Bài 12.
Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt
Nam từ năm 1919 đến năm 1925
(2 tiết)
Tiết 1. I - Những chuyển biến mới về kinh tế,
chính trị, văn hố xã hội Việt Nam sau chiến
tranh thế giới thứ nhất
Tiết 2. II - Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam
từ năm 1919 đến năm 1925
Tiết 2. II - Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam
từ năm 1919 đến năm 1925
Nội dung
1. Hoạt động của Phan bội Châu, Phan Châu Trinh và một
số người Việt Nam sống ở nước ngoài
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt Nam
3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc.
Mục tiêu:
Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1919- 1925 diễn
ra sôi nổi với sự tham gia của các giai cấp và tầng lớp xã
hội, có nội dung, hình thức, tổ chức đấu tranh mới
1. Hoạt động của Phan bội Châu, Phan Châu Trinh và một
số người Việt Nam sống ở nước ngoài
* Phan Bội Châu:
• Trước chiến tranh: xu hướng
bạo động, theo khuynh hướng
Dân chủ tư sản, “là ngôi sao
sáng trên bầu trời c/m Việt
Nam”.
• Sau chiến tranh: nghiên cứu,
tìm hiểu cách mạng tháng
Mười.
-> là người yêu nước chân
thành, thực sự cầu thị, sẵn
sàng thay đổi phương châm
đường hướng để đạt mục đích
- 6-1925 bị bắt tại Trung Quốc, bị
kết án và đưa về an trí ở Huế.
Phan Bội Châu 1867-1940
1. Hoạt động của Phan bội Châu, Phan Châu Trinh và một
số người Việt Nam sống ở nước ngoài
* Phan Châu Trinh
• Xu hướng cải cách: chấn dân
khí, khai dân trí, hậu dân sinh.
• 1911, sang Pháp h/đ c/m...
• 6-1925, PCT về nước tiếp tục
h/đ... Và mất 14-3-1926.
-> là tấm gương sáng trong
phong trào Duy Tân, có tư
tưởng dân chủ sớm, có đóng
góp lớn trong cuộc vận động
cứu nước
( 1872-1926 )
* Hoạt động của một số người Việt Nam ở nước ngoài
* Tại Pháp
Việt kiều chuyển tài liệu sách
báo tiến bộ về nước.
“ Hội những người lao
động trí óc Đơng Dương”
ra đời năm 1925
* Tại Trung Quốc
• Nhóm thanh niên Việt Nam thành
lập tổ chức “Tâm Tâm xã”-1923 Quảng Châu.
• Tiếng bom Sa Diện của Phạm
Hồng Thái – 19/6/1924.
Phạm Hồng Thái
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và cơng nhân Việt Nam.
Nội dung
Hoạt
động tiêu
biểu
Mục tiêu
Hình
thức đấu
tranh
Kết quả,
tính chất
Tư sản
Tiểu tư sản
Công nhân
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt Nam.
Nội dung
Tư sản
Hoạt
động tiêu -1919 “chấn hưng nội
biểu
hóa”, “bài trừ ngoại
hóa”.
-1923 Chống độc
quyền thương cảng Sài
Gịn....
- Lập Đảng Lập hiến
Mục tiêu
Hình
thức đấu
tranh
Kết quả,
tính chất
Kinh tế, chính trị
Chính trị
T/c: Cải lương, phục vụ
quyền lợi giai cấp, dễ
thoả hiệp, bị phong trào
quần chúng vượt qua
Tiểu tư sản
Công nhân
GIẤY PHÉP CHỦ BÚT BÁO NAM PHONG
TUẦN BÁO PHỤ NỮ TÂN VĂN
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt Nam.
Nội dung
Tư sản
Hoạt
động tiêu -1919 “chấn hưng nội
biểu
hóa”, “bài trừ ngoại
hóa”.
-1923 Chống độc
quyền thương cảng Sài
Gịn....
