BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
-------------------

BÁO CÁO TỔNG KẾT
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP CƠ SỞ

Tên đề tài:

PHÂN TÍCH ẢNH HƯỞNG ỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH
ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

Mã số: DHH 2013-06-18

Chủ nhiệm đề tài: TS. NGUYỄN HỒ MINH TRANG

Huế, tháng 01 năm 2015


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
-------------------

BÁO CÁO TỔNG KẾT
ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP CƠ SỞ

Tên đề tài:

PHÂN TÍCH ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH

TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

ĐẾN
Mã số:

DHH 2013-06-18

Xác nhận của cơ quan chủ trì đề tài

Chủ nhiệm đề tài

Nguyễn Hồ Minh Trang

Huế, tháng 01 năm 2015


i

DANH SÁCH NHỮNG THÀNH VIÊN THAM GIA NGHIÊN CỨU ĐỀ
TÀI VÀ ĐƠN VỊ PHỐI HỢP CHÍNH
1.NHỮNG THÀNH VIÊN THAM GIA NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
- PGS. TS. BÙI THỊ TÁM - Trưởng Khoa Du lịch, Đại học Huế.
- Ths. LÊ THỊ KIỀU THÚY - Phó phịng Cổng thơng tin điện tử, Ủy Ban
nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế.
- TS. HÀ THỊ HẰNG – Trưởng Khoa Kinh tế chính trị, Trường Đại học kinh
tế, Đại học Huế.

2. ĐƠN VỊ PHỐI HỢP CHÍNH
- Sở Văn hóa, thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế
- Cục thống kê tỉnh Thừa Thiên Huế

- Ủy Ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế


ii
MỤC LỤC
Trang
DANH SÁCH NHỮNG THÀNH VIÊN THAM GIA NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ
ĐƠN VỊ PHỐI HỢP CHÍNH........……………………………………………………i
MỤC LỤC .. …………………………………………………………………………ii

DANH MỤC CÁC BẢNG............................................. ………………………………….v
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ...................................... ………………………………….vi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT......................................................................................... vii
THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU............................................................................... viii
INFORMATION OF RESEARCH RESULTS......................................................................... xi
MỞ ĐẦU…………………………………………………………………………......1
1. Tính cấp thiết của đề tài . …………………………………………………………1

2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu......……………………………………………..2
2.1 Mục tiêu nghiên cứu............................. ……………………………………………..2
2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu...........................……………………………………………..2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......……………………………………………..3
3.1 Đối tượng nghiên cứu.................................................................................................................. 3
3.2. Phạm vi nghiên cứu..................................................................................................................... 3
3.3. Giới hạn nghiên cứu.................................................................................................................... 4
4. Cách tiếp cận, dữ liệu và phương pháp nghiên cứu....…………………………….4
4.1. Cách tiếp cận.......................................................................... …………………………….4
4.2 Dữ liệu của nghiên cứu............................................................................................................... 4
4.3. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................................... 7
5. Những đóng góp mới của đề tài...........…………………………………………….8

6. Kết cấu của đề tài..........……………………………………………………………8


iii
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH, TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH ĐẾN
TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ ………………………................……………………...9
1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH, TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ VÀ MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA PHÁT TRIỂN DU LỊCH

VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ.............……………………………………………9
1.1.1. Phát triển du lịch………………………………………………………………9
1.1.2. Tăng trưởng kinh tế………….…………………........……………… ………14
1.1.3. Vị trí, vai trị của phát triển du lịch và mối tương quan giữa phát triển du lịch
và tăng trưởng kinh tế…………………...……………………………………...… . 15

1.2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH
ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ…………………………….................................19
1.2.1. Tổng quan nghiên cứu ảnh hưởng kinh tế của du lịch… ………...…………..19

1.2.2. Nghiên cứu thực nghiệm về ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng
kinh tế …………………………………………................................................ ……...…..23
1.2.3. Đo lường và đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế
………………………………………………………………………………. .……27
CHƯƠNG 2: ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH ĐẾN TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ Ở TỈNH THỪA THIÊN HUẾ....................................................... 35
2.1. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH Ở TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
GIAI ĐOẠN 1997-2012………………………………………………...……….…36

2.1.1. Cơ sở vật chất ngành du lịch.............................................. ………………………..36

2.1.2. Nguồn nhân lực trong ngành du lịch.............................................................................. 38
2.1.3. Vốn đầu tư vào ngành du lịch............................................................................................ 38
2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh của ngành du lịch............................................ ……38


iv
2.2. ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH

ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở TỈNH THỪA THIÊN HUẾ GIAI ĐOẠN
1997-2012…………………………………….………………………………...…..44
2.2.1. Đo lường ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh Thừa
Thiên Huế.…………………………………………………………………..……....44

2.2.2. Đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh Thừa
Thiên Huế…………………………………………………………………………..66
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG ẢNH HƯỞNG TÍCH CỰC CỦA PHÁT
TRIỂN DU LỊCH ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

79
3.1. MỤC TIÊU, ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN D U LỊCH Ở TỈNH THỪA
THIÊN HUẾ ĐẾN NĂM 2020 VÀ TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2030........................... 79
3.1.1. Mục tiêu phát triển du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế....................................................... 79
3.1.2. Định hướng phát triển ngành du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế................................... 81
3.2. CÁC NHÓM GIẢI PHÁP TĂNG ẢNH HƯỞNG TÍCH CỰC CỦA PHÁT
TRIỂN DU LỊCH ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở THỪA THIÊN HUẾ..81

