng tin:
- Ngơn lu theo giá c
đnh (2010) vƠ d kin
thay đi giá thc vi
các biên đ gi đnh
- nh hng ca thay
đi mt bng giá ln
các bin tác đng vƠ
bin kt qu
Cho bit kt qu k
vng ca d án trong
các tình hung gi
đnh sát vi thc t:
thay đi mt bng
giá, thay đi giá thc
c dùng đ đa ra

các kt lun v tính
hiu qu ca d án v
mt tài chính
4
Phơn tích kinh t:
- Phơn tích kinh t
- Phơn tích phơn phi
- Phơn tích xư hi
- Tác đng môi trng
- Phơn tích tác đng lm
phát
- H s chuyn đi CF
- So sánh li ích ậ chi
phí
- So sánh chi phí - hiu
qu
- Hiu qu KT-XH
- Phơn phi vƠ các
nguyên nhân gây
bin dng phơn
phi li ích
- Lng hoá tác
đng môi trng
LƠm c s ra quyt
đnh ca các c quan
QLNN v hiu qu
KT-XH
5
Kt lun và đ xut
chính sách

- Hiu qu tài chính
- Hiu qu kinh t - xư hi
- Hiu qu phơn phi li ích
-  xut vi UBND tnh
- Kin ngh vi Ch đu t
- Kin ngh chính sách thu hút đu t, phát trin ngun đin
- Kin ngh chính sách trong hot đng thm đnh d án v mt môi
trng



21

Chng 3: MÔ T D ÁN

Nm 2008, sau quá trình tìm hiu c hi đu t, Công ty C phn Phát trin Nng
lng vƠ Công nghip EIC quyt đnh đu t mt nhƠ máy đin đt than vi mc tiêu
hin thc hoá c hi đu t, tìm kim li nhun cho các bên tham gia và:
- Gim bt gánh nng ca EVN v đu t các d án ngun đin, đóng vai trò là
ngun b sung d phòng cho H thng đin quc gia, gim tn tht đin nng
truyn ti, đm bo an toƠn vƠ cht lng ngun đin.
- Gia tng giá tr s dng ngun tài nguyên than đa phng cht lng thp.
- Thúc đy phát trin KT-XH, công nghip, dch v ph tr cho đa phng là khu
vc có điu kin KT-XH khó khn.
 xut ca EIC đư đc UBND tnh Bc Giang chp thun và b sung vƠo quy hoch
li đin tnh Bc Giang trong nm2008. Tuy nhiên, k t nm 2008 cho ti tháng
12/2009, D án vn gim chân ti ch, các nguyên nhân ch yu gm:
- Ch d án cha tho thun đc cam kt mua bán đin gia EIC và EVN thông qua
hp đng dài hn.
- Tác đng ca khng hong tƠi chính 2008-2009 đư gơy thêm tr ngi cho D án

trong vic huy đng vn vay trong khi nng lc tƠi chính ca ch đu t yu.
- Cht lng thm đnh ca các c quan QLNN hu quan , nht là trong vic đánh
giá tính kh thi ca d án còn cha tt, hu ht các nhn đnh đu da trên Báo cáo
NCTKT ca d án do Vin Nng lng lp theo đn đt hàng ca ch đu t, cha
phn ánh đy đ các ri ro hin hu đi vi d án.
Cn c các s liu ti Báo cáo NCTKT ca d án, các đc đim và thông s vn hành
ch yu ca d án gm
13
:


13
Vin Nng lng (2008). D án đu t xây dng Nhà máy Nhit đin Yên Th, Công ty C phn Phát trin Nng lng vƠ
Công nghip EIC.
22

3.1 c đim ca d án
3.1.1 Gii thiu chung
- Tên d án: NhƠ máy Nhit đin Yên Th
- Ch đu t d án: Công ty C phn phát trin Nng lng vƠ Công nghip EIC
- Hình thc đu t: NhƠ máy đin đc lp (IPP) theo hình thc BOO.
- a đim đu t: Xư B H - huyn Yên Th - tnh Bc Giang
- Din tích chim đt: 17 ha
3.1.2 Chi phí đu t, quy mô công sut, thi gian d án vƠ ngun tƠi tr
a) Tng mc đu t
- Tng mc đu t trc VAT: 60.991.000 USD (giai đon I)
- Sut đu t: 1.220 USD/kW công sut đt
b) Quy mô công sut
Phng án đu t chia lƠm hai giai đon vi tng công sut 100MW, thi đim d kin
bt đu khi công đư đc điu chnh t nm 2008 chuyn sang nm 2010, c th:

