MỞ ĐẦU
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến:
Muốn đạt được mục tiêu kế hoạch năm học đề ra phải thông qua hoạt động chủ
yếu của nhà trường đó là hoạt động dạy và học. Hoạt động dạy học là hoạt động
chính, nó chiếm nhiều thời gian nhất trong hoạt động chung của nhà trường. Đây là
một quá trình thống nhất khơng thể tách rời và có tác dụng hỗ trợ lẫn nhau. Điều này
khẳng định vai trò của người giáo viên có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giáo dục,
học tập của học sinh.
Mơn Tốn là một mơn có vị trí và nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc nâng
cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. Bởi Tốn học khơng những cung cấp cho
học sinh những kiến thức kỹ năng cần thiết để học lên các lớp trên hay áp dụng vào
cuộc sống, mà tốn học cịn góp phần quan trọng trong việc hình thành nhân cách ở
học sinh, và hỗ trợ đắc lực cho mục tiêu giáo dục toàn diện cho các em. Mặt khác,
trong trường tiểu học hiện nay, cùng với môn Tiếng Việt, môn Tốn là mơn có thời
lượng giảng dạy cao hơn hẳn các môn học khác. Để giúp học sinh nắm vững kiến
thức kĩ năng làm nền tảng cho việc học tốt mơn Tốn là một vấn đề hết sức quan trọng
địi hỏi người làm công tác giáo dục phải nghiên cứu, tìm những biện pháp giảng dạy
hay, giúp học sinh dễ hiểu, phù hợp để hình thành kiến thức, kỹ năng nhằm giúp học
sinh học tốt mơn Tốn.
Đổi mới phương pháp dạy học nhằm: “Phát huy tính tích cực, chủ động và
sáng tạo của học sinh”. Một trong những biện pháp chủ yếu để đạt được mục đích
trên là gây cho học sinh hứng thú học tập, tạo niềm tin, niềm vui bằng những trị chơi
tốn học hấp dẫn, phù hợp với trình độ nhận thức, đặc điểm lứa tuổi các em trong giờ
học tốn lớp 2.
Dạy mơn tốn lớp 2 trong trường tiểu học và vai trò của việc tổ chức trị chơi
trong bài dạy hết sức quan trọng. Thơng qua đó bước đầu hình thành cho các em lịng
u thích mơn học. Dạy học phải ln gắn liền với thực tiễn cuộc sống. Để có kết quả
tốt địi hỏi học sinh phải có hứng thú, tích cực chủ động tham gia vào quá trình học
tập. Vì vậy, khi dạy học giáo viên cần phải vận dụng tốt mọi phương pháp dạy học để
1

tạo cơ hội tốt cho học sinh bày tỏ thái độ và sự hiểu biết của bản thân.
Trong thực tế có rất nhiều phương pháp và hình thức dạy học khác nhau, trong
đó trị chơi học tập là một trong những phương pháp dạy học hữu hiệu nhất vì thơng
qua đó học sinh tiếp thu những kiến thức một cách nhẹ nhàng và hứng thú.
Ở lứa tuổi tiểu học thì song song với việc học, vui chơi là một nhu cầu quan
trọng không thể thiếu. Nếu biết tổ chức cho học sinh vui chơi một cách phù hợp sẽ có
tác dụng to lớn trong việc hình thành kiến thức cho các em. Tổ chức trò chơi trong
tiết học sẽ làm cho tiết học sôi nổi, sinh động và gây hứng thú trong học tập. Từ đó
hình thành cho các em những kiến thức sơ giản cần thiết để thích ứng với cuộc sống
xung quanh. Mặt khác trò chơi cần tạo cho các em sự tự tin, bạo dạn trước tập thể,
giáo dục ý thức ham học hỏi, mang lại niềm vui nhận thức và phát huy được tính tích
cực, chủ động trong học tập của các em.
Thiết kế trò chơi nhằm nâng cao chất lượng dạy học mơn tốn ở bậc tiểu học
nói chung và lớp 2 nói riêng là nhiệm vụ của mỗi nhà giáo nhằm giúp các em có kiến
thức ban đầu về tốn học và giáo dục con người toàn diện.
Xuất phát từ những cơ sở trên, tơi chọn đề tài “Một số trị chơi lý thú nhằm
củng cố kiến thức Toán lớp 2".
2. Mục tiêu nghiên cứu:
Qua việc nghiên cứu đề tài này giúp người giáo viên nâng cao chất lượng giảng
dạy mơn tốn ở lớp 2 trong trường tiểu học.
Qua việc nghiên cứu lựa chọn đề tài giúp giáo viên đứng lớp có các biện pháp,
các trò chơi minh họa để lựa chọn vào quá trình biên soạn giáo án và tổ chức dạy học
ở bậc tiểu học nói chung và mơn tốn ở lớp 2 nói riêng.
Giúp học sinh tự tin, hứng thú hơn trong tiết học tốn, từ đó nâng dần chất
lượng mơn toán lớp 2 trong trường tiểu hoc.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu:
3.1. Tìm hiểu cơ sở lý luận về trị chơi trong dạy học mơn tốn ở bậc tiểu
học.
3.2. Tìm hiểu thực trạng việc giảng dạy mơn tốn ở trường tiểu học

