Lịch sử lớp 7
Giáo viên thực hiện:
Nguyễn Công Nông


BÀI 2
SỰ SUY VONG CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN
VÀ SỰ HÌNH THÀNH CHỦ NGHĨA TƯ BẢN
Ở CHÂU ÂU
1. NHỮNG CUỘC PHÁT KIẾN LỚN VỀ ĐỊA LÍ
2. SỰ HÌNH THÀNH CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở
CHÂU ÂU.


1. Những cuộc phát kiến lớn về địa lí

a/ Nguyên nhân:
- Nguyên nhân sâu xa: Đáp ứng nhu cầu của nền
sản xuất phát triển, cần nhiều nguyên liệu, vàng
bạc và thị trường.
Con đường giao
- Nguyên nhân trực tiếp:
thương từ Tây Âu qua Tây Á sang phương Đông
bị người Thổ Nhĩ Kì độc chiếm. Vấn đề cấp thiết
đang đặt ra là phải tìm con đường thương mại
mới giữa phương Đơng và châu Âu.


• Vào thời điểm này khoa học – kĩ thuật có
những bước tiến quan trọng đây chính là tiền
đề cho các cuộc phát kiến địa lí như:

• Các nhà hàng hải hiểu biết nhiều về đại
dương, có quan niệm đúng đắn về hình dạng
Trái Đất.
• Người ta vẽ được nhiều bản đồ, hải đồ, ghi rõ
các vùng đất, các hòn đảo có cư dân sinh sống.
• Phát minh ra máy đo góc thiên văn, la bàn, kĩ
thuật đóng tàu…..


- Giai đoạn này châu Âu có 4 cuộc phát kiến
lớn về địa lí:
- Năm 1487, B.Đi - a - xơ (1450-1500) đi vòng
qua cực Nam của châu Phi. (là hiệp sĩ “Hồng
gia” đã dẫn đồn thám hiểm). Điểm đó được
ông đặt tên là mũi Bão Tố, sau gọi là mũi Hảo
Vọng.
- Tháng 8- 1492, C.Cơ- lơm - bơ tìm châu Mĩ.
(1451-1506). Đã dẫn đầu đoàn thủy thủ Tây
Ban Nha đi về hướng Tây. Sau hơn 2 tháng
trên Đại Tây Dương, ông đã đến một số đảo
thuộc vùng biển


Ca-ri-bê ngày này, nhưng ông tưởng đây là
miền “Đông Ấn Độ.” Cô-lôm-bô được coi là
người phát hiện châu Mĩ. (2)

C. Cô-lôm-bô (1451-1506)



Hải trình đi về hướng Tây của Cơ- lơm bơ.
với tàu Ca-ra-ven

•


- Năm 1498 Va-xcơ đơ Ga-ma (1469-1524) tìm ra
Ấn Độ
+Tháng 7 -1497, Va-xcơ đơ Ga-ma (1469-1524)
chỉ huy đồn thuyền Bồ Đào Nha rời cảng Lixbon, đi tìm xứ sở huyền thoại của hương liệu
và vàng ở phương Đông.
+Tháng 5- 1498, ông đã đến Ca-li cút thuộc bờ
Tây Nam Ấn Độ. Trở về Li-xbon, Va-xcơ đơ Ga
ma được phong làm Phó vương Ấn Độ


- Ph. Ma-gien-lan (1480-1521) là người đã
thực hiện chuyến đi đầu tiên vòng quanh thế
giới bằng đường biển từ năm 1519 đến năm
1522.
Đồn tàu của ơng đi vịng qua điểm cực Nam
của Nam Mĩ sau đó tiến vào Thái Bình
Dương.Tại Phi-líp-pin, ơng bị thiệt mạng trong
lúc giao tranh với thổ dân.Cuối cùng, đồn
thám hiểm chỉ cịn 1 thuyền và 18 thủy thủ đã
về đến bờ biển Tây Ban Nha với đầy ấp
nguyên liệu, vàng bạc và châu báu.


Thời

gian

Các nhà phát
kiến địa lí

Những nơi họ đến

1487

B.Đi-a-xơ

Đi vịng qua điểm cực Nam của
châu Phi

1492

C. Cơ-lơm- bơ

Tìm ra châu Mĩ

1498

Đi qua điểm cực Nam châu Phi
Va-xcô đơ Ga-ma và đến Ca-li-cút ở phía Tây
Nam Ấn Độ

15191522

Ph.Ma-gien-lan


Đi vịng quanh Trái Đất

• Bảng tóm tắt cuộc hành trình của các nhà thám hiểm


b/ Hệ quả:
- Phát kiến địa lí đã mở ra một trang mới trong
tiến trình phát triển của lịch sử lồi người. Nó
khẳng định Trái Đất hình cầu, mở ra những con
đường mới, những vùng đất mới, những dân tộc
mới, những kiến thức mới, tăng cường giao lưu văn
hóa giữa các châu lục.Thị trường thế giới mở rộng,
hàng hải quốc phát triển. Đồng thời, nó cũng thúc
đẩy q trình khủng hoảng, tan rã của quan hệ
phong kiến và sự ra đời của chủ nghĩa tư bản ở
châu Âu.


- Tuy nhiên, cùng với những yếu tố tích cực, các
cuộc phát kiến địa lí đã nảy sinh q trình cướp
bóc thuộc địa và bn nơ lệ.
2. SỰ HÌNH THÀNH CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở
CHÂU ÂU. (Tự học)
- Sau các cuộc phát kiến địa lí, kinh tế ở châu Âu
phát triển nhanh. Tầng lớp quý tộc, thương nhân
châu Âu ra sức cướp bóc của cải, tài nguyên của
các nước châu Mĩ , châu Phi và châu Á. Giai cấp tư
- sản tích lũy được số vốn ban đầu bằng sự cướp bóc
thực dân. Đồng thời họ cịn dùng bạo lực để cướp
đoạt ruộng đất của nông dân trong nước.



