ĐỀ TÀI: DU LỊCH SƠNG NƯỚC NAM BỘ
MƠN: VĂN HĨA NAM BỘ
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
MỤC LỤC
DẪN NHẬP..................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài......................................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu................................................................................................1
2.1. Mục đích nghiên cứu...........................................................................................1
2.2. Đối tượng nghiên cứu..........................................................................................1
2.3. Phạm vi nghiên cứu.............................................................................................1
3. Phương pháp và tài liệu nghiên cứu.........................................................................1
3.1. Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................1
3.2. Tài liệu nghiên cứu..............................................................................................1
NỘI DUNG...................................................................................................................2
1. Cơ sở lý luận và thực tiễn.........................................................................................2
1.1. Cơ sở lý luận........................................................................................................2
1.2. Cơ sở thực tiễn.....................................................................................................3
2. Du lịch sông nước Nam Bộ.......................................................................................4
2.1. Đối tượng.............................................................................................................4
2.2. Thời gian du lịch..................................................................................................4
2.3. Không gian du lịch...............................................................................................5
2.4. So sánh du lịch sông nước với các loại hình du lịch khác.................................13
3. Giá trị du lịch..........................................................................................................14
3.1. Đối với kinh tế...................................................................................................14
3.2. Đối với văn hóa..................................................................................................14
4. Vấn đề phát triển.....................................................................................................14
5. Biện pháp để phát triển...........................................................................................15
KẾT LUẬN.................................................................................................................16
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................17
DẪN NHẬP
1. Lý do chọn đề tài
Việt Nam được thiên nhiên ưu đãi với hình dạng chữ S gợi cảm với đường bờ
biển dài 3260 km, là điểm đến tuyệt vời để du lịch tự nhiên: phong cảnh rất đa dạng,
Thiên nhiên ln chứa đựng những điều kỳ bí đem đến sức hút lạ thường khiến con
người luôn muốn đặt chân đến khám phá những điều diệu kỳ ẩn sâu bên trong. Nhắc
đến vẻ đẹp, chẳng cần đi đâu xa, ngay trên mảnh đất hình chữ S thân thương nơi được
mệnh danh là “rừng vàng biển bạc” với của non sông hùng vĩ cũng đã đem đến vô vàn
điều thú vị. Đừng bỏ lỡ cơ hội ngắm nhìn những hình ảnh đẹp của thiên nhiên Việt
Nam, chinh phục những vùng đất mới, thả hồn phiêu du theo những miền ký ức, cảm
nhận vẻ đẹp tinh khiết nhất của đất trời để rồi chúng ta lại thêm yêu và tự hào về Việt
Nam tươi đẹp.
Nhưng, với vô vàng điểm đến đẹp của đất nước này thì du lịch sơng nước nam
bộ là phương thức du lịch được mọi người săn đón và mong muốn trải nghiệm. Du lịch
sông nước tại Việt Nam nói chung và du lịch sơng nước nam bộ nói riêng được biết qua
nhiều loại hình khác nhau nhưng trong đó với loại hình tuy khơng mới này thì nó là một
trong những trải nghiệm du lịch đáng để khám phá.
2. Mục đích, đối tượng, phạm vi nghiên cứu
2.1 Mục đích
Tìm hiểu về các loại hình du lịch Việt Nam, đặc biệt là du lịch sông nước khu
vực Nam Bộ để góp phần giúp mọi người hiểu thêm hơn về nghành du lịch Việt, cũng
như loại hình du lịch sơng nước mới mẻ. Trên cơ sở đó, thúc đẩy sự phát triển rộng rãi
cho nghành du lịch Việt Nam, phát huy những lợi thế mà du lịch sông nước mang lại,
gìn giữ và quảng bá hình ảnh quê hương nước nhà qua góc nhìn khám phá du lịch đường
sơng.
2.2 . Đối tượng nghiên cứu
Du lịch sông nước Nam Bộ
2.3. Phạm vi nghiên cứu
Loại hình du lịch sơng nước ở Nam Bộ và Tây Nam Bộ
3. Phương pháp và tài liệu nghiên cứu
3.1. Phương pháp nghiên cứu
❖
Phương pháp phân tích và tổng hơp: dùng để phân tích và xử lý số liệu, tài
liệu đã điều tra, bao gồm các thông tin số liệu được tổng hợp từ một số sách báo, mạng
internet.
❖
Phương pháp liên nghành: Địa lý học, Dân tộc học, Du lịch, Văn hóa học...
3.2. Tài liệu nghiên cứu
Dữ liệu thứ cấp: Tài liệu tham khảo qua các trang mạng internet, sách, báo...
1
NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn
1.1 Cơ sở lý luận
1.1.1 Du lịch là gì?1
Du lịch là hoạt động có liên quan đến chuyến đi của con người ngồi nơi cư trú
thường xun của mình nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan, tìm hiểu giải trí, nghỉ dưỡng
trong một khoảng thời gian nhất định.