- Giai đon 1: 50MW
Khi công xơy dng: nm 2010; Vn hƠnh thng mi: nm 2014
- Giai đon 2: 50MW (d kin khi công nm 2015-2016)
c) in lng ca d án
- in lng sn xut hƠng nm: 325 GWh
- T l đin t dùng: 9,82%
- in lng thng phm hƠng nm: 292,5 GWh
d) Thi gian d án
- Thi gian thi công: 4 nm
- Thi gian vn hƠnh: 25 nm
e) Ngun tài tr
- Vn Ch s hu: 20% tng mc đu t
- Vn vay thng mi ca NHPTVN: 80% tng mc đu t
23

3.1.3 Phng án ph ti vƠ s gi hot đng trong nm
- Mùa khô: lƠm vic  vùng đáy biu đ ph ti
- Mùa ma: lƠm vic  vùng lng biu đ ph ti.
- S gi vn hƠnh bình quân trong nm: 6500 h/nm.
3.1.4 Công ngh vƠ nhiên liu chính
- Cu hình la chn: 1:1:1 (giai đon I); Công ngh lò tng sôi tun hoƠn (CFB)
- Nhiên liu chính: than cám 6b Qung Ninh (70%) và than B H (30%)
3.1.5 u ni vi h thng đin quc gia
D án EIC d kin đu ni vi h thng đin quc gia  cp đin áp 110KVA qua
chuyn tip vào đng dây 110KVA Lng Giang-Cu G.
3.1.6 Tác đng môi trng
Do áp dng công ngh CFB, ô nhim môi trng  mc thp hn so vi công ngh
phun than truyn thng. Các ch tiêu ô nhim ch yu ca d án đu thp hn mc quy
đnh ca TCVN, c th:
- T l kh SO2: đt 95% do s dng đá vôi kt hp vi nhit đ bung đt thp.

- Lng NOx sinh ra bng 35% so vi lò phun than do nhit đ bung đt thp.
- S dng h thng lc bi tnh đin vi hiu sut kh bi đt 99,5%.
- Lng CO2 và NH4 nm di mc cho phép ca TCVN.
3.1.7 Các vn bn pháp lý và tho thun ch yu
a) Các tho thun đã hoàn thành
- Giy phép u t do c quan QLNN đa phng cp.
- Hp đng nguyên tc bán x than và mua đá vôi vi Công ty Xi mng Trng sn.
- Hp đng nguyên tc mua bán than nguyên liu vi hai đn v: Cty C phn
khoáng sn Bc Giang vƠ Cty C phn Xơy dng vƠ Xi mng Qung Ninh.
- Cam kt s b v vic Ngơn hƠng Phát trin Vit Nam s cho vay khon vay bng
USD vi giá tr bng 80% tng đu t.
b) Cam kt đang trong quá trình thng tho
24

- Cam kt v vic mua bán đin vi EVN và vic EVN xơy dng 1,5 km đng đin
110 kV kt ni d án vi h thng đin li Quc gia.
- Tho thun chính thc v vic vay vn ca NHPTVN.
- Phng án đn bù, gii phóng mt bng nhƠ máy (EIC d kin thuê đt sch ca
nhà nc, UBND huyn Yên Th lƠ ngi thc hin vic BGPMB).
3.2 ánh giá vic la chn đa đim và quy mô công sut ca d án
3.2.1 a đim d án
Cn c kt qu la chn đa đim ca ch đu t EIC và chp thun ca UBND tnh
Bc Giang, d án đc đt ti thôn Dinh Tin ậ xã B H - huyn Yên Th do đáp ng
đc các yêu cu c bn ca ch đu t. Tuy nhiên, theo thông tin do tác gi t nghiên
cu, đa đim này có mt s hn ch sau, có th gây cn tr ti quá trình thc hin d
án, c th gm:
-  sâu trong mùa khô ca sông Thng đon t Tp.Bc Giang đn B H, tuyn
vn chuyn than chính t Qung Ninh v d án không đáp ng đc yêu cu lu
thông đi vi loi xà lan trng ti 150 tn tr lên, trong khi vic vn chuyn than
d kin s dng loi xà lan trng ti t 200 tn tr lên. Tr ngi này là quan trng