2


3.3. Phân tích, đánh giá nguyên nhân, thực trạng và bước đầu đề ra những giải
pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục mơn tốn trong trường tiểu học đồng thời
giới thiệu một số trò chơi minh họa trong dạy học tốn ở lớp 2.
- Tìm hiểu về các trị chơi học tập Tốn 2.
- Tìm hiểu tầm quan trọng của phương pháp dạy học Tốn .
- Tìm hiểu ý nghĩa tác dụng trị chơi Tốn học.
- Nghiên cứu tâm sinh lý lứa tuổi học sinh tiểu học.
- Nghiên cứu tài liệu sách, báo, tạp chí GD có liên quan đến nội dung đề
tài.
-

Nghiên cứu sách giáo khoa, sách giáo viên, các loại sách tham khảo.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
4.1: Đối tượng nghiên cứu,
- Học sinh lớp 2C, Trường Tiểu học Thúc Kháng, huyện Bình Giang
4.2: Phạm vi nghiên cứu:
- HS Trường TH Thúc Kháng, huyện Bình Giang
- Từ năm học 2021-2022 cho đến nay
5. Phương pháp nghiên cứu:
Để giải quyết vấn đề đặt ra trong đề tài tôi đã sử dụng tổng hợp các phương
pháp.
5.1 phương pháp quan sát: Quan sát việc tổ chức giảng dạy mơn tốn lớp 2.
5.2 Phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu các tài liệu liên quan đến việc
sử dụng trị chơi trong dạy học tốn ở bậc tiểu học từ đó rút ra cơ sở lý luận của vấn
đề nghiên cứu.
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tập trung tổng kết kinh nghiệm việc dạy

học ở lớp 2.
Phương pháp tổng kết sản phẩm: Tập trung khảo sát mức độ nhận thức, hứng
thú học tập và mức độ tiếp thu kiến thức mơn tốn của học sinh thơng qua các tiết dạy
có tổ chức trị chơi.
3


NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
1.1. Vị trí của mơn tốn trường tiểu học:
Bậc tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc
hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Mơn tốn cũng như môn học khác cung
cấp những tri thức khoa học ban đầu những nhận thức về thế giới xung quanh nhằm
phát triển nhân lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi dưỡng tình cảm tốt đẹp của con
người.
Mơn tốn ở tiểu học là một mơn độc lập, chiếm phần lớn thời gian, nó có tầm
quan trọng to lớn là bộ mơn khoa học nghiên cứu có hệ thống, phù hợp với hoạt động
nhận thức tự nhiên của con người.
Mơn tốn có khả năng giáo dục rất lớn trong việc rèn luyện phương pháp suy
nghĩ, phương pháp suy luận logic, thao tác tư duy cần thiết để con người phát triển
tồn diện hình thành nhân cách tốt đẹp cho con người trong thời đại mới.
1.2. Đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học:
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của học sinh Tiểu học: Học sinh Tiểu học
ln ln hiếu động, ham chơi thích cái mới lạ nhưng lại chóng chán. Đối với trẻ trị
chơi là một phát hiện mới, kích thích tị mị, muốn tìm hiểu, khám phá. Do vậy quan
điểm “Thông qua hoạt động vui chơi để tiến hành hoạt động học tập” là phù hợp với
trường tiểu học.
Trị chơi tốn học nhằm mục đích là thơng qua trị chơi để củng cố kiến thức
của bài học, luyện tập lại kiến thức của bài mới, phát hiện ra kiến thức mới của bài
học. Thông qua trò chơi học sinh nắm được kiến thức của bàỉ học một cách nhẹ

nhàng. Trong q trình học tốn ở tiểu học, sử dụng trị chơi tốn học có nhiều tác
dụng như:
Giúp học sinh thay đổi loại hình hoạt động trong giờ học, làm cho giờ học bớt
căng thẳng, tạo cảm giác thoải mái, dễ chịu. Học sinh tiếp thu kiến thức nhẹ nhàng,
gây hứng thú học tập.
4