Theo TS. Trần Nhỗn cho rằng: “Du lịch là một q trình hoạt động của con
người rời khỏi quê hương đến một nơi khác với mục đích chủ yếu là được thẩm nhận
những giá trị văn hóa vật chất và tinh thần đặc sắc, độc đáo, khác lạ so với quê hương
không nhằm mục đích sinh lợi được tính bằng đồng tiền.”
1.1.2 Du lịch sơng nước là gì?
Du lịch sơng nước là một loại hình du lịch đã phát triển từ lâu trên thế giới với
nhiều tên gọi khác nhau. Cụ thể, các chuyên gia vẫn dùng linh hoạt các khái niệm bằng
tiếng anh như “river tourism”, “river-based tourism”, tiếng Pháp: “tourisme fluvial”,...
để chi hình thức du lịch để gắn liền với tài ngun sơng ngịi. Ngồi ra, một số khái
niệm gần cũng được nhắc đến như: du lịch đường thủy, du lịch kênh đòa, du lịch hồ...Ở
Việt Nam, khái niệm này chưa thống nhất, vẫn còn sự nhập nhằng trong cách dùng du
lịch sông nước và du lịch đường thủy.
Để xác định rõ các khái niệm cần định vị chúng qua sự nhìn nhận của các loại
hình du lịch nhất định.
Với mặt tự nhiên, sơng ngịi được biết biết đến như một kiểu địa hình chứa nước
thường xun có dịng chảy từ nguồn đến cửa sông (Nguyễn Vi Dân, 2005).
Về mặt du lịch, sơng ngịi là một thành phần của phân hệ của tài nguyên du lịch
chứa nước tự nhiên (Bùi Thị Hải Yến, 2009).
1.1.3 Các loại hình du lịch sơng nước
Các loại hình nơi đây đã và đang cải thiện, nhưng độ phổ biến cũng như mong
muốn trải nghiệm còn khá yếu những năm gần đây
• Du lịch sinh thái
Du lịch sinh thái là một trong những loại hình du lịch được đầu tư và phát triển
ở Việt nam từ nhiều năm nay. Nhưng hiện tại khu du lịch sinh thái đang dần được khai
thác và đẩy mạnh qua sự khám phá phong cảnh của vùng sông nước Nam Bộ. Du khách
tới đây, có thể tham quan, vui chơi và trải nghiệm hết sức thúc vị với loại hình này.
• Du lịch sơng nước, kênh rạch
1
Giáo trình văn hóa du lịch (2006), NXB Hà Nội
2
Với hệ thống kênh rạch chằng chịt của một trong hai đồng bằng sơng nước
lớn tại Việt Nam đó là Đồng Bằng sông Cửu Long tạo ra sự thúc đẩy và phát triển
các loại hình kênh rạch sơng nước. Đặc biệt, là dịch vụ được đổi mới và phát triển.
Chẳng hạn, đối với loại hình này có vùng đất Cần Thơ có lợi thế với nhiều sơng lớn,
những dịng sơng này chia cắt tạo thành hệ thống kênh rạch nhỏ dày đặc, biến nơi
đây thêm trù phú về cảnh sắc cũng như hệ thực vật, động vật. Nắm bắt được thế
mạnh này, những năm gần đây, Cần Thơ đã chú trọng đầu tư có trọng tâm, trọng
điểm nhằm phát triển du lịch sơng nước.
• Du lịch miệt vườn
Việt Nam có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa. Tuy nhiên, đối với khí hậu miền
Nam, nhất là vùng Tây Nam Bộ có lợi thế đặc biệt về khí hậu, thổ nhưỡng đã dần được
hình thành và là hình thức du lịch được thể hiện qua các tour du lịch miền tây với những
miền vườn làm siêu lịng du khách. Với khơng gian trong lành, thoáng đãng kết hợp là
những vườn trái cây xanh mướt, kênh rạch chằng chịt, thực sự du lịch miền tây nam bộ
với loại hình miệt vượt sẽ là sự trải nghiệm thú vị trong quá trình tìm hiểu
1.2 Cơ sở thực tiễn
1.2.1 Khái quát về Nam Bộ và Đồng Bằng Sơng Cửu Long
• Nam Bộ2
Nam Bộ là một trong 3 vùng lãnh thổ của Việt Nam (gồm Nam Bộ, Trung Bộ,
và Bắc Bộ). Phần lớn địa hình Nam Bộ là đồng bằng phù sa thuộc hệ thống sơng Đồng
Nai và sơng Cửu Long.
Đối với vùng văn hóa này bao gồm 19 tỉnh thành: Bình Phước, Bình Dương,
Đồng Nai, Bà Rịa Vũng Tàu, Tây Ninh, thành phố Hồ Chí Minh, Long An, Tiền Giang,
Bến Tre, Vĩnh Long, Trà Vinh, Đồng Tháp, thành phố Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng,
An Giang, KiênGiang, Bạc Liêu, Cà Mau.
