Tải bản đầy đủ (.pdf) (20 trang)

Giáo trình Thực hành biểu diễn tác phẩm múa ít người (Ngành Nghệ thuật múa dân gian dân tộc)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (441.42 KB, 20 trang )

UBND TỈNH LÀO CAI
TRƯỜNG CAO ĐẲNG LÀO CAI

GIÁO TRÌNH NỘI BỘ
MƠN HỌC: THỰC HÀNH BIỂU DIỄN TÁC PHẨM MÚA ÍT NGƯỜI
NGÀNH: NGHỆ THUẬT BIỂU DIỄN MÚA DÂN GIAN DÂN TỘC

Lào Cai, năm 2019

1


TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc sách giáo trình nên các nguồn thơng tin có thể được phép
dùng ngun bản hoặc trích dùng cho các đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.

2


LỜI GIỚI THIỆU
Thực hành biểu diễn tác phẩm múa ít người là một trong những mơn học nằm
trong chương trình giảng dạy của ngành đào tạo Nghệ thuật biểu diễn múa dân gian
dân tộc, là một bộ môn cung cấp những kiến thức và kỹ năng biểu diễn múa ít người
(solo, duo, trio) cơ bản về ngôn ngữ, phong cách múa của một số dân tộc Việt Nam:
Kinh, Tày, Thái, Dao, Mông … thông qua các tác phẩm biên đạo, sáng tác mới của
biên đạo múa.
Thực hành biểu diễn tác phẩm múa ít người được đưa vào chương trình giảng
dạy nhằm mục đích giúp cho học sinh làm quen với kỹ năng, kỹ thuật biểu diễn múa ít
người, thể hiện năng lực biểu diễn cá nhân, học sinh vận dụng những kỹ thuật, kỹ


năng, năng lực múa cơ bản đã học được ở các môn múa dân gian dân tộc, múa cổ điển
Châu Âu vào việc thể hiện tác phẩm múa với cảm nhận cảm xúc âm nhạc để biểu đạt
nội dung, ý nghĩa của tác phẩm múa tập thể mà biên đạo muốn truyền tải đến khán giả.
Đặc biệt diễn tả nội tâm nhân vật thông qua ngôn ngữ hình thể kết hợp với biểu hiện
sắc thái nét mặt. Thể hiện một số tác phẩm múa ít người được đưa vào hàng tác phẩm
tiêu biểu của múa Việt Nam và một số tác phẩm múa tập thể sáng tác mới của các biên
đạo trong thời kỳ mới.
Thực hành biểu diễn tác phẩm múa ít người là mơn học cần học sinh phát huy
vai trị cá nhân, trong q trình học tập cần đạt được những kỹ năng múa kỹ xảo múa
chuẩn xác, học sinh thực hiện được những ký thuật khó trong kỹ thuật quay, nhảy,
nhanh trong tiết tấu, chắc trong khống chế, dẻo trong tạo hình. Đặc biệt rèn cho học
sinh có cảm nhận âm nhạc sâu sắc trong từng hơi thở tạo ra những chuyển động cơ thể,
những động tác có hồn và ăn khớp với nhạc và thực hiện tác phẩm múa bằng xúc cảm
nội tâm nhân vật.
Lào Cai, năm 2019
Người biên soạn
Hà Văn Trung

3


MỤC LỤC

BÀI 1. Tác phẩm múa “Bến lụy” __________________________________________5
I. Lý thuyết _________________________________________________________5
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm __________________________________________5
1.1 Tác giả biên đạo múa NSND Anh Phương___________________________5
1.2. Tác giả âm nhạc múa Nhạc sỹ Phó Đức Phương _____________________7
1.3. Nội dung tác phẩm ____________________________________________8
1.3.1. Chất liệu múa của tác phẩm __________________________________8

1.3.2. Nội dung tác phẩm _________________________________________8
1.3.3. Đoạn múa và tuyến múa. ____________________________________9
2. Các bước thực hiện _______________________________________________9
II. Thực hành ________________________________________________________9
BÀI 2. Tác phẩm múa “Duyên quê” ______________________________________11
I. Lý thuyết ________________________________________________________11
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm _________________________________________11
1.1 Tác giả biên đạo múa NSND Chu Thúy Quỳnh ______________________11
1.2. Tác giả âm nhạc múa NSND Quang Vinh__________________________12
1.3. Nội dung tác phẩm ___________________________________________13
1.3.1. Chất liệu múa của tác phẩm _________________________________13
1.3.2. Nội dung tác phẩm ________________________________________13
1.3.3. Đoạn múa và tuyến, đội hình múa ____________________________13
2. Các bước thực hiện ______________________________________________14
II. Thực hành _______________________________________________________14
BÀI 3. Tác phẩm múa “Hoa núi” _________________________________________16
I. Lý thuyết ________________________________________________________16
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm _________________________________________16
1.1 Tác giả biên đạo múa Hà Trung _________________________________16
1.2. Tác giả âm nhạc múa nhạc sĩ NSUT Hồ Hoài Anh___________________17
1.3. Nội dung tác phẩm ___________________________________________18
1.3.1. Chất liệu múa của tác phẩm _________________________________18
1.3.2. Nội dung tác phẩm ________________________________________18
1.3.3. Đoạn múa và tuyến, đội hình múa ____________________________18
2. Các bước thực hiện ______________________________________________19
II. Thực hành _______________________________________________________19

