TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI

Chủ biên : Bùi Quang Phúc
Đồng tác giả: Phạm Văn Huy

GIÁO TRÌNH
CÁC PHƢƠNG PHÁP KÉO, NẮN KHUNG, THÂN XE

Hà nội 2017
1


MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU ....................................................................................................... 4
MODULE 05: CÁC PHƢƠNG PHÁP KÉO, NẮN KHUNG, THÂN XE ........... 6
BÀI 1: BIẾN DẠNG KHUNG VÀ THÂN XE ................................................... 10
A. LÝ THUYẾT................................................................................................... 10
1. Khái quát ....................................................................................................... 10
2. Đánh giá hƣ hỏng .......................................................................................... 10
2.1. Mục đích của việc đánh giá hƣ hỏng ...................................................... 10
2.2. Phƣơng pháp đánh giá hƣ hỏng .............................................................. 10
3. Nắn chỉnh thân xe ......................................................................................... 16
3.1. Hình dung mức độ hƣ hỏng và thao tác sửa chữa .................................. 17
3.2. Chỉnh sửa khung xe và véctơ ................................................................. 19
3.3. Cố định và đỡ thân xe ............................................................................. 22
3.4. Kẹp ......................................................................................................... 23
3.5. Thao tác kéo ........................................................................................... 23
B. THỰC HÀNH ................................................................................................. 24
1. Tra cứu thông số kỹ thuật, xác định gốc kích thƣớc-Thực hiện các đánh giá
hƣ hỏng ............................................................................................................. 24
1.1. Khoang động cơ ..................................................................................... 24

1.2. Các khu vực mép của thân xe (Hƣớng nhìn: Phía trƣớc) ....................... 25
1.3. Các khu vực mép của thân xe (hƣớng nhìn: Phía sau) ........................... 26
1.4. Các khu vực mép của thân xe (nhìn từ phía sau) ................................... 27
1.5. Phần dƣới thân xe ................................................................................... 28
1.6. Phần dƣới thân xe ................................................................................... 29
1.7. Dầm ngang hệ thống treo ....................................................................... 30
2


2. Thực hành thay thế dầm bằng cắt và nối. ..................................................... 32
2.1. Thay thế dầm ngang phía trƣớc .............................................................. 40
2.2. Thay thế dầm nối từ tấm che phía trƣớc đến tấm bên phía trên vách ngăn
....................................................................................................................... 42
2.3. Dầm bên phía trƣớc (CUT – P) .............................................................. 45
2.4. Dầm bên phía trƣớc (CUT –H) .............................................................. 48
2.5. Dầm ngang sàn xe phía sau số 3 ............................................................ 51
BÀI 2: CHUẨN BỊ TRƢỚC KHI KÉO, NẮN THÂN XE ................................. 56
A. LÝ THUYẾT................................................................................................... 56
Hƣớng dẫn sử dụng thiết bị kéo, nắn thân xe ................................................... 56
B. THỰC HÀNH ............................................................................................... 112
1. Chuẩn bị trƣớc khi kéo, nắn........................................................................ 112
1.1. Gá đặt và định vị thân xe trên giá ......................................................... 112
1.2. Kẹp ....................................................................................................... 112
2. Thao tác kéo ................................................................................................ 113
BÀI 3: VẬN HÀNH THIẾT BỊ KÉO NẮN THÂN XE.................................... 114
A. LÝ THUYẾT................................................................................................. 114
B. THỰC HÀNH ............................................................................................... 114
1. Quy trình vận hành thiết bị BLACKHAWK kéo, nắn sắt xi xe con bị tai nạn
........................................................................................................................ 114
2. Quy trình vận hành thiết bị BLACKHAWK kéo, nắn sắt xi xe tải bị tai nạn

........................................................................................................................ 124
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 131

