TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
-----o0o-----

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI: QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ
NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA QUẬN HỒNG
MAI – THÀNH PHỐ HÀ NỢI.

Giáo viên hướng dẫn : PGS.TS. Lê Thị Kim Nhung
Bộ môn
: Tài chính công
Họ và tên sinh viên : Trần Hà Vi
Mã sinh viên
: 18D280045
Lớp HC
: K54HC1
HÀ NỘI, Năm 2021


LỜI CẢM ƠN
Sau 4 năm học tập tại trường Đại học Thương Mại, để hoàn thành chương trình
đào tạo của mình, ngoài sự cố gắng, nỗ lực của bản thân, tôi đã nhận được sự hướng dẫn,
giảng dạy nhiệt tình của các thầy cô giáo. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Ban giám
hiệu nhà trường cũng như khoa Tài chính – Ngân hàng đã tạo điều kiện cho tơi có cơ hội
được thực tập thực tế và xin cảm ơn UBND quận Hoàng Mai đã nhiệt tình giúp đỡ tơi
trong q trình thu thập thơng tin, sớ liệu để phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài. Bên
cạnh đó, tơi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô bộ môn Tài chính công
đã truyền dạy những kiến thức vô cùng bổ ích để tơi có nền tảng nghiên cứu đề tài.
Đặc biệt, tơi xin gửi tới PGS.TS. Lê Thị Kim Nhung – giảng viên đã trực tiếp

hướng dẫn tôi lời cảm ơn sâu sắc nhất để tơi có thể hồn thành tớt bài khoá ḷn này.
Mặc dù đã cớ gắng song vì thời gian thực tập có hạn nên bài viết của tơi khơng
tránh khỏi thiếu sót. Tơi rất mong sẽ nhận được những ý kiến đóng góp của q thầy cơ
để tiếp tục hoàn thiện chuyên đề.


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ..............................................................................................................
DANH MỤC BẢNG BIỂU .........................................................................................
DANH MỤC SƠ ĐỜ ...................................................................................................
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................................
LỜI NĨI ĐẦU ...........................................................................................................1
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƯ XÂY
DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP QUẬN
HUYỆN ......................................................................................................................3
1.1.

Tổng quan về chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước

cấp quận huyện. .........................................................................................................4
1.1.1. Khái niệm chi ngân sách nhà nước và chi ngân sách cấp quận huyện.................. 4
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm, vai trò và nội dung chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn
NSNN…............................................................................................................................................. 5
1.1.2.1. Khái niệm chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN. ...................................... 5
1.1.2.2. Đặc điểm chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN......................................... 6
1.1.2.3. Vai trò của chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN. ..................................... 7
1.1.2.4. Nội dung chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN. ........................................ 8
1.2.

Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp quận


huyện…...... ................................................................................................................9
1.2.1. Khái niệm, mục tiêu, nguyên tắc quản lý của chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn
NSNN cấp quận huyện. ................................................................................................................... 9
1.2.1.1. Khái niệm quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp quận
huyện……… ..................................................................................................................................... 9
1.2.1.2. Mục tiêu của quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp quận
huyện……. ...................................................................................................................................... 10


1.2.1.3. Nguyên tắc quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp quận
huyện…….. ..................................................................................................................................... 10
1.2.2. Nội dung quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp quận
huyện……........ ............................................................................................................................... 13
1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá kết quả của công tác quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN
cấp quận huyện. ............................................................................................................................. 24
1.3.

Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ

nguồn vốn NSNN cấp quận huyện. ........................................................................27
1.3.1. Nhân tố chủ quan:............................................................................................................. 27
1.3.2. Nhân tố khách quan .......................................................................................................... 29
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG
CƠ BẢN TỪ NG̀N VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA QUẬN HỒNG
MAI – THÀNH PHỐ HÀ NỘI. ..............................................................................32
2.1.

Giới thiệu về quận Hoàng Mai – thành phố Hà Nội. .................................32


2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế – xã hội của quận Hoàng Mai. .......................................... 32
2.1.1.1. Đặc điểm tự nhiên của quận Hoàng Mai. .................................................................... 32
2.1.1.2. Tình hình kinh tế – xã hội quận Hoàng Mai................................................................. 32
2.1.2. Khái quát về UBND quận Hoàng Mai. .......................................................................... 34
2.1.2.1. Quá trình hình thành của UBND quận Hoàng Mai.................................................... 34
2.1.2.2. Chức năng, nhiệm vụ cơ bản của UBND q̣n Hồng Mai ...................................... 35
2.1.2.3. Mơ hình tổ chức và bợ máy quản lý của UBND q̣n Hồng Mai. .......................... 35
2.2.

Thực trạng quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của quận

Hoàng Mai – Thành phố Hà Nội.............................................................................................. 37
2.2.1. Bộ máy quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của quận Hoàng Mai –
thành phố Hà Nội........................................................................................................................... 37
2.2.2. Quy trình quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của quận Hoàng Mai
– thành phố Hà Nội. ...................................................................................................................... 38


2.2.3. Thực trạng chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của quận Hoàng Mai – thành
phố Hà Nội. .................................................................................................................................... 41
2.2.4. Thực trạng quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của q̣n Hồng Mai
– Thành phớ Hà Nợi. ..................................................................................................................... 43
2.3.

Đánh giá thực trạng quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân

sách nhà nước của quận Hoàng Mai - Hà Nội giai đoạn 2018 - 2021.................62
2.3.1. Những kết quả đạt được. .................................................................................................. 62
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân .................................................................................................. 65
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG

CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA QUẬN HOÀNG
MAI – THÀNH PHỐ HÀ NỘI. ..............................................................................72
3.1.

Định hướng quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản của quận Hoàng Mai giai

đoạn 2022 – 2025. ....................................................................................................72
3.1.1. Các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội của quận Hoàng Mai giai đoạn 2022 –
2015……….. ................................................................................................................................... 72
3.1.2. Quan điểm, mục tiêu, phương hướng quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản của quận Hoàng
Mai……........................................................................................................................................... 74
3.1.2.1. Quan điểm, mục tiêu tăng cường công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản của
quận Hoàng Mai. ......................................................................................................................... 74
3.1.2.2.

Phương hướng tăng cường công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản của

quận Hoàng Mai – thành phố Hà Nội. .................................................................................... 76
3.2.