Đặc trưng cơ bản của khơng gian văn hóa vùng này là địa hình đồng bằng châu
thổ và thềm cao nguyên rộng lớn, có biển bao quanh ba phía, tạo thành ba loại cảnh
quan sinh thái thuận lợi cho việc phát triển nông nghiệp và ngư nghiệp.
Hai hệ thống sông lớn nhất trong vùng là sông Đồng Nai và sông Cửu Long.
Đây là vùng đất được thiên nhiên ưu đãi, đồng bằng châu thổ có điều kiện tự
nhiên cũng thuận lợi cho cuộc sống.
TS. Lý Tùng Hiếu (2019), Văn hóa Việt Nam tiếp cận hệ thống - liên nghành, NXB Văn hóa - văn
nghệ.
2
3
Hơn thế nữa đây là nơi có vựa trái cây lớn nhất nước kết hợp với vùng sông nước
đặc trưng nên tạo tiền đề phát triển cho các nghề buôn bán trên sơng, vận tải đường
sơng, du lịch sơng nước...
• Đồng bằng sông Cửu Long3
Vùng đồng bằng sông Cửu Long là vùng cực nam của Việt Nam, một trong hai
phần của Nam Bộ Việt Nam, còn được gọi là Vùng đồng bằng sông Mê Kông, Vùng
đồng bằng Nam Bộ, Vùng Tây Nam Bộ, Cửu Long hoặc theo cách gọi của người dân
Việt Nam ngắn gọn là Miền Tây, có 1 thành phố trực thuộc trung ương là thành phố Cần
Thơ và 12 tỉnh: Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Trà Vinh, Hậu Giang, Sóc
Trăng, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu và Cà Mau.
Ở chỗ này có mạng lưới sông phân bố dày đặc, đi thuyền nhỏ, ngao du tự tại ở
các sơng ngịi đan chéo lẫn nhau, ruộng lúa bát ngát, vườn trái cây bay hương bốn mùa,
hớn hở thưởng thức bài nhạc cải lương, đờn ca tài tử, nếm thử vị ngọt thơm của trái cây
nhiệt đới và món ngon dân gian phương nam, cảm thụ phong thổ nhân tình chân chất
của người miền nam Việt Nam, thêm nữa ta có thể nghe được rất nhiều truyện kể dân
gian của rất nhiều đời tương truyền, gợi lên liên tưởng thích chí.
2. Du lịch sơng nước Nam Bộ
2.1. Đối tượng
Đối với các công ty lữ hành hay các tổ chức luôn mong muốn đem đến cho khách
hàng những trải nghiệm thú vị khi du lịch sông nước Nam Bộ nên đa số sẽ đánh mạnh
vào mọi đối tượng với nhu cầu khác nhau, nhưng chú trọng xác định đối tượng chính
khơng những là cá nhân, gia đình mà cịn là các doanh nghiệp, tổ chức nhằm phục vụ
đầy đủ các nhu cầu thiết yếu và mong muốn nhất định của du khách và được thể hiện
qua những nhóm chức năng chính để thu hút du khách: tiếp thị, vận chuyển, tham quan,
lưu trú, dịch vụ bổ trợ và sự điều tiết quản lý.
2.2. Thời gian du lịch4
Đối với du lịch sông nước Nam Bộ nhất là trải nghiệm vùng Tây Nam Bộ thì mọi
người có thể thoải mái đi vào bất kỳ thời điểm nào bởi khí hậu nắng ấm quanh năm
nhưng mùa hè vào tháng 6 đến tháng 9, chính là thời điểm lý tưởng và thích hợp nhất
để chúng ta có thể khám phá, thưởng thức thêm những loại hoa quả chính hiệu từ các
Đồng bằng sông Cửu Long
/>%BB%ADu_Long
3
4
Kinh nghiệm du lịch miền tây từ A-Z
/>
4
loại hình du lịch sơng nước miệt vườn. Hoặc lựa chọn đi vào những mùa nước nổi tầm
9-11 cũng có nhiều điều thú vị khơng kém, hoặc cũng có thể đến thăm những vườn hoa
nổi tiếng thời điểm cận tết trong tháng 12-1. Hơn thế nữa, nếu muốn khám phá hết các
loại hình du lịch sơng nước thơng các tour du lịch miền tây cần dành thởi gian từ 3-4
ngày mới có thể khám phá đầy đủ và tường tận các trải nghiệm thú vị: chèo xuồng,
khám phá chợ nổi, đi cầu khỉ hoặc tham gia các trò chơi đậm chất miền tây: tát nước
bắt cá, làm hủ tiếu...đồng thời khi trải nghiệm chúng ta có thể nghe các dịng điệu cải
lương, các câu hị hoặc loại hình đờn ca tài tử- một trong những loại hình văn hóa phi
vật thể được UNESCO công nhận.