3


LỜI NĨI ĐẦU
Trong khn khổ chƣơng trình hợp tác giữa tổ chức PLAN, KOICA
và tập đoàn Hyundai với trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội về
việc đào tạo nghề cho thanh niên có hồn cảnh khó khăn Hà Nội, Trƣờng
Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội nhận xây dựng chƣơng trình đào tạo 2
nghề sửa chữa Thân vỏ và Sơn Ơ tơ mỗi nghề 6 tháng đào tạo nhằm mục
đích để chƣơng trình đào tạo với gần với thực tế, đáp ứng nhu cầu đông
đảo của các đối tƣợng thanh niên khó khăn, chƣa tốt nghiệp cấp 3 và sớm
có thu nhập. Đáp ứng nhu cầu của ngƣời sử dụng lao động vừa đảm bảo
quy định của Bộ Lao động - Thƣơng binh và Xã hội. Đƣợc sự cho phép của
Tổng cục Dạy nghề dƣới sự tài trợ của tổ chức PLAN, KOICA và tập đoàn
Hyundai,Trƣờng Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà nội đã triển khai thực
hiện biên soạn giáo trình "Các phƣơng pháp sửa chữa thân xe" - Nghề
Công nghệ sửa chữa khung, thân vỏ ô tô dùng cho trình độ sơ cấp nghề 06
tháng. Cấu trúc của giáo trình gồm 3 bài sau:
Bài 1: Biến dạng khung và thân xe
Bài 2: Chuẩn bị trƣớc khi kéo nắn thân xe
Bài 3: Vận hành thiết bị kéo nắn khung thân xe
Các bài trên, đƣợc viết theo cấu trúc: Phần Lý thuyết đƣợc viết ngắn
gọn phù hợp với khả năng của ngƣời học, phần thực hành có hệ thống từ kỹ
năng vận hành thiết bị cơ bản đến các kỹ năng sửa chữa các chi tiết Thân
vỏ và Sơn Ô tô, đi kèm với các phiếu giao việc cụ thể hóa cơng việc và kết
quả của ngƣời học, phần câu hỏi ôn tập đƣợc triển khai trong từng bài
nhằm hƣớng dẫn học sinh ôn lại kiến thức cũ và dễ cập nhật kiến thức mới.

Trong q trình biên soạn, nhóm biên soạn đã tuân thủ quy định của
Tổng cục dạy nghề và chƣơng trình khung đã đƣợc thẩm định, đồng thời
tham khảo nhiều nguồn tài liệu trong và ngoài nƣớc nhƣ: Giáo trình của các
trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ thuật. Tài liệu đào tạo của các hãng TOYOTA,
HUYNDAI, hƣớng dẫn trong các dự án nâng cao năng lực đào tạo nghề....
Nhóm tác giả xin chân thành cảm ơn sự cho phép và động viên của
Tổng Cục dạy nghề, sự ủng hộ nhiệt tình của lãnh đạo trƣờng Cao đẳng
nghề Công nghiệp Hà nội, Khoa Công nghệ ô tô, Khoa Cơ khí cùng các
bạn đồng nghiệp đã có nhiều giúp đỡ để nhóm tác giả hồn thành giáo trình
đảm bảo tiến độ và thời gian nhƣ dự kiến.
4


Đặc biệt, xin chân thành cảm ơn sự tài trợ và quan tâm của tổ chức
PLAN, KOICA và tập đoàn Hyundai để nhóm hồn thành giáo trình này.
Mặc dù có rất nhiều cố gắng trong quá trình chuẩn bị và triển khai thực
hiện biên soạn giáo trình, song chắc chắn khơng thể tránh khỏi những sai
sót. Nhóm biên soạn rất mong nhận đƣợc sự đóng góp của các bạn đồng
nghiệp và bạn đọc để giáo trình ngày càng hồn chỉnh hơn.
Nhóm biên soạn xin chân thành cảm ơn.
Hà nội, ngày tháng năm 2017
Tham gia biên soạn giáo trình
1. Bùi Quang Phúc
2. Phạm Văn Huy

5


MODULE 05: CÁC PHƢƠNG PHÁP KÉO, NẮN KHUNG, THÂN
XE

Mã số module: MD05
1. Mục đích của Module:
- Trang bị cho học viên phƣơng pháp kéo, nắn khung thân xe.
2. Yêu cầu: Học xong module này, học viên có các năng lực sau
Kiến thức :

Phƣơng pháp đánh giá mức độ hƣ hỏng của thân, khung xe.