Giải pháp nhằm tăng cường quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn

vốn ngân sách nhà nước của quận Hoàng Mai – thành phố Hà Nội. .................77
3.2.1. Đổi mới cơ chế phân công, phân cấp và ủy quyền trong quản lý dự án đầu tư xây
dựng cơ bản thuộc thẩm quyền cấp quận .................................................................77
3.2.2. Tăng cường quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của
quận Hoàng Mai – thành phố Hà Nội......................................................................................... 78


3.2.2.1. Tăng cường công tác xây dựng kế hoạch và lập dự toán quản lý chi đầu tư xây dựng

cơ bản từ ngân sách nhà nước của quận Hoàng Mai. ......................................................... 78
3.2.2.2. Tăng cường công tác phân bổ, giao và chấp hành dự toán chi đầu tư xây dựng cơ
bản từ ng̀n vớn ngân sách nhà nước của q̣n Hồng Mai.............................................. 82
3.2.2.3. Tăng cường công tác quyết toán chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách
nhà nước của quận Hoàng Mai. .................................................................................................. 87
3.2.2.4. Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản tại các đơn
vị sử dụng ngân sách cấp quận huyện. ........................................................................................ 89
3.2.3. Nâng cao năng lực và trình độ chuyên môn của cán bộ quản lý chi đầu tư xây dựng cơ
bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước........................................................................................ 92
3.3.

Kiến nghị ........................................................................................................93

3.3.1. Kiến nghị với UBND Thành phố Hà Nội. ...................................................................... 93
3.3.2. Kiến nghị với Sở Tài chính Thành phớ Hà Nội ............................................................ 94
KẾT LUẬN ..............................................................................................................96
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 98


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng biểu

Tên bảng

Trang

Bảng 2.1

Cơ cấu kinh tế q̣n Hồng Mai – thành phớ Hà Nội


33

Bảng 2.2

Tỷ trọng chi XDCB trong tổng chi NS của quận Hoàng Mai

42

giai đoạn 2018 – 2021.
Bảng 2.3

Tình hình thực hiện thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư của

44

quận Hoàng Mai giai đoạn 2018 – 2021.
Bảng 2.4

Tổng hợp dự toán chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN do

45

quận Hoàng Mai lập giai đoạn 2018 – 2021.
Bảng 2.5

Tổng hợp dự toán chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN

46

Thành phố giao cho quận Hoàng Mai giai đoạn 2018 - 2021.

Bảng 2.6

So sánh dự toán chi đầu tư XDCB Thành phố giao với dự toán

47

Quận lập giai đoạn 2018 – 2021.
Bảng 2.7

So sánh thực hiện chi đầu tư XDCB với dự toán chi đầu tư

49

XDCB của Quận Hoàng Mai giai đoạn 2018 -2021.
Bảng 2.8

Cơ cấu chi ĐTXDCB từ nguồn vốn NSNN quận Hoàng Mai

52

giai đoạn 2018 – 2021.
Bảng 2.9

Mức độ tạm ứng của các gói thầu xây lắp

56

Bảng 2.10

Thời điểm bắt đầu thu hồi tạm ứng


56

Bảng 2.11

Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản của quận Hoàng

57

Mai giai đoạn 2018 – 2020.
Bảng 2.12

Thống kê số lượng công trình quyết toán của quận Hoàng Mai

59

giai đoạn 2018 – 2020.
Bảng 2.13

Tổng hợp tình hình thanh tra, kiểm tốn của các đơn vị cấp trên
đối với công tác quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN
của quận Hoàng Mai giai đoạn 2018 – 2020.

61


DANH MỤC SƠ ĐỜ
Sơ đờ

Tên bảng


Trang

Sơ đờ 2.1 Mơ hình tổ chức của UBND q̣n Hồng Mai

36

Sơ đờ 2.2 Mơ hình tổ chức quản lý chi đầu tư XDCB của quận Hoàng

37

Mai


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
NSNN

Ngân sách nhà nước

NS

Ngân sách

UBND

Ủy ban nhân dân

HĐND

Hội đồng nhân dân


ĐTXDCB

Đầu tư xây dựng cơ bản

XDCB

Xây dựng cơ bản

KBNN

Kho bạc nhà nước

TMĐT

Tổng mức đầu tư

TM – DV

Thương mại – Dịch vụ

CN – XD

Công nghiệp – Xây dựng

NN

Nông nghiệp

KT-XH


Kinh tế – Xã hội

CHN – HĐH

Công nghiệp hoá – Hiện đại hoá

LĐ – TB – XH

Lao động – thương binh – xã hội

GDTX

Giáo dục thường xuyên

TDTT – TTN

Thể dục thể thao – Thanh thiếu nhi

GD – ĐT

Giáo dục – Đào tạo

TN – MT

Tài nguyên – Môi trường

HCSN

Hành chính sự nghiệp


GXP

Gói xây lắp


LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài.
Chi ngân sách Nhà nước nói chung cũng như chi đầu tư xây dựng cơ bản nói riêng
có vai trò vơ cùng quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của một quốc
gia. Ở Việt Nam, những năm qua, vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước đã
góp phần quan trọng trong phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, hỗ trợ
phát triển sản xuất – kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ngân sách nhà nước là
nguồn vốn chủ đạo trong việc chi cho các dự án đầu tư xây dựng cơ bản và chiếm tỷ
trọng lớn trong tổng số vốn đầu tư phát triển ở các địa phương. Quản lý chi đầu tư xây
dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước rất được chú trọng trong quá trình phát
triển kinh tế – xã hội của đất nước, là hoạt động rất cần thiết, đóng vai trò làm nền tảng
cho mọi hoạt động đời sống, sản xuất kinh doanh và thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước. Việc quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản luôn được các cấp chính quyền
quan tâm, kỷ luật đầu tư công luôn được siết chặt nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư. Việc
bố trí vốn đầu tư ngày càng tập trung, hiệu quả, góp phần khẳng định vai trò chủ đạo của
nguồn vốn ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai các dự án đầu tư
xây dựng cơ bản thì việc sử dụng vớn ngân sách còn tờn tại nhiều khó khăn, thách thức.
Quận Hoàng Mai là một quận nội thành của Hà Nội, có diện tích lớn thứ tư của thành
phớ và có sớ dân đơng nhất trong 30 q̣n, hụn, thị xã thuộc thành phớ Hà Nội, do đó
việc thực hiện quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản của quận là điều cần thiết để đáp ứng
nhu cầu phát triển của quận cũng như nâng cao chất lượng đời sống người dân nơi đây.
Trên thực tế, công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách
nhà nước của quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội thời gian qua đã đạt được nhiều thành
tựu. Quận đã triển khai 275 dự án đầu tư xây dựng cơ bản với tổng mức đầu tư 6.759,9

tỷ đờng; trong đó, vớn ngân sách q̣n là 188 dự án, đến nay, đã hoàn thành là 124/188
dự án. Song cũng không thể tránh khỏi những hạn chế nhất định. Điển hình như, việc

