Cuộc kháng chiến của nhà hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân minh đầu thế kỉ XV (4)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (725.6 KB, 11 trang )
CHƯƠNG IV: ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ
(Thế kỉ XV – đầu thế kỉ XVI)
TIẾT 32 - BÀI 18
CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ
VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA
CHỐNG QUÂN MINH
ĐẦU THẾ KỈ XV
TIẾT 32 – BÀI 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỈ XV
1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ
THÀNH ĐA BANG
CHÚ GIẢI
Căn cứ của quân ta
Hướng tiến công của giặc
Đường rút lui của quân ta
TIẾT 32 – BÀI 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỈ XV
1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ
ĐÔNG ĐÔ
THÀNH ĐA BANG
THÀNH TÂY ĐƠ
CHÚ GIẢI
Căn cứ của qn ta
Hướng tiến cơng của giặc
Đường rút lui của quân ta
HÀ TĨNH
TIẾT 32 – BÀI 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỈ XV
1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ
- Duyên cớ: Tháng 11 - 1406, lấy cớ nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần, nhà Minh huy động 20 vạn quân, hàng chục vạn dân phu, do tướng Trương Phụ cầm
đầu, chia làm hai cánh tiến vào nước ta.
- Diễn biến: Quân Minh đánh bại quân nhà Hồ ở Lạng Sơn. Hồ Quý Ly lui về bờ nam sơng Nhị (sơng Hồng), phịng ngự ở thành Đa Bang (Ba Vì, Hà
Nội).
+ Ngày 22 - 1 - 1407, quân Minh chiếm thành Đa Bang, Đông Đô (Thăng Long), nhà Hồ lui về thành Tây Đô (Thanh Hóa).
- Kết quá: Tháng 4 -1407, quân Minh tấn công Tây Đồ, Hồ Quý Ly chạy vào Hà Tĩnh, bị bắt tháng 6 – 1407, cuộc kháng chiến thất bại.
2. Chính sách cai trị của nhà Minh
- Chính trị: Thiết lập bộ máy chính quyền trên cả
nước, xóa bỏ quốc hiệu, đổi thành quận Giao Chỉ,
sap nhập vào Trung Quốc.
- Kinh tế: Đặt ra nhiều thứ thuế, vơ vét tài nguyên,
bóc lột sức lao động, bắt phụ nữ, trẻ em về TQ bán.
Để tăng cường khai thác tài nguyên, năm 1415 nhà
"Tháng
4-1407,
Minh
đổi
tênvàng,
nướcbắt
ta
Trong
“ Chỉ
thời
tính
gian
riêng
caikhám
năm
trịnhà
nước
1407
ta,
Trương
nhà
Minh
Phụ
đãthành
mang
chiếm
vềcủa
Minh
tiến
hành
thu
các
mỏ
mỏ
bạc,quận
mộ
Giao Chỉ,
chính
quyền
Giao Chỉ
nói chung được
chức
nhân
Trung
ta:vàng
7và700
cơng.
bắttổMinh
nhân
phudân
đãiQuốc
mị thợ
trân thủ
châu.
NămChúng
1418, nhà
như một chính quyền địa phương của nhà Minh. Cả nước
- 235.000
dân
thay
con đổi
voi,
ngựa,trai,
tục
trâu,tập
bị;qn
đời của
mình
mở ta
trường
mị phong
ngọc
tìm
kiếmlâu
hương
liệu;
bắt
ta được chia làm 3 ti: Đơ ti (phụ trách về qn sự); Bố
- 13.600.000
để
theoViệt
phong
thạch
thóc;
của
nhà thú
Minh
trai con
người
săntục
bắt
những
vật(cấm
quý con
để nộp
như
chính ti (phụ trách về tài chính) và Án sát ti (phụ trách về
- 8760
gái
tóc thuyền
ngắn;
và
quần
dài;trắng,
cấm
rùa cắt
9chiếc
đi,
vượnphụ
bạc nữa
má, phải
chồnmặc
trắng,
hươu
tư pháp). Dưới ti là 15 phủ, 36 châu, 181 huyện và 5 châu
- Văn hóa: Thi hành chính sách đồng hóa, bắt nhân
dân ta bỏ phong tục tập quán, thiêu hủy sách báo...