Kích thích sự tìm tịi, tạo cơ hội để học sinh tự thể hiện mình.
Thơng qua trị chơi, học sinh vận dụng kiển thức năng nổ, hoạt bát, kích thích
trí tưởng tượng, trí nhớ. Từ đó phát triển tư duy mềm dẻo, học tập cách xử lý thông
minh trong những tình huống phức tạp, tăng cường khả năng vận dụng trong cuộc
sống để dễ dàng thích nghi với điều kiện mới của xã hội.
Ngồi ra thơng qua hoạt động trị chơi còn giúp các em phát triển được nhiều
phẩm chất đạo đức như tình đồn kết, thân ái, lịng trung thực, tinh thần cộng đồng
trách nhiệm. Vì vậy trị chơi toán học rất cần thiết trong giờ học toán ở tiểu học.
Muốn giờ học có hiệu quả thì địi hỏi người giáo viên phải đổi mới phương
pháp dạy học, lấy học sinh làm trung tâm, trên cơ sở hoạt động của các em. Giáo viên
là người định hướng, tổ chức ra những tình huống học tập kích thích óc tị mò và tư
duy độc lập. Muốn các em học hành được thì trước hết giáo viên phải nắm chắc nội
dung của mỗi bài và lựa chọn vận dụng các phương pháp dạy học phù hợp.
2. Cơ sở thực tiễn
Một trong những biện pháp chủ yếu để đạt được mục đích trên là gây cho học
sinh hứng thú học tập, tạo niềm tin, niềm vui bằng cách lôi cuốn các em vào những
trị chơi tốn học hấp dẫn, phù hợp với trình độ nhận thức, đặc điểm lứa tuổi các em
trong giờ học toán, đặc biệt là ở các lớp đầu cấp.
Đã nhiều năm dạy học tôi cứ trăn trở mãi: Làm thế nào để học sinh của mình
năng động sáng tạo hơn, tạo được hứng thú trong học tập, giờ học bớt căng thẳng, bớt
áp lực, học sinh được học mà chơi, chơi mà học. Vì vậy tơi xin phép đã tiến hành
thiết kế các trò chơi trong giờ học Toán lớp 2, đã đưa vào giờ học toán ngay từ đầu

năm và thấy kết quả học tập của các em tiến bộ hẳn lên. Đến giờ mơn Tốn các em
khơng cịn cảm thấy căng thẳng nên kết quả học tập cao hơn. Với thời gian thử
nghiệm vừa qua, tôi thấy việc thiết kế trị chơi trong giờ học tốn để góp phần đổi
mới phương pháp dạy học Tốn 2 là rất quan trọng và thiết thực
* Thuân lơi:
Giáo viên được sự chỉ đạo, sự quan tâm sâu sắc của ban giám hiệu trường và
cơng đồn giáo dục cơ sở cùng với sự giúp đỡ của đồng nghiệp.
5


Giáo viên năng nổ, nhiệt tình thích học hỏi tìm tịi sáng tạo để có phương pháp
dạy học thích hợp.
Đa số các em đều chăm ngoan, lễ phép, biết vâng lời thầy cơ giáo.
Khó khăn:
Trường học đóng ở địa bàn xã nông thôn, 100% học sinh là con em lao động.
Trình độ về dân trí cịn thấp đời sống cịn gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn cha
mẹ đi làm ăn xa để con em ở nhà với ông bà cô chú, . . . . Nên việc học của các em
thiếu sự quan tâm chăm sóc của cha mẹ.
3. Nguyên nhân và thực trạng
3.1 Nguyên nhân:
* Về học sinh:
Năng lực học tốn học sinh đại trà cịn hạn chế, các em phải tiếp nhận một
lượng kiến thức tương đối lớn với các em. Các em còn nhút nhát chưa dám đưa ra ý
kiến của bản thân, mặt khác gia đình ít quan tâm hoặc không nắm được phương pháp
chỉ cho học sinh học tập.
* Về giáo viên:
Đơi khi cịn chạy theo nội dung tiết dạy nên cố gắng hướng dẫn tồn bộ các bài
tập mà khơng quan tâm trong việc làm sao cho học sinh hiểu bài nhanh, vận dụng hết
kiến thức được học vào bài tập.
Từ cơ sở lý luận, thực tiễn trên tôi viết ra sáng kiến kinh nghiệm “Một số trò

chơi lý thú nhằm củng cố kiến thức Toán lớp 2" giúp học sinh lớp 2 học tốt mơn
tốn thơng qua các trị chơi, đảm bảo 3 đối tượng được tham gia vào trị chơi một cách
tích cực, tự giác, sáng tạo và hào hứng mà vẫn đảm bảo kiến thức, kỹ năng cần đạt.
3.2. Thực trạng:
 Đối với nhà trường:
Qua tìm hiểu một số giáo viên dạy lớp 2, tìm hiểu học sinh, tài liệu tham khảo ở
Trường TH Thúc Kháng tôi nhận thấy: Phần đông giáo viên chưa quan tâm nhiều đến
việc đưa trò chơi học tốn, vào giảng dạy. Hoặc có đưa trị chơi vào giờ học cũng chỉ
6