1


chấp hành các quy định về chấp hành dự toán và quyết toán chưa nghiêm, năng lực của
đội ngũ chuyên môn chưa cao dẫn đến tình trạng chi vượt dự toán vẫn xảy ra; còn tình
trạng lãng phí, thất thoát, kém hiệu quả trong quản lý kinh phí chi đầu tư xây dựng cơ
bản,... ảnh hưởng không tốt đến việc thực hiện những mục tiêu kinh tế - xã hội mà nhà
nước giao cho. Bên cạnh đó, còn tờn tại một số bất cập chưa thể khắc phục trong công
tác giải phóng mặt bằng, tỷ lệ giải ngân vớn đầu tư XDCB còn hạn chế so với yêu cầu.
Do đó, việc quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước
của quận Hoàng Mai, thành phớ Hà Nội nhằm quản lý chi NSNN nói chung cũng như
chi đầu tư XDCB nói riêng hiệu quả, tiết kiệm, đó là các yếu tớ có tính quyết định để
thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của quận Hoàng Mai giai đoạn
2021 - 2025 mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận Hoàng Mai lần thứ IV đề ra.
Từ những nhận thức và thực tế đặt ra, tôi chọn đề tài “Quản lý chi đầu tư xây
dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của quận Hoàng Mai - thành phố
Hà Nội.” làm khoá luận tốt nghiệp với mong muốn đóng góp thiết thực một phần vào
việc nâng cao cơng tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà
nước của quận Hoàng Mai – Thành phố Hà Nội.
2. Mục tiêu nghiên cứu.
- Khái quát lại những cơ sở lý luận cơ bản về ngân sách nhà nước và quản lý chi đầu
tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước cấp quận huyện.
- Phân tích thực trạng quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách
nhà nước của quận Hoàng Mai nhằm đánh giá kết quả đạt được và hạn chế cùng nguyên
nhân của hạn chế.
- Đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường công tác quản lý chi đầu tư
xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của quận Hoàng Mai giai đoạn 2022

– 2025.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là quản lý chi đầu tư

2


xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước tại UBND quận Hoàng Mai, thành
phố Hà Nội.
Phạm vi nghiên cứu:
Về nội dung: Theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, nội dung chi đầu tư
của ngân sách nhà nước gờm có chi đầu tư xây dựng cơ bản, chi đầu tư hỗ trợ cho các
doanh nghiệp, chi dự trữ nhà nước, chi đầu tư phát triển các chương trình mục tiêu quốc
gia, các khoản chi đầu tư khác. Giới hạn trong khoá luận này tôi chỉ nghiên cứu về chi
đầu tư xây dựng cơ bản.
Về không gian: Khoá luận được thực hiện tại UBND quận Hoàng Mai, thành phố
Hà Nội.
Về thời gian: Khoá luận nghiên cứu thực trạng trong giai đoạn từ năm 2018 2021.
4. Phương pháp nghiên cứu.
Khoá luận sử dụng phương pháp định tính, thông qua thu thập tài liệu, số liệu
và thông tin, phân tích, tổng hợp, so sánh, suy luận để hình thành cơ sở lý luận và nhận
thức rút ra kết luận.
Số liệu phục vụ nghiên cứu là số liệu thứ cấp được thu thập Chi cục thống kê,
Kho Bạc Nhà nước, phòng Tài chính - Kế hoạch của UBND quận Hoàng Mai.
5. Kết cấu của đề tài.
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu kham khảo, khoá luận gồm 3
chương:
Chương 1: Cơ sở lý thuyết về quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn
NSNN cấp quận huyện.
Chương 2: Thực trạng công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn

NSNN của quận Hoàng Mai – Thành phố Hà Nội.
Chương 3: Giải pháp tăng cường quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn
vốn NSNN của quận Hoàng Mai – Thành phố Hà Nội.

3


CHƯƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƯ XÂY
DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP
QUẬN HUYỆN.

1.1.

Tổng quan về chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà
nước cấp quận huyện.

1.1.1. Khái niệm chi ngân sách nhà nước và chi ngân sách cấp quận huyện.
Theo khái niệm của Luật NSNN 2015 thì “Chi ngân sách nhà nước là quá trình phân
phối và sử dụng quỹ ngân sách nhà nước theo những nguyên tắc nhất định nhằm phục
vụ cho việc thực hiện các chức năng của Nhà nước.”
Khoản 2 Điều 5 Luật NSNN 2015 của Việt Nam quy định rõ: “Chi ngân sách nhà
nước bao gồm các khoản chi đầu tư phát triển, chi dự trữ quốc gia, chi thường xuyên,
chi trả nợ lãi, chi viện trợ và các khoản chi khác theo quy định của pháp luật”.
Chi thường xun gờm có chi thanh toán cho các cá nhân như tiền lương, tiền công;
phụ cấp lương,...; chi về hàng hoá, dịch vụ như điện nước, vệ sinh môi trường, vật tư văn
phòng,...; chi trả lãi tiền vay và các khoản lệ phí liên quan đến các khoản vay cùng các
khoản chi khác như chi bổ sung quỹ dự trữ tài chính, chi xử lý tài sản được xác lập sở
hữu nhà nước,...
Chi đầu tư của ngân sách nhà nước gờm có chi đầu tư XDCD các cơng trình kết cấu

hạ tầng kinh tế xã hội khơng có khả năng thu hồi vốn như: giao thông, y tế, phúc lợi công
cộng,...; chi đầu tư hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp Nhà nước, chi dự trữ nhà nước, chi
đầu tư phát triển các chương trình mục tiêu quốc gia và các khoản chi đầu tư khác.
Chi ngân sách Nhà nước nói chung và chi ngân sách cấp quận huyện nói riêng là việc
Nhà nước phân phối và sử dụng quỹ NSNN nhằm đảm bảo điều kiện vật chất để duy trì
hoạt động và thực hiện chức năng của Nhà nước và đáp ứng nhu cầu đời sống kinh tế xã