• Đến đầu thế kỉ XVI ở châu Âu bắt đầu xuất hiện hình thức kinh doanh tư bản chủ
nghĩa.
• Công trường thủ công thay thế các phường hội, quy mô các công xưởng ngày
càng lớn.Nhờ áp dụng kĩ thuật mới vào quy trình sản suất, năng xuất lao động
tăng, sản phẩm nhiều hơn …..

•

•

Một góc cơng xưởng châu Âu thời Trung đại


- Đội ngũ công nhân làm thuê : Là những nông nô
bị mất ruộng đất, phải lang thang, cuối cùng phải
làm th trong các xí nghiệp của tư sản. Ngồi
đội ngũ cơng nhân làm th cịn có nơ lệ được
mua từ châu Phi sang châu Âu.
- Nhiều nơi ở nông thơn, sản suất nhỏ của nơng
dân dần dần bị xóa bỏ và được thay thế bằng
hình thức đồn điền hay trang trại.
- Người lao động biến thành công nhân làm công
ăn lương. Chủ ruộng đất trở thành tư sản hay quý
tộc mới.


Người châu Phi bị bắt đưa sang châu Mĩ, châu Âu làm
nô lệ( thế kỉ XV-XVI)


m


- Từ những thay đổi trên, xã hội châu Âu đã biến đổi, các
giai cấp mới được hình thành.Những chủ xưởng, chủ ngân
hàng, chủ đồn điền hợp thành giai cấp tư sản. Những
người làm cơng, bị bóc lột trở thành giai cấp vô sản.

Giai cấp tư sản châu Âu hậu kì trung đại


• Giai cấp cơng nhân, nơng dân thời kì trung đại châu Âu.


• CỦNG CỐ - LUYỆN TẬP
• Qua bài học ngày hôm nay các em nắm được những vấn
đề cốt lỗi sau:
• Ngun nhân của những cuộc phát kiến địa lí
• Tiền đề quan trọng để các cuộc phát kiến địa lí có thể
thực hiện được.
• Phát kiến địa lí đã góp phần thúc đẩy nhanh chống làm
khủng hoảng, tan rã quan hệ phong kiến dẫn đến sự hình
thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu.
- Sự suy vong của chế độ phong kiến đã mở đường cho
sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu, một nền sản
xuất mới TBCN ra đời ngay trong lòng xã hội phong
kiến, hay nói một cách khác chế độ phong kiến lạc hậu
lỗi thời khơng cịn phù hợp với xã hội hiện thực, suy tàn
rồi đến sụp đổ là quy luật khách quan của lịch sử.



LUYỆN TẬP
1.Em hãy kể tên theo thứ tự các cuộc phát kiến lớn về
địa lí ở châu Âu.
- Đi-a-xơ
- Cơ-lơm-bơ
- Va-xcô đơ Ga ma
- Ma-gien-lan
2. Yếu tố tiêu cực của các cuộc phát kiến địa lí là gì ?
- Cướp bóc thuộc địa và bn bán nơ lệ.
3. Hai giai cấp mới được hình thành ở châu Âu thời
hậu kì Trung đại là những giai cấp nào ?
- Giai cấp tư sản
- Giai cấp vô sản


4. Hệ quả quan trọng nhất của phát kiến địa lí đối với
châu Âu thời hậu kì trung đại là ?
- Thúc đẩy quá trình khủng hoảng, tan rã của quan
hệ sản xuất phong kiến và sự ra đời của chủ nghĩa
tư bản ở châu Âu.
5. Đầu thế kỉ XVI nhiều hình thức tổ chức sản xuất
mới xuất hiện ở Tây Âu ngoại trừ hình thức nào
sau đây.
- Cơng trường thủ công, phường hội, công ty
thương mại, đồn điền trang trại.
6. Nét mới trong phương thức bóc lột ở nơng thơn
thời hậu kì trung đại là.
- Nơng nơ bị biến thành công nhân nông nghiệp

làm việc cho chủ đất theo chế độ làm công ăn
lương.


7.Giai cấp phong kiến châu Âu đã lấy cơ sở gì để thống trị
nhân dân về mặt tinh thần.
- Kinh thánh của đạo Ki tô.
8. Qúy tộc ở châu Âu có mấy cấp bậc ?
- Có 5 cấp bậc : 1. Công tước, 2. Hầu Tước, 3. Bá Tước, 4.
Tử tước, 5. Nam tước.
9. Quan hệ sản xuất được xác lập ở Tây Âu thời hậu kì
trung đại là .
- Quan hệ giữa chủ và thợ, giữa chủ ruộng đất và công
nhân nông nghiệp.
10. Trong lĩnh vực thương nghiệp các thương hội trung đại
được thay thế bằng những hình thức nào ?
- Đó là các cơng ti thương mại, VD như công ty Đông Ấn,
công ty Tây Ấn của TBN và BĐN.

 


BÀI TẬP VỀ NHÀ
• 1. Hãy chỉ trên lược đồ những cuộc phát kiến về
địa lí và kể 1 hoặc 2 câu chuyện về các cuộc
phát kiến địa lí.
• 2. Các cuộc phát kiến địa lí đã tác động như thế
nào đến xã hội châu Âu.
• 3. Qúy tộc và tư sản châu Âu đã làm cách nào
để có được tiền và đội ngũ cơng nhân làm th ?

• 4. Giai cấp tư sản và vơ sản đã được hình thành
từ những tầng lớp nào trong xã hội phong kiến
châu Âu. ?
• 5. Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở châu Âu
được hình thành như thế nào.