3.2.1. Nhóm giải pháp gia tăng ảnh hưởng trực tiếp............................................................. 82
3.2.2. Nhóm giải pháp gia tăng ảnh hưởng lan tỏa tích cực và hạn chế ảnh hưởng lan
tỏa tiêu cực............................................................................................................................................ 99
3.2.3. Nhóm giải pháp khác......................................................................................................... 103

KẾT LUẬN....................................................................................................................................... 105
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
THUYẾT MINH ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP CƠ SỞ
SẢN PHẨM


v
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1: Cơ cấu phiếu điều tra đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng
trưởng kinh tế tỉnh Thừa Thiên Huế.............................................................................................. 5
Bảng 2.1: Số lượt khách du lịch ở tỉnh Thừa Thiên Huế so với các tỉnh Miền Trung –

Tây Nguyên và cả nước giai đoạn 1995 – 2010...................................................................... 40
Bảng 2.2: Chi tiêu bình quân 1 ngày của khách du lịch đến Thừa Thiên

uế và Việt

Nam.......................................................................................................................................................... 42
Bảng 2.3: Cấu thành chi tiêu bình quân của khách quốc tế và khách nội địa (tự sắp
xếp chuyến đi) đến Thừa Thiên Huế năm 2005 và 2009..................................................... 43
Bảng 2.4: Đóng góp của ngành khách sạn, nhà hàng vào tăng trưởng kinh tế ở tỉnh
Thừa Thiên Huế giai đoạn 1997 – 2012 (tính theo GDP)................................................... 46
Bảng 2.5: Đóng góp của ngành khách sạn, nhà hàng vào tăng trưởng kinh tế ở tỉnh
Thừa Thiên Huế giai đoạn 1997 – 2012 (tính theo GDP/N).............................................. 47
Bảng 2.6: Đóng góp của các hoạt động du lịch trong GDP tỉnh Thừa Thiên Huế chia
theo các loại dịch vụ năm 2005..................................................................................................... 49
Bảng 2.7: Đóng góp của các hoạt động du lịch trong GDP tỉnh Thừa Thiên Huế chia
theo loại dịch vụ năm 2009............................................................................................................. 50
Bảng 2.8: Cơ cấu loại hình việc làm của người lao động trước và sau khi du lịch phát


triển ở Thừa Thiên Huế.................................................................................................................... 52
Bảng 2.9: Biến động tỷ lệ thu nhập bình quân của các hộ gia đình trước và sau khi
tham gia vào du lịch ở tỉnh Thừa Thiên Huế............................................................................ 53
Bảng 2.10: Tự đánh giá công việc và mức độ hài lòng về thu nhập sau khi tham gia
vào lĩnh vực du lịch ở Thừa Thiên Huế..................................................................................... 54
Bảng 2.11: Đánh giá mức sống của các hộ gia đình trước và sau khi tham gia vào hoạt

động du lịch ở Thừa Thiên Huế.................................................................................................... 55
Bảng 2.12: Biến động mức sống của các hộ gia đình sau khi tham gia vào làm việc
trong lĩnh vực du lịch ở Thừa Thiên Huế.................................................................................. 55
Bảng 2.13: Đầu tư trực tiếp nước ngoài từ 2000 – 2010 vào lĩnh vực du lịch ở tỉnh
Thừa Thiên Huế.................................................................................................................................. 59


vi
Bảng 2.14: Giá trị kim ngạch xuất khẩu tại chỗ của ngành du lịch ở Thừa Thiên Huế
giai đoạn 2003 – 2010....................................................................................................................... 60
Bảng 2.15: Cơ cấu các loại hình dịch vụ ở Thừa Thiên Huế............................................. 62
Bảng 2.16: Biến động của giá cả hàng hóa tiêu dùng và giá cả đất đai sau khi phát
triển du lịch ở Thừa Thiên Huế..................................................................................................... 65
Bảng 2.17: Những ảnh hưởng tiêu cực của phát triển du lịch ở tỉnh Thừa Thiên Huế .

66
Bảng 2.18: Đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở Thừa

Thiên Huế............................................................................................................................................. .67
Bảng 2.19: Đánh giá chính sách quy hoạch phát triển ngành du lịch và mức độ quan
tâm của tỉnh Thừa Thiên Huế......................................................................................................... 71
Bảng 2.20: Đánh giá chính sách phát triển du lịch ở Thừa Thiên Huế.......................... 77

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 1.1: Ảnh hưởng kinh tế của du lịch............................................................................. 19
Biểu đồ 1.2: Tính toán ảnh hưởng kinh tế của du lịch.......................................................... 22
Biểu đồ 2.1: Số lượt khách lưu trú ở Thừa Thiên Huế giai đoạn 1997 – 2012...........39
Biểu đồ 2.2: Thời gian lưu trú bình quân của khách du lịch ở Thừa Thiên Huế giai
đoạn 1997 - 2011................................................................................................................................ 41
Biểu đồ 2.3: Doanh thu du lịch ở Thừa Thiên Huế giai đoạn 1990 – 2012..................44
Biểu đồ 2.4: Đóng góp thuế của của ngành khách sạn, nhà hàng vào Ngân sách tỉnh
Thừa Thiên Huế giai đoạn 1997 - 2011...................................................................................... 56


vii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

GDP

Tổng sản phẩm quốc nội

GNP

Tổng sản phẩm quốc gia

GO

Giá trị sản xuất

GVA

Tổng giá trị tăng thêm


HĐND

Hội Đồng nhân dân

IC

Chi phí trung gian

IO

Đầu vào – đầu ra

MT-TN

Miền Trung – Tây Nguyên

SNA

Hệ thống tài khoản quốc gia

TFP

Năng suất các nhân tố tổng hợp

TSA

Tài khoản vệ tinh du lịch

TTH


Thừa Thiên Huế

VA

Giá trị tăng thêm

VHTTDL

Văn hóa, Thể thao và Du lịch

UBND

Ủy Ban nhân dân

UNWTO

Tổ chức du lịch thế giới

UNESCO

Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Nhân văn của Liên hiệp quốc


viii
THƠNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Thơng tin chung
- Tên đề tài: Ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế
ở tỉnh Thừa Thiên Huế.
- Mã số: DHH 2013-06-18
- Chủ nhiệm đề tài: TS. NGUYỄN HỒ MINH TRANG