4



BÀI 1. Tác phẩm múa “Bến lụy”
Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:
- Trình bày được nội dung, ý nghĩa tác phẩm múa “Bến lụy”.
- Thực hiện biểu diễn được tác phẩm múa “Bến lụy”.
Nội dung chính:
I. Lý thuyết
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm
1.1 Tác giả biên đạo múa NSND Anh Phương

Tác phẩm múa sức sống là một sáng tác biên đạo của Nghệ sĩ nhân dân Phạm
Anh Phương. Nắm giữ cương vị Giám đốc Nhà hát nhạc vũ kịch Việt Nam từ năm
1999, NSND Phạm Anh Phương đã đưa nghệ thuật hàn lâm đến gần hơn với cơng
chúng. Nói về sự lựa chọn của mình với múa, ơng rất tâm đắc câu: “Nhất nghệ tinh,
nhất thân vinh”. Sinh ra trong một gia đình khơng có ai theo nghệ thuật, Phạm Anh
Phương sớm bộc lộ tài năng múa bẩm sinh khi còn là cậu bé 11 tuổi sinh hoạt trong
CLB Thiếu nhi của phường. Năm 1969, tài năng nhí ấy đã được tuyển vào trường múa
Việt Nam.
Tốt nghiệp trường Múa với tấm bằng loại ưu, Phạm Anh Phương được giữ lại
trường giảng dạy. Từ 1980 đến 1986, anh được Nhà nước cử đi học ở Liên Xô. Về
nước, anh tham gia sáng tác, biên đạo múa, đồng thời làm Giảng viên trường múa Việt
Nam. Từ năm 1997 đến nay, anh được bổ nhiệm giữ cương vị Giám đốc Nhà hát Vũ
kịch Việt Nam.
5


Trong lĩnh vực sáng tác, NSND để lại cho nghệ thuật múa Việt Nam nhiều tác
phẩm ấn tượng về giá trị nghệ thuật cũng như giá trị thẩm mỹ cao. Và những cái tên
như “Hơi thở tình yêu” “Một lần và mãi mãi”, ‘Khai sơn phá thạch” (Kỷ niệm 300
năm Sài gòn), “Bến lụy” “Nghệ sĩ Lê Vi biểu diễn), Hồ tương tư (âm nhạc Nguyễn

Thiện Đạo)… là những tác phẩm gắn liền với nghệ thuật múa Việt Nam từ những ngày
đầu phát triển.
Bên cạnh đó, Nghệ sĩ cũng tham gia xây dựng kịch múa cùng NSND Lê Công
Nhạc, sáng tác tác phẩm múa Y Đăng, xây dựng vở balê “Nguồn sáng” cùng với Nghệ
sĩ Lê Phong…
NSND Phạm Anh Phương cũng là người đầu tiên được Bộ Văn hóa Thơng tin
(cũ) cử đi học về múa đương đại ở Australia. Sau một năm du học và biểu diễn ở
Australia, nghệ sĩ Phạm Anh Phương đã dựng vở múa đương đại Cuộc sống, con
người và vũ trụ biểu diễn tại Hà Nội và TP.HCM, mang đến cho đời sống múa hơi thở
mới…
Năm 1994, Phạm Anh Phương dựng Lời ru của rừng – tác phẩm múa đầu tiên
thể nghiệm khuynh hướng mới: dân gian kết hợp với múa đương đại. Sau này, Lời ru
của rừng cùng với chùm tác phẩm của ông đã được tặng giải thưởng Nhà nước.
Trong suốt quãng đường hoạt động, gắn bó và cống hiến cho nghệ thuật Múa
Việt Nam, NSND Phạm Anh Phương được tặng thưởng nhiều Huy chương vàng, Huy
chương bạc và giải thưởng chuyên ngành của Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam; bằng khen
của Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thơng tin vì có thành tích xuất sắc trong nghệ thuật từ
1996-1999; Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam tặng huy chương vì sự nghiệp Nghệ thuật múa
Việt Nam 2000. Danh hiệu NSND anh vinh dự được phong tặng năm 2007.
Cách đây khoảng10 năm, nghệ thuật hàn lâm hầu như vắng bóng. Nghệ sĩ ln
mang trong mình một ao ước: được đứng trên sân khẫu biểu diễn, được nhìn thấy khán
giả. Với tư cách đồn trưởng, NSND Phạm Anh Phương đã có khơng ít băn khoăn,
trăn trở. Làm sao để đáp ứng được mong ước biểu diễn của nghệ sỹ? Chỉ có một cách.
Đó là xây dựng thật nhiều các chương trình nghệ thuật chất lượng cao. Song
song với đó, là việc thu hẹp khoảng cách của công chúng với nghệ thuật hàn lâm. Thời
gian đầu, khó khăn chồng chất khó khăn. Mặc dù có những vở diễn khá ấn tượng,
được đầu tư công phu nhưng vẫn vắng bóng khán giả. NSND Phạm Anh Phương cho
rằng, đó hiện đang là một thực tế đau xót của nước ta.
Không phải vở diễn không hay, không phải diễn viên diễn khơng tốt…mà có lẽ
vì chưa có nhiều khán giả thực sự u thích bộ mơn nghệ thuật này. Để khản giả đến