trong những giờ thao giảng mà thơi. Sở dĩ có tình trạng trên là do các đồng chí giáo
viên dạy theo thói quen cũ, ngại đổi mới nên chưa thấy được hết tác dụng của trị chơi
trong giờ học tốn. Vì vậy mà giờ học tốn cịn trầm học sinh còn thụ động trong học
tập, một số học sinh yếu kém cịn ngại học tốn, đến giờ học tốn các em không hứng
thú dẫn đến kết quả học tập không cao. Do địa bàn ở xã nơng thơn, trình độ dân trí
chưa đồng đều nên việc quan tâm đến việc học tập của con em chưa cao, tính tự giác
học tập của các em còn hạn chế.
 Đối với lớp chủ nhiệm:
Năm học 2021 - 2022 tôi được phân công dạy lớp 2C Trường TH Thúc Kháng.
Lớp tơi có 31 học sinh trong đó có: 16 em nữ, 15 em nam, học sinh đều là con em
nông thôn nên việc giao tiếp của các em cịn hạn chế, khơng mạnh dạn tự tin, chưa có
ý thức tự học, bố mẹ đi làm ăn xa để lại con cho ông bà, thêm vào đó là tình hình dịch
bệnh kéo dài, việc học của các em bị ngắt quãng nên việc học của các em chưa được
quan tâm đúng mức dẫn đến kết quả học tập cuối năm học trước chưa cao.
Trước tình trạng trên tơi băn khoăn suy nghĩ mình phải làm gì để kết quả học
tốn của lớp ngày một tiến bộ hơn. Vì thế mà ngay từ đầu năm học 2021-2022 tôi
vạch ra kế hoạch thiết kế tổ chức các trị chơi trong giờ học tốn và trình bày với Ban
giám hiệu và được Ban giám hiệu đồng ý nên tơi đưa vào áp dụng trong các giờ học
tốn thì khơng khí học tập khác hẳn các em học tập tích cực, những em chậm cũng

năng động hơn. Những em có tính tự ti cũng hồ nhập với các bạn hơn. Tơi thấy rằng
ý kiến của mình đưa vào áp dụng không những giúp các em năng động, sáng tạo mà
còn giúp các em biết thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, cùng giúp nhau tiến bộ, các em
biết nhường nhịn nhau và ngoan hơn trước rẩt nhiều dẫn đến kết quả học tập cao hơn
hẳn.
Kết quả cuối học kì I năm học 2021-2022
HTXS
%
6
19,4

HTT
13

%
42

HT
11

%
35,5
7

CHT
1

%
3,2



 Kết luận: Sau khi áp dụng hình thức dạy học tổ chức trị chơi trong giờ học Tốn thì
tỉ lệ học sinh khá giỏi năm sau tăng lên, học sinh trung bình, yếu giảm đi và được
nhân rộng trong tồn trường.
4.Giải pháp tổ chức trị chơi trong giờ học tốn cho học sinh lớp 2
Tơi đã thực hiện một số giải pháp sau:
Tơi tổ chức một số trị chơi trong giờ học toán để thu hút học sinh vào tiết học,
tránh sự nhàm chán cho học sinh để kết quả học tập đạt được tốt hơn.
4.1. Xây dựng kế hoạch chuẩn bị trò chơi:
a. Nghiên cứu tài liệu:
Điều đầu tiên để thực hiện đạt hiệu quả về việc tổ chức trị chơi Tốn cho học
sinh lớp 2, tơi đã đọc tài liệu, sách báo, tạp chí giáo dục... có liên quan đến nội dung
đề tài. Chính sự nghiên cứu, tìm tịi ở tài liệu giúp cho các tiết học Tốn có sử dụng
trị chơi đạt kết quả tốt.
b. Nghiên cứu thực tế:
Thông qua các tiết dự giờ tôi đã trao đổi thêm, tư vấn với các bạn đồng nghiệp
về nội dung các trị chơi phục vụ cho mơn Tốn 2 để áp dụng cùng nhau tổng kết, đúc
rút kinh nghiệm trong quá trình dạy học.
Tổ chức và tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm tra tính khả thi của sáng
kiến.
Thông qua các tiết dạy thực tế trên lớp, bản thân tôi đã phân loại các đối tượng
học sinh, tìm hiểu xem học sinh thường yếu ở mạch kiến thức nào, để lựa chọn trò
chơi cho phù hợp, giúp các em củng cố kiến thức để hiểu bài một cách chắc chắn.
4.2. Tăng cường việc lựa chọn các trò chơi:
Việc lựa chọn các trị chơi học tập trong mơn Toán lớp 2 phải đáp ứng những
yêu cầu của mục đích dạy học. Các trị chơi phải đặt ra cho học sinh các nhiệm vụ học
8


tập tương ứng với nội dung dạy học. Mỗi trò chơi cần có một vị trí đóng góp cụ thể

