UY BAN NHAN DAN QU~N 5
TRUONG TRUNG CAP NGHE KY THU~T CONG NGH)J: HUNG VUONG

,

'

GIAOTRINH

Ky thuit 13.i OtO
'
Nghe:
Cong ngh~ o to

TRINH DO• TRUNG CAP

TPHCM-2019



LOI GIOI THJƠU

Cong ngh siia chiia 6 t6 la m9t mdng kiin thuc cho nhiing nguai c6ng nhdn
sica chiia 6 t6 tuong lai. Kiin thuc cua m6 dun se giup cho nguai h9c buac &iu
tiip cgn du(JC vai &5i tu(Jng nghJ nghi¢p, tir d6 c6 thi xac dtnh du(JC m1:1c dich va
tam thi h9c tgp.
H9c xong m6 dun nay h9c vien se c6 khd nang:
1. Trinh bay dung vai tro va Itch sic phdt triln cua 6 t6.
2. Trinh bay dung cac loq,i 6 t6 va cciu tgo chung cua 6 to.
3. Trinh bay dung khai ni¢m vJ hi¢n tuman chi tiit.

4. Trinh bay dung khai nifm vJ cac phuong phap sica chiia va cong ngh¢ ph1:1c
h6i chi tiit.
5. Nhgn dgng dung cac logi o to va car; b9 phgn cita o to.
6. Trinh bay du(Jc cong d1:1ng, cdu tgo va each sir d1:1ng m(H s6 d1:1ng Cl:f cdm
tay nghJ sica chiia o to.

Qu{in 5, ngay

thang

nam 20

Bien SO(ln

T{ip thi Khoa CO' Khi EJ9ng L(Cc



1

Mucluc
. .
Bai 1: Lu~t giao thong duong b9
Bai 2: Cong tac kiSm tra xe an toan
Bai 3: thao tac tay lai va tay s6
Bai 4: thao tac di~u khiSn chan ly hgp, chan ga, chan phanh va phanh tay
Bai 5: Thi;rc hanh lai lai xe di thfuig
Bai 6: thi;rc hanh lai lai xe re va quay d!u
Bai 7: Thi;rc hanh lai lai xe di lui


2
12
13
18
21
22
24


2

Bai 1:
LUAT
. GIAO THONG DUONG BO.
Ml}.c dich:
- Neu au(Jc ccic n9i dung va yeu cdu ca ban trong luq,t giao thong duang b9.
- Neu aU(JC cac quy dtnh vi phuang ti¢n giao thong duang b9
- Nhq,n biit ilu(JC cac bidn bao hi¢u duang b9
- Ren luy¢n tinh ky luq,t, cdn thq,n, ti mi cua h9c vien.
N{>i dung:

1. Quy djnh vS phuong ti~n giao thong
2. Quy djnh vS ngucri khi tham gia giao thong
3. BiSn bao hi?u duong be)

I.

Phtrrrng ti~n tham gia giao thong dtrcrng bi)

l>i~u 53. l>i~u ki~n tham gia giao thong ciia xe err gioi


1. Xe o to dung kiSu lo~i duqc phep tham gia giao thong phai bao dam cac quy
dinh vS chfit luqng, an toan ky thu~t va bao v~ moi tnrong sau day:
a) C6 duh~ th6ng ham c6 hi~u Ive;
b) C6 h~ th6ng chuySn hu6ng c6 hi~u Ive;
c) Tay lai cua xe o to 6 ben trai cua xe; tnrong hqp xe o to cua nguai nu&c ngoai
dang ky t~i nu&c ngoai c6 tay lai 6 ben phai tham gia giao thong t~i Vi~t Nam thvc
hi~n theo quy dinh cua Chinh phu;
d) C6 du den chiSu sang gful va xa, den soi biSn s6, den bao ham, den tin hi~u;
d) C6 banh 16p dung kich ca va dung tieu chu~n ky thu~t cua tung lo~i xe;
e) C6 du guang chiSu h~u va cac trang bi, thiSt bi khac bao dam t~m nhin cho
nguai diSu khiSn;
g) Kinh chin gi6, kinh cua la lo~i kinh an toan;
h) C6 coi v&i am luqng dung quy chuk ky thu~t;
i) C6 du be) ph~ giam thanh, giam kh6i va cac trang bi, thiSt bi khac bao dam khi
thai, tiSng 6n theo quy chufin moi truong;
k) Cac kSt cfiu phai du de) bSn va bao dam tinh nang v~n hanh 6n dinh.


3

2. Xe mo to hai banh, xe mo to ba banh, xe gin may dung kiSu lo~i dugc phep
tham gia giao thong phai bao dam cac quy dinh vS ch~t lugng, an toan ky thu~t va
bao v~ moi tnrong quy dinh t~i cac diSm a, b, d, d, e, h, i va k khoan 1 DiSu nay,
3. Xe ca gi6i phai dang ky va gin biSn s6 do ca quan nha nu6c c6 thfim quySn c~p.
4. Chfnh phu quy dinh nien h~ su dvng d6i v6i xe ca gi6i ..
5. B9 tnrong B9 Giao thong v~n tai quy dinh vS ch~t lugng an toan ky thu~t va bao
v~ moi tnrong cua xe ca gi6i dugc phep tham gia giao thong, trir xe ca gi6i cua
quan d9i, cong an su dvng vao mvc dfch qu6c phong, an ninh.
Di~u 54.Cip, thu hfii dang ky va bi~n


s6 xe cO' gioi

1. Xe ca gi6i c6 ngu6n g6c hgp phap, bao dam tieu chufin ch~t lugng, an toan ky
thu~t va bao v? moi tnrong theo quy dinh cua Lu~t nay dugc ca quan nha nu6c c6
thfim quySn c~p dang ky va biSn s6.
2. B9 tnrong B9 Cong an quy dinh va t6 chuc c~p, thu h6i dang ky, biSn s6 cac lo~i
xe ca gi6i; B9 tnrcmg B9 Qu6c phong quy dinh va t6 chuc c~p, thu h6i dang ky,
biSn s6 cac lo~i xe ca gi6i cua quan d9i su dvng vao mvc dfch qu6c phong.
Di~u 55.Bao dam quy djnh v~ chit hrgng an toan ky thuit va bao vf moi
trll'cmg cu.a xe cO' gioi tham gia giao thong drrcmg b{l

1. Vi~c san xu~t, l~p rap, cai t~o, sua chua, bao duong va nh~p khfiu xe ca gi6i
tham gia giao thong duong b9 phai tuan theo quy dinh vS chfit lugng an toan ky
thu~t va bao v~ moi tnrong. Khong dugc cai t~o cac xe o to khac thanh xe o to cha
khach.
2. Chu phuang ti?n khong dugc tv thay d6i kSt cfiu, t6ng thanh, h~ th6ng cua xe
khong dung v6i thiSt kS cua nha chS t~o ho~c thiSt kS cai t~o da dugc ca quan c6
thAm quySn phe duy~t.