Tel.: 0905171883

E-mail:

- Cơ quan chủ trì đề tài: Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế
- Cơ quan và cá nhân phối hợp thực hiện:
+ Cơ quan phối hợp thực hiện:

Ủy Ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế
+ Cá nhân phối hợp thực hiện:
PGS. TS. BÙI THỊ TÁM
Ths. LÊ THỊ KIỀU THÚY
TS. HÀ THỊ HẰNG

- Thời gian thực hiện: 01/2013 – 12/2014.
2. Mục tiêu
Đề tài nghiên cứu ảnh hưởng trực tiếp và ảnh hưởng lan tỏa của phát triển du
lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH trong giai đoạn 1997 – 2012.
3. Tính mới và sáng tạo
Xây dựng và xác định được được phương pháp phù hợp đối với bộ số liệu ở
TTH khi phân tích ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế.
Nghiên cứu đã khảo sát 100 doanh nghiệp, 500 hộ gia đình, 200 cán bộ quản
lý, chuyên gia ở tỉnh TTH và tạo ra được một bộ dữ liệu sơ cấp riêng có phục vụ
cho mục đích nghiên cứu của đề tài.


ix
4. Kết quả nghiên cứu
Nghiên cứu đã cung cấp bằng chứng kinh tế lượng đầu tiên về ảnh hưởng của
phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH giai đoạn 1997 – 2012 thông

qua việc sử dụng lý thuyết phân chia mức tăng trưởng và phương pháp tính giá trị
sản xuất, giá trị gia tăng và chứng minh thuyết phục mức độ ảnh hưởng này.
Thứ hai, nghiên cứu đã phân tích những ảnh hưởng lan tỏa của phát triển du lịch
đến tăng trưởng kinh tế dựa vào một số chỉ tiêu: tạo ra nhiều việc làm, nâng cao thu
nhập; gia tăng nguồn thu thuế vào thu ngân sách; tăng đầu tư trong và ngoài nước; phát
triển các dịch vụ hỗ trợ và hoạt động sản xuất của các ngành khác; làm tăng giá cả hàng
hóa và dịch vụ, tăng giá cả đất đai và nhà ở; bất bình đẳng về thu nhập; một bộ phận
người nơng dân bị mất đất và mất việc làm; xuất hiện hiện tượng trẻ em bỏ học và phụ
nữ bán hàng rong đeo bám du khách; gia tăng các tệ nạn xã hội;…

Thứ ba, đề tài đã đề xuất 3 nhóm giải pháp gia tăng ảnh hưởng tích cực của
phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới.
5. Sản phẩm
- Sản phẩm khoa học: 02 bài báo đăng tạp chí trong nước
- Sản phẩm đào tạo: 02 cử nhân
- Sản phẩm ứng dụng: 01 báo cáo phân tích
1 luận chứng kinh tế
6. Hiệu quả, phương thức chuyển giao kết quả nghiên cứu và khả năng áp dụng

- Hiệu quả:
+ Hiệu quả về mặt giáo dục và đào tạo: đề tài là tài liệu tham khảo hữu ích cho
các nhà quản lý vĩ mô, các nhà nghiên cứu, các nghiên cứu sinh, học viên cao học và

sinh viên đại học.
+ Hiệu quả về mặt kinh tế: kết quả nghiên cứu của đề tài cũng sẽ góp phần
tích cực cho tiến trình xây dựng chiến lược phát triển ngành du lịch và chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh TTH trong thời gian tới.
- Phương thức chuyển giao kết quả nghiên cứu: đề tài sau khi được nghiệm
thu sẽ được xin phép xuất bản dưới dạng sách chuyên khảo, tài liệu giảng dạy.



x
- Khả năng áp dụng: nghiên cứu có thể là một đóng góp có giá trị cho
hoạt động quản lý vĩ mô lẫn vi mô trong ngành du lịch trên địa bàn tỉnh TTH.
Ngày 28 tháng 01 năm 2015
Cơ quan chủ trì

Chủ nhiệm đề tài


xi
INFORMATION ON RESEARCH RESULTS
1. Genaral information
- Project title: The effect of Tourism Development on Economic Growth in
Thua Thien Hue province
- Code number:
DHH 2013-06-18
- Coordinator: PhD. NGUYEN HO MINH TRANG
Tel.: 0905171883

E-mail:

- Implementing institution: College of Economic, Hue University.
- Agency Coordination and Coordinator:
+ Agency coordination:
Thua Thien Hue Department of Culture, Sports and Tourism
Thua Thien Hue Statistics Office
Thua Thien Hue Provincial People’s Committee
+ Individual coordination:
Associate. Prof. PhD. BUI THI TAM