2.3 Không gian du lịch
Du lịch sơng nước Nam Bộ tuy là loại hình khá mới nhưng thời gian gần đây nó
được củng cố và phát triển rất cao. Dưới đây là một số địa danh du lịch sông nước Nam
Bộ, phù hợp với mọi loại đối tượng:
• Thành phố Hồ Chí Minh
Khu du lịch sinh thái Bamboo5
Khu du lịch sinh thái Bamboo hay còn được các bạn gọi là Tre Việt là sự pha
trộn giữa miền quê sông nước. Với khuôn viên rộng khoảng 45.000m2, nhưng tồn bộ
bên trong được bao phủ bởi sơng nước lợ, bờ đê và những hàng dừa dài xa tít tắp. Đặc
biệt là chúng hồn tồn khơng được khai phá mà tồn bộ đều được giữ ngun đúng
với những gì tự nhiên nhất, nên khi đến đây chúng ta sẽ cảm giác rất gần gũi, thoải mái
vì thật sự là được hịa mình vào thiên nhiên kết hợp với các hoạt động vui chơi khá mới
lạ, thú vị, nhưng rất đỗi giản dị.
Khu du lịch sinh thái Bamboo Tre Việt. Nguồn: />
Giới trẻ mê mẩn với khu du lịch sinh thái tại Sài Gòn
/>5
5
Xi dịng kênh đơi- Bến Bình Đơng6
Bến Bình Đơng. Nguồn: />Nếu muốn khám phá một Sài Gịn xưa-cũ thì loại hình du lịch sơng nước trên
thuyền tại Bến Bình Đơng chính là trải nghiệm thú vị. Với hệ thống kênh rạch chằng
chịt bởi từ xưa Sài Gòn đã là trung tâm giao thương, bn bán nhưng hiện tại, ít ai còn
được trải nghiệm cảm giác chống chếnh, lắc lư đầy đặc trưng khi di chuyển bằng thuyền
bè. Kênh Đôi bắt đầu từ ngã 3 Kênh Tàu Hủ - Bến Nghé - Kênh Đôi - Kênh Tẻ đến
sông Cần Giuộc - Chợ Đệm chảy qua quận 8. Ngoài ra, nơi đây cịn có Ngơi đền đình
Bình Đơng hơn 150 tuổi được xây dựng trên cù lao Bà Tàng, nằm ở ngay nhánh rẽ của
dịng kênh Đơi. Hiện chưa xác định được năm xây dựng nhưng ngơi đình đã nhận được
sắc phong của vua Tự Đức từ năm 1853. Hiện nay bến Bình Đơng vẫn giữ gìn được với
hình ảnh truyền thống song song với không gian đô thị hiện đại với q trình trải nghiệm
du lịch sơng nước bằng bè hoặc thuyền từ đó chúng ta như được tìm thấy một bản ngã
khác trong mình, tĩnh tâm hơn, sâu sắc hơn.
Xi dịng kênh đơi tìm về văn hóa tín ngưỡng của người dân Sài Gòn
/>6
6
Du ngoạn trên thuyền Indochina Junk- Khám phá thời kỳ vàng son của Sài Gòn7
Đây là chuyện du ngoạn khám phá sơng nước Sài Gịn vừa đi thuyền vừa được
nghe những câu chuyện xưa. Thuyền đi dọc theo bến Nhà Rồng quận 4 đến khu vực
Tân Cảng, dưới chân tòa nhà cao chọc trời Landmark 81 quận Bình Thạnh.
Du ngoạn thuyền Indochina Junk. Nguồn: />Ngồi trên thuyền nhìn ra các khung cửa sổ, cảnh vật bên ngoài tựa như những
bức tranh phong cảnh chuyển động đã được ghép viền. Thuyền chạy tới đâu, phong
cảnh trong những “khung tranh cửa sổ” lại thay đổi theo đó. Nhìn về phía mặt nước,
thỉnh thoảng lại xuất hiện những cụm lục bình trơi lập lờ theo nhịp của từng con sóng
nhẹ. Xung quanh cũng có những chiếc thuyền với màu sắc, hình dáng và kích thước
khác nhau kéo theo những vệt sóng bọt trắng xóa theo đi.
Khi thuyền đi tới góc sơng nơi hiện là khách sạn Majestic, nơi đây ngày xưa
chính là bến ngự (bến của vua), từ cột cờ biểu ngữ đến bến Bạch Đằng đã từng là thủy
các (nơi vua tắm) và lương tạ (đình hóng mát của vua).
• Long An
Long An là tỉnh giáp ranh với Tp.HCM. Vì thế, chắc chắn là sự lựa chọn đầu tiên
của các du khách. Long An mang một vẻ đẹp mộc mạc, thanh bình, hoang sơ. Có thể
nói mẹ thiên nhiên đã rất ưu ái cho vùng đất này.
Du ngoạn trên thuyền nhớ về một thời Sài Gịn “Kinh đơ sơng nước”
/>7
7
Làng nổi Tân Lập8
Làng nổi Tân Lập. Nguồn: />Đến Long An, bạn sẽ có thể cảm nhận những cánh đồng sen bát ngát hương,
khám phá những con đường sông nước bên cạnh những hàng cây dừa nước mát rượi.