3. Xe o to va ra mo6c, so mi ra mo6c dugc keo bai xe o to tham gia giao thong
duong b9 phai dugc kiSm tra dinh ky vS an toan ky thu~t va bao v~ moi tnrong
(sau day g9i la kiSm difih).
4. Nguai dung d~u ca SO' dang kiSm va nguai tf\l'C tiSp thvc hi~n vi~c kiSm dinh
phai chiu trach nhi~m vs vi~c xac nh~n kSt qua kiSm dinh.
5. Chu phuang ti~n, ngucri lai xe o to chiu trach nhi~m duy tri tinh tr~g an toan ky
thu~t cua phuang ti?n theo tieu chufin quy dinh khi tham gia giao thong duong b9
giua hai ky kiSm dinh.

6. B9 tnrong B9 Giao thong v~n tai quy dinh diSu ki~n, tieu chuAn va cfip gifiy

phep cho ca SO' dang kiSm xe ca gi6i; quy dinh va t6 chuc thvc hi~n kiSm dinh xe


4

ea gi6i. BQ truong Be) Qu6e phong, BQ truong BQ Cong an quy djnh va t6
ehuekiSm djnh xe ea gi6i eua quan d{>i, eong an SU d\l!lg vao mve dfch qu6e
phong, an ninh.

Di~u 56. Di~u ki~n tham gia giao thong cua xe tho
1. Khi tham gia giao thong, xe tho
duong b{>.

SCY

SO'

phai bao dam diSu ki?n an toan giao thong

2. Uy ban nhan dan eftp tinh quy dinh ev th@ di@u ki?n, ph~m vi ho~t d{>ng eua xe
tho so t~i dja phuang minh.

Di~u 57.Di~u ki~n tham gia giao thong cua xe may chuyen dung
1. Bao dam eae quy dinh vS ehftt Iuqng an toan ky thu~t va bao v~ moi truong sau
day:
a) C6 duh? th6ng ham e6 hi?u Ive;
b) C6 h? th6ng ehuySn hu6ng e6 hi?u Ive;
e) C6 den ehiSu sang;
d) Bao dam t~m nhin eho nguai diSu khiSn;
d) Cae b{> ph~n ehuyen dung phai Hip dijt dung vi tri, ehile ehiln, bao dam an toan

khi di ehuySn;
e) Bao dam khi thai, tiSng fin theo quy ehuful moi truong.
2. C6 dang ky va giln biSn s6 do ea quan nha nu6e e6 thfun quySn e§.p.
3. Ho~t d{>ng trong ph~m vi quy djnh, bao dam an toan eho nguai, phuang ti~n va
eong trinh duong b{> khi di ehuySn.
4. Vi?e san xu§.t, Iilp rap, eai t~o, sua ehua va nh~p kh§.u xe may ehuyen dung phai
tm1n theo quy dinh v@ eh§.t Iugng an toan ky thu~t va bao v? moi truong.
5. Chu phuang ti?n va nguai diSu khiSn xe may ehuyen dung ehiu traeh nhi~m duy ·
tri tinh tr~g an toan ky thu~t va kiSm djnh theo quy dinh d6i v6i xe may ehuyen
dung khi tham gia giao thong duong b{>.
6. BQ truong BQ Giao thong v~n tai quy dinh el_l thS vs eh§.t Iuqng an toan ky thu~t
va bao v? moi truong, e§.p, thu h6i dang ky, biSn s6; quy dinh danh mve xe may
ehuyen dung phai ki@m dinh va tf> ehue vi?e ki@m dinh; B9 truong B9 Quf>e
phong, B{> truong B{> Cong an quy dinh va t6 ehue vi?e e§.p, thu h6i dang ky, biSn


5
sf> va ki@m dinh xe may chuyen dung cu.a quan d9i, cong an SU d\mg vao mvc dich
quf>c phong, an ninh

II.

Nguoi di~u khi~n phuong ti~n tham gia giao thong du@g b<)

Di~u 58.Di~u ki~n cu.a nguoi lai xe tham gia giao thong
1. Nguai lai xe tham gia giao thong phai du d9 tu6i, sue khoe quy dinh t~i Di@u 60
cu.a Lu~t nay vac6 gifiy phep lai xe phu hqp v&.i lo~i xe dugc phep di@u khi@n do ca
quan nha nu6c c6 th!m quy@n cfip.
Nguai t~p lai xe 6 to khi tham gia giao thong phai thvc hanh tren xe t~p lai va c6
giao vien bao trg tay lai.

2. Nguai lai xe khi di@u khi@n phuang ti?n phai mang theo cac gifiy ta sau:
a) Dang ky xe;
b) Gifiy phep lai xe df>i v6i nguai di@u khi@n xe ca gi6i quy dinh t~i Di@u 59 cu.a
Lu~tnay;
c) Gifiy chung nh~n ki@m dinh an toan ky thu~t va bao v? moi truong df>i v6i xe
gi6i quy dinh t~i Di@u 55 cu.a Lu~t nay;

CO'

d) Gifiy chung nh~n bao hi@m trach nhi?m dan S\I cu.a chu xe CO' gi6i.