Msc. LE THI KIEU THUY
PhD. HA THI HANG
- Duration: 01/2013 – 12/2014.
2. Objective(s)
The research aims to analyze and evaluate the effectsof tourism development
on economic growth in TTH province in the period 1997-2012.
3. Creativeness and innovativeness
The research constructed and determined suitable criteria and methods for
THH database as analyzing the effect of tourism development on economic growth.
The research created the primary data based on the responses from 100
tourism businesses, 500 households and 200 administration officers, tourism experts
in TTH to serve research purposes.


xii
4. Research results
First, the research provided econometric evidences to examine and measure
the impacts of tourism sector on economic growth in TTH province from1997 to
2012 through the growth decomposition methodology as well as value added
approach to approve the scale of impacts.
Second, the research analyzed the responses from businesses households and
administration officers, tourism experts to identify the spillover impacts of tourism
sector on the economic growth via other criteria such as creating jobs, raising incomes,
increasing tax revenue for budgets, increasing domestic and foreign investment,
developing support services and related sectors; increasing price of good and services,
increasing price of land and housing, increasing cost of living increasing income
inequality, increasing farmers losing land and jobs, increasing social evils;…

Third, the research predicted the related criteria to the development of
tourism development. This research provided target-oriented tourism development

in Thua Thien Hue province till 2020. Then, we suggested some solutions to
enhance the positive effects of tourism development on the economic growth in
TTH in the coming period, that were, (i) increasing the direct effects, (ii) increasing
positive spillover effects and limiting negative spillover effects, (iii) others.
5. Products
- Scientific products: 02 article published on specialized journals.
- Product education: 02 bachelor’s thesis.
- Product applications: 01 analysis report
1 economic justification.
6. Effects, transfer alternatives of research results and applicability
- Effects
+ Effects on education and training: the research is a useful reference for
macro managers, researchers, graduate and undergraduate students.
+ Effects on Economy: The findings of the study will also contribute
positively to the process of development strategy and tourism strategies of
economic and social development of TTH.


xiii
- Transfer alternatives of research results: the research will be published as
monographs and educational material
- Applicability: With these achieved results, the author expects that the
research will be a valuable contribution to the macro and micro management of the
tourism industry in the province of TTH.
Transferred the technique
th

Implementing institution

January 28 , 2014

Coordinator

Nguyen Ho Minh Trang


1
MỞ ĐẦU
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Nằm ở khu vực Bắc Trung Bộ, Thừa Thiên Huế (TTH) là địa phương có hệ thống
tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn phong phú, đa dạng và riêng có mà trước hết phải
kể đến hệ thống quần thể di tích Cố đơ và nhã nhạc cung đình Huế đã được Tổ chức Giáo
dục, Khoa học và Nhân Văn của Liên hiệp quốc (UNESCO) cơng nhận là di sản văn hóa
vật thể và phi vật thể của nhân loại. Đây là nguồn tài nguyên du lịch vô giá, tạo nên những
sản phẩm du lịch đặc trưng và khác biệt - thế mạnh khơng chỉ của riêng TTH mà cịn có ý
nghĩa đối với sự phát triển của du lịch Việt Nam. Vì vậy, trong Quy hoạch tổng thể phát
triển Du lịch Việt Nam đến năm 2020 tầm nhìn đến 2030 du lịch TTH có vị trí hết sức
quan trọng trong sự phát triển du lịch Miền Trung và cả nước, đây là điểm đến hấp dẫn
không chỉ của du lịch Việt Nam mà còn của khu vực và quốc tế.
Trong giai đoạn 1997 – 2012, tốc độ tăng trưởng bình quân về lượt khách du lịch đạt
15 - 17%/năm, tốc độ tăng trưởng bình quân về doanh thu du lịch đạt 27,56%/năm, ngành
khách sạn, nhà hàng ở tỉnh TTH có tốc độ tăng trưởng đạt 10,21%/năm. Phát triển dịch vụ mà
trọng tâm là phát triển ngành du lịch đã đóng góp đáng kể vào tỷ trọng, tốc độ tăng trưởng
kinh tế và thu ngân sách nhà nước; tạo cơ hội thuận lợi cho cộng đồng dân cư tham gia kinh
doanh các dịch vụ du lịch; tham gia đầu tư, khai thác các sản phẩm du lịch độc đáo. Nhờ đó,
kinh tế ngày càng tăng trưởng và phát triển rõ nét hơn. Vì vậy, kết luận số 48–KL/TW ngày
25/5/2009 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển TTH và đô thị Huế đến năm 2020 đã nêu
rõ:“Đầu tư phát triển mạnh cho du lịch để sớm trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng
Huế là trung tâm du lịch của miền Trung và cả nước”[2].

Tính đến hết năm 2012, ngành du lịch TTH đã đón và phục vụ 2.544 triệu lượt

khách; doanh thu du lịch đạt 2.210 tỷ đồng, tăng hơn 33% so với năm trước; lĩnh vực
khách sạn, nhà hàng đóng góp 6% vào GDP của tỉnh, đóng góp 0,73% trong tổng mức
tăng trưởng chung toàn tỉnh là 8,48%; đóng góp 0,98% trong tổng thu ngân sách tồn tỉnh;
số việc làm trực tiếp mà ngành khách sạn, nhà hàng tạo ra chiếm 6,35% tổng lao động
đang làm việc trong các ngành kinh tế. Theo phân tích của Ban Kinh tế - Ngân sách Hội
đồng nhân dân tỉnh trong kỳ họp cuối năm 2009, mũi nhọn kinh tế du lịch của