gần hơn với nghệ thuật hàn lâm khơng phải là việc một sớm, một chiều. Điều đó cần
có sự định hướng, cần có chiến lược dài lâu. Cụ thể hơn, bộ môn nghệ thuật này phải
đưa vào giảng dạy trong nhà trường, in sách, quảng bá trên tivi. Có như thế, cơng
chúng mới có những hiểu biết để thưởng thức rồi yêu mến được.

6


Có những vở diễn NSND Phạm Anh Phương cùng tồn thể anh em trong Nhà
hát gửi vé nhằm mục đích giới thiệu, quảng bá nhưng số người đi rất ít. Khơng thể kéo
dài mãi thực trạng này, tồn Nhà hát Vũ kịch nung nấu quyết tâm phải bán được vé.
Kiên trì với định hướng ban đầu, sau gần 10 năm miệt mài, NSND Phạm Anh
Phương cho biết, anh rất tự hào vì trong mấy năm trở lại đây Nhà hát đã bán được vé
và lượng khán giả thì ngày càng đến đông hơn.
Trước đây, nhiều anh chị em nghệ sỹ phải bươn chải kiếm sống, nay Nhà hát đã
nhận thêm nhiều “sô”, nên đời sống của anh chị em nghệ sỹ cũng được cải thiện hơn.
Tuy vậy, vẫn có một số nghệ sỹ muốn dứt áo ra đi khỏi Nhà hát. Về điều này, NSND
Phạm Anh Phương chia sẻ rằng: “Người nghệ sỹ muốn ra đi là vì nhiều lẽ. Tôi luôn
tôn trọng quyết định của họ bởi nếu một người đã viết đơn xin nghỉ việc tức là họ đã
suy nghĩ, cân nhắc rất nhiều”.
Đến bây giờ, có lẽ cái được nhất của Nhà hát chính là việc tạo thói quen thưởng
thức múa, nghe nhạc giao hưởng cho cơng chúng Hà Nội. Có rất nhiều hoạt động được
NSND Phạm Anh Phương cùng các anh em nghệ sĩ triển khai như tặng vé xem nhạc
miễn phí cho thành viên CLB, phát vé cho sinh viên, khuyến khích lớp khán giả trẻ
tiếp cận với nghệ thuật.
Được đánh giá là một trong những nhân tố đầu tiên của múa đương đại Việt
Nam, những tác phẩm NSND Phạm Anh Phương biên đạo luôn mang những nét mới,
có tính đột phá. Theo ơng, đã đến lúc phải thay đổi để nghệ thuật được thăng hoa hơn
nữa. Cơ duyên của sự thay đổi này khởi nguồn từ năm 1998, khi đoàn nghệ thuật múa
đương đại Phương Bắc của Australia sang Việt Nam biểu diễn.