Hơn thế cả, Làng nổi Tân Lập là một trong những địa điểm giúp mọi người có thể khám
phá những trải nghiệm thú vị: tham quan khu rừng tràm nổi tiếng của khu du lịch miền
tây Nam Bộ của nước ta hiện nay, đi thuyền dọc con kênh để vào đến rừng tràm, đón
hồng hơn tại làng nổi Tân Lập, Cắm trại ven sơng...và thưởng thức những món ăn đặc
trưng của miền Tây Nam Bộ như lẩu gà lá giang, cá linh chiên giịn, cá rơ kho tộ hay
lươn xào nghệ…
Đồng Tháp Mười9
Đồng Tháp Mười. Nguồn: />
8
9
Làng nổi Tân Lập Long An| Cẩm nang du lịch từ A – Z
/>[Kinh nghiệm] tham quan các khu du lịch sinh thái Đồng Tháp Mười 2018
/>
8
Đồng Tháp Mười là địa điểm lý tưởng để bạn có thế tránh xa khỏi cuộc sống náo
nhiệt nơi thành thì và tìm đến với khơng gian n tĩnh, thanh bình nơi vùng thơn q
dân dã.
Nơi đây, được xem là một viên ngọc quý trong sự phát triển của du lịch Long
An. Với các hệ sinh thái ngập nước đặc trưng như rừng tràm, đầm lầy, … cùng các yếu
tố văn hóa độc đáo, các di tích lịch sử hứa hẹn sẽ đem đến cho bạn những trải nghiệm
thú vị.
Khám phá vùng đất vào khoảng độ tháng 8 đến tháng 1, chính là mùa nước nổi,
do đó nếu bạn du lịch tới đây vào mùa này sẽ có dịp được ngắm sen nở và cảm nhận
mùi hương thơm dịu dàng của sen. Với sắc hồng êm dịu của lá sen, sắc vàng của nhụy
kết hợp với sắc xanh mát của lá tạo nên một bức tranh đẹp thơ mộng và nên thơ. Bạn
sẽ khơng tìm thấy đâu một vẻ đẹp vừa giản dị vừa rực rỡ tại đầm hoa sen Đồng Tháp
Mười.
Vườn Quốc Gia Tràm Chim10
Vườn Quốc Gia Tràm Chim. Nguồn: />Đây là một trong các địa điểm du lịch nổi bật tại Đồng Tháp- Long An khi đây
là vườn quốc gia được bao phủ với những cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp. Ngồi ra,
nơi đây cịn có những trải nghiệm, khám phá thú vị khi bạn được dịp ngồi trên xuồng
được xi dịng len lỏi dọc theo những dịng kênh xanh mát, ngắm nhìn đủ loại động
thực vật và nghe những âm thanh lạ lẫm của rừng cây, vịt trời, cị trắng mà khó nơi nào
chúng ta có thể tìm thấy được.
Dắt túi bí kíp du lịch vườn quốc gia Tràm Chim xứ Đồng Tháp
/>10
9
• Cần Thơ: 11
Thành phố lớn nhất miền Tây Nam Bộ chính là Cần Thơ. Nơi đây được gọi là
thủ phủ của miền Tây", mang một nét đẹp riêng của vùng sơng nước, có cả sự hiện đại
xen lẫn trong đó. Thành phố này vừa giữ được linh hồn của nó vừa bắt kịp với nhịp
sống thời đại.
Chợ nổi Cái Răng12
Chợ nổi Cái Răng được hình thành vào giai đoạn thế kỉ XX, nằm ở phía hạ lưu
sơng Cần Thơ. Đây là một nét văn hóa đặc sắc ở vùng Đồng bằng sông Cửu Ling, thu
hút nhiều du khách. Với trải nghiệm đi chợ bằng xuồng, một điều mới lạ và thú vị khi
tham quan chợ nổi Cái Răng từ tờ mờ sáng. Chúng ta sẽ thấy một cuộc sống dân dã xen
lẫn các hoạt động nhộn nhịp, sôi nổi của những con người Tây Đô bán hàng trong thời
điểm hoạt động của chợ nổi và sự huyên náo của tàu bè, ghe thuyền tấp nập vào ra.
Ngoài ra, mọi người có thể trải nghiệm thêm những món ẩm thực đặc sắc ở vùng đất
Tây Đô khi ngồi trên thuyền, cảm giác vừa ăn vừa bồng bềnh theo dòng nước nổi là
một trải nghiệm độc đáo và thú vị.
Chợ nổi Cái Răng Cần Thơ. Nguồn: />Hơn thế nữa du lịch sơng nước Cần Thơ có thể tham quan, khám phá khu chợ
và các vườn trái cây bằng ghe, thuyền hoặc cano hay đi trải nghiệm, thưỡng lãm
những danh lam thắng cảnh đặc sắc của Cần Thơ theo đường sông, men theo các
Đặc sản các loại hình du lịch sơng nước Cần Thơ
/>11
Kinh nghiệm du lịch chợ nổi Cái Răng với giá rẻ nhất (2020)
/>12
10
kênh, rạch để tìm hiểu thêm về cuộc sống thú vị của con người vùng lênh đênh sóng
nước.