2
TTH đóng góp cho tăng trưởng kinh tế của địa phương chỉ 0,37% trong mức tăng trưởng
chung 11,2% của tỉnh; đồng thời, ngành du lịch chỉ đóng góp vào ngân sách khoảng 30 tỷ
đồng chiếm gần 0,76% trong tổng thu ngân sách của tỉnh là 3.925 tỷ đồng. Có nhiều
nguyên nhân dẫn đến đóng góp của du lịch vào tăng trưởng kinh tế và các chỉ tiêu kinh tế
- xã hội thấp, trước hết phải kể đến là do cơ sở vật chất phục vụ du lịch còn yếu, sản phẩm
du lịch còn nghèo nàn, năng lực cạnh tranh trong phát triển du lịch còn thấp; các hoạt
động xúc tiến quá yếu, lại phân tán cả về nội dung lẫn thị trường; thiếu chuyên nghiệp…
Vì vậy, kết quả hoạt động kinh doanh của ngành du lịch cịn thấp, theo đó, ảnh hưởng của
phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH chưa cao và chưa tương xứng với
tiềm năng vốn có của mình. Thực chất sự ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng
trưởng kinh tế ở tỉnh TTH trong thời gian qua là như thế nào? Để làm rõ điều đó, tác giả
đã lựa chọn đề tài “Phân tích ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế
ở tỉnh Thừa Thiên Huế” làm đề tài nghiên cứu khoa học cấp Đại học Huế.

2. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu tổng quát: đề tài nghiên cứu ảnh hưởng trực tiếp và ảnh hưởng lan tỏa
của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH trong giai đoạn 1997 – 2012.
Trên cơ sở xác định mục tiêu tổng quát, đề tài rút ra mục tiêu cụ thể sau:
Một là, nghiên cứu các phương pháp lượng hóa ảnh hưởng của phát triển du lịch
đến tăng trưởng kinh tế, từ đó, lựa chọn phương pháp phù hợp với bộ số liệu của TTH.


Hai là, nghiên cứu để đo lường ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng
trưởng kinh tế ở TTH trong giai đoạn 1997 – 2012; đánh giá lại những ảnh hưởng tích
cực, ảnh hưởng tiêu cực và rút ra được những nguyên nhân của phát triển du lịch ảnh
hưởng đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH
Ba là, đề xuất giải pháp gia tăng ảnh hưởng tích cực của phát triển du lịch đến
tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH trong thời gian tới.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu trên, đề tài cần tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận
và thực tiễn sau:


3
Một là, hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về ảnh hưởng của phát triển du lịch đến
tăng trưởng kinh tế.
Hai là, xác định phương pháp định lượng để đo lường và đánh giá ảnh hưởng
của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH.
Ba là, hân tích kết quả hoạt động kinh doanh của phát triển ngành du lịch tỉnh
TTH giai đoạn 1997-2012.
Bốn là, nghiên cứu thực trạng ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng
kinh tế ở tỉnh TTH giai đoạn 1997-2012. Đánh giá lại những thành tựu và hạn chế của
những ảnh hưởng đó.
Năm là, nghiên cứu sẽ đề xuất các nhóm giải pháp để gia tăng ảnh hưởng của
phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH trong thời gian tới.
3. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI VÀ GIỚI HẠN NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là du lịch, tăng trưởng kinh tế và ảnh hưởng
của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: đề tài sẽ đo lường và đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch

đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH. Tuy nhiên, do hạn chế về mặt số liệu thống kê nên
khi đo lường ảnh hưởng trực tiếp của phát triển du lịch, nghiên cứu chỉ đo lường được
đóng góp của ngành khách sạn, nhà hàng vào tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 1997
– 2012; đồng thời, chỉ đo lường đóng góp của các hoạt động du lịch vào GDP tỉnh TTH
trong năm 2005 và 2009. Sau đó, dựa vào số liệu thống kê và các cuộc điều tra để đo
lường những ảnh hưởng lan tỏa của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế như: đóng

góp vào thu ngân sách, tạo ra nhiều việc làm, tăng thu nhập của người lao động, tăng
giá trị xuất khẩu tại chỗ, tăng đầu tư cơ sở vật chất cho ngành du lịch, phát triển các
dịch vụ hỗ trợ và các ngành khác ở tỉnh TTH.
Về không gian: tỉnh Thừa Thiên Huế.
Về thời gian: nghiên cứu sự biến đổi của tốc độ tăng trưởng kinh tế dưới sự ảnh
hưởng của phát triển ngành khách sạn, nhà hàng ở tỉnh TTH trong thời gian 16 năm, từ


4
1997 đến 2012; trong đó tập trung phân tích ảnh hưởng của phát triển du lịch vào GDP
năm 2005 và 2009.
3.3. Giới hạn nghiên cứu
Nghiên cứu đã hệ thống được cách thức đo lường và đánh giá ảnh hưởng của
phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH. Tuy nhiên, những khó khăn
trong cơng tác thống kê về số liệu của lĩnh vực du lịch ở Việt Nam nói chung và tỉnh
TTH nói riêng đã hạn chế chúng tôi không thể đo lường và đánh giá đầy đủ ảnh hưởng
của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế mà chỉ đo lường đóng góp của lĩnh vực
khách sạn, nhà hàng vào tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 1997 - 2012; các lĩnh vực
khác như vận chuyển, vui chơi giải trí, tham quan,… được nghiên cứu trong năm 2005
và 2009. Đây là hạn chế lớn nhất của nghiên cứu, tác giả hy vọng những thiếu sót này
sẽ được các đề tài nghiên cứu sau hoàn thiện hơn khi các cơ quan thống kê tính tốn
đầy đủ số liệu về các chỉ tiêu liên quan đến phát triển du lịch.
4. CÁCH TIẾP CẬN, DỮ LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