Nhận thấy, NSND Phạm Anh Phương là người có tố chất, lại được đào tạo bale
cơ bản nên đã mời ông sang đó hợp tác 1 năm. “Từ đó, tơi bắt đầu với những thay đổi
và tôi mừng là cho đến tận bây giờ, tôi vẫn tiếp tục với hướng đi của mình, tiếp tục có
những cống hiến, những thành cơng nhất định”, NSND Phạm Anh Phương chia sẻ.
Nghe cách NSND Phạm Anh Phương say sưa kể về múa và những câu chuyện xoanh
quanh múa, khơng khó để nhận ra múa ln chảy trong huyết mạch ông. Kiên định với
múa mấy chục năm trời, đến ngày hôm nay, NSND Phạm Anh Phương khơng bao giờ
hối hận về con đường mình đã chọn cho dù con đường đó có rất nhiều chơng gai.
Có gian nan thử thách thì vinh quang mình đạt được càng có ý nghĩa. Người
nghệ sĩ ấy rất tâm đắc câu: “Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh” và coi đó là kim chỉ nam
cho cuộc đời hoạt động nghệ thuật của mình.
Nhiệt huyết cùng vốn ngoại ngữ thành thạo Nga, Anh, NSND Phạm Anh
Phương tự tạo cho bản thân và Nhà hát những cơ hội hợp tác với nhiều nhà biên đạo
múa tài năng, để rồi cho ra những tác phẩm có chất lượng nghệ thuật cao. Có thể kể ở
đây những tác phẩm từng được khán giả đón nhận nồng nhiệt như Spartacus, chương
trình múa kỷ niệm 50 năm trường Múa Viêt Nam, và mới đây nhất là Nàng Giselle…
1.2. Tác giả âm nhạc múa Nhạc sỹ Phó Đức Phương

7


Âm nhạc tác phẩm múa “Bến lụy” là sáng tác của Nhạc sỹ Phó Đức Phương.
Phó Đức Phương (23 tháng 7 năm 1944 - 19 tháng 9 năm 2020) là một nhạc sĩ sáng
tác ca khúc quần chúng dòng nhạc trữ tình Việt Nam, từng nhận được 1 đề cử tại giải
Cống hiến. Quê ông ở Đa Ngưu -Tân Tiến (Văn Giang - Hưng Yên). Ông từng là
Giám đốc Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) và là phó chủ
tịch Hội âm nhạc Hà Nội. Ông qua đời ngày 19 tháng 9 năm 2020 vì ung thư tụy. Phó
Đức Phương sinh năm 1944, tuổi Giáp Thân, q qn ở Văn Giang, Hưng n. Ơng
có người chú ruột là nhà cách mạng Phó Đức Chính - đảng viên Việt Nam Quốc dân
Đảng - nổi tiếng.

Năm 1962, ông học khoa Toán trường Đại học Sư phạm. Năm 1965, ông làm
nông trường viên chăn nuôi thuộc nông trường Cửu Long (Hịa Bình) rồi năm1966, trở
về thi vào trường Âm nhạc Việt Nam. Năm 2002, Phó Đức Phương làm giám đốc
Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam do chính ơng cùng 200 nhạc sĩ
khác kiến nghị lên Quốc hội, Trung ương Đảng, Chính phủ.
Nhạc sĩ Phó Đức Phương qua đời trưa ngày 19 tháng 9 năm 2020 sau thời gian chống
chọi với bệnh ung thư tụy, hưởng thọ 76 tuổi.
Ông đã được trao tặng giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật đợt 1-2001.
Cùng nhiều huân huy chương khác
1.3. Nội dung tác phẩm
1.3.1. Chất liệu múa của tác phẩm
Tác phẩm múa “Bến lụy” là tác phẩm múa đơn nữ được tác giả biên đạo múa
sử dụng chất liệu múa dân gian dân tộc Kinh kết hợp với kỹ thuật múa cổ điển Châu
Ây và múa đương đại.
1.3.2. Nội dung tác phẩm
Thể hiện thân phận của người phụ nữ Việt Nam thời phong kiến nhỏ bé, hồng
nhan bạc mệnh, số phận trôi nổi giữa đường đời. Đi tìm hạnh phúc giữa bển đời mênh
8


mơng nhưng vơ vọng trong vịng xoay của cuộc đời. Nội tâm nhân vật trải qua nhiều
cung bậc cảm xúc của nỗi buồn, từ hi vọng cho đến tuyệt vọng trông chốn nhân gian.
1.3.3. Đoạn múa và tuyến múa.
Tác phẩm múa “Bến lụy” gồm có 4 đoạn tương ứng với 4 đoạn âm nhạc: Chậm
– nhanh – chậm – nhanh.
Sử dụng đạo cụ là dải lụa dịng sơng, các kỹ thuật guộn ngón hờ kết hợp với các
kỹ thuật quay lớn, nhảy lớn và những kỹ thuật múa đương đại. Di chuyển tuyến linh
hoạt.