Chợ nổi Cái Răng Cần Thơ. Nguồn: />Ngoài ra, nhằm thu hút khách đi du lịch giá rẻ thì loại hình du lịch sơng nước
Cần Thơ cịn mở rơng thêm các dich vụ thể thao, giải trí trên sơng như trèo thuyền
kayak, các trò chơi teambuiding, bắt cá hay thử cảm giác làm nông dân miền Tây…
Bến Ninh Kiều13
Bến Ninh Kiều. Nguồn: />Bến Ninh Kiều- Biểu tượng xứ Tây Đô
/>13
11
Một địa danh du lịch, văn hóa nổi tiếng của thành phố Cần Thơ, được nằm ở ngã
ba khu vực sông Hậu và sông Hậu. Bến Ninh Kiều được xem là biểu tượng của Cần
Thơ với vẻ đẹp nên thơ, trữ tình, nơi đây khơng chỉ đã đi vào cuộc sống con người mà
nó cịn đi vào hệ thống thơ ca Việt Nam.
• Cà Mau:
Mảnh đất cực Nam, nơi địa đầu của Tổ Quốc- Cà Mau. Điểm đến không chỉ nổi
tiếng bởi cảnh sắc thiên nhiên miền sông nước trữ tình mà nơi đây cịn có những địa
điểm tham quan vô cùng ấn tượng và đặc biệt.
Khu sinh thái vùng U Minh Hạ14
Vườn Quốc Gia U Minh Hạ. Nguồn: />Đây là vùng có hệ động thực vật rất phong phú, đa dạng. Một trong ba vùng lõi
của khu dự trữ sinh quyển Mũi Cà Mau, được UNESCO đưa vào danh sách các khu dự
trữ sinh quyển của thế giới. Đây là khu vực có hệ sinh thái mang nét độc đáo của vùng
đất ngập nước trên lớp than bùn. Đây là khu du lịch sinh thái sông nước giúp chúng ta
có thể trải nghiệm khi được tận mắt chứng kiến đài quan sát, lênh đênh trên sông nước
Cà Mau tham quan rừng đước, câu cá lấy mật trong rừng U Minh...
• Bến Tre- Tiền Giang
Cồn Phụng và Cồn Thới15
Cồn Phụng và Cồn Thới Sơn thuộc khu cồn Tứ Linh: Long – Lân (Thới Sơn) –
Qui – Phụng. Khu cồn này nằm giữa địa phận Bến Tre và Tiền Giang ở dưới chân cầu
Kinh nghiệm phượt rừng quốc gia U Minh Hạ từ A-Z
/>14
Du lịch Cồn Phụng cồn Thới Sơn tự túc|Kinh nghiệm đi từ A-Z
/>15
12
Rạch Miễu. Một khu du lịch giao thoa giữa hai tỉnh Tiền Giang và Bến Tre rất thú vị.
Việc dùng khái niệm cồn hoặc cù lao để chỉ bãi giữa, là một dải đất hình thành ở giữa
con sơng lớn nhờ quá trình bồi đắp phù sa lâu năm.
Khu du lịch Cồn Phụng, Cồn Thới. Nguồn: />Với phong cảnh sông nước hữu tình, miệt vườn trù phú cùng nhiều hoạt động và
dịch vụ hấp dẫn. Với những khung cảnh yên bình, nên thơ, nơi đây chúng ta có thể cùng
nhau trải nghiệm các loại hình dịch vụ: đi tàu trên sơng, chèo ghe (xuồng) len lỏi trên
dịng nước nổi vào những con rạch nhỏ mà hai bên toàn là những tán cây dừa nước, đi
xe ngựa, thưởng thức trà mật ong được lấy từ cây rừng... bên cạnh đó nghe nhừng vần
điệu của đờn ca tài tử vang bên những sân vườn hay dưới bóng cây ở miền Tây và
thưởng thức nhâm nhi vô số loại trái cây.
2.4 So sánh du lịch sơng nước với các loại hình du lịch khác
Hiện nay đối với nhiều loại hình du lịch khác như du lịch biển- đảo, thủy nội địa,
đường bộ...so với du lịch đường sơng thì dường như loại hình du lịch đường sông bị
yếu thế hơn do cuộc sống phải đáp ứng đầy đủ nhu cầu thiết yếu của khách du lịch và
phải cung cấp đầy đủ các dịch vụ thiết yếu: dịch vụ di chuyển, tham quan- giải trí,
thuyết minh, lưu trú, ăn uống, mua sắm... Nhưng hiện nay những chương trình du lịch
cho các chuyến đi chỉ có một số loại hình du lịch cịn đối du lịch đường sơng thì khơng,
bởi vì nó cịn đang nằm trong vịng các địa phương, cá nhân và hộ gia đình tổ chức theo
hướng gói du lịch . Chính vì thế khơng thể so sánh mà nói cách khác là tập hợp các gói
du lịch địa phương tạo ra những lịch trình, chuyến đi thú vị với những mức giá ổn định.