4.1. Cách tiếp cận
Đề tài liên quan đến nhiều vấn đề: phát triển du lịch, tăng trưởng kinh tế và ảnh
hưởng của phát triển du lịch du lịch đến tăng trưởng kinh tế, vì vậy, cách tiếp cận hệ
thống là rất quan trọng để nghiên cứu vấn đề một cách toàn diện.
4.2 Dữ liệu của nghiên cứu
Dữ liệu được sử dụng trong nghiên cứu bao gồm dữ liệu thứ cấp và dữ liệu sơ cấp.
Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ niên giám thống kê tỉnh TTH, các báo cáo tổng kết, tài
liệu liên quan của Ủy ban nhân dân tỉnh TTH, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Cục
thống kê tỉnh TTH, Cục Thuế tỉnh TTH, Tổng cục Thống kê Việt Nam. Tuy nhiên, do
những hạn chế về mặt số liệu thống kê đối với một số chỉ tiêu liên quan đến phát triển du
lịch, có những chỉ tiêu khơng thể thống kê được như GDP ngành du lịch, số nhân du lịch,
tài khoản vệ tinh du lịch, thu nhập trong ngành du lịch,... Vì vậy, nghiên cứu sẽ sử dụng
dữ liệu sơ cấp để có thể đưa ra được bức tranh cụ thể hơn về ảnh hưởng của phát triển du
lịch đến tăng trưởng kinh tế ở TTH. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua 3 cuộc khảo
sát của tác giả từ 4/2012 - 10/2012 đến 100 doanh nghiệp du lịch, 500 hộ gia đình và 200
cán bộ quản lý, chuyên gia du lịch ở TTH nhằm đánh giá ảnh hưởng


5
của phát triển du lịch đến việc làm, thu nhập của người lao động và các chỉ tiêu khác.
Trong đó, phương pháp chọn mẫu được thực hiện như sau:
Bảng 1: Cơ cấu phiếu điều tra đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch
đến tăng trưởng ở tỉnh Thừa Thiên Huế
STT Thành phần

Số phiếu

Tỷ lệ %

I. Điều tra 500 hộ gia đình sinh sống và kinh doanh trong

lĩnh vực DL

500

100

1

Thành phố Huế

200

40

2

Huyện Phú Vang

100

20

3

Huyện Phú Lộc

150

30


4

Huyện A Lưới

50

10

100

100

II. Điều tra 100 doanh nghiệp kinh doanh du lịch
1

Thành phố Huế

75

75

2

Huyện Phú Vang

10

10

3


Huyện Phú Lộc

10

10

4

Huyện A Lưới

5

5

200

100

III. Điều tra 200 cán bộ quản lý và chuyên gia
1

Cơ quan quản lý nhà nước/địa phương về du lịch

30

15

2


Cơ quan quản lý nhà nước/ địa phương về di sản

5

2,5

3

Cơ quan quản lý nhà nước/ địa phương khác

41

20,5

4

Doanh nghiệp lữ hành

15

7,5

5

Doanh nghiệp resort, khách sạn, nhà hàng, nhà nghỉ

90

45


6

Các cơ sở đào tạo kinh tế - du lịch

18

9

7

Các cơ quan (cá nhân) khác

1

0,5

Nguồn: Kết quả tính toán của tác giả từ số liệu điều tra vào tháng 4-10/2012 Đối với
hộ gia đình và doanh nghiệp kinh doanh du lịch, chúng tôi lựa chọn mẫu dựa vào hai
phương pháp: trước tiên, sử dụng phương pháp chọn mẫu theo cụm để chọn
ra các địa phương cần nghiên cứu đó là Thành phố Huế, huyện Phú Vang, huyện Phú Lộc
và huyện A Lưới vì đây là 4 địa phương có ngành du lịch phát triển ở TTH và đồng thời


6
hội tụ đầy đủ các loại hình phát triển du lịch; sau đó, đối với mỗi cụm nghiên cứu, chúng
tơi tiến hành chọn mẫu chủ đích với số lượng mẫu được trình bày ở bảng 1. Cụ thể:

Đối với doanh nghiệp kinh doanh du lịch: đối tượng khảo sát là các doanh
nghiệp có đăng ký chính thức. Dựa trên danh sách số lượng các doanh nghiệp kinh
doanh du lịch do Sở VHTTDL tỉnh TTH cung cấp, chúng tôi chọn ngẫu nhiên 100

doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực lưu trú, ăn uống và lữ hành trong tổng số 742
doanh nghiệp du lịch (trong đó, 536 cơ sở lưu trú, 155 cơ sở lưu trú và 51 cơ sở lữ
hành) ở 4 địa phương trên. Người đại diện cho doanh nghiệp để trả lời có thể là thành
viên của Ban giám đốc hoặc lãnh đạo các bộ phận Kế hoạch, Vật tư, Hành chính hoặc
Kế tốn và mỗi doanh nghiệp chọn một người trả lời.
Đối với hộ gia đình: tương ứng với mỗi hộ gia đình sinh sống và kinh doanh
trong lĩnh vực du lịch, chúng tôi chỉ phỏng vấn 1 người. Chúng tơi muốn ước tính tỷ lệ
số hộ kinh doanh du lịch ở TTH sao cho ước số không cao hơn hay thấp hơn 5% so với
tỷ lệ thật trong số hộ ở địa phương. Tuy nhiên, trên thực tế, chưa có nghiên cứu nào
trước đây có liên quan đến nội dung chúng tôi sẽ khảo sát trong nghiên cứu này nên
chúng tôi mặc định tỷ lệ số hộ kinh doanh du lịch là 50%. Do đó, số lượng cỡ mẫu
được tính theo cơng thức sau:
≥[