2. Các bước thực hiện

- Bước 1. Chuẩn bị
+ Trang phục
+ Giầy
+ Tự khởi động
- Bước 2. Thực hiện các động tác, tổ hợp múa
- Bước 3. Thực hiện các động tác, tổ hợp múa trên các tuyến với âm nhạc
- Bước 4. Luyện thuần thục các động tác, tổ hợp múa trên các tuyến với âm nhạc có
sắc thái biểu cảm trên khn mặt.
II. Thực hành
PHIẾU THỰC HÀNH

9


PHIẾU THỰC HÀNH
Công việc: Thực hành múa tác phẩm “Bến luỵ”
Bước
việc

công

Trang thiết
Ghi chú
bị

Nội dung

Yêu cầu kỹ thuật

Bước 1


Chuẩn bị

- Đúng, đủ trang Không
phục

Bước 2

Thực hành động Đúng chuẩn
tác đơn lẻ

Bước 3

Thực hiện động - Thực hiện đúng Không
tác trên các tuyến động tác với âm nhạc
với âm nhạc
- Thực hiện được
liên tục nhiều lần

Bước 4

Thực hiện động
tác trên các tuyến
với âm nhạc có
sắc thái biểu cảm
trên khn mặt

Khơng

- Thực hiện đúng Không

động tác với âm nhạc
- Thực hiện được
liên tục nhiều lần
- Biểu cảm sắc thái

10


BÀI 2. Tác phẩm múa “Duyên quê”
Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:
- Trình bày được nội dung, ý nghĩa tác phẩm múa “Duyên quê”.
- Thực hiện biểu diễn được tác phẩm múa “Duyên quê”.
Nội dung chính:
I. Lý thuyết
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm
1.1 Tác giả biên đạo múa NSND Chu Thúy Quỳnh

Tác phẩm múa “Duyên quê” là một sáng tác biên đạo của Nghệ sĩ nhân dân
Chu Thúy Quỳnh, nguyên Chủ tịch Hội nghệ sĩ Múa Việt Nam. Chu Thuý
Quỳnh (sinh 1941) là một diễn viên, biên đạo múa và đạo diễn chương trình, hiện
đang là chủ tịch Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam, nguyên Giám đốc Nhà hát ca múa nhạc
Việt Nam. Bà được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân (1988), Giải thưởng Nhà
nước về văn học nghệ thuật (2001) và Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật
(2017). Chu Thuý Quỳnh là người Hà Nội gốc, là hậu duệ của danh nhân Chu Văn An.
Năm 14 tuổi, bà thi vào Đoàn ca múa nhân dân Trung ương, trúng tuyển cùng đợt
với Xuân Quỳnh. Bà cùng với Xuân Quỳnh đi biểu diễn đầu tiên tại Hải Phòng, sau đó
đi cơng tác dài ngày lên Tây Bắc, về nơng thôn biểu diễn trong Cải cách ruộng đất.
Năm 1958, bà bắt đầu chính thức đi học múa. Năm 1960, bà đóng vai chính
trong vở kịch múa Tấm Cám (một trong ba vở kịch múa đầu tiên của Việt Nam). Thập

niên 1960, bà cơng tác tại Đồn ca múa nhân dân Trung ương, là solist múa được
nhiều người ái mộ với những tác phẩm múa như Cánh chim và mặt trời (Thái
Ly), Tiếng gọi quê hương, Gặp gỡ bên mâm pháo,... Thời gian này bà cùng đoàn đi
biểu diễn ở các chiến trường, biểu diễn ở các sân khấu ngoài nước.

11


Năm 1983, bà đi học múa cổ điển Ấn Độ khi đã hơn 40 tuổi. Sau khi đi tu
nghiệp ở Ấn Độ, bà trở về Việt Nam, giữ cương vị Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc
Trung ương. Năm 1994, bà giữ cương vị Tổng thư ký Hội Nghệ sĩ Múa Việt
Nam khoá II, sau này tiếp tục giữ Tổng thư ký Hội khoá III (2000) và chủ tịch Hội
khoá IV (2005). Bà là Đại biểu Quốc hội khoá IV, VIII, IX và X, hiện là Chủ tịch Hội
hữu nghị Việt Nam - Ấn Độ thành phố Hà Nội, đồng thời là một trong những người
sáng lập và là ủy viên Hơi Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam.
Ngồi cơng tác quản lý, Chu Th Quỳnh cịn hoạt động trên nhiều lĩnh vực.
Với vai trò biên đạo múa, bà đã cho ra đời nhiều tác phẩm đạt giải thưởng cao của Hội
Nghệ sĩ múa, như Hoa Tràng An, Vũ khúc đàn T'rưng, Hương xuân, Duyên quê, Cánh
chim không mỏi, Trống hội, Những cơ gái Việt Nam... Bà cịn là nhà nghiên cứu phê
bình múa, tác giả của nhiều giáo trình múa và các cơng trình nghiên cứu. Bà là tổng
đạo diễn, chỉ huy nhiều chương trình lớn như Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh chủ tịch Hồ
Chí Minh, Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam 6 -7 - 8, Hội nghị cấp cao các nước nói
tiếng Pháp, Hội nghị cấp cao các nước ASEAN, Cúp Bóng đá ASEAN Tiger 1998, Kỷ
niệm 990 năm Thăng Long - Hà Nội (cùng với Phạm Thị Thành), Chương trình khai
mạc và bế mạc Sea Games 22...
Năm 1988, bà nhận danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân. Năm 1998, bà được tặng Huân
chương Lao động hạng nhất. Năm 2001, bà nhận Giải thưởng Nhà nước đợt II về văn
học nghệ thuật. Năm 2017, bà được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt V về văn
học nghệ thuật.
1.2. Tác giả âm nhạc múa NSND Quang Vinh