trong tiến trình thực hiện mục đích dạy học. Vì vậy, để đáp ứng u cầu dạy học bộ
mơn Tốn lớp 2, hệ thống các trò chơi phải được lựa chọn sao cho đa dạng về chủ đề,
phong phú về cách chơi. Dựa vào hình thức, cách chơi và luật chơi của trị chơi có thể
thay thế các trị chơi một cách linh hoạt (thay số bằng chữ, câu cá, mèo bắt chuột, tìm
hoa hái quả, cánh hoa tìm nhụy, ... từ sự thay thế linh hoạt tạo cho giáo viên có cơ hội
tổ chức trị chơi phù hợp với đối tượng học sinh của mình. Để từ đó các em cảm thấy:
“Mỗi ngày đến trường là một niềm vui”
Lựa chọn trò chơi phải phù hợp với đặc điểm lứa tuối, vừa sức với học sinh.
Các trò chơi phải giúp học sinh rèn luyện kĩ năng tốn học, phát huy trí tuệ, óc
phân tích, tư duy sáng tạo.
Trị chơi phải phù hợp với quỹ thời gian (sử dụng trong giờ học từ 5 đến 10
phút).
Trị chơi phải có sức hấp dẫn thu hút được sự chú ý, tham gia của học sinh, tạo
khơng khí vui vẻ thoải mái.
Tổ chức trị chơi khơng q cầu kỳ phức tạp.
Lựa chọn thời điểm thích hợp khi tổ chức các trò chơi, học tập cho học sinh
lớp 2. Các thời điểm được tính đến là:
+ Sau khi hồn thành một bài học. Cách này có ưu điểm là kích thích được sự
hứng thú học tập của học sinh, giờ học tránh được khơng khí suy nghĩ căng thăng trở
thành “Vui mà học học mà chơi” hết sức sinh động.
+ Sau khi hoàn thành một chương. Với cách này sẽ giúp cho học sinh hệ thống
lại kiến thức một cách sinh động và hiệu quả.
4.3. Xây dựng và thiết kế trò chơi một cách khoa học, hợp lý:
Trò chơi học tập là trò chơi mà luật của nó bao gồm các qui tắc gắn với kiến
thức, kĩ năng có được trong hoạt động học tập, gắn với nội dung bài học, giúp các em
khai thác vốn kinh nghiệm của bản thân, thơng qua các trị chơi học sinh vận dụng các
kiến thức, kĩ năng đã học vào các tình huống của trị chơi. Do đó, học sinh được thực
hành luyện tập các kĩ năng mơn Tốn được đưa vào trị chơi. Để các trị chơi góp phần
9



mang hiệu quả cao trong giờ học, khi xây dựng và thiết kế trị chơi tơi thường tn thủ
các ngun tắc sau:
- Phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗi tiết học.
- Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục.
-Trị chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học.
- Trò chơi phải phù hợp với tâm lý học sinh lớp 2, phù hợp với khả năng người
hướng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trường.
-Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh.
Thơng thường cấu trúc của một trị chơi học tập Tốn lớp 2 tơi đã thiết kế như
sau:
-Tên trị chơi.
-Mục đích: Nêu rõ mục đích của trị chơi nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức, kỹ
năng nào. Mục đích của trị chơi sẽ qui định hoạt động chơi được thiết kế trong trị
chơi.
-Đồ dùng đồ chơi: Mơ tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong trò chơi học tập.
-Nêu luật chơi: Chỉ rõ nguyên tắc của hoạt động chơi qui định đối với người
chơi, qui định thắng thua của trò chơi.
Số người tham gia: cần chỉ rõ số người tham gia trò chơi.
Nêu cách chơi: Để người chơi hiểu và thực hiện tốt
Cách tổ chức trò chơi:
Thời gian tiến hành từ 5 - 7 phút
Bước 1: Giới thiệu trò chơi.
Nêu tên trò chơi.
Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ quy định
chơi.
Bước 2: Chơi thử
Thông qua chơi thử để nhấn mạnh luật chơi.
Bước 3: Chơi thật
Bước 4: Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu

10


thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.
Bước 5: Thưởng - phạt: Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp
nhận thoải mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh.
Phạt những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như
chào các bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cị, ...)
4.4 Tổ chức trị chơi trong giờ học tốn cho học sinh lớp 2:
Trò chơi là một nhu cầu cần thiết đối với học sinh Tiểu học. Có thể nói nó quan
trong như ăn, ngủ, học tập trong đời sống của các em. Chính vì vậy các em ln tìm
mọi cách và tranh thủ thời gian trong mọi điều kiện để được chơi. Được tham gia trị
chơi có tổ chức các em sẽ tham gia hết sức tự giác và chủ động. Khi chơi, các em biểu
lộ tình cảm rất rõ ràng như: Vui mừng khi giành chiến thắng và buồn bã khi thất bại.
Vui mừng khi thấy đồng đội hoàn thành nhiệm vụ, bản thân các em thấy có lỗi khi
khơng làm tốt nhiệm vụ của mình. Vì tập thể mà các em khắc phục khó khăn, phấn
đấu hết khả năng để mang lại chiến thắng cho tổ, nhóm của mình. Đây chính là đặc
tính rất cao của trị chơi.
Vì vây, khi tổ chức trị chơi, tơi khơng bao giờ đòi hỏi quá cao ở nội dung trò
chơi mà chỉ cần trò chơi mang được một nội dung hoặc một kỹ năng cơ bản của bài
học là được.
Khi tổ chức các trị chơi phải sắp xếp các tình huống chơi sao cho tất cả mọi
học sinh của nhóm (hoặc lớp) đều được tham gia.
Ví dụ 1:

