Sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến ở châu âu (13)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.72 MB, 24 trang )

I. Tình hình Việt Nam ở nửa cuối thế kỷ XIX

Chính trị:
Trình bày tình hình chính trị,
kinh tế, xã hội của nước ta ở
nửa cuối thế kỷ XIX?

I. Tình hình Việt Nam ở nửa cuối thế kỷ XIX

Nơng dân Viện nam dưới 4 tầng lớp bóc lột

I. Tình hình Việt Nam ở nửa cuối thế kỷ XIX

Em hãy nêu một vài cuộc khởi nghĩa
tiêu biểu

Lược đồ
Phong trào nông dân
khởi nghĩa ở nửa cuối
thế kỷ XIX

KHỞI NGHĨA
NÔNG DÂN Ở
BẮC NINH DO
NGUYỄN THỊNH
(CAI TỔNG
VÀNG) LÃNH

ĐẠO-1862

Lược đồ
Phong trào nông dân
khởi nghĩa ở nửa cuối
thế kỷ XIX

CUỘC NỔI DẬY
CỦA ĐỒNG BÀO
THỔ Ở TUYÊN
QUANG DO
NÔNG HÙNG
THẠC CHỈ HUY9/1862

Lược đồ
Phong trào nông dân
khởi nghĩa ở nửa cuối
thế kỷ XIX

NHĨM THỔ PHỈ
LÝ ĐẠI XƯƠNG,
HỒNG NHỊ
VĂN, LƯU SĨ
ANH...HỒNH
HÀNH PHÍA BẮC
THÁI NGUYÊN

Lược đồ
Phong trào nông dân
khởi nghĩa ở nửa cuối
thế kỷ XIX

KHỞI NGHĨA
CỦA BINH LÍNH
VÀ DÂN PHU DO
ĐỒN TRƯNG,
ĐỒN TRỰC
LÃNH ĐẠO Ở
HUẾ NĂM 1866

TIẾT 45: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA CUỐI THẾ KỶ
XIX

I. Tình hình Việt Nam ở nửa cuối thế kỷ XIX
II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam nửa cuối thế kỷ
XIX

Vì sao quan lại, sĩ
phu yêu nước lại
đưa ra những đề
nghị cải cách?

Kể tên những sĩ phu tiêu biểu trong
phong trào cải cách cuối thế kỷ
XIX?

Nêu nội dung chính trong các đề nghị cải
cách của họ?

Những đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX.
TÊN QUAN LẠI,
SĨ PHU

THỜI
GIAN

Trần Đình Túc
Nguyễn Huy Tế

1868

Đinh Văn Điền
Viện Thương bạc

NỘI DUNG CẢI CÁCH
Xin mở cửa biển Trà Lý ( Nam Định)

1868

Xin đẩy mạnh việc khai khẩn ruộng hoang, khai mỏ,
phát triển buôn bán, chấn chỉnh quốc phòng.

1872

Xin mở ba cửa biển ở miền Bắc và miền Trung để
thơng thương với bên ngồi.

Đề nghị chấn chỉnh bộ máy quan lại, phát triển công
Nguyễn Trường Tộ 1863-1871 thương nghiệp và tài chính, chỉnh đốn võ bị, mở rộng
ngoại giao, cải tổ giáo dục…
Nguyễn Lộ Trạch 1877-1882

Dâng 2 bản “thời vụ sách”, đề nghị chấn hưng
dân khí, khai thơng dân trí, bảo vệ đất nước.

TƯ LIỆU THAM KHẢO
Nguyễn Trường Tộ Sinh năm 1828, ở làng
Bùi Chu, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An, trong
một gia đình theo đạo Gia tô, học thông tứ thư
ngũ kinh của Nho giáo. Năm 27 tuổi, ông được
giám mục Gauthier đưa vào chủng viện Tân ấp
thuộc xứ đạo Xã Đoài để dạy chữ Hán cho giám
mục, và được giám mục dạy lại cho chữ Pháp
cũng như kiến thức khoa học châu Âu.
Năm 1861, Nguyễn Trường Tộ trở về Tổ quốc.

Từ năm 1863 đến năm 1871, Nguyễn Trường Tộ viết hàng loạt điều trần, luận văn,
Ngơi
mộnhằm
của Nguyễn
Tộ tạo
tại thế

tờ bẩm, trình nhiều kiến nghị có tầm chiến
lược
canh tânTrường
đất nước,
thơn
Bùikhơn
Chu,khéo
xã Hưng
Trung,
vươn lên cho dân tộc để giữ nền độc lập một
cách
mà vững
chắc.huyện
Hưng Yên, tỉnh Nghệ An, được xây
Ông mất ở làng quê Bùi Chu ngày 10 tháng
10từ
năm
Tự1943
Đức thứ 24, tức 23 tháng
dựng
năm
11 năm 1871.