Qui trình, phƣơng pháp gá đặt thân, khung xe vào thiết bị kéo, nén.

Phân tích cơng việc và lựa chọn dụng cụ thích hợp

Cách tra cứu tài liệu, phƣơng pháp đo, kiểm tra thông số ban đầu;
thông số sau sửa chữa.
Kỹ năng :

Sử dụng đúng những dụng cụ cần thiết, Kỹ thuật thao tác phù hợp
với công việc

Vận hành, điều chỉnh chính xác thiết bị, thực hiện kẹp, kéo – nắn
đúng qui trình.

Đo, kiểm tra và tự đánh giá đƣợc mức độ hồn thành cơng việc
Thái độ:
 Tn thủ qui trình kỹ thuật
 Chú trọng an tồn lao động, sức khỏe và vệ sinh môi trƣờng.
3.Điều kiện thực hiện:
 Môi trƣờng học tập, thực hành đảm bảo các điều kiện an tồn.
 Quần áo bảo hộ, kính bảo vệ.
 Các thiết bị hàn, thân xe tai nạn, dụng cụ chuyên dùng, thiết bị kéo –

nắn, dụng cụ đo…
 Tài liệu học tập liên quan

6


Chương trình chi tiết Module

Mã
MD
05
Bài 1

Thời gian đào tạo (giờ)
Trong đó
Nội dung
Tổng
Lý
Thực
Kiểm
số
thuyết
hành
tra
Phƣơng pháp kéo, nắn khung 55
10
35
10
và thân xe
Biến dạng khung và thân xe

A.LÝ THUYẾT
1.Khái quát
2.Đánh giá hƣ hỏng
- Mục đích, phƣơng pháp
- Điều tra hồn cảnh xảy ra tai
nạn
- Đánh giá bằng quan sát
- Xác định mức độ biến dạng
bằng dụng cụ đo
B. THỰC HÀNH
Rèn luyện cơ bản: Đánh giá
mức độ hƣ hỏng của khungthân xe (theo tình huống luyện
tập)- Phân tích cơng việc và lựa
chọn dụng cụ đo, Tra cứu thơng
số kỹ thuật, xác định gốc kích
thƣớc-Thực hiện các đánh giá
hƣ hỏng

7

15

3

12

12


Bài 2


Bài 3

Chuẩn bị trƣớc khi Kéo, nắn
thân xe
A.LÝ THUYẾT
-Gá đặt và định vị thân xe trên
giá
-Kẹp
-Kéo
B. THỰC HÀNH
Rèn luyện cơ bản: Phân tích
mức độ hƣ hỏng – Tiến hành gá
đặt thân, khung xe vào vị trí
sửa chữa-Định vị và kiểm tra
các thông số hiện trạng- Chọn
dụng cụ kẹp, kéo và lắp đặt vào
vị trí thích hợp.
Vận hành thiết bị Kéo, nắn
thân xe
A.LÝ THUYẾT
-Qui trình Vận hành thiết bị nắn
-Phân tích cơng việc theo từng
cơng đoạn
B. THỰC HÀNH
Rèn luyện tích hợp: Thực hiện
các cơng tác, kéo, nắn theo qui
trình; đánh giá mức độ hoàn
thiện.
Kiểm tra


10

2

8

8

20

5

15

10

10

4. Phƣơng pháp đánh giá:
-Trắc nghiệm kiến thức về nhận biết biến dạng khung, thân xe.
- Quan sát quá trình thực hiện qui trình khắc phục sự cố biến dạng Khung,
thân xe
- Mức độ tuân thủ các qui trình, duy trì ngun tắc an tồn lao động, sức
khỏe và vệ sinh môi trƣờng, sắp xếp nơi làm việc ngăn nắp.
8