Di~u 59.Giiy phep lai xe
1. Can cu vao ki@u lo~i, cong sufit d9ng CO', tai tr9ng va cong dvng cu.axe CO' gi6i,
gifiy phep lai xe dugc phan thanh gifiy phep lai xe khong thai h~n va gifiy phep lai
xe c6 thai h~n.
2. Gifiy phep lai xe khong thai h~n bao gf>m cac h~ng sau day:
a) H~ng Al cfip cho nguai lai xe mo to hai banh c6 dung tich xi-lanh tu 50 cm3
dSn du6i 175 cm3;
b) H~ng A2 cfip cho nguai lai xe mo to hai banh c6 dung tich xi-lanh tu 175 cm3
tra len va cac lo~i xe quy dinh cho gifiy phep lai xe h~ng Al;
c) H~ng A3 c§.p cho nguai lai xe mo to ba banh, cac lo~i xe quy dinh cho gifiy phep
lai xe h~ng Alva cac xe tuang tv.
3. Nguai khuySt t~t di~u khiSnxe mo to ba banh dung cho nguai khuySt t~t dugc
cfip gifiy phep lai xe h~ng Al.
4. Gifiy phep lai xe c6 thai h~ gf>m cac h~ng sau day:


6

a) H?ng A4 c&p cho nguai lai may keo c6 tr9ng tai dSn 1.000 kg;

b) H?ng B 1 c&p cho nguai khong hanh nghS lai xe di@u khiSn xe o to cha nguai
dSn 9 ch6 ng6i; xe o to tai, may keo co tr9ng tai du6i 3.500 kg;
c) H?ng B2 c&p cho nguai hanh nghS lai xe di@u khiSn xe o to cha nguai dSn 9 ch6
ng6i; xe o to tai, may keo c6 tn;mg tai du6i 3.500 kg;
d) H?ng C c&p cho nguai lai xe o to tai, may keo c6 tr9ng tai tu 3 .500 kg tra len va
cac lo?i xe quy dinh cho cac gi&y phep lai xe h?ng B 1, B2;
d) H?ng D c&p cho nguai lai xe o to cha nguai tu 10 dSn 3 0 ch6 ng6i va cac lo?i xe
quy dinh cho cac giiy phep lai xe h?ng B 1, B2, C;
e) H?ng E c&p cho nguai lai xe o to cha nguai tren 30 ch6 ng6i va cac lo?i xe quy
dinh cho cac gifty phep lai xe h?ng B 1, B2, C, D;
g) Gifiy phep lai xe h?ng FB2, FD, FE cfip cho nguai lai xe da c6 gi&y phep lai xe
h~g B2, D, E dS lai cac lo?i xe quy dinh cho cac gifiy phep lai xe h?ng nay khi
keo ra mo6cho~c xe o to cha khach n6i toa; h?ng FC cfip cho nguai lai xe da c6
gifiy phep lai xe h?ng C dS lai cac lo?i xe quy dinh cho h?ng C khi keo ra mo6c,
dfiu keo keo sa mi ra mo6c.
5. Gifiy phep lai xe c6 gia tri su d\lllg trong ph?m vi lanh th6 Vi~t Nam va lanh th6
cua nu6c ho~c vung lanh th6 ma Vi~t Nam ky cam kSt cong nh~ gifty phep Iai xe
cuanhau.

Bi~u 60. Tu6i, SU'C khoe cua nguoi lai xe
1.

D9 tu6i cua nguai lai xe quy dinh nhu sau:

a) Nguai du 16 tu6i tr& len OUQ'C lai xe gfui may c6 dung tich xi-lanh du6i 50 cm3;
b) Nguai du 18 tu6i tr& len duqc lai xe mo to hai banh, xe mo to ba banh c6 dung
tich xi-lanh tu 50 cm3 tra len va cac lo?i xe c6 kSt cfiu tuang tv; xe o to tai, may
keo c6 tr9ng tai du6i 3.500 kg; xe o to cha nguai dSn 9 ch6 ng6i;
c) Nguai du 21 tu6i tr& len duqc lai xe o to tai, may keo c6 tr9ng tai tu 3.500 kg
tra len; lai xe h?ng B2 keo ra mo6c (FB2);

d) Nguai du 24 tu6i tr& len duqc lai xe o to cha nguai tu 10 dSn 30 ch6 ng6i; lai xe
h~g C keo ra mo6c, sa mi ra mo6c (FC);
d) Nguai du 27 tu6i tr& len duqc lai xe o to cha nguai tren 30 ch6 ng6i; lai xe h~g
D keo ra mo6c (FD);


7

e) Tu6i t6i da cua nguoi lai xe o to ch& nguai tren 30 ch6 ng6i la 50 tu6i d6i v6i nu
va 5 5 tubi d6i v6i nam.
2. Nguoi lai xe phai c6 sue khoe phu hqp v6i lo~i xe, cong dµng cua xe. B9 tru&ng
B9 Y tS chu tri, ph6i hqp v6i B9 tru&ng B9 Giao thong v~ tai quy dinh v@ tieu
chuin sue khoe cua nguoi lai xe, vi~c kham sue khoe dinh ky d6i v6i nguoi lai xe
o to va quy dinh vs ca sa y tS kham sue khoe cua nguoi lai xe.

Di~u 61.Dao t~o lai xe, sat h~ch d~ cftp gifty phep lai xe
1. Ca SO' dao t~o lai xe la lo?i hinh ca SO' <4ty nghS, phai c6 du di@u ki~n vs lap h9c,
san t~p lai, xe t~p lai, d9i ngfi giao vien, giao trinh, giao an va phai duqc gifiy cfip
phep theo quy dinh.
2. Ca sa dao t~o lai xe phai thvc hi~n dung n9i dung va chuang trinh quy dinh cho
tung lo~i, h~ng gifiy phep lai xe.
3. Nguai c6 nhu c~u dudao t?o. Nguoi c6 nhu cau duqc cap giay phep lai xe h~ng B2, C, D, Eva cac giay
phep lai xe h~ng F phai duqc dao t~o t~p trung t~i ca SO' dao t?0.
4. Vi~c dao t?o d@ nang h?ng gifiy phep lai xe thvc hi~n cho nhfrng truang hqp sau
day:
a) Nang h?ng gifiy phep lai xe tu h?ng Bl len h~ng B2;
b) Nang h~ng gifiy phep lai xe tu h~ng B2 len h~ng C ho~c len h~ng D;
c) Nang h?ng gifiy phep lai xe tu h?ng C len h?ng D ho~c len h?ng E;
d) Nang h~ng gifty phep lai xe tu h~ng D len h~ng E;