4


hội theo các nguyên tắc nhất định.
Từ khái niệm có thể thấy, chi NS cấp quận huyện dưới lăng kính kinh tế là cung cấp
nguồn lực chủ yếu để tạo ra hàng hóa dịch vụ cơng nhằm giải quyết những vấn đề quan
trọng mà khu vực tư nhân không muốn làm hoặc khơng có khả năng làm được vì khơng
đạt mục tiêu hiệu quả họ mong ḿn, hoặc khơng có khả năng thu hồi chi phí.
Chi NS cấp quận huyện để thực hiện vai trò Chính quyền cấp quận huyện là người
đảm bảo hệ thống luật pháp, cung ứng hàng hóa dịch vụ cơng cộng và phân phới lại thu
nhập trong địa bàn quận huyện. Chi NS cấp quận huyện là công cụ để Chính quyền cấp
quận huyện điều hành nền kinh tế theo mục đích của mình, góp phần thúc đẩy phát triển
kinh tế, nhằm giải quyết những vấn đề xã hội phát sinh như giảm bớt sự chênh lệch giàu
nghèo, giải quyết công bằng xã hội và khắc phục khiếm khuyết của thị trường trên địa
bàn quận huyện. Chi NS cấp quận huyện chủ yếu không được hoàn trả trực tiếp. Việc
hoàn trả được thông qua hệ thống luật pháp về thuế và một phần được thu lại từ phí.
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm, vai trò và nội dung chi đầu tư xây dựng cơ bản từ
nguồn vốn ngân sách nhà nước.
1.1.2.1.

Khái niệm chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN.

Theo Luật đầu tư số 67/2014/QH13 ngày 26/11/2014 tại điều 3, khái niệm đầu tư

được hiểu như sau: “Đầu tư là việc nhà đầu tư bỏ vốn bằng các loại tài sản hữu hình
hoặc vô hình để hình thành tài sản tiến hành các hoạt động đầu tư.”
Đầu tư cũng có thể được hiểu là sự bỏ ra, sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại nhằm
đạt được những kết quả có lợi hơn cho người đầu tư trong tương lai. Hay nói cách
khác, đầu tư là sự hy sinh những lợi ích hiện tại để nhằm thu về lợi ích lớn hơn trong
tương lai.
Đầu tư XDCB trong nền kinh tế quốc dân là một bộ phận của đầu tư phát triển. Đây
chính là quá trình chi để tiến hành các hoạt động XDCB nhằm tái sản xuất giản đơn và
tái sản xuất mở rộng ra các tài sản cố định trong nền kinh tế. Do vậy, đầu tư XDCB là
tiền đề quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội của nền kinh tế.

5


Như vậy có thể hiểu, chi đầu tư XDCB là quá trình phân phối và sử dụng một phần
vốn tiền tệ từ quỹ NSNN để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế – xã hội, phát triển
sản xuất và dự trữ vật tư hàng hoá của Nhà nước, nhằm thực hiện các mục tiêu ổn định
kinh tế vĩ mô, thúc đẩy kinh tế tăng trưởng và phát triển xã hội.
1.1.2.2.

Đặc điểm chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN.

Thứ nhất, chi đầu tư XDCB là khoản chi lớn của NSNN nhưng khơng có tính ổn
định. Trong các thời kỳ khác nhau, quy mô, thứ tự và tỷ trọng ưu tiên của chi đầu tư
XDCB của NSNN cho từng nội dung, từng lĩnh vực kinh tế – xã hội thường có sự thay
đổi. Chẳng hạn, sau một thời kỳ tập trung đầu tư vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng giao
thông thì thời kỳ sau không cần ưu tiên đầu tư nhiều vào lĩnh vực đó nữa vì hạ tầng giao
thơng đã tương đới hoàn chỉnh.
Thứ hai, xét theo mục đích kinh tế – xã hội và thời hạn tác động thì chi đầu tư XDCB
mang tính chất chi cho tích luỹ. Chi đầu tư XDCB là những khoản chi nhằm tạo ra cơ sở

vật chất kỹ thuật, năng lực sản xuất phục vụ, tăng tích luỹ tài sản của nền kinh tế quốc
dân. Cơ sở vật chất kỹ thuật, năng lực sản xuất phục vụ được tạo ra thông qua các khoản
chi đầu tư XDCB từ vốn NSNN là nền tảng vật chất đảm bảo cho sự tăng trưởng kinh tế
và phát triển xã hội, làm tăng tổng sản phẩm quốc nội. Với ý nghĩa đó, chi đầu tư XDCB
là chi tích luỹ.
Thứ ba, phạm vi và mức độ chi đầu tư XDCB từ vốn NSNN luôn gắn với việc thực
hiện mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ. Kế
hoạch phát triển kinh tế – xã hội là cơ sở nền tảng trong việc xây dựng kế hoạch chi
ĐTXD. Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ có ý nghĩa
quyết định đến mức độ và thứ tự ưu tiên chi NSNN cho đầu tư XDCB.
Thứ tư, kết quả của đầu tư XDCB là những sản phẩm có giá trị lớn, thậm trí là những
dự án kéo dài cả chục năm. Đây là điểm khác biệt so với những hoạt động đầu tư khác.
Do tính chất kéo dài nên phải có dự trù những thay đổi trong quá trình thực hiện dự án.

6


Cũng vì giá trị của công trình lớn nên không thể chi mua toàn bộ công trình trong một
lúc mà phải mua từng phần.
1.1.2.3.

Vai trò của chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN.