9



BÀI 1: BIẾN DẠNG KHUNG VÀ THÂN XE
A. LÝ THUYẾT

1. Khái quát
- Chúng ta biết răng việc đánh giá chính xác các bƣớc sửa chữa hƣ hỏng
của một chiếc xe tai nạn là một bƣớc vô cùng quan trọng thậm chí chỉ cịn
một lỗi nhỏ trong việc đánh giá cũng ảnh hƣởng đến thời gian giao xe cũng
nhƣ chất lƣợng sửa chữa từ đó làm mất lịng tin của khách hàng và làm mất
doanh thu cho xƣởng dịch vụ.
- Để đánh giá một cách chính xác việc sửa chữa chúng ta phải biết đƣợc nội
dung công việc cần phải làm và làm trong thời gian bao lâu.

2. Đánh giá hƣ hỏng
2.1. Mục đích của việc đánh giá hƣ hỏng
Để đánh giá chính xác “khu vực” và mức độ của thân xe bị hƣ hỏng nhằm
xác định phƣơng pháp và quy trình sửa chữa thích hợp.
2.2. Phƣơng pháp đánh giá hƣ hỏng
Dựa vào kinh nghiệm một số kỹ thuật viên để đánh giá mức độ hƣ hỏng
của xe.
Tuy nhiên, việc đánh giá nhƣ vậy chỉ đƣợc áp dụng trong việc đánh giá hƣ
hỏng tổng quát. Việc đánh giá hƣ hỏng là đặc biệt quan trọng, thông
thƣờng mức độ đánh giá hƣ hỏng đƣợc thực hiện theo quy trình sau:
+ Điều tra về hoàn cảnh xảy ra tai nạn
+ Đánh giá bằng quan sát ( toàn bộ xe và khu vực cụ thể)
+ Đo kích thƣớc của chi tiết trên thân xe
+ Đánh giá hƣ hỏng
2.2.1 Điều tra hoàn cảnh xảy ra tai nạn
Điều tra hoàn cảnh xảy ra tai nạn là điểm đầu tiên của việc đánh giá hƣ
hỏng, nó cho phép kỹ thuật viên đánh giá đứng hƣ hỏng và khơng bị nhầm

lẫn. Điểm chính của việc điều tra là tìm ra hồn cảnh xảy ra tai nạn, càng
chi tiết cành tốt bao gồm các thông tin sau:
10


+ Vật mà xe đã đâm vào kích thƣớc hình dáng vị trí, độ cứng, tốc độ …
+ Tốc độ xe tại thời điểm xảy ra tai nạn
+ Góc độ và hƣớng của xe tại thời điểm xảy ra tai nạn
+ Số hành khách trên xe trong thời điểm tại nạn và chỗ ngồi từng ngƣời.
+ Đánh giá bằng mắt
2.2.2. Đánh giá bằng quan sát
- Sử dụng chính đơi mắt của chúng ta, là bƣớc đầu tiên trong việc đánh giá
hƣ hỏng. Nó đƣợc bắt đầu bằng việc kiểm tra toàn bộ xe và kết thúc bằng
việc kiểm tra chi tiết các vùng của hƣ hỏng. Mục đích của việc đánh giá hƣ
hỏng bằng quan sát là phát hiện bất kỳ hƣ hỏng nào mà không thể biểu diễn
bằng số lƣợng, nhƣ sự biến dạng, xƣớc, nứt vỏ xe. Ngoài việc đánh giá
bằng quan sát, cũng cần phải đo đạc các kích thƣớc bằng các thiết bị đo.
- Kiểm tra tồn bộ xe: Cho dù thân xe có kết cấu dạng vỏ hay khung độc
lập, nó cũng bao gồm các chi tiết đƣợc nô cứng với nhau bằng hàn. Do đó,
ngồi những vùng mà va đập của tai nạn tác dụng vào, sự biến dạng của
các tấm thép vỏ xe cũng lan truyền ra các tấm thép vỏ xe xung quanh, và
thậm chí ở phía đối diện của xe trong trƣờng hợp bi tai nạn nặng.
- Sử dụng nhu là thông tin tham khảo, những thông tin thu thập đƣợc trong
q trình kiểm tra hồn cảng xảy ra tai nạn. Kỹ thuật viên kiểm tra tồn bộ
bằng cách tìm ra những khu vực của xe chịu những va đập đầu tiên, để dự
đoán hƣớng mà lực tác dụng vào. Sau đó, kỹ thuật viên phải kiểm tra thân
xe xem có hƣ hỏng dọc theo hƣớng lan của lực truyền chấn động không.
Hơn nữa, kỹ thuật viên phải so sánh các khu vực hƣ hỏng củ thân xe với
những thông tin trong yêu cầu công việc và nếu những mô tả trong yêu cầu
công việc không đầy đủ, chúng phải đƣợc báo lên cố vấn dịch vụ.