- 2.530.900
nhuộm
răng
vũ đen…”
khí cùng nhiều vàng bạc, châu báu.
voi
trựctrắng.
thuộc vào huyện , gồm 29 huyện.
“Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn
Vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ
Dối trời lừa dân đủ muôn ngàn kế
Gây thù kết oán trải mấy mươi năm
Bại nhân nghĩa nát cả đất trời.
Nặng thuế khóa sạch khơng đầm núi.
Người bị ép xuống biển còng lưng mò ngọc,
Ngán thay cá mập thuồng luồng.
Kẻ bị đem vào núi đãi cát tìm vàng…
…Độc ác thay trúc Nam Sơn khơng ghi hết tội.
Dơ bẩn thay, nước Đông Hải không rửa sạch mùi .”
(Trích Bình Ngơ đại cáo – Nguyễn Trãi)
PHẠM TẤT ĐẠI
TRẦN NGUYÊN KHANG
LÊ NGÃ
Trung Quốc
.Thái Nguyên
.Bắc Giang
TRẦN NGUYÊN THƠI
TRẦN NGUYỆT HỒ
.Phú Thọ
.Quảng Ninh
.Đơng Triều
PHẠM CHẤN
.Hải phịng
PHẠM NGỌC
.Nam Định
Nơi diễn
ra các
TRẦN NGỖI
.Ninh Bình
.Thanh Hóa
Cuộc khởi nghiã
TRẦNLµo
Q KHỐNG
.Nghệ An
Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh
Biển Đông
Lang Sơn
Khởi nghĩa Trần Ngỗi (1407-1409)
Đa Bang (Hà Tây)
.Hà Tây
Đông Đơ (Thăng Long)
Gia Viễn
Nam Định
Nho Quan
Bơ Cơ
Ninh Bình
Hoa Lư
Tam Điệp
n Mơ
Tây Đơ (Thanh Hóa)
Hà Tĩnh
Đường tiến cơng của qn Minh
Nghĩa quân tấn công
Lang Sơn
Khởi nghĩa
Đa Bang (Hà Tây)
Trần Q Khống
(1409 - 1414)
Đơng Đơ (Thăng Long)
Nam Định
Ninh Bình
Tây Đơ (Thanh Hóa)
Hà Tĩnh
Thù nước chưa xong đầu đã bạc.
Mài gươm mấy độ bóng trăng soi
Đặng Dung
TIẾT 32 – BÀI 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỈ XV
3. Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần
a. Khởi nghĩa Trần Ngỗi (1407 – 1409)
- Địa bàn: Nam Định, Nghệ An, Ninh Bình.
- Hoạt động: Trần Ngỗi xưng là Giản Định hoàng đế (10/1407).
+ Đầu năm 1048, quânTrần Ngỗi kéo vào Nghệ An, được Đặng Tất ở Hóa Châu (Thừa Thiên Huế) và Nguyễn Cảnh Chân (Quảng Nam) hưởng ứng.
+ Tháng 12 - 1048, nghĩa quân đánh tan 4 vạn quân Minh ở bến Bô Cô (Nam Định).
- Kết quả: khởi nghĩa tan rã.
b. Khởi nghĩa Trần Quý Khoáng (1409 – 1414)
- Địa bàn: rộng lớn từ Thanh Hóa đến Hóa Châu.
- Hoạt động chính: Trần Q Khống lên ngơi, hiệu là Trùng Quang đế.
+ Năm 1411, quân Minh tăng viện binh, tấn công vào Thanh Hóa. Nghĩa quân rút vào Thuận Hóa.
+ Tháng 8 - 1413, quân Minh đánh vào Thuận Hóa.
- Kết quả: Cuộc khởi nghĩa thất bại.
Những cuộc khởi
nghĩa của quý tộc nhà
Trần
Đặc điểm
Nguyên nhân thất bại
Ý nghĩa lịch sử
Nổ ra sớm, liên tục
Thiếu sự đoàn kết trong nội
Là ngọn lửa nuôi dưỡng
bộ, lực lượng
tinh thần yêu nước của
nhân dân ta