- Lập Đảng Lập hiến
Mục tiêu
Hình
thức đấu
tranh
Kết quả,
tính chất
Kinh tế, chính trị
Chính trị
T/c: Cải lương, phục vụ
quyền lợi giai cấp, dễ
thoả hiệp, bị phong trào
quần chúng vượt qua
Tiểu tư sản
-Thành lập các tổ chức
chính trị:
-Xuất bản nhiều tờ báo
tiến bộ
-Lập nhà xuất bản tiến
bộ
- Đấu tranh địi thả PBC
-1925, để tang PCT
-1926
Chính trị
Chính trị
T/c dân tộc dân chủ rõ
nét, thể hiện tinh thần
u nước, góp phần
truyền bá tư tưởng tiến
bộ
Cơng nhân
Lễ tang Phan Chu Trinh
Đám tang Phan Châu Trinh ngày 04/04/1926
được nhân dân cả ba kỳ tham dự rất đơng đảo.
Riêng ở Sài Gịn có hơn 100.000 người đi theo linh
cữu(dân số Sài Gịn-Chợ Lớn lúc bấy giờ là 345.000 người).
Trong báo cáo choQuốc tế Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc
viết: "...trong lịch sử người An Nam chưa hề được chứng
kiến một sự kiện to lớn như vậy bao giờ“.
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt Nam.
Nội dung
Tư sản
Hoạt
động tiêu -1919 “chấn hưng nội
biểu
hóa”, “bài trừ ngoại
hóa”.
-1923 Chống độc
quyền thương cảng Sài
Gịn....
- Lập Đảng Lập hiến
Mục tiêu
Hình
thức đấu
tranh
Kết quả,
tính chất
Kinh tế, chính trị
Chính trị
T/c: Cải lương, phục vụ
quyền lợi giai cấp, dễ
thoả hiệp, bị phong trào
quần chúng vượt qua
Tiểu tư sản
Công nhân
-Thành lập các tổ chức
chính trị:
-Xuất bản nhiều tờ báo
tiến bộ
-Lập nhà xuất bản tiến
bộ
- Đấu tranh đòi thả PBC
-1925, để tang PCT
-1926
Chính trị
- Nổ ra lẻ tẻ, tự phát
-1920 Thành lập
Cơng hội do
Tôn Đức Thắng lãnh
đạo.
- 8-1925 CN xưởng
Ba Son bãi cơng-> từ
tự phát sang tự giác
Chính trị
T/c dân tộc dân chủ rõ
nét, thể hiện tinh thần
yêu nước, góp phần
truyền bá tư tưởng tiến
bộ
Kinh tế
Bãi cơng
PT mang tính tự phát
- Bãi cơng Ba Son
bước đầu có tổ chức
lãnh đạo: mục tiêu
KT+CT, đoàn kết gc,
đoàn kết quốc tế
Công nhân nhà máy Ba Son và nhà máy in tham gia đám tang cụ Phan Chu
Trinh, ngày 04 tháng 4 năm 1926
Nhà máy đóng tàu Ba Son (Sài Gịn), nơi người cơng nhân Tơn Đức
Thắng tham gia cuộc bãi cơng địi quyền lợi .
2. Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và cơng nhân Việt Nam.
TƠN ĐỨC THẮNG
Tơn Đức Thắng (1888-1980), cịn có bí danh Thoại Sơn và từng được gọi là Bác
Tơn, là Chủ tịch nước thứ hai và cuối cùng củaViệt Nam Dân chủ Cộng hòa và
sau này là Chủ tịch nước đầu tiên của Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
3. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc.
*. Tiểu sử- nguyên nhân thúc đẩy Nguyễn Ái Quốc đi tìm
đường cứu nước
- Nguyễn Ái Quốc ( Nguyễn Tất Thành) sinh 19/5/1890:
Làng sen- Kim Liên- Nam Đàn, Nghệ An
- Sinh ra trong gia đình tri thức pk yêu nước, lớn lên trên
quê hương có truyền thống đấu tranh bất khuất; thấu hiểu
nỗi khổ của người dân mất nước, khâm phục con đường
cứu nước của các vị tiền bối
=> Quyết tâm đi tìm đường cứu nước
*. Tìm đường cứu nước và đến với chủ nghĩa Mác- Lênin
Trên con tàu Latouche-Treville này,
Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm
đường cứu nước
• - 5- 61911NAQ( Nguyễn Tất
Thành) rời tổ quốc đi
tim đường cứu nước....