Do đó, đối với mơ hình phát triển du lịch đường sơng đặc biệt là vùng Nam Bộ thì việc
xây dựng các chương trình du lịch hồn chỉnh kết hợp các sản phẩm du lịch giúp tăng
13
giá trị cho các điểm tham quan và có thể vươn tầm phát triển chung với những loại hình
du lịch khác.
3. Giá trị du lịch16
3.1 Đối với kinh tế
Du lịch đường sông là một hoạt động kinh doanh dịch vụ góp phần tăng ngân
sách địa phương. Cùng với sự phát triển của nghành du lịch, kết hợp sự đổi mới và cải
thiện cơ sở hạ tầng đang dần được nâng cao, mang đến lợi ích chung cho kinh tế của
dân sinh. Đặc biệt là lĩnh vực giao thông đường thủy, sẽ được cải tạo và đầu tư, thu hút
thêm nguồn khách. Mặt khác thu hút thêm nhiều nhà đầu tư, nhiều dự án được tiến
hành, tạo thêm nhiều cơ hội việc làm mới cho đời sống dân cư, góp phần nâng cao đời
sống vật chất và phúc lợi cho cộng đồng.
3.2. Đối với văn hóa
Du lịch sơng nước đem lại một trong những cơ hội để nâng cao giá trị bản sắc
văn hóa, đặc biệt là khu vực Nam Bộ. Đưa loại hình du lịch này phát triển, mang lại
một hình ảnh mới cho vùng đón khách. Thơng qua những hành trình khám phá, trải
nghiệm, khách du lịch sẽ chú trọng hơn đến việc trùng tu, bảo tồn những di sản, các giá
trị di sản lâu đời, thậm chí một số nếp sinh hoạt cổ xưa được gầy dựng, khơi gợi, những
nét bản sắc văn hóa cần gìn giữ.
4. Vấn đề phát triển
Tuy đây là loại hình địa phương mang nhiều tài nguyên du lịch tự nhiên nhưng
du lịch sông nước vẫn còn chưa phát triển mạnh. Trong những năm gần đây, với sự
phát triển của nền kinh tế thị trường kèm theo đó là xu hướng hội nhập nên nhiều loại
dịch vụ, các loại hình văn hóa vơ cùng mạnh mẽ đã đặt nền du lịch sông nước( cũng
như nhiều loại hình du lịch khác) của nước ta trước những cơ hội mới những cũng tạo
ra nhiều thách thức cho nền du lịch nước ta bởi sự ảnh hưởng của thế giới về dịch bệnh,
chiến tranh, thiên tai...Du lịch sơng nước giờ đây đã trở thành loại hình văn hóa du lịch
ngày càng được quan tâm, hơn thế nữa, các sản phẩm văn hóa của từng vùng du lịch
được truyền bá đến tận tay các du khách trong nước và ngồi nước, đem lại giá trị kinh
tế góp phần cải thiện đời sống vật chất của các gia đình và địa phương. Do đó, bên cạnh
những biến đổi về lượng thì chúng ta ngày càng nhận ra được những biến đổi về chất
để từng bước thích nghi những bối cảnh mới. Qúa trình giao thoa những nền văn hóa
du lịch dần được đúc kết, tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của những loại hình dịch
vụ du lịch trong đó có du lịch sơng nước Nam Bộ. Chính vì vậy, con em những địa
phương ở các vùng sơng nước được cải thiện đời sống, học hành đầy đủ nên việc tạo ra
16
Võ Văn Thành (2015), Tổng Quan Du lịch, NXB Văn Hóa- Văn Nghệ.
14
những dịch vụ mới theo tính truyền thống mang sự dân dã dường như cũng khơng cịn
nữa, mà thay vào đó là những dịch vụ chỉ mang tính chất đương thời, hiện đại, khơng
cịn mang những dáng vẻ đúng chuẩn của du lịch sông nước Nam Bộ, các dịch vụ, chào
đón, thu hút khách khơng được trọng dụng, thay đổi và nâng cao. Ngồi ra, ý thức bảo
vệ mơi trường của con người trở nên kém cỏi làm ảnh hưởng trầm trọng đến mơi trường
nước...Những loại hình du lịch sơng nước mới này, khơng cịn lưu giữ những vẻ đẹp
mộc mạc, giản dị, sự tinh túy, cái bình yên của một vùng sông nước.
5. Biện pháp để việc phát triển
Nhằm phát triển những giá trị của vùng sông nước Nam Bộ, rất cần sự quan tâm
của cơ quan ban nghành, đồn thể, chính quyền các địa phương về vấn đề đầu tư tuyền
bá và phát triển.