Mặt trái của cơ chế thị trường là các cá nhân, tổ chức sẽ không đầu tư vào lĩnh vực
không lợi nhuận hoặc lợi nḥn khơng cao, trong khi đó đầu tư XDCB lại rất cần thiết
cho phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội, vì vậy chỉ có chi NSNN cho đầu tư
XDCB mới có thể thực hiện được vai trò quan trọng này. Chi đầu tư XDCB đóng vai trò
quan trọng đối với quá trình phát triển của nền kinh tế – xã hội của một đất nước nói
chung cũng như một địa phương nói riêng.
Về mặt kinh tế, chi đầu tư XDCB góp phần tạo các nhà xưởng mới, thiết bị công

nghệ, dây chuyền sản xuất mới hiện đại , mở rộng cải tạo những nhà máy cũ. Từ đó tăng
năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, lượng tiêu thụ sản phẩm và bình ổn
giá thành. Dó đó, nâng cao hiệu quả sản xuất ở cơ sở góp phần phát triển kinh tế địa
phương.
Đầu tư nói chung và đầu tư XDCB nói riêng tác động đến tổng cầu và tổng cung của
xã hội, Qua đó tác động đến sự ổn định, tăng trưởng và phát triển nền kinh tế. Đầu tư
thường chiếm tỷ trọng lớn trong tổng cầu toàn bộ nền kinh tế. Đầu tư làm cho tổng cầu
tăng theo. Chính vì vậy mà chính phủ đã sử dụng đầu tư như là một trong những biện
pháp kích cầu. Khi đầu tư có kết quả làm tăng năng lực sản xuất, dịch vụ, do đó làm tăng
tổng cầu xã hội. Tổng cầu tăng, tổng cung sẽ tăng kéo theo sản lượng cân bằng của nền
kinh tế tăng, thúc đẩy GDP tăng góp phần tăng trưởng kinh tế.
Về mặt chính trị – xã hội, chi đầu tư XDCB tạo điều kiện xây dựng hạ tầng cơ sở cho
các vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn như: đường giao thơng tới miền núi,
nơng thôn, điện, trường học, tạo điều kiện cho các vùng này phát triển kinh tế từ đố tăng
thu nhập, cải thiện đời sống người dân, giải quyết mất cân đối về phát triển giữa các vùng
kinh tế, những vùng kém phát triển thoát khỏi tình trạng đói nghèo, phát huy tối đa những
lợi thế so sánh về tài nguyên, địa thế, kinh tế,… Đồng thời chi đầu tư XDCB cũng tập

7


trung vào các công trình văn hoá để duy trì truyền thống, văn hoá ở địa phương. Đầu tư
vào truyền thông nhằm thông tin những chính sách, đường lối của Nhà nước, tạo điều
kiện ổn định chính trị quốc gia. Đầu tư vào lĩnh vực y tế góp phần chăm sóc sức khoẻ
người dân và các dịch vụ cơng khác cho cộng đồng.
Về mặt an ninh – quốc phòng, chi đầu tư XDCB còn tạo ra các công trình như: trạm,
trại quốc phòng, các công trình phục vụ trực tiếp cho an ninh quốc gia đặc biệt là đầu tư
mạnh cho các công trình mang tính bảo mật quốc gia, đòi hỏi nguồn vốn lớn cùng kỹ
thuật cao thì chỉ có ng̀n vớn NSNN mới đáp ứng được.
Khơng những vậy, chi đầu tư XDCB còn giúp tăng cường liềm lực khoa học công

nghệ. Công nghệ là trung tâm của công nghiệp hoá. Đầu tư là điều kiện tiên quyết của
sự phát triển và tăng cường khả năng công nghệ của nước ta hiện nay. Quá trình CNH,
HĐH đất nước sẽ gặp nhiều khó khăn nếu khơng đề ra chiến lược đầu tư phát triển cơng
nghệ nhanh và vững chắc. Tóm lại, chi đầu tư XDCB từ NSNN là công cụ kinh tế quan
trọng để Nhà nước trực hiếp tác động đến quá trình phát triển của kinh tế – xã hội, điều
tiết vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng và giữ vững vai trò chủ đạo của kinh tế Nhà nước. Chi
đầu tư XDCB được coi là “vốn mồi” để thu hút các nguồn lực trong và ngoài nước trên
tất cả các lĩnh vực kinh tế – xã hội, là hạt nhân thúc đẩy xã hội hoá đầu tư, thực hiện
CNH – HĐH đất nước.
1.1.2.4.

Nội dung chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN.

Chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN bao gồm:
- Chi cho các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, q́c phòng an ninh khơng
có khả năng thu hời vốn thuộc địa phương quản lý như: các dự án giao thông, thuỷ lợi,
giáo dục đào tạo và dạy nghề, y tế, trồng rừng đầu nguồn, rừng phòng hộ, khu bảo tồn
thiên nhiên, các trạm thú ý, nghiên cứu và cải tạo giống, công trình văn hoá xã hội, thể
dục thể thao, phúc lợi cộng đồng, quản lý Nhà nước, khoa học kỹ thuật,…
- Các dự án đầu tư của doanh nghiệp đầu tư vào các lĩnh vực cần thiết có sự tham gia
của nhà nước theo quy định của pháp luật được NSNN hỗ trợ.

8


- Các dự án quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội của địa phương như: quy hoạch
khu công nghiệp, quy hoạch chung xây dựng đô thị, quy hoạch nông thôn, quy hoạch chi
tiết các trung tâm đô thị,..
- Các dự án đầu tư XDCB khác theo quyết định của chính quyền Trung ương, chính
quyền địa phương.

1.2.

Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp quận huyện.

1.2.1. Khái niệm, mục tiêu, nguyên tắc quản lý của chi đầu tư xây dựng cơ bản từ
nguồn vốn NSNN cấp quận huyện.
1.2.1.1.

Khái niệm quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp
quận huyện.

Quản lý, theo nghĩa chung là sự tác động có mục đích của chủ thể vào các đới tượng
quản lý nhằm đạt được các mục tiêu quản lý đã đề ra.
Quản lý ngân sách nhà nước là quản lý sự vận động của các nguồn tài chính gắn liền
với quá trình tạo lập, sử dụng quỹ tiền tệ tập trung của nhà nước nhằm thực hiện các
chức năng của nhà nước.
Vốn của ngân sách nhà nước chỉ được cấp phát cho các dự án đầu tư thuộc đối tượng
sử dụng vốn ngân sách nhà nước theo quy định của luật ngân sách và quy chế quản lý
đầu tư và xây dựng.
Quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN cấp quận huyện là quá trình lập dự
toán, chấp hành dự toán, kiểm soát và quyết toán chi đầu tư XDCB theo đúng quy định
của pháp luật nhằm sử dụng ng̀n vớn NSNN đúng mục đích, có hiệu quả, góp phần
thực hiện các hoạt động đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, đầu tư phát triển
sản xuất và dự trữ hàng hóa có tính chiến lược nhằm đảm bảo thực hiện các mục tiêu ổn
định và tăng trưởng kinh tế tại địa phương.
Quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NS cấp quận huyện là hoạt động có tính liên
ngành, là yêu cầu khách quan nhằm hạn chế thất thoát, lãng phí, nâng cao hiệu quả sử
dụng vốn NSNN, đáp ứng các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn.