d) Nang h?ng gifiy phep lai xe tu cac h?ng B2, C, D, E len cac h?ng gifiy phep lai
cac xe tuang ung c6 keo ra mo6c, sa mi ro mo6c.
5. Nguoi c6 nhu c~u duqc dao t?o nang h~g gifiy phep lai xe theo quy dinh t?i
khoan 4 DiSu nay con phai c6 du thoi gian va sf> ki-lo-met lai xe an toan quy dinh
.cho tung h~ng gifiy phep lai xe;nguai c6 nhu c~u duqc dao t~o· nang h~g gifiy
phep lai xe len h~g D, E t6i thi@u phai c6 trinh d9 van h6a trung h9c ca sa.
6. Vi~c dao t~o lai xe o to ch& nguoi tu 10 ch6 ng6i tr& len va lai xe keo ra mo6c
chi duqc thvc hi~n bfuig hinh thuc dao t~o nang h~ng v6i cac diSu ki~n quy dinh t~i
khoan 4 va khoan 5 Di@u nay.
7. Vi~c sat h?ch dS ctp gity phep lai xe o to phai thvc hi~n t?i cac trung tam sat
h~ch lai xe. Cac trung tam sat h~ch lai xe phai duqc xay d\fllg theo quy ho~ch, c6
du ca sa v~t chfit - ky thu~t dap ung yeu c~u sat h?ch lai xe theo quy dinh.


8

8. Nguai sat h~ch lai xe phai c6 the sat h~ch vien theo quy dinh va phai chiu trach
nhi~m vS k@t qua sat h~ch cua minh.
9. Nguai da qua dao t~o va d~t k@t qua ky sat h~ch duqc cfip gifiy phep lai xe dung
h~g da trung tuySn.
Truang hgp gifiy phep lai xe c6 thai h~, tru6c khi h@t thai h~ su d1.1ng nguai lai
xe phai kham sue khoe va lam cac thu t\lc theo quy dinh dS duqc d6i gifty phep lai
xe.
10. B(> truong B(> Giao thong v~ tai quy dinh diSu ki~n, tieu chuftn va cftp gifiy
phep cho ca sa dao t~o; quy dinh hinh thuc, n(>i dung, chuang trinh dao t~o; sat
h~ch va c~p, d6i, thu h6i gifiy phep lai xe; B(> truong B(> Qu6c phong, B(> truong
B(> Cong an quy dinh vS ca sa dao t~o, t6 chuc dao t~o, sat h~ch va cfip, d6i, thu
h6i gi~y phep lai xe cho Ive luqng quan d(>i, cong an lam nhi~m V\l qu6c phong, an
ninh.


Di~u 62.Di~u ki~n cua nguoi di~u khi~n xe may chuyen dung tham gia giao
thong
1. Nguai diSu khiSn xe may chuyen dung tham gia giao thong phai du d(> tu6i, sue
khoe phu hqp v6i nganh nghS lao d(>ng va c6 chUilg chi b6i duong ki@n thuc phap
lu~t vs giao thong duang be), bfulg ho~c chung chi diSu khiSn xe may chuyen dung
do ca sa dao t~o nguai diSu khiSn xe may chuyen dung cfip.
2. Nguai diSu khiSn xe may chuyen dung khi tham gia giao thong phai mang
theocac gi~y ta sau day:
a) Dang ky xe;
b) Chung chi b6i duong ki@n thuc phap lu~t vS giao thong duang be), bfulg ho~c
chung chi diSu khiSn xe may chuyen dung;

C) Gi~y chung nh~n kiSm dinh an toan ky thu~t va bao v~ moi truang d6i v6i xe
may chuyen dung quy dinh t~i DiSu 57 cua Lu~t nay.

Di~u 63.Di~u ki~n cua nguoi di~u khi~n xe tho sO' tham gia giao thong
1. C6 sue khoe bao dam diSu khiSn xe an toan.
2. HiSu biSt quy tic giao thong duang b(>.

ID.

Bi~n bao hi~u duimg be)

1. Nhom bi~n bao cftm gfim co 39 ki~u dugc danh

d~n bi~n sfi 139.

s6 thrr t\f tir bi~n sfi 101



9

Hi~u h,rc cua cac lo~i biSn bao c~m c6 thS c6 gia tri tren t~t ca cac lan duong ho~c
chi c6 gia tri tren m9t ho~c m9t s6 lan cua m9t chiSu xe ch~y. Cac lan duong phai
duqc danh d~u rieng bi~t b~ng cac v~ch d9c liSn tren m~t ph§.n xe ch~y. NSu hi~u
h;rc cua bi~n chi h~n ch@ tren m9t ho~c m9t s6 lan duong thi nh~t thiSt phai theo
biSn va m9t biSn phµ s6 504 "Lam duong" d~t ngay ben du6i biSn chinh.

112

113·

CA~f. NGtt(h ~l »◊.

c,utn: met Sd .


10

208

20Sei

2 1
CJAO NIIAiI CO '11:N ~A(l !.'H.\1/ Vl1l ll00NO ·(i!Ml Nl'!All Vffl D!Jffi(l .
m¢u l!~N
s£l {1) it.to t:l:l!N llkt imom; c;, IUO CIIAN

215
Kt, Vilt: SAU


213

PHU '.11UJOC

216

218

Dti('!NG

d.'/AClilll

222

219

oocnio~e
NG'Ul' JfWjt

224

Olt<'l!IG1MN

226

227

229


230

GJAl M;\\' ll.\l

tl:N XU6''1G

231

232.

muQUAl)l;ffi(,·
lrt!NG \'l.tt1T

11u'
238

236

DlJ~CAO"roC

t1alA11U.l'dc

242
ut',il:,,1,11.b1

PRIA 1'lll 1tf<;

243

245a

245b

245c


413a .
m~~t.l1t11i.N11
ffll)JatfflilCl.l

>

-"

I


12

Bai 2:
Cong tac ki~m tra xe an toan
M\IC dich:
- Neu Glf(JC yeu cdu khi kidm tra xe an toan
- Thuc hien auac cac thao tac kidm tra xe an toan
- Re~ luy¢n ti~h ky luq,t, cdn thq,n, ti mi cua h9c vien.