1.96

2

]

(1−)

Trong đó, n là cỡ mẫu cần nghiên cứu; m là sai số (m=5%); p là tỷ lệ số hộ kinh
doanh du lịch (p=50%). Vì vậy cỡ mẫu cần nghiên cứu ít nhất là 384 hộ. Do đó sau khi
khoanh vùng để khảo sát, chúng tôi đã lựa chọn ngẫu nhiên 500 hộ gia đình kinh
doanh trong lĩnh vực du lịch.
Phương pháp chọn mẫu theo cụm và phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên là
phương pháp thường được sử dụng với ưu điểm có thể xác định được đặc điểm của cả
cụm và quần thể, có giá trị cao và dễ dàng phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, với phương
pháp này có thể có những sai số ngẫu nhiên.

Đối với chuyên gia và cán bộ quản lý, chúng tơi chọn mẫu có chủ đích đối với 200
chuyên gia và cán bộ quản lý với phân bổ theo 7 nhóm được trình bày ở bảng 1. Đối
tượng được khảo sát là các chuyên gia du lịch hoặc cán bộ quản lý ở cấp lãnh đạo UBND


7
tỉnh, lãnh đạo HĐND tỉnh, lãnh đạo các sở, ban, ngành… Đây là phương pháp thường
được sử dụng trong nghiên cứu với ưu điểm là lựa chọn được đúng các đối tượng cần
được phỏng vấn. Tuy nhiên, hạn chế của phương pháp này là có thể bỏ sót các chuyên
gia và cán bộ quản lý khác.
4.3. Phương pháp nghiên cứu
4.3.1. Phương pháp phân tích thống kê tổng hợp
Để đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế, nghiên cứu
sử dụng kết hợp cả hai loại phân tích thống kê thơng dụng, bao gồm, phân tích định tính
và phân tích định lượng. Hai phương pháp phân tích này sẽ hỗ trợ tích cực cho nhau trong
việc làm sáng tỏ các nhận định và rút ra kết luận của vấn đề nghiên cứu.

4.3.2. Phương pháp so sánh
Nghiên cứu sử dụng phương pháp này khi phân tích thực trạng phát triển ngành
du lịch và kết quả hoạt động kinh doanh của ngành du lịch tỉnh TTH để làm rõ được
tiềm năng, lợi thế cũng như kết quả kinh doanh của ngành du lịch TTH so với các tỉnh
lân cận (Đà Nẵng, Quảng Nam), Miền Trung – Tây Nguyên và trong cả nước.
4.3.3. Phương pháp phân tích trong kinh tế lượng
Đề tài sử dụng phương pháp phân chia mức tăng trưởng và phương pháp tính
giá trị gia tăng để đo lường những ảnh hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng
kinh tế tỉnh TTH.
4.3.4. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Nghiên cứu sử dụng phương pháp này để thu thập ý kiến của 100 doanh nghiệp
du lịch, 500 hộ gia đình về các vấn đề liên quan đến ảnh hưởng của phát triển du lịch
đến tăng trưởng kinh tế ở TTH.

4.3.5. Phương pháp chuyên gia
Đề tài phỏng vấn sâu 200 chuyên gia và cán bộ quản lý ở nhiều cơ quan, doanh
nghiệp đóng trên địa bàn tỉnh TTH để đánh giá cơ hội và thách thức trong quá trình
phát triển ngành du lịch nhằm đề xuất giải pháp gia tăng ảnh hưởng tích cực của phát
triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế.


8
5. NHỮNG ĐĨNG MỚI CỦA ĐỀ TÀI
Những đóng góp mới về mặt khoa học
Xây dựng và xác định được được mơ hình và phương pháp phù hợp đối với bộ
số liệu ở TTH khi tiến hành kiểm tra và đo lường ảnh hưởng của phát triển du lịch đến
tăng trưởng kinh tế.
Những đóng góp mới về mặt thực tiễn
Thứ nhất, nghiên cứu đã cung cấp bằng chứng kinh tế lượng đầu tiên về ảnh
hưởng của phát triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế ở tỉnh TTH giai đoạn 1997 – 2012
thông qua việc sử dụng phương pháp phân chia mức tăng trưởng và phương pháp tính
giá trị sản xuất, giá trị gia tăng và chứng minh thuyết phục mức độ ảnh hưởng này.
Thứ hai, nghiên cứu đã khảo sát 100 doanh nghiệp, 500 hộ gia đình, 200 cán bộ
quản lý, chuyên gia ở tỉnh TTH và tạo ra được một bộ dữ liệu sơ cấp riêng có phục vụ cho
mục đích nghiên cứu. Từ đó, nhận diện được những ảnh hưởng lan tỏa của phát triển du
lịch đến tăng trưởng kinh tế dựa vào một số chỉ tiêu: tạo ra nhiều việc làm, nâng cao thu
nhập; gia tăng nguồn thu thuế vào thu ngân sách; tăng đầu tư trong và ngoài nước; phát
triển các dịch vụ hỗ trợ và hoạt động sản xuất của các ngành khác; làm tăng giá cả hàng
hóa và dịch vụ, tăng giá cả đất đai và nhà ở; bất bình đẳng về thu nhập; một bộ phận
người nông dân bị mất đất và mất việc làm; xuất hiện hiện tượng trẻ em bỏ học và phụ nữ
bán hàng rong đeo bám du khách; gia tăng các tệ nạn xã hội;…

Thứ ba, đề tài đã đề xuất 3 nhóm giải pháp gia tăng ảnh hưởng tích cực của phát
triển du lịch đến tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới.