Chính vì thế, về phía các công ty du lịch bên cạnh việc nâng cao chất lượng của
đội ngũ hướng tới có sự tham gia của du khách vào trải nghiệm buôn bán trên sông,
thành lập các đội ngũ đờn ca tài tử trên sông vào buổi sáng họp chợ...điều này tạo nên
mối quan hệ thân thiết giữa người dân địa phương với du khách và để lại những kỉ niệm
đẹp trong lòng du khách sau khi tham quan chợ nổi. Xây dựng các tour du lịch kết hợp
nhiều loại hình khác nhau như: sinh thái, vui chơi giải trí nhằm đa dạng hóa các sản
phẩm du lịch và đồng thời kéo dài thời gian tham quan, lưu trú của du khách. Tạo điều
kiện để du khách chi tiêu, mua sắm, tham quan thêm những những vùng đất mới. Các
cơ quan chức năng, bộ phận quản lý du lịch cần có những hành động cụ thể để gìn giữ
những giá trị văn hóa của du lịch sông nước Nam Bộ và khai thác chúng vào du lịch
theo hướng phù hợp để phát triển bền vững.
Hơn thế nữa, đẩy mạnh truyền thông từ các kênh, đài địa phương và nhà nước,
cập nhật tính hiện đại mở rộng thông tin qua Internet, mạng xã hội, các tạp chí du lịch
cho đến việc truyền miệng từ những du khách tham quan và các nhà lữ hành. Bên cạnh
đó thúc đẩy sự phát triển qua các mặc hàng buôn bán lưu niệm, các nông sản, các vật
dụng làm quà giản dị...tạo ra các sản phẩm du lịch từ những hình ảnh vật dụng sinh hoạt
trong cuộc sống đời thường của người dân sơng nước. Nhưng phải đảm bảo tính an tồn
và khơng có tình trạng chèo kéo khách hàng, buôn bán tự nhiên thân thiện.
15
KẾT LUẬN
Tóm lại, qua những nghiên cứ cho thấy, mỗi dân tộc hay mỗi vùng đều có những
bản sắc văn hóa dân tơc khác nhau tạo những nét đặc trưng để thể hiện trên bình diện
du lịch, khám phá và trải nghiệm. Cùng với những điều nhưu vậy, du lịch sông nước
Nam Bộ là dấu hiệu thể hiện sự nhận biết những loại hình du lịch đang được tồn tại trên
đất nước hình chữ S này. Du lịch sơng nước Nam Bộ là một loại hình dịch vụ du lịch
vừa mang tính dân dã của địa phương, nét văn minh của thời đại, cùng với những công
nghệ hiện đại, những loại hình du lịch mới, du lịch sơng nước Nam Bộ góp phần tạo
nên những giá trị riêng, hấp dẫn về cho con người về cả mặt vật chất lẫn tinh thần in
đậm một nét bản sắc du lịch văn hóa tại Việt Nam. Chính vì vậy, chúng ta những con
người ở xã hội hiện đại, đang dần tiến bước trở thành những con người văn minh của
xã hội, vì thế cần có trách nhiệm gìn giữ những nét bản sắc văn hóa du lịch địa phương,
có tinh thần bảo vệ giữu vệ sinh môi trường và phát huy những giá trị cho các loại hình
du lịch ngày càng được lan rộng.
16
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. TS. Lý Tùng Hiếu (2019), Văn hóa Việt Nam tiếp cận hệ thống - liên nghành,
NXB Văn hóa - văn nghệ.
2. Võ Văn Thành, Tổng Quan Du lịch, NXB Văn Hóa- Văn Nghệ.
3. Giáo trình Văn Hóa Du Lịch(2006), NXB Hà Nội
4. Đồng bằng sơng Cửu Long
/>3%B4ng_C%E1%BB%ADu_Long
5. Kinh nghiệm du lịch miền tây từ A-Z
/>6. Giới trẻ mê mẩn với khu du lịch sinh thái tại Sài Gịn
/>7. Xi dịng kênh đơi tìm về văn hóa tín ngưỡng của người dân Sài Gịn
/>8. Du ngoạn trên thuyền nhớ về một thời Sài Gịn “Kinh đơ sơng nước”
/>9. Làng nổi Tân Lập Long An| Cẩm nang du lịch từ A – Z
/>10. [Kinh nghiệm] tham quan các khu du lịch sinh thái Đồng Tháp Mười 2018
/>11. Dắt túi bí kíp du lịch vườn quốc gia Tràm Chim xứ Đồng Tháp
/>12. Đặc sản các loại hình du lịch sông nước Cần Thơ
/>13. Kinh nghiệm du lịch chợ nổi Cái Răng với giá rẻ nhất (2020)
/>14. Bến Ninh Kiều- Biểu tượng xứ Tây Đô
/>15. Kinh nghiệm phượt rừng quốc gia U Minh Hạ từ A-Z
/>16. Du lịch Cồn Phụng cồn Thới Sơn tự túc|Kinh nghiệm đi từ A-Z
/>
17