N(>i dung:
1. KiSm tra tnr6c khi khm d()ng d9ng CO'.
2. KiSm tra sau khi khm d9ng d9ng co.

3. KiSm tra tnr6c khi xe ho<:1t d<)ng.
4. KiSm tra va bao duong sau m()t ngay ho~ d()ng.
1. Ki~m tra tru6'c khi dua xe oto ra khoi noi do.
1.1. Tru6'c khi khoi d9ng d9ng co:
. Tru6'c khi dua xe ra khoi ch6 d6, dtn kiem tra day du cac n9i dung sau:
- Cac n9i dung kiem tra tru6'c khi khoi d9ng xe.
- ap su~t hai 16p, d9 mon hoa 16p va d9 ben ci'.:ta 16p.
- Kiem tra muc nhien li~u, dau, m6', nu6'c lam mat.
- Kiem tra s-g ho<;tt d9ng ci'.:ta kinh, ci':ra xe, guong va cac lo<;li den.
- D9 an toan ci'.:ta khu v-gc phfa tru6'c, sau, hai ben va dum gAm xe ...
1.2. Kiem tra sau khi n6 may:
- S-g do ri ci'.:ta nhien li~u, dau, rn6', nu6'c lam mat.

- Kiem tra phanh, ly hqp, h9p s6 v.v ....

2. Len va xuong xe.
Ngum lai xe phai t~p cac d9ng tac len va xu6ng xe oto dung ky thu~t de
dam bao an toan.
2.1. Len xe oto:
Tru6'c khi len xe, ngum lai xe can phai quan sat tinh tr<;lllg giao thong xung
quanh, d~c bi~t la phia sau r6i mm mo ci':ra xe va
amuc vua du de ngum vao.

ma

Len xe nAm tay trai vao thanh ci':ra, dua chful phai vao tru6'c, xoay ngum ng6i
vao gh€ lai r6i dua chful trai vao. D~t ban chful phai vao ban ga, chful trai vao ban
d<;tp con. Rieng d6i vm lo<;ti xe c6 b~c len xu6ng, dung 1-gc cua hai canh tay keo
chan phai dAy ngum dung len b~c len xu6ng, dua chan phai vao. Sau d6 dong ci':ra,
cai ch6t de de phong tai Il<;lfi.

2.2. Xu6ng xe:


13
Ki6m tra an toan tru6c khi xu6ng xe o to din thlJc hi¢n cac dc)ng tac d6 xe an
toan nhu tat dc)ng ca, keo phanh tay . . . va quan sat tlnh hlnh giao thong xung
quanh xe o to.
Ma·ch6t khoa ci'ra, ma he canh ci'ra, dung l~i d6 bao tin hi¢u xu6ng xe, quan
sat tlnh hlnh giao thong phfa sau, sau do ma vua du de xu6ng xe.
Xu6ng xe tay trai gift vi tri ci'ra ma, dua chftn trai xu6ng tru6c, xoay nguoi ra
khoi xe.
Dong canh ci'ra tu tu, khi con khoang 10cm thl dong m~nh. Cftn ren thoi
quen khoa ci'ra tru6c khi roi khoi xe.
Rieng d6i vai xe oto co b~c len xu6ng, sau khi ma ci'ra dua chftn trai xu6ng
b~c len xu6ng, tay trai nam vao thanh ci'ra xe, xoay nguoi dua chftn phai ra khoi
bu6ng lai, d6ng thoi roi tay phai khoi vanh tay lai nam vao thanh bu6ng lai, dua
chftn trai xu6ng d~t, sau do dong ci'ra xe.
3. Di~u chinh ghe lai va guong chieu h~u:

3 .1. Di6u chinh gh€ ng6i lai xe.
Tu th€ ng6i lai xe phai thoai mai d6 cac thao tac cua nguoi lai xe duqc thu~n
ti¢n, do do ta phai di6u chlnh gh€ lai cho phu hqp vai tftm thu6c cua m6i nguoi.
Co 2 bu6c di6u chlnh:
- Di6u chlnh ti€n, ho~c lui so vai
gftm ghe).

vi tri vo lang (keo cftn di6u khi6n a duai

- Di6u chinh goc nghieng cua d¢m tva gh€ lai. (keo cftn di6u khi6n a ben trai
ghe).

- Sau khi di6u chlnh phai dam bao cac yeu cftu sau:

+ Chftn ~p h€t hanh trlnh cac ban d~p ly hqp, phanh, ga ma dftu g6i v§n con
hai trung.

+ 2/3 lung tva nhy vao d¢m lai.
+ Tu th€ ng6i thoai mai, 6n dinh ...
3 .2. Di6u chinh guong chi€u h~.u va dfty an toan:
"'

Tru6c khi khbi hanh phai di6u chinh cac lo~i guong chi€u J:i~u a trong bu6ng
lai va angoai bu6ng lai; sau do cai dfty an toan.

* Luu y: khong dieu chinh guong hie xe oto dang chuy6n dc)ng.

4. Phuong phap khoi d(>ng va tat d(>ng co.

4.1. Kiem tra trU6c khi khoi dc)ng dc)ng ca.
Ki6m tra toan be) hlnh thuc hen ngoai, 16p xe, muc nhien li¢u, nu6c lam mat,
dftu boi tron, ki6m tra dfty dau ac quy ....