11


Kiểm tra toàn bộ xe bằng cách quan sát
- Kiểm tra khe hở lắp ráp: Các tấm thép vỏ xe bên ngoài nhƣ các cửa, tai xe
trƣớc và tai xe sau đƣợc bắt bulong hàn vào kết cấu của thân xe. Khe hở lắp
ráp phải đƣợc đo bằng thiết bị đo và trong quá trình đo khe hở lắp ráp của
các tấm thép tất cả các bánh xe phải nằm trên mặt đất. Nếu xe đƣợc nâng
trên cầu nâng, toàn bộ thân xe có thể biến động và có thể ảnh hƣởng đến
các trạng thái lắp ráp của các cửa.
12


- Kiểm tra chi tiết trên xe: Thân xe ô tô đƣợc thiết kế để hấp thụ và phân
tan lực chấn động của tai nạn mốt cách có hiệu quả nhằm bảo vệ độ cứng
vững của khoang hành khách. Phần phía trƣớc và phía sau của thân xe bao
gồm: Khoang động cơ và khoang hành lý, cả hai khoang này đƣợc thiết kế,
trang bị đặc biệt những vùng hấp thụ năng lƣợng để hấp thụ các chấn động.
Do đó, giảm thiểu năng lƣợng chấn động tác dụng lên khoang hành khách.
- Các vùng hấp thụ năng lƣợng đƣợc coi nhƣ là những điểm chính, do
chúng tƣơng đối bị biến dạng nên phải đƣợc ghi nhớ khi tiến hành việc
đánh giá băng quan sát. Tuy nhiên, do chấn động của tai nạn đƣợc truyền
đến tồn bộ xe nên khơng bao giờ sao lẵng việc kiểm tra các vùng khác,
vùng hấp thụ va đập. Sự biến dạng của tấm thép thân xe chứng tỏ lực chấn
động đƣợc lan truyền đi.
2.2.3. Đo các kích thƣớc của thân xe
- Đây là một cơng đoạn nằm trong quá trình đánh giá theo trình tự mức độ
hƣ hỏng, bằng cách đo thân xe và khung thông qua thiết bị đo. So sánh kết
quả đo đƣợc với kích thƣớc tiêu chuẩn từ đó kỹ thuật viên xác định một

cách định lƣợng mức độ hƣ hỏng của thân xe. Từ đó có thể tính tốn đứng
kế hoạch chỉnh sửa thân xe, theo dõi quá trình sửa chữa và đạt đƣợc chính
xác kết quả cuối cùng.
 Kích thƣớc cơ bản

+ Trên hình vẽ có hai loại kích thƣớc:
Khoảng cách ba chiều: Khoảng cách thẳng giữa đƣờng tâm của hai điểm đo