12


Âm nhạc tác phẩm múa “Duyên quê” là sáng tác của NSND Quang Vinh. Sau
khi tốt nghiệp chuyên ngành Sáng tác tại Nhạc viện Hà Nội năm 1992, ông chuyển
công tác về Nhà hát Ca Múa Nhạc Việt Nam. Nhiều tiết mục nhạc múa, âm nhạc cho
phim và ca khúc của ông được đánh giá cao xuất hiện trong giai đoạn này. Về nhạc
múa có Những cơ gái Việt Nam , Hoa đất nước, Hương quê, sức sống… Về ca khúc
có Tuổi mây, Thu cuối, Người Dao gọi mùa, Sơng quê…cùng phần âm nhạc cho các
phim Gặp gỡ sân ga, Lời nói dối chân thành, Hồng hơn dang dở v.v… Đặc biệt
nhiều chương trình lớn như Khai mạc Tiger Cup 98, Khai mạc Giọng hát vàng
ASEAN 98, chương trình khai mạc và kết thúc Seagame 2003, ông đã được mời tham
gia cùng một số nhạc sĩ nổi tiếng khác. Đáng chú ý, bài hát Vì một thế giới ngày
mai của ông đã được chọn là bài hát chính thức của Seagames 22 được tổ chức lần đầu
tiên tại Việt Nam năm 2003.
Ông đã được nhận nhiều huy chương, bằng khen, kỷ niệm chương của nhiều cơ
quan, ban ngành, đoàn thể về những hoạt động nghệ thuật của mình.
Ơng được phong danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 2007. Được phong danh hiệu Nghệ sĩ
Nhân dân vào năm 2015.
1.3. Nội dung tác phẩm
1.3.1. Chất liệu múa của tác phẩm
Tác phẩm múa “Duyên quê” là tác phẩm múa đơn nữ được tác giả biên đạo
múa sử dụng chất liệu múa dân gian dân tộc Kinh vùng đồng bằng Bắc bộ để sáng tác,
phần múa guộn ngón tay, xe chỉ, guộn chỉ, múa nón quai thao: các kỹ thuật lăng nón,
xoay nón…
1.3.2. Nội dung tác phẩm
Thể hiện sự duyên dáng, thùy mị, khóe léo của những cô gái vùng quê miền
đồng bằng Bắc bộ trong công việc quay tơ dệt lụa, e ấp trong chiếc nón quai thao, đảm
đang khéo léo, thêu thùa dệt vải.

1.3.3. Đoạn múa và tuyến, đội hình múa
Tác phẩm múa sức sống gồm có 3 đoạn tương ứng với 3 đoạn âm nhạc: Nhanh
– chậm – nhanh.
Sử dụng linh hoạt các tuyến chủ yếu là tuyến chéo, tròn, ngang, đi lướt khéo
léo.

13


2. Các bước thực hiện
- Bước 1. Chuẩn bị
+ Trang phục
+ Giầy
+ Tự khởi động
- Bước 2. Thực hiện các động tác, tổ hợp múa
- Bước 3. Thực hiện các động tác, tổ hợp múa trên các tuyến với âm nhạc
- Bước 4. Luyện thuần thục các động tác, tổ hợp múa trên các tuyến với âm nhạc có
sắc thái biểu cảm trên khuôn mặt

II. Thực hành
PHIẾU THỰC HÀNH
PHIẾU THỰC HÀNH
Công việc: Thực hành múa tác phẩm “Duyên quê”
Bước
việc

công

Trang thiết
Ghi chú

bị

Nội dung

Yêu cầu kỹ thuật

Bước 1

Chuẩn bị

- Đúng, đủ trang Không
phục

Bước 2

Thực hành động Đúng chuẩn
tác đơn lẻ
14

Không


Bước 3

Thực hiện động - Thực hiện đúng Không
tác trên các tuyến động tác với âm nhạc
với âm nhạc
- Thực hiện được
liên tục nhiều lần