ti d án do làm tng chi phí vn chuyn và tính n đnh ca vic cung cp than.
- Ngi dơn vùng d án hin đang chu mc ô nhim môi trng tng đi cao do
có mt đ hot đng khai thác than vƠ sn xut vt liu xơy dng nh vôi, xi mng
tng đi dƠy. Nu có thêm d án nhit đin ca EIC thì rt có kh nng vic thc
hin BGPMB s gp khó khn do phn ng ca ngi dân trong vùng, trong khi
ch th thc hin BGPMB là cp huyn.
3.2.2 Quy mô công sut
i vi nhit đin than, vic la chn quy mô công sut ph thuc vƠo các yu t ch
yu sau: nng lc ca ch đu t, kh nng cung cp nhiên liu than, ngun cung cp
nc ngt, nhu cu ph ti ca h thng đin quc gia, kh nng đu ni vi li đin
25

khu vc, điu kin mt bng, c s h tng khu vc… Trong đó, yu t nng lc tài
chính ca ch đu t vƠ kh nng cung cp than nhiên liu đóng vai trò chính.
a) Ngun cung cp than
Theo báo cáo ca S TNMT Bc Giang, tr lng đư đc thm dò ca m than B
H vƠ èo VƠng lƠ 4,570 triu tn và đc khai thác t mt s nm trc. Tr lng
còn li có th khai thác ch đáp ng đc trong vòng 18 nm (phng án 50MW) hay 9
nm (phng án 100MW)
14
. D án phi s dng thêm ngun than Qung Ninh vi t
trng lƠ 70% tng cu.
Cùng vi s xut hin ca d án, kh nng s có mt s doanh nghip tin hành thm
dò b sung ti khu vc Yên Th, tr lng than đc k vng s tng thêm do vùng d
án thuc khu vc vòng cung Ngân Sn ậ ông Triu có tr lng than tng đi ln
và còn cha đc thm dò đy đ.
b) Quy mô đu t
Theo thng kê
15
, sut đu t bình quơn ca các d án nhit đin than trên th gii s

dng công ngh CFB t 900 đn 1100 USD/kW, công sut bình quơn ca 1 t máy lƠ
50MW, công sut nhƠ máy bình quơn t 100MW đn 150MW vi t 2 t máy tr lên.
EIC lƠ doanh nghip mi thƠnh lp vi mc đích đu t d án Yên Th, nng lc tƠi
chính hn hp, uy tín thng hiu vƠ nng lc qun tr cha đc khng đnh, vic huy
đng vn t bên ngoƠi gp nhiu khó khn.
Cn c các điu kin nêu trên, trc mt EIC ch có th đu t 01 t máy vi công sut
50MW, sut đu t khong 1220 USD/kW. ơy lƠ phng án mà EIC đư chn, đc
 tài s dng trong phơn tích kinh t vƠ tƠi chính đi vi d án.
So sánh thng kê cho thy, vic la chn cu hình Giai đon I là 1:1:1 (mt lò, mt ni
hi, mt máy phát) nh d án đã chn là cha hp lý v mt kinh t làm cho sut đu


14
Vin Nng lng (2008). D án đu t xây dng Nhà máy Nhit đin Yên Th, Công ty C phn Phát trin Nng lng vƠ
Công nghip EIC.
15
Vin Nng lng (2008). Báo cáo thng kê mt s d án nhit đin s dng công ngh CạB ti Vit Nam và
trên th gii.