Trị chơi: Rồng cuốn lên mây

-Mục đích:
Kiểm tra kỹ năng tính nhẩm của học sỉnh. Ví đụ : củng cố các bảng nhân, chia...
-Chuẩn bị:

Một tờ giấy viết sẵn các phép tính nhân, chia trong các bảng nhân chia các em
đã được học
-Cách chơi: Một em được chủ định làm đầu rồng lên bảng
+ Em cất tiếng hát:
" Rồng cuốn lên mây Rồng cuốn lên mây Ai mà tính giỏi về đây với mình
11


+ Sau đó em hỏi:
"Người tính giỏi có nhà hay khơng?"
- Một em học sinh bất kỳ trả lời:
"Có tơi! Có tơi!"
- Em làm đầu rồng ra phép tính đố, ví dụ: 4 x 5 bằng bao nhiêu?"
Em tính giỏi trả lời (nếu trả lời đúng thì được đi tiếp theo em đầu rồng). Cứ như
thế em làm đầu rồng cứ ra câu hỏi và cuốn đàn lên mây.
- Lưu ý: Ở trò chơi này nên chọn em làm đầu rồng (là em Trưởng trị) phải
nhanh nhẹn, hoạt bát.
Ví dụ 2:

Trò chơi : Bác đưa thư

(Áp dụng dạy các bảng nhân, bảng chia)
-Mục đích: học sinh thuộc lịng bảng nhân 5. Kết hợp với các thóỉ quen
nói "cảm ơn” khi người khác giúp một việc gì
-Chuẩn bị: + Một số thẻ, mỗi thẻ có ghi 1 số 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35....
50 là kết quả của các phép nhân để làm số nhà.
+Một số phong bì có ghi phép nhân trong bảng 5: 1 x 5 , 5 x 1 , 2 x 5 , 5 x 2...
+Một tấm card đeo ở ngực ghi "Nhân viên bưu điện”.
- Cách chơi:
+ Gọi 1 số em lên bảng chơi, giáo viên phát cho mỗi 1 thẻ để làm số nhà. Một

em đóng vai "Bác đưa thư" ngực đeo "Nhân viên bưu điện” tay cầm tập phong bì.
+ Một số em đứng trên bảng, lần lượt từng em một nói:
Bác đưa thư ơi Cháu có thư khơng ?
Đưa giúp cháu với
Số nhà...........15
Khi đọc đến câu cuối cùng "số nhà.............. 15” thì đồng thời em đó giơ số nhà
15 của mình lên cho cả lớp xem. Lúc này nhiệm vụ của "Bác đưa thư phải tính nhẩm
cho nhanh để chọn đúng lá thư có ghi phép tính có kết quả là số tương ứng giao cho
chủ nhà (ở trường hợp này phải chọn phong bì “5 x 3” hoặc “3 x 5” giao cho chủ nhà.
Chủ nhà nhận thư và nói lời "cảm ơn". Cứ như vậy các bạn chơi lại nói và Bác đưa
12


thư lại tiếp tục đưa thư cho các nhà.
Nếu "bác đưa thư" nhẩm sai, đưa không đúng địa chỉ nhận thì khơng được
đóng vai đưa thư nữa mà trở về chỗ để các bạn khác lên thay.
Nếu các lần đưa thư đều đúng thì sau 3 lần được thầy giáo tuyên dương và đổi
chỗ cho bạn khác chơi.
Bài học kinh nghiệm rút ra từ trò chơi Rồng cuốn lên mây và Bác đưa thư:
- Dựa vào nội dung bài học, cơ sở vật chất hiện có của nhà trường để tổ chức
trò chơi thật hợp lý.
- Cần lồng ghép trò chơi vào nội dung bài học cho phù hợp, tránh gây áp lực
đối với học sinh.
- Giúp các em phát huy tính tích cực trong q trình tham gia trị chơi; nắm
được mục đích của trị chơi.
Giới thiệu một số trị chơi Tốn lớp 2.
Q trình tổ chức trị chơi phải linh hoạt, tùy thuộc vào tình hình thực tế trên
lớp và đối tượng học sinh mà chúng ta đang giảng dạy để tổ chức sao cho đạt hiệu
quả. Tùy theo kiến thức nội dung bài học mà chúng ta thay đổi trị chơi cho phù hợp.
Sau đây tơi xin giới thiệu một số trị chơi tiêu biểu tơi đã áp dụng trong q