-> 1917 qua các nước
Châu Á, Phi, Mĩ, Âu=>
nhận rõ : bạn- thù
- 1917 CM tháng Mười
Nga thắng lợi-> ảnh
hưởng đến tư tưởng
của Người
b. Tìm đường cứu nước và đến với chủ nghĩa Mác- Lênin
Bản yêu sách 8 điểm của Nguyễn Ái Quốc
•
•
•
•
•
•
•
•
1. Tổng ân xá cho những người bản xứ bị án tù chính trị;
2. Cải cách nền pháp lý ở Đơng Dương bằng cách cho
người bản xứ cũng được quyền hưởng những đảm bảo về
mặt pháp luật như người Âu châu; xóa bỏ hồn tồn các
tịa án đặc biệt dùng làm công cụ để khủng bố và áp bức
bộ phận trung thực nhất trong nhân dân An Nam;
3. Tự do báo chí và tự do ngơn luận
• 18-61919,
gửi đến
Hội nghị
Vécxai
Bản
u
sách
của
nhân
dân An
Nam.
4. Tự do lập hội và hội họp;
5. Tự do cư trú ở nước ngoài và tự do xuất dương;
6. Tự do học tập, thành lập các trường kỹ thuật và chuyên
nghiệp ở tất cả các tỉnh cho người bản xứ;
7. Thay thế chế độ ra sắc lệnh bằng chế độ ra các đạo luật;
8. Đoàn đại biểu thường trực của người bản xứ, do người bản xứ
bầu ra, tại Nghị viện Pháp để giúp cho Nghị viện biết được
những nguyện vọng của người bản xứ.
b. Tìm đường cứu nước và đến với chủ nghĩa Mác- Lênin
b. Tìm đường cứu nước và đến với chủ nghĩa Mác- Lênin
• 7-1920, đọc bản Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc
và thuộc địa của LêNin.
Trong bài thơ “Người đi tìm đường
của nước” của nhà thơ Chế Lan
Viên có đoạn:
“...Luận cương đến Bác Hồ , và Người
đã khóc
Lệ Bác Hồ rơi trên chữ Lênin,
Bốn bức tường im nghe Bác lật từng
trang sách gấp
Tưởng bên ngồi đất nước đợi mong
tin,
Bác reo lên như nói cùng dân tộc,
Cơm áo là đây, hạnh phúc đây rồi...”
b. Tìm đường cứu nước và đến với chủ nghĩa Mác- Lênin
• 25-12-1920, dự Đại hội Tua – tán thành Quốc tế III. Tham gia sáng lập ĐCS Pháp
.
b. Tìm đường cứu nước và đến với chủ nghĩa Mác- Lênin
*. Hoạt động và truyền bá ( chuẩn bị điều kiện để thành lập Đảng)
• 1921 lập Hội Liên hiệp thuộc địa ở Pari
• 1922, Viết báo Người cùng khổ, Nhân đạo, Đời sống công nhân, Bản án chế
độ thực dân Pháp -1925.
BÀI VIẾT TRÊN BÁO NGƯỜI CÙNG KHỔ
b. Tìm đường cứu nước và đến với chủ nghĩa Mác- Lênin
*. Hoạt động và truyền bá ( chuẩn bị điều kiện để thành lập Đảng)
• 1921 lập Hội Liên hiệp thuộc địa ở Pari
• 1922, Viết báo Người cùng khổ, Nhân đạo, Đời sống công nhân, Bản án chế
độ thực dân Pháp -1925.
BÀI VIẾT TRÊN BÁO NGƯỜI CÙNG KHỔ
b. Tìm đường cứu nước và đến với chủ nghĩa Mác- Lênin
•
•
•
6-1923, đi Liên Xơ,dự Hội nghị Quốc tế Nơng dân, ĐH QT Thanh niên...
-7/ 1924, dự Đại hội V của Quốc tế Cộng sản...
11-11-1924, về Quảng Châu – Trung Quốc.
NHỮNG HOẠT ĐỘNG CỦA NAQ CÓ Ý NGHĨA ĐỐI VỚI
CÁCH MẠNG VN NHƯ THẾ NÀO?