Tế cấp bát điều gồm:
1)Chấn chỉnh võ bị
2) Hợp tỉnh huyện, giảm quan lại
trong bộ máy hành chính
3) Cải cách tài chính
4) Chỉnh đốn học pháp

5) Điều chỉnh thuế ruộng
6) Kinh lí bờ cõi;
7) Điều tra dân số
8) Lập Viện Dục anh và trại tế
bần.

Nội dung các bản điều trần của Nguyễn Trường Tộ
Về mặt kinh tế: Ơng quan tâm đến cơng, nơng, thương
nghiệp. Mở mang buôn bán trong nước và giao thương
với nước ngồi, mời các cơng ty nước ngồi đến giúp ta
khai thác tài lợi, sửa đổi thuế khố…
Về mặt văn hóa - giáo dục: Ông đề xuất cải cách phong
tục, chủ trương coi trọng dân, sửa đổi chế độ thi cử mở
mang việc học hành, thay đổi nội dung giáo dục...
Về mặt ngoại giao: Ơng phân tích cho triều đình thấy rõ cục
diện chính trị trên tồn thế giới thời đó, khun triều đình nên
ngoại giao trực tiếp với chính phủ Pháp tìm cách ngăn chặn
âm mưu xâm lược của bọn Pháp bên này, khéo léo chọn thời
cơ lấy lại 6 tỉnh Nam Kỳ, xác lập "tư thế làm chủ đón khách"....

NGUYỄN TRƯỜNG TỘ
(1828 – 1871)

Về mặt quân sự: Ông cho rằng tuy "chủ hồ" nhưng khơng có tư tưởng "chủ hàng" một
cách ngun tắc. Ơng khun triều đình ưu ái người lính, biên soạn binh pháp, đào tạo sĩ
quan, mua sắm tàu thuyền vũ khí, xây dựng phịng tuyến cả ở thành thị lẫn nơng thơn, đề
phịng qn Pháp xâm lược lan ra cả nước...

Em có nhận xét gì về bản điều trần của
Nguyễn Trường Tộ?

Toàn diện
Cải cách
của
Nguyễn
Trường Tộ

Đề cập đến tất cả những vấn
đề bức thiết xã hội
Tiến bộ

NGUYỄN LỘ TRẠCH
Nhà chiến lược cách tân cuối thế kỷ 19. Tự là Hà Nhân, hiệu Kỳ
Am, biệt hiệu Quỳ Ưu, Hồ Thiên Cư Sĩ, Bàn Cơ Điếu Đồ, quê ở
làng Kế Môn, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên.
Năm 1877, ông dâng một bản Thời vụ sách nêu lên những yêu cầu
bức thiết của nước nhà. Năm 1882, ông lại dâng bản Thời vụ sách
2 gồm 5 điều cốt yếu để bảo vệ đất nước, trong đó có điểm dời đơ về
Thanh Hóa lấy chỗ hiểm yếu để giữ vững gốc nước. Triều đình Tự
Đức vẫn khơng chấp nhận những ý kiến gan ruột của ông. Năm
1892 triều Thành Thái, Ông lại dâng lên bản Thiên hạ đại thế luận
(Bàn chuyện lớn trong thiên hạ), nhưng vẫn bị bỏ qua. Tuy vậy bản
Thiên hạ đại thế luận lại được sĩ phu và những người có tư tưởng
cách tân nhiệt liệt hưởng ứng, bái phục tài năng xuất chúng của ông.
Nguyễn Lộ Trạch được xem là nhà cách tân đất nước tiêu biểu của
thế kỷ XIX.

Ông bị bệnh mất sớm ở tuổi 45 tại tỉnh Bình Định.

I. Tình hình Việt Nam ở nửa cuối thế kỷ XIX
II. Những đề nghị cải cách ở Việt Nam nửa cuối thế kỷ
XIX
III. Kết cục của các đề nghị cải cách

Nguyên nhân nào dẫn tới sự thất bại của các cuộc cải cách?

Trào lưu cải cách Duy
Tân ở Việt Nam có gì
giống và khác so với
cải cách Minh Trị của
Nhật Bản ở cuối XIX?

Gièng nhau:
* Giống nhau: - Thời điểm: Nửa cuối thế kỉ XIX.
- Hồn cảnh: Chính trị, kinh tế, xã hội khủng hoảng.
- Nội dung: Đều cải cách trên nhiều lĩnh vực....

* Khác nhau:
VIỆT NAM

NHẬT BẢN

- Người đề xướng là quan lại , sĩ
phu nhưng bị triều đình cự tuyệt

- Người khởi xướng và thực hiện là vua Minh Trị

- Kết cục: Cải cách không thực
hiện được Việt Nam vẫn lạc
hậu và khủng hoảng và bị Thực
dân Pháp xâm lược ,thống trị

- Kết quả: Cải cách đã thực hiện được Nhật
Bản phát triển thành một nước đế quốc hùng
mạnh.

Trào lưu cải cách Duy Tân ở Việt Nam có ý
nghĩa như thế nào?

TRỊ CHƠI Ơ CHỮ
1

V

I

Ệ

2
3
4