14
4.2. Phuong phap khai d9ng d9ng ca.
a) Khai d9ng bruig may khai d9ng {d~).
Trinh u;r sau:

+ Keo ch~t phanh tay de giu o to dung yen.
+ D<:tp he't hanh trlnh ban d<:1-p ly hqp.
+ Dua cfui so ve so "O"

+ D<:tp phanh de kiem tra si;r lam vi~c cua phanh.
+ D<:tp va giu ga 6 1/3 hanh trlnh doi v6i d9ng ca xang va he't hanh trlnh doi
v6i d9ng ca Diezel.

+ V~ chla khoa de'n vi tri "START". Khi d9ng ca da n6, l~p tuc buong tay,
chla khoa se ti;r d9ng tro v~ vi tri "ON"
Chu y: M6i Ian khai d9ng khong duqc qua 5 giay; sau 3 Ian khai d9ng ma
d9ng ca khong n6, thl phai kiem tra 1~ h~ thong danh ltra va h~ thong cung cap
nhien li~u. Sau d6 m6i khai d9ng l<:1-i.

* Doi v6i d9ng ca Diezel.
Xoay chla khoa de'n vi tri "ON" den du nhi~t se sang, dqi cho den tat, m6i
xoay chla khoa sang nae "START"
b) Khm d9ng bruig tay quay.
Duqc si':r dt;mg khi ac quy ye'u, ho~c may khai d9ng di~n khong con tac dt;mg,
khi quay bang tay thuong phai c6 2 nguai, 1 ngum tren bu6ng lai va 1 nguai quay.
4.3. Phuong phap tat d9ng ca:
- Tru6'c khi tat may phai giam ga de d9ng ca ch<:1-y ch~m khoang tu 1 phut doi v6i d9ng ca xang va 5 phut doi v6i d9ng ca Diezel.

2

- D9ng ca xang, xoay chla khoa nguqc ve "ACC" sau d6 xoay tie'p v~
"LOCK"; d9ng ca Diezel dung phuong phap khoa duong cung cap nhien li~u de'n
barn cao ap.


15

Bai 3:
Thao tac tay lai va tay s6

M9c dich:
- Neu au(JC b6 tri cac b9 ph,q,n trong bu6ng lai
- Thi!C hi¢n .aU(JC tu thi lai xe va each thao tac ca cciu tay lai va tay s6 khi xe kh6ng n6

may

- Ren luy¢n tinh ky lu{tt, cdn th{tn, ti mi cua h9c vien.
N{,idung:
1. Cac b9 ph~ trong bu6ng lai va chuc nang.
2. Tu th@ lai xe
3. Thao tac di@u khiSn vo lang
4. Thao tac di@u khiSn tay s6
1. Cac b(> ph:'.)n chu yen trong buong lai xe.

1.1. Vo Hing lai: (gi6i thi¢u tay lai thu~n)
-Tac d1=1ng: vo Hing lai dung d6 di6u khi6n hu&ig chuy6n d('mg cua xe o to.
- Vi trf: do Lu~t giao thong cua tung nucrc quy dinh, CJ Vi¢t Nam vo Hing lai
d~t ben trai bu6ng lai.
- ffinh d<;lllg: VO Hing lai thuang c6 d<;lllg hlnh tron.
1.2. Cong tac coi di¢n:
- Tac d1=1ng: cong tac coi di¢n dung d6 di6u khi~n coi phat ra am thanh.
- Vi trf: thuang b6 trf CJ vi trf thu~ lgi cho nguoi lai xe d~ si'r d1=1ng, nhu CJ tam
tay lai ho~c c~nh vanh tay lai.
1.3. Cong tac den:
- Tac dvng: dung d6 b~t ho~c tat cac lo~i den nhu: den chie'u sang xa g~n, den
xin duang, den xin vuqt ....
- Vi trf: thuang duqc b6 trf CJ ben trai tT1:Ic tay lai, tuy theo lo~i den ma thao
tac di6u khi6n chung khac nhau.
- Cong tac den c6 3 nftc:

+ Na'c "O" tat tftt ca cac lo~i den.
+ Na'c "1" b~t sang den c6t, den kich thucrc, h~u, den chie'u bang d6ng h6 ...
+Na'c "2" b~t sang den pha va nhung den ph1=1 ...
- Di6u khi6n:

+ Den xin duong dung khi chuy6n hu&ig chuy6n d9ng re phai ho~c trai, phai
g~t cong tac v6 trucrc ho~c sau. (c6 den bao hi¢u tren bang d6ng h6)


16

+ Den xin VUQt khi xin VUQt phai keo cfu g~t cong tac ve phia VO Hing lien t\JC
(nhap nhay).
1.4. Khoa di~n:
- Tac d9ng: dung d~ khoi d9ng hoiftc tat d9ng ca.
- Vi tri: thuong diftt hen phai trtJc lai hoiftc phia tnr6'c miftt nguoi lai, tren bang
d6ng h6.
- Khoa di~n thuong c6 4 nae:

+ Nae "O" (LOCK) vi tri cat di~n.
+ Nae "1" (ACC) vi tri cap di~n h~ che' (t:rir d9ng ca).
+ Nae "2" (ON) cap di~n toan b9.
+ Nae "3" (START) vi tri khoi d9ng.
- Khi khoi d9ng xong, buong tay, ch:ia khoa se 1:tJ d9ng quay ve vi tri ON.
1.5. Ban d~p ly hqp (Con)
- Tac d9ng: dung d~ dong

·ma ly hqp, khi khoi d9ng hoiftc khi sang chuy~n s6.

- Vi tri: Ban d~p ly hqp duqc b6 tri hen trai trtJc lai.

1.6. Ban d~p phanh:
- Tac d9ng: dung d~ dieu khi~n slJ ho~t d9ng cua h~ th6ng phanh, nh~m giam
t6c d9 hoiflc dung hin.
- Vi tri: ban d~p phanh duqc b6 tri hen phai tI1Jc lai, giua ban d~p ga va ban
d~p ly hqp.
1.7. Ban d~p ga:

ma

- Tac d9ng: dung d~ dong
vi tri buam ga (d9ng ca xang) hoiftc thanh rang
cua barn cao ap (d9ng ca Diezen) duqc si':r d9ng khi thay d6i che' d9 lam vi~c cua
d9ng ca.
- Vi tri: duqc b6 tri hen phai trtJc lai (c~nh ban d~p phanh) hen chan phai.
1.8. Can dieu khi~n s6:
- Tac d9ng: dung d~ dieu khi~n tang, giam s6 cho phu hqp vai sue can
chuy~n d9ng cua m~t duong.
- Vi tri: Thuong duqc b6 tri hen tay phai cua nguoi lai.
1.9. Cfu dieu khi~n phanh tay:
- Tac d9ng: d~ gift cho o to dung yen
hoiftc h6 trq cho phanh chan khi cfu thie't.

a d9 d6c nhat dinh

- Vi tri: thuong duqc b6 tri hen tay phai nguoi lai.