9



1.2.1.2.

Mục tiêu của quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN
cấp quận huyện.

Thứ nhất, mục tiêu của công tác quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN cấp
quận huyện là việc quản lý quá trình vận động của đồng vốn NSNN cho hoạt động đầu
tư xây dựng sao cho đạt hiệu quả cao nhất, chống thất thoát, lãng phí. Hoạt động quản lý
này nhằm đảm bảo các khoản chi là phù hợp, đúng quy định trong suốt quá trình được
thực hiện tuần tự qua các bước như từ kế hoạch hoá đầu tư; lập, thẩm định và phê duyệt
dự án; lập, thẩm định và phê duyệt thiết kế - kỹ thuật; lựa chọn nhà thầu và ký hợp đồng;
giám sát chất lượng và nghiệm thu công trình; thanh toán vốn đầu tư; quyết toán vốn đầu
tư và kiểm tra, kiểm soát vốn đầu tư XDCB. Thông qua hoạt động quản lý này, người ta
có thể kịp thời cảnh báo, ngăn chặn các quyết định đầu tư sai làm ảnh hưởng đến quy
hoạch, kế hoạch được các cấp thơng qua. Đờng thời nhờ đó tình trạng nợ đọng, vay vốn
tràn lan, đầu tư dàn trải kém hiệu quả có thể được giảm thiểu, ngăn chặn.
Thứ hai, quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cần thực hiện thành
công các mục tiêu của chiến lược phát triển KT – XH trong từng thời kỳ của quốc gia và
từng địa phương. Tại mỗi địa phương, thực hiện chi từ nguồn NSNN nhằm thực hiện
chiến lược phát triển KT – XH theo định hướng của nhà nước; chuyển dịch cơ cấu nền
kinh tế nhằm thực hiện cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng,
nâng cao đời sống cả về vật chất lẫn tinh thần cho nhân dân, góp phần đảm bảo nền kinh
tế – xã hội phát triển nhanh và bền vững, gắn liền an ninh quốc phòng.
Thứ ba, quản lý chi đầu tư XDCB cũng cần phải thực hiện đúng những quy định pháp
luật và yêu cầu kinh tế - kỹ thuật trong lĩnh vực đầu tư, đảm bảo cho quá trình thực hiện
đầu tư, xây dựng dự án theo đúng kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đảm
đảo đúng tiến độ, sự bền vững, chất lượng tốt với chi phí hợp lý.
1.2.1.3.


Nguyên tắc quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp
quận huyện.

10


Quản lý chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN cấp quận huyện phải đảm bảo các
nguyên tắc sau:
-

Đúng đối tượng

Cấp phát vốn đầu tư XDCB của NSNN được thực hiện theo phương thức cấp phát
không hoàn trả nhằm đảm bảo vốn để đầu tư các dự án cần thiết phải đầu tư thuộc kết
cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, q́c phòng an ninh... từ đó tạo ra cơ sở vật chất kỹ thuật
cần thiết cho sự phát triển toàn diện và cân đối của nền kinh tế quốc dân. Nguồn vốn cấp
phát đầu tư XDCB của NSNN bao gồm: vốn trong nước của các cấp NSNN , vốn vay
nước ngoài của chính phủ và vốn viện trợ của nước ngoài cho Chính phủ , các cấp chính
quyền và các cơ quan Nhà nước. Nguồn vốn cấp phát đầu tư XDCB của NSNN chỉ được
sử dụng để để cấp phát thanh toán cho các dự án thuộc đối tượng sử dụng vốn NSNN
theo quy định của Luật NSNN và Quy chế quản lý đầu tư và xây dựng. Với sự hạn hẹp
của nguồn vốn NSNN và để đảm bảo hiệu quả đầu tư, đòi hỏi việc cấp phát vốn phải
đúng đối tượng, sử dụng vốn NSNN theo quy định của Luật NSNN, Luật Xây dựng,
Luật Đầu tư,...
-

Thực hiện đúng, đầy đủ thủ tục, trình tự đầu tư và xây dựng.

Trình tự đầu tư và xây dựng là trật tự các giai đoạn, bước công việc trong từng giai

đoạn của quá trình đầu tư và xây dựng công trình. Các dự án đầu tư không phân biệt quy
mô và mức độ vốn đầu tư đều phải thực hiện nghiêm chỉnh trình tự đầu tư và xây dựng
gồm ba giai đoạn: chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư, kết thúc xây dựng đưa dự án vào
khai thác sử dụng. Các công việc trong giai đoạn thực hiện đầu tư và kết thúc xây dựng
đưa công trình vào khai thác sử dụng có thể thực hiện t̀n tự hoặc gới đầu, xen kẽ, tùy
theo điều kiện cụ thể của từng dự án đầu tư.
-

Đúng mục đích, đúng kế hoạch, theo mức độ khối lượng thực tế hoàn thành kế
hoạch và chỉ trong phạm vi giả dự toán được duyệt.

Nguồn vốn NSNN đầu tư cho các công trình, dự án được xác định trong kế hoạch
NSNN hàng năm, dựa trên kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của toàn bộ nền kinh tế

11


quốc dân, kế hoạch XDCB của từng Bộ, ngành, địa phương, từng đơn vị cơ sở và khả
năng nguồn vốn của NSNN. Vì vậy, cấp phát vốn đầu tư XDCB của NSNN phải đúng
mục đích, đúng kế hoạch nhằm tuân thủ đúng nguyên tắc quản lý NSNN và đảm bảo
tính kế hoạch, cân đối của toàn bộ nền kinh tế quốc dân, của từng ngành, từng lĩnh vực
và từng địa phương.
-

Sản phẩm XDCB có vớn đầu tư lớn, thời gian xây dựng dài, kết cấu kỹ thuật phức
tạp.