6. KẾT CẤU CỦA ĐỀ TÀI
Ngoài phần mở đầu, kết luận đề tài được chia làm 3 chương:
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH, TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH ĐẾN TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH
ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG ẢNH HƯỞNG TÍCH CỰC CỦA PHÁT
TRIỂN DU LỊCH ĐẾN TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở TỈNH THỪA THIÊN HUẾ


9
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH, TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCH ĐẾN
TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ
1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH, TĂNG
TRƯỞNG KINH TẾ VÀ MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA PHÁT TRIỂN DU LỊCH
VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ
1.1.1. Phát triển du lịch
1.1.1.1. Khái niệm
Khái niệm về du lịch
Thuật ngữ du lịch trong ngôn ngữ của nhiều nước bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp có
nghĩa là đi một vịng. Thuật ngữ này được Latin hố thành Tornus và sau đó thành
Tourisme (tiếng Pháp), tourism (tiếng Anh),... [9,8].
Trong đại hội lần thứ 5 Hiệp hội Quốc tế những nhà nghiên cứu khoa học về du
lịch đã chấp nhận định nghĩa của Hunziker và Kraft “… Du lịch là tổng hợp các mối
quan hệ và hiện tượng phát sinh trong các cuộc hành trình và lưu trú của những người
ngồi địa phương - những người khơng có mục đích định cư và không liên quan tới bất
kỳ một hoạt động kiếm tiền nào” [10, 5]. Với quan niệm này thì du lịch mới chỉ được
giải thích ở hiện tượng đi du lịch.

Xem xét du lịch một cách toàn diện hơn, tại Hội nghị liên hợp quốc về du lịch ở
Roma Ý năm 1963 đã đưa ra định nghĩa về du lịch như sau: “Du lịch là tổng hợp các
mối quan hệ, hiện tượng và các hoạt động kinh tế bắt nguồn từ các cuộc hành trình và
lưu trú của cá thể ở bên ngoài nơi ở thường xuyên của họ với mục đích hịa bình. Nơi
họ đến lưu trú khơng phải là nơi làm việc của họ” [10, 5 - 7].
Theo khoản 1 điều 4 Luật Du lịch năm 2005: “Du lịch là hoạt động có liên quan đến
chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm đáp ứng nhu cầu
tham quan, tìm hiểu, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất định”. Mặc dù
khái niệm này đã phản ánh rõ hơn đặc điểm của hoạt động du lịch nhưng chưa cụ thể về
thời gian cho phép đối với các hoạt động đi lại được coi là hoạt động du lịch.


10

Khái niệm về phát triển
Phát triển là khuynh hướng vận động đã xác định về hướng của sự vật: hướng đi
lên từ thấp đến cao, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn nhưng nếu hiểu vận động
phát triển một cách biện chứng tồn diện, sâu sắc thì trong tự bản thân sự vận động
phát triển đã bao hàm sự vận động thụt lùi, đi xuống với ý nghĩa là tiền đề, điều kiện
cho sự vận động đi lên, hoàn thiện.
Khái niệm phát triển du lịch
Phát triển du lịch là sự phát triển về quy mô, số lượng, năng lực kinh doanh của các
doanh nghiệp kinh doanh du lịch như cơ sở lưu trú, số phòng…; kết hợp với sự tăng
trưởng về doanh thu, số lượng khách du lịch đến lưu trú kể cả trong nước và quốc tế của
ngành du lịch. Đồng thời, chất lượng các dịch vụ về lưu trú, lữ hành,... ngày càng được đa
dạng hóa, cơ cấu dịch vụ du lịch tăng lên chiếm tỷ trọng cao trong tổng cơ cấu kinh tế
chung của tỉnh, giải quyết việc làm. Nói tóm lại, phát triển du lịch là hoạt động ngày càng
phải nâng cao hiệu quả của du lịch đến mức tốt nhất góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển.

1.1.1.2. Nội dung phát triển du lịch

Một là, gia tăng quy mô hoạt đô ng du lịch. Muốn gia tăng quy mô hoạt động
du lịch cần mở rộng các cơ sở du lịch và tăng sản phẩm du lịch.
Về mặt cơ sở du lịch: hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch được tạo ra lại là
yếu tố quan trọng tác động đến mức độ thỏa mãn nhu cầu của du khách bởi năng lực
và tính tiện ích của nó. Như vậy, cơ sở vật chất kỹ thuật là yếu tố quan trọng, không
thể thiếu. Con người bằng sức lao động của mình sử dụng cơ sở vật chất kỹ thuật để
khai thác các giá trị của tài nguyên du lịch tạo ra dịch vụ, hàng hóa cung ứng cho du
khách. Muốn phát triển du lịch tốt với tiềm năng về tài nguyên du lịch của mình các
quốc gia, nhà kinh doanh du lịch phải có hệ thống cơ sở vật chất - kỹ thuật tương xứng
và đáp ứng nhu cầu phát triển đó. Cho nên, có thể nói rằng trình độ phát triển của cơ
sở vật chất - kỹ thuật du lịch là điều kiện, đồng thời cũng là sự thể hiện trình độ phát
triển du lịch của một đất nước.
Tăng sản phẩm du lịch: là tăng các dịch vụ, hàng hóa cung cấp cho du khách, được
tạo nên bởi sự kết hợp của việc khai thác các yếu tố tự nhiên, xã hội với việc sử dụng