13


Khoảng cách hai chiều: Khoảng cách ngang ở phía trƣớc/ phía sau giữa các
trung tâm của hai điểm đo và chiều cao từ một dòng tiêu chuẩn tƣởng
tƣợng.
+ Trong trƣờng hợp có một chiều thì trái phải là đối xứng nhau
+ Kích thƣớc trong bản vẽ sau đây cho biết khoảng cách thực tế. Do đó, vui
lịng sử dụng kích thƣớc làm tham khảo.
+ Đƣờng kết nối các địa điểm đƣợc liệt kê dƣới đây là đƣờng chuẩn tiêu
chuẩn khi đo chiều cao.( Kích thƣớc đƣợc in trong tài liệu)

Ký
hiệu

Tên

1

Vị trí thấp hơn A mm tinh từ bề mặt phía dƣới của sƣờn dƣới
thân xe có tâm nằm trên điểm kích xe phía trƣớc


2

Vị trí thấp hơn B mm tính từ bề mặt phía dƣới của sƣờn dƣới
thân xe có tâm nằm ở giữa 1 và 3

3

Vị trí thấp hơn C mm tính từ bề mặt phía dƣới của sƣờn dƣới
thân xe có tâm nằm trên điểm kích xe phía sau

14


 Dụng cu đo
- Về cơ bản, tất cả các phép đo đều đƣợc thực hiện bằng thƣớc trƣợt. Ở
những khu vực không thể sử dụng đƣợc thƣớc trƣợt, hãy sử dụng thƣớc
dây để thay thế.
- Chỉ sử dụng thƣớc trƣợt với thân thƣớc, thƣớc đo, hoặc các đầu đo
không bị lỏng

- Khi sử dụng thƣớc dây, không đƣợc để thƣớc bị xoắn hoặc bẻ cong
thƣớc

15


3. Nắn chỉnh thân xe
- Nắn chỉnh thân xe là công đoạn loại bỏ biến dạng (biến dạng dẻo) và ứng
suất dƣ (biến dạng đàn hồi), mà chúng ta tác dụng lên thân xe trong qua trình
tai nạn và do đó đƣa các tấm thép thân xe về vị trí và kích thƣớc đúng nhƣ ban

đầu của nó.
- Q trình này cũng đƣợc gọi là “ vuốt thẳng khung xe”, do quy trình này
vuốt thẳng trên xe bị bẹp (cong). Một quy trình đo đạt chính xác, bắt chặt
khung xe và kéo thân xe khỏe và chính xác

Kéo nắn thân xe

16


Kéo nắn thân xe
3.1. Hình dung mức độ hƣ hỏng và thao tác sửa chữa
- Mặc dù các xe bị hƣ hỏng khi tai nạn trơng có vẻ giống nhau, nhƣng khơng
có chiếc nào là giống nhau do kết cấu thân xe ô tô rất phức tạp và khu vực mà
lực chấn động tác động khác nhau tùy theo từng tai nạn.
- Việc sửa chữa những hƣ hỏng phúc tạp không chỉ đƣợc tiến hành dựa vào
kinh nghiệm hay các giác quan, mà điều quan trọng là phải hệ thống hóa kế
hoạch làm việc dựa vào các điểm cơ bản.
- Một bƣớc quan trọng trong việc hệ thống hóa kế hoạch làm việc là hình dung
mức độ hƣ hỏng và thao tác sửa chữa.
a. Hình dung mức độ hƣ hỏng
Đây là một bƣớc quan trọng để hình dung một cách mức độ hƣ hỏng của thân
xe theo 3 chiều ( chiều dọc, chiều cao và chiều ngang) bằng cách tập hợp
nhƣng thông tin thu thập đƣợc qua việc đánh giá quan sát và đo đạt kích
thƣớc.
- Do rất khó hình dung đƣợc hƣ hỏng thân xe một cách trực tiếp, hƣ hỏng phải
đƣợc phân tích theo ba chiều ( nhìn từ phía trên, nhìn từ phía dƣới và nhìn từ
17



phía sƣờn) trƣớc và các kết quả đƣợc kết hợp lại để tiến hành việc phân tích
theo 3 chiều.
- Nhƣ hình 4, để đơn giản hóa quy trình hình dung mức độ hƣ hỏng, có thể sử
dụng sơ đồ kích thƣớc để tạo một bản vẽ đơn giản nhằm cho phép phân tích
hai chiều, và các kết quả có thể áp dụng cho dạng kích thƣớc 3 chiều mơ
phỏng thân xe.