Quản lý và cấp vốn theo mức độ khối lượng thực tế hoàn thành kế hoạch nhằm đảm
bảo vốn cho quá trình đầu tư XDCB được tiến hành liên tục đúng kế hoạch tiến độ, kiểm
tra chặt chẽ được chất lượng từng khối lượng XDCB và chất lượng công trình hoàn

thành, đảm bảo vốn đầu tư được sử dụng đúng mục đích và có vật tư đảm bảo, tránh ứ
đọng, gây thất thoát và lãng phí vớn đầu tư.
-

Sản phẩm XDCB có tính đơn chiếc, mỗi cơng trình có mợt thiết kế và dự toán
riêng.

Dự toán công trình xây dựng phản ánh những chi phí cần thiết và là giới hạn mức tối
đa cho phép đầu tư xây dựng công trình được xác định trên các cơ sở tiêu chuẩn định
mức kinh tế kỹ thuật, đơn giá xây dựng cơ bản và chính sách, chế độ của Nhà nước. Vì
vậy, quản lý và cấp phát vốn đầu tư XDCB phải dựa vào dự toán đã được duyệt và chỉ
trong phạm vi dự toán đã được duyệt.
-

Khối lượng XDCB hoàn thành được cấp vốn thanh toán phải là khối lượng đã
thực hiện, đúng thiết kế, thực hiện đúng trình tự đầu tư và xây dựng, có trong dự
toán, có trong kế hoạch XDCB hàng năm và đã được nghiệm thu bàn giao theo
đúng chế độ quy định của Nhà nước.

Mức vốn cấp phát thanh toán theo từng công trình, hạng mục công trình, từng khối
lượng XDCB hoàn thành nghiệm thu phải được xác định căn cứ vào dự toán đã được cấp
có thẩm quyền phê duyệt và chỉ được cấp phát thanh toán trong phạm vi giá dự toán đã

12


duyệt. Các trường hợp vượt dự toán đòi hỏi chủ đầu tư phải lập dự toán bổ sung, giải
trình và chỉ được cấp vớn thanh toán khi có quyết định của cấp có thẩm quyền.
-


Giám đớc bằng tiền.

Kiểm tra bằng đồng tiền đối với việc sử dụng nguồn vốn đúng mục đích, đúng kế
hoạch, có hiệu quả là chức năng của tài chính. Thực hiện công tác giám đốc trong quá
trình cấp phát vớn đầu tư có tác dụng đảm bảo sử dụng tiền vốn tiết kiệm, đúng mục
đích, đúng kế hoạch và thúc đẩy các đơn vị thực hiện tốt trình tự đầu tư và xây dựng, kế
hoạch tiến độ thi công, đảm bảo chất lượng công trình và hoàn thành công trình đúng
thời hạn để đưa vào sản xuất sử dụng. Giám đốc bằng đồng tiền được thực hiện đối với
mọi dự án đầu tư, trong tất cả các giai đoạn của quá trình đầu tư và xây dựng, bao gồm
giám đốc trước, trong và sau khi cấp phát vốn . Các nguyên tắc quản lý và cấp phát vốn
đầu tư XDCB của NSNN là một thể thống nhất, chi phối toàn bộ công tác quản lý và cấp
phát vớn đầu tư XDCB. Chúng có mới quan hệ chặt chẽ với nhau và là điều kiện tiền đề
để thực hiện lẫn nhau.
1.2.2. Nội dung quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN cấp quận
huyện.
Chi đầu tư XDCB là một khoản chi lớn và chiếm tỷ trọng chủ yếu trong tổng nguồn
vốn chi đầu tư phát triển của NSNN. Sự vận động của tiền vốn dùng để trang trải chi phí
đầu tư xây dựng cơ bản chịu sự chi phối trực tiếp bởi các đặc điểm của đầu tư xây dựng
cơ bản – là một hoạt động có tính chất đa dạng và phức tạp. Những đặc điểm này đòi hỏi
cần phải có cách thức tổ chức quản lý và cấp phát vốn phù hợp nhằm đảm bảo hiệu quả
vốn đầu tư. Chính vì vậy, quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản cần phải có những nguyên
tắc, biện pháp và trình tự quản lý, cấp phát vốn riêng dựa trên cơ sở nguyên tắc quản lý
chi NSNN nói chung và được vận dụng phù hợp với đặc điểm của chi đầu tư xây dựng
cơ bản.
a) Xây dựng kế hoạch và lập dự toán chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN.
Đây là nội dung chính để cơ quan tài chính các cấp có căn cứ để lập phương án phân

13



bổ ngân sách, kiểm tra quá trình chấp hành ngân sách và thẩm tra xét duyệt quyết toán
của các đơn vị sử dụng ngân sách đồng thời cũng là cơ sở pháp lý để các đơn vị sử dụng
ngân sách triển khai thực hiện dự toán ngân sách được giao theo đúng chế độ, tiêu chuẩn,
định mức quy định.
• Căn cứ để lập dự toán chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN.
Việc lập dự toán chi đầu tư XDCB phải căn cứ vào định hướng phát triển kinh tế - xã
hội, quy hoạch, chương trình đầu tư, dự án đầu tư có quyết định đầu tư của cấp có thẩm
quyền, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, … ở địa phương trong năm kế hoạch
đồng thời dựa trên các Thông tư, Nghị định, Quyết định và văn bản hướng dẫn của Chính
phủ và các Bộ.
Quy trình và thời gian lập, trình, dụt, giao kế hoạch vớn đầu tư xây dựng cơ bản
hàng năm các dự án đầu tư thuộc nguồn vốn NSNN thực hiện theo quy định của Luật
NSNN, gồm các bước sau: Hướng dẫn lập và thông báo sớ kiểm tra; Lập tổng hợp và
trình phê dụt kế hoạch; Phân bổ, thẩm tra và thông báo kế hoạch.
• Trình tự lập dự toán chi đầu tư XDCB phải tuân theo các bước.
Công tác chuẩn bị lập dự toán chi đầu tư XDCB hàng năm được tiến hành vào cuối
quý II đầu quý III của năm báo cáo. Hàng năm, căn cứ vào chỉ thị của Thủ tướng Chính
phủ, Thông tư hướng dẫn, thông báo số kiểm tra về dự toán ngân sách của Bộ Tài chính,
Bộ Kế hoạch và đầu tư, UBND quận sẽ thực hiện thông báo số kiểm tra về dự toán ngân
sách và tổ chức hướng dẫn các đơn vị chủ đầu tư trực thuộc lập kế hoạch vốn đầu tư
XDCB.
Chủ đầu tư các dự án sử dụng vốn đầu tư XDCB căn cứ vào tiến độ và mục tiêu thực
hiện dự án lập kế hoạch vốn đầu tư XDCB của dự án gửi cơ quan quản lý cấp trên. Cơ
quan quản lý cấp trên của chủ đầu tư cơ trách nhiệm tổng hợp kế hoạch vốn đầu tư XDCB
của các chủ đầu tư vào dự toán NSNN theo quy định của Luật NSNN.
Phòng Tài chính - Kế hoạch quận huyện sau khi thảo luận với các cơ quan, đơn vị
cùng cấp, UBND các xã, phường; thực hiện tổng hợp và lập dự toán chi đầu tư XDCB