2. Phuong phap dieu khi~n vo Hing lai.

(khi dung d6 xe)

17
Mu6n cho oto chuy~n d9ng ve hu6ng nao, ta xoay vo lang ve hu6ng d6 (ca
tie'n va lui). Muc d9 xoay cua vo lang, tuy thu¢c vao muc d9 yeu cilu chuy~n
hu6ng.
Khi o to chuy~n hu6ng xong, phai tra lai ltjp thoi, d~ 6n dtnh xe di theo
hu6ng chuy~n d9ng m6i.

3. Di~u khi~n can so.
3.1. Vt tri s6:
Cac lo~i xe khac nhau c6 vt tri s6 khac nhau va cac s6 dugc ghi tren mim ciln
dieu khi~n ciln s6.
3.2. Phuong phap dieu khi~n ciln s6.

Khi dieu khi~n s6 se lam thay d6i sv an khap gifra cac banh rang trong h9p
s6 va se lam thay d6i Ive keo va t6c d9 chuy~n d9ng cua xe oto.
Mu6n thay d6i s6, d~t long ban tay phai num ciln s6, dung Ive cua canh tay
dua ciln s6 tu s6 dang ho~t d9ng ve s6 "O" r6i dua ciln s6 vao vt tri thich hgp. Khi
vao s6 lui phai dung tay b6p khoa ham (tuy tung lo~i xe ne'u c6)
Yeu cilu: Khi sang s6 phai thao tac nhanh, dut khoat, mat nhln thfulg, khi
thao tac xong dua tay nam vao vanh vo lang lai.
3.3. H¢p s6 tv d¢ng.
D6i v6i xe c6 h9p s6 tV d9ng, khong c6 ban d~p ly hgp, h~ th6ng s6 tron, se
tV d9ng thvc hi~n cac thao tac sang chuy~n s6.
Chi khi tie'n, lui, leo d6c, dirng xe m6i ciln thao tac chuy~n s6 cua ngubi lai.
Chuy:
- Theo hu6ng miii ten xanh tren nap h◊p s6, khong ciln an nut ciing thao tac
dugc.
- Khi db xe phai keo phanh tay.

18

Bai 4:
Thao tac di~u khi~n chan ly hQ'P, chan ga,
chan phanh va phanh tay
M9c dich:
- Neu au(Jc b6 tri cac b9 ph(m aiJu khiin b&ng chdn khi lai xe
- ThttCC hi¢n au(JC kit h9P cac thao tac khi khoi hanh, chuydn sJ va dirng xe khi xe
kh6ngn6may
- Ren luy¢n tinh ky luq,t, cdn thq,n, ti mi cua h9c vien.
N{)i dung:

1. Thao tac diSu khiSn chan ly hqp
2. Thao tac diSu khiSn chan ga
3. Thao tac diSu khiSn chan phanh
4. Thao tac khoi hanh
5. Thao tac tang, giam s6
6. Thao tac dung xe
1. Phuong phap d~p va nha ban ly hQ'p (con)

a) Phuang phap d~p Iy hqp:
- Khi d~p Iy hqp. sv truy6n d9ng Ive tu d9ng co d6n h¢ th6ng truy6n Ive bi
ngat. D~p ban d~p Iy hqp duqc dung khi xua't phat, chuy~n s6, khi phanh ...
- Khi d~p Iy hqp phai dut khoat, hai tay nam vanh vo Hing, mat nhln thiing
phfa tnr6'c, dung mui ban chan trai d~p m~h xu6ng san xe ... got chan khong dfuh
vao san xe.
Chu y: Qua trlnh d~p Iy hqp thuang duqc chia lam 3 giai do~n: giai do~ d~p
het hanh trlnh tv do, giai do~ d~p het m9t nua hanh trlnh va giai do~ d~p h6t
hanh trlnh.

b) Nha ban d~p Iy hqp.
Khi nha Iy hqp d~ n6i truy6n d9ng tu d9ng co den h¢ th6ng truy6n Ive; tranh
d~ dqng co chet may, hay bi rung gi~t cfu phai thvc hi¢n theo trlnh tv sau:

+ Khoang 2/3 hanh trlnh diu nha nhanh cho ma ma sat cua Iy hqp ti6p vm
banh da.

+ Khoang 1/3 hanh trlnh sau nha tu tu d~ tang dful mo men quay truy6n tu
d9ng co d6n h¢ th6ng truy6n Ive.
Chy y: Khi nha h6t ban d~p Iy hqp phai d~t chan xu6ng san xe, khong nen
thuang xuyen d~t chan Ien ban d~p d~ tranh hi¢n tuqng truqt Iy hqp.

2. Dien khiin can so.


19
2.1. Vi trf s6:
Cac lo:~i xe khac nhau c6 vi trf s6 khac nhau va cac s6 duqc ghi tren mim cAn
di6u khiin cfu s6.
2.2. Phuong phap di6u khiin cAn s6.

Khi di6u khiin s6 se lam thay d6i s-i;r an kh6'p giua cac banh rang trong h9p
s6 va se lam thay d6i h;rc keo va t6c d(> chuyin d9ng cu.a xe oto.
Mu6n thay d6i s6, d~t long ban tay phai mim cfu s6, dung h;rc cu.a canh tay
dua cftn s6 tu s6 dang ho~t d9ng v6 s6 "O" r6i dua cAn s6 vao vj trf thfch hqp. Khi
vao s6 lui phai dung tay b6p khoa ham (tuy tung Io~i xe n€u c6)
Yeu cAu: Khi sang s6 phai thao tac nhanh, dlit khoat, mM nhln thing, khi
thao tac xong dua tay nam vao vanh vo Iang lai.
2.3. H9p s6 t-i;r d9ng.
D6i vm xe c6 h9p s6 t-i;r d(mg, khong c6 ban d~p Iy hqp, h~ th6ng s6 tron, se

t-i;r d(>ng th-i;rc hi~n cac thao tac sang chuyin s6.

