Đặc điểm chung và vai trò của ngành chân khớp (6)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.02 MB, 12 trang )
BÀI 29:
ĐẶC ĐIỂM CHUNG VÀ VAI TRÒ
CỦA NGÀNH CHÂN KHỚP
NỘI DUNG BÀI HỌC
I – ĐẶC ĐIỂM CHUNG
II – SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP
IV – VAI TRÒ THỰC TIỄN
Các đại diện của ngành Chân khớp gặp ở khắp nơi
trên hành tinh của chúng ta: dưới nước hay ở trên
cạn ,ở ao, hồ, sông hay ở biển khơi, ở trong lịng đất
hay trên khơng trung, ở sa mạc hay vùng cực. Chúng
sống tự do hay kí sinh.
Chân khớp tuy rất đa dạng, nhưng chúng đều mang
những đặc điểm chung nhất của toàn ngành
ccc
I – ĐẶC ĐIỂM CHUNG
Đặc điểm cấu tạo phần phụ
Phần phụ chân khớp phân đốt. Các đốt khớp
động với nhau làm phần phụ rất linh hoạt
c
Sự phát triển của chân khớp
Sự phát triển và tăng trưởng gắn liền với sự lột
xác, thay vỏ cũ bằng vỏ mới thích hợp với cơ thể
A - Ở giáp xác ( tôm ) ; B - Ở sâu bọ ( ong mật )
Lát cắt ngang qua ngực châu chấu
1. Vỏ kitin ; 2. Cơ dọc ; 3. Vỏ lưng bụng
Vỏ kintin vừa che chở bên ngoài, vừa làm chỗ bám cho cơ. Do
đó có chức năng như xương, được gọi là bộ xương ngoài
II – SỰ ĐA DẠNG Ở CHÂN KHỚP
1. Đa dạng về cấu tạo và mơi trường sống
Cấu tạo ngồi của tơm sơng
Cấu tạo ngồi của nhện
Cấu tạo ngồi của châu chấu
STT
Mơi trường sống
Tên đại
diện
Nước
1
Giáp xác
(Tơm sơng)
X
2
Hình nhện
(Nhện)
3
Sâu bọ
(Châu
chấu)
Nơi
ẩm
Ở
cạn
Các
phần
cơ thể
2
X
X
2
X
3
Râu
Chân
Cánh
ngực
Số
Khơng (số đơi) Khơng
Có
lượng
có
có
2 đơi
X
1 đơi
5
X
4
X
3
Bảng 1. Đa dạng về cấu tạo và môi trường sống của Chân khớp
X
2. Đa dạng về tính
STT
Các tập tính chính
Tơm
Tơm ở
nhờ
Nhện
X
X
Ve
sầu
Kiến
Ong
mật
X
X
X
X
X
X
1
Tự vệ,tấn công
2
Dự trữ thức ăn
X
3
Dệt lưới bẫy mồi
X
4
Cộng sinh để tồn tại
5
Sống thành xã hội
X
6
Chăn nuôi động vật khác
X
7
Đực cái nhận biết nhau bằng tín
hiệu
8
Chăm sóc thế hệ sau
X
X
X
Bảng 2. Đa dạng về tính
X
X
III – VAI TRỊ THỰC TIỄN
Với số lượng lồi lớn, mỗi loài thường sinh sản ra số lượng cá thể rất lớn nên
Chân khớp có vai trị thực tiễn to lớn về hai mặt : có lợi và có hại
STT
1
2
Lớp Giáp
xác
Lớp Hình
nhện
Tên đại diện có ở
địa phương
Có lợi
Tơm sơng
Thực phẩm
Tép
Thực phẩm
Cua đồng
Thực phẩm
Nhện chăng lưới
Bắt sâu bọ có hại
Bọ cạp
Bắt sâu bọ có hại
Con ve bị
3
Lớp Sâu bọ
Có hại
Truyền bệnh
Châu chấu
Thực phẩm
Ong mật
Làm thuốc, thụ phấn cho hoa
Mọt hại gỗ
Bảng 3. Vai trò của ngành chân khớp
Hại cây trồng
Hại đồ gỗ trong
nhà
Phần ghi vở
I – Đặc điểm chung
- Có bộ xương ngoài bằng kitin nâng đỡ, che chở
- Các chân phân khớp động
- Qua lột xác mà tăng trưởng cơ thể
II – Sự đa dạng ở Chân khớp
1. Đa dạng về cấu tạo và mơi trường sống
- Nhờ sự thích nghi với điều kiện sống và môi trường khác nhau
mà Chân khớp rất đa dạng về cấu tạo và môi trường sống
2. Đa dạng về tập tính
- Thần kinh phát triển cao ở Chân khớp đã giúp chúng rất đa dạng về
tập tính
III – Vai trị thực tiễn
1/Có lợi:
-Làm thực phẩm: tôm, cua
-Thụ phấn cho cây trồng: ong, bướm...
-Bắt sâu bọ có hại: nhện chăng lưới, bọ cạp..
2/Có hại:
-Làm hại cây trồng: nhện đỏ...
-Làm hại đồ gỗ trong nhà: mối..
-Truyền nhiều bệnh nguy hiểm: ruồi muỗi...