trình dạy mơn Tốn cho học sinh lớp 2. Rất mong những trò chơi này sẽ được giáo
viên áp dụng và thành cơng trong giờ dạy.
Trị chơi 1: Câu cá
(Tiết: Luyện tập chung)
-Mục đích:
+ Luyện tập và củng cố kỹ năng học bảng nhân chia.
+ Luyện phản xạ nhanh và khéo léo câu cá ở các em.
- Chuẩn bị: Ao cá, mồi câu, cần câu, các con cá
- Cách chơi:
Bước 1: Phát mỗi nhóm một bộ đồ câu cá.
Bước 2: Các bạn trong nhóm lần lượt bốc mồi câu và câu những con cá có phép
tính tương ứng, sau đó các bạn trong nhóm chuyền cần cho nhau câu những chú cá có
13


gắn số. Khi câu xong, các bạn trong nhóm xếp các chú cá nhóm mình câu được vào vị
trí theo yêu cầu.
Bước 3: Sau một khoảng thời gian theo qui định, giáo viên báo hết giờ, các
nhóm tổng kết xem nhóm mình câu được bao nhiêu chú cá, cả lớp nhận xét xem
nhóm có làm đúng theo yêu cầu ghi khơng. Nhóm nào câu được nhiều chú cá nhất và
xếp đúng theo yêu cầu là nhóm đó thắng.
* Lưu ý:
+ Trị chơi này có thể áp dụng được vào nhiều bài (Ví dụ : Luyện tập các bảng
cộng trừ, nhân, chia)
+ Trị chơi này gây được khơng khí vui, sơi nổi, hào hứng trong giờ học cho
các em.

Trò chơi 2: Mèo bắt chuột
- Mục đích:
+ Luyện tập củng cố kĩ năng nhân chia

+ Tập cho học sinh cách đánh giá, cho điểm
- Chuẩn bị:
+ Mặt nạ mèo và các con chuột
+ Hai tấm bìa ghi phép tính cho 2 đội
+ Đồng hồ theo dõi thời gian
- Cách chơi: Chia làm 2 đội, đội A và Đội B phát cho mỗi em học sinh đã
định trước một mặt nạ mèo. Khi nghe hiệu lệnh của giáo viên gọi mèo con
14


“meo,meo” lần lượt từng chú mèo con đáp lại “meo,meo” thì tất cả những em được cử
để tham gia chơi bước lên phía trước để thực hiện. Trong một thời gian nhất định cho
phép đội nào làm nhanh và đúng đội đó sẽ thắng cuộc.

Trị chơi 3: Ong đi tìm hoa
(Trị chơi có thể áp dụng các bảng nhân, chia, cụ thể bài số 1 trong phép nhân
và phép chia)
-Mục đích:
+ Rèn tính tập thể
+ Giúp cho học sinh thuộc các bảng nhân, chia
-Chuẩn bị:
+ Các bơng hoa có ghi phép tính cho 4 đội tham gia, các chú ong mật có ghi
kết quả.
+ Hai chậu cây xanh gắn các chú ong và bông hoa
-Cách chơi:
+ Chọn 4 đội, mỗi đội 3 em
+ 4 đội tham gia chơi. Khi nghe hiệu lệnh "bắt đầu ” thì lần lượt từng đội lên bắt
những chú ong có kết quả tương ứng với phép tính. Đội nào bắt được nhiều chú ong
và nhụy đúng nhất đội đó sẽ thắng cuộc.
* Lưu ý: Sau khi học sinh chơi xong, giáo viên chấm và hỏi thêm một số câu

hỏi để khắc sâu bài học.
Trò chơi 4: Cánh hoa tìm nhụy
Ví dụ: Bài phép cộng có tổng bằng 100
- Mục đích:
Giúp các em làm quen cách tính tới số 100, các số trịn chục, ví dụ: củng cố
cách cộng trừ trong phạm vi 100.
- Chuẩn bị: 2 nhụy hoa ghi kết quả và các cánh hoa ghi phép tính
15


- Cách chơi:
Chọn 2 đội bất kì, mỗi đội 3 em, giáo viên cho một thời gian nhất định. Trong
thời gian đó 2 đội phải hồn tất ghép các cánh hoa vào nhụy thích hợp. Cả lớp cổ vũ
cho 2 đội bằng cách hơ to “cố lên”.

Trị chơi 5: Hái quả
- Mục đích :
+ Củng cố kiến thức của bảng nhân 2
- Chuẩn bị: 1 bảng số thứ tự, 1 cây nhân quả và các quả cây 5 bài toán.
- Cách chơi:
+ Giáo viên cho học sinh đếm số thứ tự và yêu cầu các em nhớ số của mình.
Cả lớp hát một bài hát, và chuyền tay nhau một cành hoa, bài hát kết thúc mà bơng
hoa cịn trên tay một bạn nào đó thì bạn đó sẽ lên lật một số thứ tự nào bất kì. Ví dụ:
trúng số 5 thì bạn có số thứ tự là 5 sẽ lên hái một quả để đính vào phép tính thích
hợp. Lần lượt đến hết bài.