Hình dung mức độ hư hỏng
b. Hình dung thao tác sửa chữa

18


- Dựa trên hình ảnh hình dung mức độ hƣ hỏng đây là cơng đoạn hình dung
quy trình làm việc, dụng cụ và thiết bị thao tác sửa chữa dự đốn kết quả và
trình tự thao tác. Mặt khác cơng đoạn này giúp kỹ thuật viên cung cấp những
giải thích chi tiết khi đƣa ra hƣớng dẫn công việc hay chỉ bảo kỹ thuật cấp
dƣới.
3.2. Chỉnh sửa khung xe và véctơ
a. Véctơ trong vật lý đƣợc biểu diễn bằng một mũi tên, nó đại diện cho hƣớng
và độ lớn và nó đƣợc dùng để mơ tả tốc độ hay lực. Một lực chỉ có thể bắt đầu
có tác dụng sau khi xác định đƣợc hai yếu tố: Độ lớn và hƣớng. Sử dụng véctơ
, một lực( độ lớn , hƣớng) có thể đƣợc biểu diễn trên giấy bằng mũi tên.
Hƣớng mũi tên đại diện cho hƣớng của lực, và chiều dài của nó đại diện cho
độ lớn. Hơn nữa độ lớn và hƣớng có thẻ kết hợp hay tách ra bằng tính tốn

Mơ tả vécto
b. Phân tích và tổng hợp véctơ
- Định lý véc tơ đƣợc gọi là “ phân tích và tổng hợp” cũng có thể đƣợc biểu
diễn nhƣ “kết hợp và tách” lực. Ngồi việc tiến hành tính tốn lƣợng giác quy

tắc tam giác có thể đƣợc sử dụng để vẽ hình bình hành nhằm phân tích và tổng
hợp các lực.
F3 = F1 + F2
Tổng hợp lực F1 và F2 tác dụng vào điểm 0, ta có lực tổng hợp F3. Loại thiết
bị kéo sử dụng định lý véc tơ đƣợc gọi là kéo véc tơ

19


Phân tích và tổng hợp véc tơ

20


Thiết bị kéo sử dụng định lý véc tơ
c. Ứng dụng của véc tơ vào công việc thực tế
- Định lý về phân tích và tổng hợp véc tơ co thể áp dụng vào công việc chỉnh
sửa khung xe ( trong việc giữ và kéo thân xe) để đạt đƣợc hiệu quả sửa chữa
cao nhất.
- Nếu xe bị tai nạn trong hình 8, lực tác dụng vào xe là F3 và các lực thành
phần F2 và F1. Điều đó cho thấy rõ là một lực tác dụng phía sau và phía trƣớc
của xe.
- Bằng cách thay đổi tỷ lệ của lực này, độ lớn và hƣớng của lực F3 có thể thay
đổi theo ý muốn vì vậy cho phép tiến hành sửa chữa hiệu quả hơn. Hơn nữa ,
ứng suất tạo ra trong q trình kéo có thể giảm thiểu do đọ lớn của các thành
phần là nhỏ hơn so với lực tổng hợp.
Tọa độ X/ Y của điểm.

21



Ứng dụng véc tơ vào công nghệ thực tế
3.3. Cố định và đỡ thân xe
- Nếu thực hiện việc nắn chỉnh thân xe mà khơng bắt chặt nó vào vị trí se
khơng thể điều chỉnh đƣợc tồn bộ thân xe, và xe sẽ bị dịch chuyển. Để cho
phép lực kéo tập trung vào vùng bị hƣ hỏng, một phản lực ( tạo ra bằng cách
cố định thân xe) phải đƣợc tác dụng ngƣợc với lực kéo.
- Thông thƣờng nếu cabin xe không bị hƣ hỏng, các kẹp đƣợc gắn vào 4 điểm
kích xe ở tấm ốp phía dƣới sàn xe để tạo nên phản lực với mục đích bắt chặt
thân xe với vỏ xe.
Nó đƣợc gọi là phƣơng pháp bắt chặt thân xe cơ bản.
22