Chi khi ti€n, lui, leo d6c, dung xe m6i cfu thao tac chuyin s6 cu.a nguoi lai.
Chuy:
- Theo huong mfii ten xanh tren nap hC:,p s6, khong cfu an nut cfing thao tac
duqc.

- Khi d6 xe phai keo phanh tay.

3. Dien khiin ban d~p ga.
Ban d~p ga nhAm duy trl ho~c thay d6i t6c d9 chuyen d9ng cu.a xe oto cho
phu hqp v6i tlnh tr~g duong giao thong th-i;rc te.
3 .1. D~t chan Ien ban d~p ga:
Khi di6u khiin ban d~p ga, d~t 2/3 ban chan phai Ien ban d~p ga, g6t chan
tuy Ien san bu6ng Iai lam diem t-i;ra, dung h;rc mfii ban chan di6u khiin ban d~p ga.
3.2. Di6u khien ga khi khcri d9ng d9ng

CC1.

De khoi d9ng d9ng ca cAn tang ga, dung mfii ban chan an nhy ban d~p ga
cho d€n khi d9ng ca ho~t d9ng, sau d6 giam ga de d9ng ca ch~y ache d¢.khong tai
bAng each nang mfii ban chan Ien.
3 .3. Di6u khien ga de xe oto khoi hanh.

Khi oto dang d6 c6 sue y rat Ion vi v~y phai tang ga de tang sue keo, n€u tai
tn;mg cu.a oto ho~c sue can cu.a m~t duong cang Ion cang phai ga nhi6u.
3.4. Di6u khien ga de thay d6i t6c d9;
Dung mfii ban chan an nhy ban d~p ga tu tu de tang dfu t6c cu.a xe, ho~c nha
ban ga tu tu de giam t6c d9 cu.axe oto.
3.5. Di6u khien ga de giam s6.

20
Chuy~n tu s6 cao ve s6 thip, cfu tang ga (vu ga) d~ dam bao d6ng t6c k:hi
cai s6, tranh hi~n tuqng keu~ kyt ho~c sut: banh rang trong h◊p s6.

4. Dieu khi~n ban d~p phanh.
4.1. Dc;tp ban dc;tp phanh.
Chuy~n chan phai tu ban dc;tp ga sang ban dc;tp phanh (hen cc;tnh); dc;tp mc;tnh,
got chan khong dfnh xu6ng san xe. Khi dc;tp phanh dung h;rc mfii ban chan dc;tp vao
ban dc;tp phanh, got chan khong dinh xu6ng san xe.
- D6i v6i phanh hoi tu tu dc;tp cho de'n khi t6c d9 xe giam theo y mu6n.
- D6i v6i loc;ti phanh dAu, cfu dc;tp phanh 2 lfu (2 gu6c), lfu thu nhit dc;tp 2/3
hanh trlnh va nha ra ngay, sau do dc;tp tie'p lfu 2 he't hanh trlnh.
4.2. Nha phanh.
Sau khi phanh, phai nhanh ch6ng nhic chan khoi ban dc;tp phanh chuy~n ve
ban dc;tp ga.

5. Dieu khi~n phanh tay.
Chu ye'u sir d1:1ng khi dung, d6 xe.
- Khi phanh, dung h;rc tay phai keo he't hanh trlnh phanh ve phfa. sau.
- Khi nha phanh, dung h;rc bop mc;tnh khoa ham va dAy cfu phanh ve phfa
tru6'c.


21

Bai 5:
Thvc hanh lai lai xe di thing
Ml}cdich:

- Neu iluQ'c phuong phap led xe ai th&ng
- Tht:tc hiin au9'C viic led xe di thdng khi kh6ng n6 may va c6 n6 may
- Ren luyin tinh ky lucJ,t, cdn thcJ,n, ti mi cua hoc vien.
N9idung:
1. Phuong phap can duong
2. Tove hanh lai xe di thfuig khi khong n6 may
3. Tove hanh lai xe di thfuig khi c6 n6 may
Lai xe tren duong thing.
Duang bfulg la lo~i duang tuong d6i bfulg phAng, c6 nhieu tlnh hu6ng giao
th6ng say ra doi hoi ngum lai xe phai ren luy¢n ky nang de dam bao an toan giao
th6ng.
1.1. Phit(fng phap can du:ong.

- Phuong phap chu y€u de can duang la so sanh vi tri ngum lai va 1 diem
chuin di chuyen t\l' ch9n, thuang la 1 diem tren tn;ic tim duang.
- N€u thiy vi tri cu.a ngum lai trung sat diem chufu, tac la xe dang
hoa.c gftn dung gifla duang.

a dung

- N€u thiy vi tri cu.a ngum lai 1¢ch hAn sang hen trai diem chuin, tuc la xe
dang ahen ttai duang va ngugc 1~.

- Xe 6t6 di song song tim duang, n€u bi 1¢ch, phai chinh lai dung huang xe.
- Khi hai xe 6t6 tranh nhau hay tninh 6 ga, hoa.c chuang ng~ v~t, cftn can
duang theo v€t banh xe tru6'c hen trai, tam cu.a ngum lai la tam v€t banh xe tru6'c
each 10-. 15cm ve phfa trong.
1.2. Tranh nhau tren mij,t ditO'ng h~p.

Khi tranh nhau tren ma.t duang hyp cftn phai giam t6c d¢, khi cftn thi€t phai

mqt xe dung l~i.

- Xe hen sucm nui nen dung l~i nhuang duang.
- Khi tranh nhau kh6ng nen d6i s6.

- Ban dem phai chuyen den pha - c6t (xa □ ga'n).