16


Các trị chơi mà tơi đã nêu trên, khơng những dạy được trong các tiết dạy tốn

mà nó cịn thực hiện được tất cả trong các giờ học khác như: Luyện từ và câu, chính
tả, tập đọc, ...
5. Kết quả đạt được:
Trị chơi học tập là một loại hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng trong
các giờ học của học sinh Tiểu học. Trò chơi học tập tạo ra khơng khí vui tươi, hồn
nhiên, sinh động trong giờ học. Trị chơi học tập cịn kích thích được trí tưởng tượng,
tò mò ham hiểu biết ở trẻ.
Từ những bài học có sử dụng trị chơi, các tiết học đã trở nên sinh động, học
sinh đã tích cực hoạt động nhiều hơn, tiếp thu bài một cách vững chắc hơn. Thơng
qua các bài học có sử dụng trị chơi các em rèn luyện được khả năng nhanh nhẹn,
khéo léo và tạo cho các em mạnh dạn, tự tin trước tập thể.
Thơng qua trị chơi học tập, khơng chỉ làm cho các em hứng thú hơn trong học
tập mà còn giúp các em tự tin hơn, có cơ hội khẳng định mình và tự đánh giá nhau
trong học tập.
6. Bài học kinh nghiệm:
Qua việc áp dụng thành công sáng kiến kinh nghiệm “Một số trò chơi lý thú
17


nhằm củng cố kiến thức Toán lớp 2" bản thân tôi đã rút ra được một số kinh
nghiệm sau:
- Muốn lồng ghép tổ chức trò chơi vào các tiết học nhằm làm cho bài học sinh
động, học sinh tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng mà đạt hiệu quả cao, trước hết người
giáo viên phải có tâm huyết với nghề, phải hết lòng tin yêu học sinh.
- Phải xác định tổ chức trong chơi Toán cho học sinh lớp 2 là vô cùng cần thiết.
Song giáo viên cũng không nên quá lạm dụng những trò chơi. Ở mỗi giờ học ta chỉ tổ
chức cho các em chơi từ 1-2 trò chơi trong khoảng 5-7 phút. Do vây, người giáo viên
cần có kĩ năng tổ chức, hướng dẫn các em thực hiện trị chơi thật hợp lí và đồng bộ,
phát huy tối đa vai trò học tập của học sinh.
- Khi tổ chức trị chơi học tập nói chung và trị chơi mơn tốn lớp 2 nói riêng,

giáo viên cần phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường,
dựa vào thời gian trong từng tiết học mà lựa chọn và thiết kế các trò chơi cho phù
hợp. giáo viên cần chuẩn bị kế hoạch tổ chức trò chơi một cách chu đáo để đạt hiệu
quả cao.
- Bên cạnh sự nỗ lực của giáo viên, phải có sự chỉ đạo sâu sát của ban giám
hiệu nhà trường tranh thủ sự hỗ trợ cần thiết của các lực lượng giáo dục trong và
ngoài nhà trường nhằm phục vụ tốt nhất cho công tác giảng dạy của mình.

18


KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Trị chơi Tốn góp phần đổi mới phương pháp dạy học mơn Tốn ở Tiểu học
nói chung và phương pháp dạy học mơn Tốn lóp 2 nói riêng đều theo hướng phát
huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh, tăng cường hoạt động cá thể
phối hợp với học tập, giao lưu. Hình thành và rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức
vào thực hiện.
Gây hứng thú cho học sinh lớp 2 khi các em đọc chưa thông, viết chưa thạo,
phát âm chưa trịn vành, rõ nghĩa thì việc đưa trị chơi Tốn nhằm mục đích để các em
học mà chơi, chơi mà học. Trị chơi Tốn khơng chỉ giúp các em lĩnh hội tri thức một
cách dễ dàng mà còn giúp các em củng cố và khắc sâu kiến thức đó.
Trị chơi học tập là một loại hình hoạt động vui chơi có nhiều tác dụng trong
các giờ học của học sinh lớp 2. Trò chơi học tập tạo ra khơng khí vui tươi, hồn nhiên,
sinh động trong giờ học. Nó cịn kích thích được trí tưởng tượng, tị mị, ham hiểu biết
ở trẻ.
Trò chơi học tập làm thay đổi hình thức hoạt động học tập của học sinh, giúp
các em tiếp thu kiến thức một cách tự giác, tích cực. Giúp học sinh rèn luyện, củng cố
kiến thức, đồng thời phát triển vốn kinh nghiệm được tích tay qua hoạt động vui chơi.
2. Kiến nghị:

Đối với nhà trường:
-Tăng cường hỗ trợ làm đồ dùng, thiết bị để tổ chức trị chơi trong giờ học tốn
cho học sinh lớp 2.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân đã áp dụng thành công trong thời
gian dạy học ở trường tiểu học và áp dụng tại trường Tiểu học Thúc Kháng trong thời
gian vừa qua, xin được chia sẻ với các bạn đồng nghiệp. Rất mong rằng sáng kiến
kinh nghiệm này sẽ được áp dụng và phổ biến rộng rãi để chất lượng giáo dục ngày
càng được nâng cao hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
19