- Tuy nhiên, do tấm ốp phía dƣới sàn xe không đƣợc thiết kế đặc biệt cho việc
kéo nắn thân xe cho nên các vùng khác phải đƣợc bắt chặt để làm giảm ứng
suất tác dụng lên tấm ốp phía dƣới sàn xe. Nó đƣợc gọi là phƣơng pháp bắt
chặt phụ trợ ( đỡ) Bổ sung thứ cấp và đảm bảo công việc chỉnh sửa khung xe,
thân xe đạt hiệu quả cao.
3.4. Kẹp
- Là những dụng cụ có răng dùng để kẹp các tấm thép kim loại với nhau.
Trong quá trình nắn chỉnh khung xe, để bắt chặt thân xe vào bộ kéo nắn thân
xe, các “kẹp gầm” đƣợc gắn vào các đƣờng gờ của tấm ốp bên dƣới sƣờn xe.
Hay “kẹp thân xe” đƣợc gắn vào vùng hƣ hỏng để kéo các tấm thép ra bằng
xích. Mặc dù ứng dụng của từng kẹp khác nhau nhƣng chúng đều có một mục
đích là truyền lực đặc biệt lớn bằng cách nối thân xe và bộ kéo nắn thân xe.
3.5. Thao tác kéo
- Điểm cơ bản của việc nắn chỉnh thân xe là tác dụng một lực vào tấm thép bị
hƣ hỏng theo hƣớng ngƣợc lại, có nghĩa là ngƣợc với hƣớng va đập. Tuy
nhiên, do tấm thép của vỏ xe của ô tô hƣ hỏng không chỉ ở hƣớng của lực tác

dụng mà còn ở hƣớng ngang và thẳng đứng, chỉ đơn giản kéo tấm thép vỏ xe
theo một hƣớng đối diện sẽ không truyền lực kéo một cách hiệu quả đến tất cả
những khu vực bị hƣ hỏng. Do đó, điều quan trọng đối với kỹ thuật viên là
kéo thân xe theo nhiều hƣớng sao cho lực kéo truyền đến tất cả những vùng bị
hƣ hỏng.
- Điểm cơ bản của thao tác kéo là lắp các kẹp vào những bề mặt bị nắn, chúng
đƣợc phát hiện trong quá trình đánh giá bằng quan sát và kéo chúng theo
hƣớng dựa trên kết quả của phép đo kích thƣớc. Trong quá trình kéo nắn thân
xe, kỹ thuật viên phải hiểu đƣợc những lực tác dụng lên tấm thép vỏ xe để dự
đoán lực kéo sẽ tác dụng lên tấm thép vỏ xe nhƣ thế nào, để từ đó áp dụng
định lý véc tơ vào trong công việc kéo nắn thân xe.

23


B. THỰC HÀNH

1. Tra cứu thông số kỹ thuật, xác định gốc kích thƣớc-Thực hiện các
đánh giá hƣ hỏng
Việc tra cứu thơng số kỹ thuật và xác định kích thƣớc gốc phụ thuộc vào từng
xe ô tô cụ thể. Dƣới đây là ví dụ các thơng số kỹ thuật của xe Camry 2009 khi
sử chữa kéo, nắn thân xe khi bị tai nạn.
1.1. Khoang động cơ

Gợi ý : Với các ký hiệu, các ký tự viết hoa chỉ phía bên phải của xe
Các ký tự thƣờng chỉ phía bên trái của xe (nhìn từ phái sau)
24


1.2. Các khu vực mép của thân xe (Hƣớng nhìn: Phía trƣớc)


Gợi ý: Với các ký hiệu, các ký tự viết hoa chỉ phía bên phải của xe
Các ký tự thƣờng chỉ phía bên trái của xe (nhìn từ phía sau)
25