14



cấp quận trình Chủ tịch Quận và Chủ tịch HĐND Quận xem xét cho ý kiến, đồng thời
gửi Sở Tài chính và UBND cấp tỉnh, thành phố xem xét phê duyệt.
Trên cơ sở kế hoạch phát triển KT – XH, các cân đối chủ yếu của nền kinh tế, các cơ
quan có thẩm quyền trên sẽ giao chỉ tiêu kế hoạch vốn đầu tư cho UBND quận huyện.
Phòng Tài chính – Kế hoạch quận cùng với các cơ quan chức năng của quận tham mưu
cho UBND phân bổ vốn đầu tư cho từng dự án quận quản lý. Việc phân bổ vốn đầu tư
cho các dự án thuộc nguồn vốn NSNN phải tuân thủ các nguyên tắc: đảm bảo các điều
kiện của dự án được ghi kế hoạch đầu tư hàng năm; Khớp đúng với chỉ tiêu được giao
về tổng mức đầu tư, cơ cấu vốn, cơ cấu ngành kinh tế; Tuân thủ các quy định về đối
tượng đầu tư và việc sử dụng từng nguồn vốn đầu tư; Bố trí đủ vốn để thanh toán cho
các dự án đã đưa vào sử dụng và đã được phê duyệt quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn
thành.
Sau khi phân bổ vốn đầu tư cho từng dự án, UBND cấp quận huyện gửi kế hoạch vốn
đầu tư cho Sở Tài chính. Sở Tài chính có trách nhiệm thẩm tra phương án phân bổ vốn
đầu tư của UBND. Trong trường hợp kế hoạch phân bổ vốn đầu tư cho các dự án chưa
đảm bảo đúng quy định thì Sở Tài chính, phòng TC – KH quận sẽ có văn bản báo cáo
UBND cấp tỉnh xem xét điều chỉnh. Trên cơ sở kế hoạch vốn đầu tư XDCB đã được
phân bổ, UBND cấp quận huyện sẽ thực hiện giao chỉ tiêu kế hoạch chính thức cho các
chủ đầu tư để thực hiện, đồng thời gửi KBNN nơi chủ đầu tư mở tài khoản của dự án để
theo dõi làm căn cứ kiểm soát, thanh toán vốn đầu tư.
b) Tổ chức chấp hành dự toán chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN.
Chấp hành dự toán chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN là quá trình sử dụng tổng
hợp các biện pháp kinh tế – tài chính và hành chính nhằm biến các chỉ tiêu kế hoạch đầu
tư XDCB đã được duyệt trong dự toán ngân sách trở thành hiện thực.
• Căn cứ chấp hành dự toán chi đầu tư XDCB.
Để việc chấp hành chi đầu tư XDCB được hiệu quả, vai trò của khâu lập dự toán là
không thể phủ nhận. Một ngân sách dự toán tớt có thể được thực hiện không tồi nhưng

15



một ngân sách lập tồi, không thể thực hiện tốt. Tuy nhiên điều đó khơng có nghĩa thực
hiện ngân sách chỉ đơn thuần là đảm bảo tuân thủ ngân sách dự kiến ban đầu, mà phải
thích ứng với các thay đổi khách quan trong quá trình thực hiện, đồng thời tính đến hiệu
quả hoạt động.
Mục tiêu của chấp hành chi ngân sách Nhà nước nói chung và chấp hành chi đầu tư
XDCB từ NSNN nói riêng là việc đảm bảo các chỉ tiêu chi ghi trong kế hoạch ngân sách
năm từ khả năng, dự kiến thành hiện thực. Qua đó góp phần thực hiện các chỉ tiêu của
kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước. Hơn nữa, chấp hành chi đầu tư XDCB
từ vớn NSNN có tốt thì khâu tiếp theo là quyết toán mới thực hiện tớt được.
• Trình tự chấp hành chi đầu tư XDCB từ nguồn vốn NSNN cấp quận huyện.
Dự toán chi đầu tư XDCB được phân bổ chi tiết theo danh mục dự án trên địa bàn
quận huyện và phân theo tiến độ thực hiện từng quý. Trên cơ sở dự toán chi đầu tư
XDCB năm được giao, các đơn vị sử dụng ngân sách lập nhu cầu chi ngân sách theo
quý chi tiết theo các nhóm mục chi như trên gửi Kho bạc Nhà nước và cơ quan Tài
chính cuối quý trước để phối hợp thực hiện chi trả cho các đơn vị. Căn cứ vào dự toán
chi đầu tư XDCB năm được giao, phịng Tài chính – Kế hoạch xem xét kế hoạch chi
của đơn vị và căn cứ vào khả năng ngân sách để bố trí mức chi đầu tư XDCB hàng tháng,
quý, thông báo cho các đơn vị thực hiện và thực hiện chi trả dựa trên nguyên tắc và điều
kiện cấp phát thanh toán vốn đầu tư XDCB.
Định kỳ các địa phương rà soát tiến độ thực hiện và mục tiêu đầu tư của các dự án
trong năm để điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư theo thẩm quyền, chủn vớn từ các dự án
khơng có khả năng thực hiện được sang các dự án thực hiện vượt tiến độ, còn nợ khối
lượng, các dự án có khả năng hoàn thành vượt kế hoạch trong năm. Trước khi gửi kế
hoạch điều chỉnh vốn đầu tư từng dự án cho cơ quan tài chính, các địa phương làm việc
với KBNN để xác định số vốn thuộc kế hoạch năm đã thanh toán cho dự án, số vốn còn
thừa do không thực hiện được, đảm bảo kế hoạch vốn đầu tư của dự án sau khi điều
chỉnh không thấp hơn số vốn KBNN đã thanh toán. Thời hạn điều chỉnh kế hoạch vốn


16