Bước 4

Thực hiện động
tác trên các tuyến
với âm nhạc có
sắc thái biểu cảm
trên khn mặt

- Thực hiện đúng Không
động tác với âm nhạc
- Thực hiện được
liên tục nhiều lần
- Biểu cảm sắc thái

15


BÀI 3. Tác phẩm múa “Hoa núi”
Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, người học có khả năng:
- Trình bày được nội dung, ý nghĩa tác phẩm múa “Hoa núi”.
- Thực hiện biểu diễn được tác phẩm múa “Hoa núi”.
Nội dung chính:
I. Lý thuyết
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm
1.1 Tác giả biên đạo múa Hà Trung

Tác phẩm múa “Hoa núi” là một sáng tác biên đạo của Hà Trung – Phó Giám
đốc Trung tâm Đào tạo và biểu diễn nghệ thuật. Là một giảng viên, biên đạo múa trẻ
công tác tại Trường Cao đẳng Lào Cai, có uy tín trong lĩnh vức sáng tác biên đạo múa

nói riêng và lĩnh vực hoạt động nghệ thuật nói chung của tỉnh Lào Cai. Tốt nghiệp
Khoa múa trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội năm 2014 anh trở về công tác
tại trường Cao đẳng Lào Cai trực tiếp tham gia công tác giảng dạy chuyên ngành Nghệ
thuật biểu diễn múa dân gian dân tộc với bộ môn Múa Cổ điển Châu Âu và môn Kỹ
thuật biểu diễn. Với kinh nghiệm thực tế và những kiến thức đã học được anh đã biên
đạo được nhiều tác phẩm múa thành công tại tỉnh và tại các cuộc thi trong nước và khu
vực. Tác phẩm múa “Xuân về trên bản Y Lình Hồ” chất liệu múa gậy tiền dân tộc
Mông đạt Huy chương bạc tại Cuộc thi tài năng HSSV Văn hóa nghệ thuật năm 2010
tại Đà Nẵng. Tác phẩm múa “Men say Bắc Hà” với chất liệu múa Mông Bắc Hà đã đại
Huy chương vàng tại Cuộc thi tài năng HSSV Văn hóa nghệ thuật năm 2012 tại Đà
Nẵng. Tác phẩm múa “Lời then mẹ kể” chất liệu múa dân tộc Tày đã đạt Huy chương
bạc tại Liên hoan thi tài năng biên đạo trẻ toàn quốc năm 2014 tại thành phố Hồ Chí
Minh. Năm 2015 đạt giải Ba giáo viên dạy giỏi Trung cấp chuyên nghiệp toàn quốc tổ

16


chức tại Đà Nẵng. Hiện nay anh là một trong những Hội viên trẻ tuổi nhất của Hội
nghệ sĩ múa Việt Nam được kết nạp từ năm 2014.
1.2. Tác giả âm nhạc múa nhạc sĩ NSUT Hồ Hoài Anh

Âm nhạc tác phẩm múa “Hoa núi” là sáng tác của nhạc sĩ NSUT Hồ Hoài Anh.
NSƯT Hồ Hoài Anh (sinh năm 1979) là một nhạc sĩ của Việt Nam, từng giành được
2 đề cử và 1 giải Cống hiến. Anh được phong tặng danh hiệu nghệ sĩ ưu tú năm 2015.
Anh đã sáng tác nhiều ca khúc như Giọt sương và chiếc lá, Dẫu có lỗi lầm... Học vị
thạc sĩ âm nhạc.
Anh kết hôn năm 2009 với ca sĩ Lưu Hương Giang và đã có hai con gái, một bé
9 tuổi tên Hồ Khánh Hà và một bé 4 tuổi tên Hồ Tú Anh
Hồ Hoài Anh sinh năm 1979 trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật.Dì của anh
là NSƯT Thanh Hằng, nguyên phó khoa âm nhạc truyền thống Học viện âm nhạc quốc

gia Việt Nam, mẹ anh là NSND Thanh Tâm, nghệ sĩ đàn bầu nổi tiếng, nguyên trưởng
khoa nhạc cụ dân tộc ở Nhạc viện,... Vì thế, lên 8 tuổi Hồ Hoài Anh bắt đầu được làm
quen với nó. 13 tuổi, Hồ Hồi Anh đã sang Nhật tham gia Festival âm nhạc thiếu nhi
châu Á - Thái Bình Dương. 18 tuổi, Hoài Anh đoạt giải nhất Cuộc thi độc tấu nhạc cụ
dân tộc toàn quốc năm 1998.
Hồ Hoài Anh là giảng viên dạy đàn bầu của Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt
Nam. Tuy nhiên, sau các sáng tác về nhạc trẻ như Dẫu có lỗi lầm, Tình yêu muôn màu,
anh bắt đầu được khán giả biết đến với vai trò nhạc sĩ.
17


Bộc lộ năng khiếu từ sớm, nhạc sĩ Hồ Hoài Anh đã sáng tác rất nhiều ca khúc nhạc trẻ
được nhiều người mến mộ như: "Dẫu Có Lỗi lầm" (Hiền Thục), "Tình u Mn
Màu" (Minh Qn), "Nuối Tiếc" (Hồ Quỳnh Hương), "Cô Gái Tự Tin" (Lưu Hương
Giang), "Giọt Sương Và Chiếc Lá" (Lưu Hương Giang), "Với Anh" (Mỹ Linh), "Gánh
Hàng Rau" (Hà Anh Tuấn), "Mưa Và Nỗi Nhớ" (Mỹ Tâm), "Rơi" (Hồng Thùy
Linh)... Các sáng tác khí nhạc cho dàn nhạc dân tộc: Nặng tình phương Nam, Tiếng
vọng,...Nhờ các sáng tác của mình, anh đã ghi dấu ấn trong lịng khán giả và thu về
nhiều giải thưởng.
Hồ Hoài Anh tham gia rất nhiều những chương trình trị chơi trên truyền hình
và được khán giả hết sức u thích. Anh là một trong 4 huấn luyện viên của chương
trình Giọng hát Việt nhí mùa thứ nhất và anh cũng được mời tiếp tục làm huấn luyện
viên ở mùa thứ hai của Giọng hát Việt nhí. Năm 2015 được phong danh hiệu Nghệ sĩ
Ưu tú.
Anh có nhiều sáng tác nhạc múa đóng góp vào sự phát triển chung của Nghệ
thuật múa ở nhiều Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp. Những sáng tác của anh mang
đậm nét dân gian kết hợp hài hòa với âm nhạc đương đại đem đến cho người thưởng
thức nhiều cảm xúc mới mẻ.
1.3. Nội dung tác phẩm
1.3.1. Chất liệu múa của tác phẩm

Tác phẩm múa “Hoa núi” là tác phẩm múa đơn nữ được tác giả biên đạo múa
sử dụng chất liệu múa dân gian dân tộc Mông vùng Tây Bắc để sáng tác với đạo cụ là
chiếc ô hoa.
1.3.2. Nội dung tác phẩm
Thể hiện nét đẹp của cô gái vùng cao người Mông đẹp như bông hoa núi ẩn
hiện trong sương núi. Mùa xuân về thiên nhiên vùng cao thêm rực rỡ hơn, nắng xuân
ấm áp như thổi hồn cho sắc đỏ của hoa đào, sắc tắng của hoa ban hoa mận. Lòng
người cũng hân hoan rạo rực khoe mình giữa đại ngàn mây núi trập trùng.
1.3.3. Đoạn múa và tuyến, đội hình múa
Tác phẩm múa “Hoa núi” gồm có 3 đoạn tương ứng với 3 đoạn âm nhạc: Chậm
- nhanh – chậm. Sử dụng các kỹ thuật adagio trong múa cổ điển Châu Âu, quay mèo
hoa, nhảy trong kỹ thuật múa dân gian dân tộc, kết hợp với biểu hiện nét mặt tơi vui
nhí nhảnh.
Sử dụng linh hoạt các tuyến múa chủ yếu là tuyến chéo, tròn, ngang.

18


2. Các bước thực hiện
- Bước 1. Chuẩn bị
+ Trang phục
+ Giầy
+ Tự khởi động
- Bước 2. Thực hiện các động tác, tổ hợp múa
- Bước 3. Thực hiện các động tác, tổ hợp múa trên các tuyến với âm nhạc
- Bước 4. Luyện thuần thục các động tác, tổ hợp múa trên các tuyến với âm nhạc có
sắc thái biểu cảm trên khuôn mặt
II. Thực hành
PHIẾU THỰC HÀNH
PHIẾU THỰC HÀNH

Công việc: Thực hành múa tác phẩm “Hoa núi”
Bước
việc

công

Trang thiết
Ghi chú
bị

Nội dung

Yêu cầu kỹ thuật

Bước 1

Chuẩn bị

- Đúng, đủ trang Không
phục

Bước 2

Thực hành động Đúng chuẩn
tác đơn lẻ

Bước 3

Thực hiện động - Thực hiện đúng Không
19


Không


tác trên các tuyến động tác với âm nhạc
với âm nhạc
- Thực hiện được
liên tục nhiều lần
Bước 4

Thực hiện động
tác trên các tuyến
với âm nhạc có
sắc thái biểu cảm
trên khn mặt

- Thực hiện đúng Không
động tác với âm nhạc
- Thực hiện được
liên tục nhiều lần
- Biểu cảm sắc thái

20



×