Chương II: SỬ DỤNG MÁY TÍNH CƠ 
BẢN

Bài  1:  Làm  việc  với  hệ  điều 
hành
    Bài 2: Quản lý thư mục và tập 
tin
Bài  3:  Một  số  phần  mềm  tiện 
ích
Bài  4:  Sử  dụng  tiếng  Việt,  Sử 
dụng máy in


Bài 2. 

Quản lý thư mục và tập tin
Cách làm việc với một cửa sổ
Thế nào là tập tin hoặc thư mục
Lựa chọn các tập tin hoặc thư mục

Sao chép hoặc di chuyển các tập tin hoặc thư mục


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Tìm hiểu tập tin và thư mục 

Khái
niệm

Một  vài  kiểu  tập 
tin khác nhau

Tập tin là một đối tượng trong máy tính để lưu 
trữ  dữ  liệu,  thơng  tin,  các  thiết  lập  hoặc  các 
lệnh được sử dụng trong một chương trình máy 
tính 

Một chương trình máy 
tính làm việc được 
với kiểu tập tin tương 
ứng


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Tìm hiểu tập tin và thư mục 
ư  mục  (folder)  là  nơi  chứa  các 
Khái Th
chương trình và các tập tin. Thư mục là 
niệm phương tiện để sắp xếp thơng tin
Thư  mục  giống  như  các  ngăn  trong  tủ 
đựng  hồ  sơ  giúp  bạn  sắp  xếp  các  thư 
mục và các tập tin có liên quan lại với 
nhau
Một thư mục con (subfolder) đơn giản là một thư 
mục được chứ trong một thư mục khác



Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

 Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Các kiểu tập tin
Tập tin ứng dụng
(Application File)

Chỉ  dẫn  rất  chi  tiết  cho  bộ  vi  xử  lý  phải 
thực  hiện  những  nhiệm  vụ  gì  (đọc,  ghi, 
tính tốn).

Thường nằm trong thư mục Program 
Files.
Tập tin dữ liệu (Data File)

Chứa dữ liệu do bạn nhập và lưu lại.

Là một phần của hê điều hành.
Tập tin hệ thống
(System File)
Chỉ dẫn chi tiết cho bộ vi xử lý phải thực 
hiện những nhiệm vụ gì.


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính


• Bắt đầu làm việc với các tập tin và thư mục
Nhấp chuột vào
Start vàsauđóNhấp
chuột vàoComputer
Nhấp chuột vào Start,
gõ:expl vàohộpSearch,
và

Nhấn tổ hợp phím

Nhấp chuột vào Start,
All Programs, Accesso­
ries, và sau đó nhấp
chuột vào Windows

Nhấp chuột phải vào
nút Start và Nhấp
chuột vàoOpen Win­
dows Explorer


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

 Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Hoạt động thực hành và nhận xét
Trong bài thực hành này, bạn sẽ thực hành làm việc với các nút Minimize, 
Maximize, Restore Down và Close.
1.

Bấm vào nút Start, rồi bấm Computer.
2.
Nhấp vào nút     (Tối đa hóa) ở góc trên cùng bên phải của cửa sổ.
3.
Nhấp vào nút      (Thu nhỏ).
Lưu ý rằng cửa sổ biến mất khỏi màn hình, nhưng được biểu thị bằng một nút 
trên thanh tác vụ.
4.
Nhấp vào nút Computer trên thanh tác vụ để hiển thị lại cửa sổ.
Cửa sổ hiện được phóng to, chiếm tồn bộ màn hình và nút      (Khơi phục 
xuống) xuất hiện trong các nút điều khiển, thay thế nút      (Tối đa hóa).
.


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

 Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Hoạt động thực hành và nhận xét
5.
6.
7.

8.
9.

Nhấn phím Alt để hiển thị thanh trình đơn.
Nhấp vào nút View để xem các tùy chọn trình đơn.
Nhấp vào Refresh làm mới.
Lưu ý thời điểm bạn đã chọn lệnh này, tồn bộ thanh trình đơn biến mất. Đây là 

một ví dụ về cách bạn có thể kích hoạt thanh trình đơn khi cần.
Nhấp vào nút      (Khơi phục xuống).
Nhấp vào nút            (Đóng).
Cửa sổ Computer hiện đã bị xóa khỏi màn hình.


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

 Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Làm quen với cửa sổ chứa tập tin và thư mục
Thu gọn (Collapse)
Ẩn các mục con hoặc 
thu  gọn  cấu  trúc  sắp 
xếp của cấp độ này

Mở rộng (Expand)
Hiển thị các mục con 
hoặc  các  nội  dung 
con của cấp độ này

Khung điều hướng
Chứa  các  danh  sách, 
giúp  truy  xuất  nhanh 
đền vị  trí  của  tập  tin 
hoặc thư mục

Thanh phân chia
Nhấp  chuột  và  kéo 
thanh  này  để  thay  đổi 

diện  tích  hiển  thị  các 
thư mục

Ơ nội dung
Hiển  thị  tất  cả  các  tập  tin  và 
thư  mục  con  của  thư  mục  đã 
được  chọn  trong  khung  điều 
hướng


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Tạo thư mục

Cách 1

Trên thanh lệnh, nhấp chuột vào nút 
New folder


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

 Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Tạo thư mục
Cách 2
1.


2.

Nhấp  chuột  vào 
khoảng  trống 
của  ơ  nội  dung, 
nhấp  chuột  vào 
New.
Chọn Folder


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Tạo thư mục
Cách 3
1.

2.
3.

Nhấp 
chuột 
phải  vào  vị  trí 
(ổ  đĩa  hay  thư 
mục) 
trong 
danh  sách  thư 
mục  mà  bạn 
muốn  tạo  thư 

mục mới.
Chọn New
Chọn Folder


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Chọn các tập tin hay thư mục 

Trước khi thực hiện thao tác như sao chép, di chuyển hay xóa, bạn phải chọn tập 
tin hay thư mục đó. Sau đó, bạn lựa chọn một trong những cách sau:

Để lựa chọn nhiều tập
 tin hay thư mục liên tiếp. 
Đặt trỏ chuột vào tập tin 
hay thư mục đầu tiên trong 
danh sách. Nhấn và giữ 
phím Shift, đưa trỏ chuột 
đến tập tin hay thư mục
cuối cùng trong
danh sách

Đăt con trỏ chuột
vào tập tin hay thư mục 
đầu tiên cần chọn. Nhấp 
chuột và kéo chuột 
lên/xuống để chọn các tập 
tin hay thư mục cịn lại. 

Một ơ vng sẽ xuất hiện 
để xác nhận sự lựa chọn

Khi các tập tin hay
thư mục đã được chọn, 
nếu cần thay đổi  chọn thư 
mục hay tập tin, bạn hãy 
nhấn và giữ phím Shift 
hoặc Ctrl, sau đó nhấp 
chuột vào những phần 
tương ứng


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

 Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Chọn các tập tin hay thư mục 
Trước khi thực hiện thao tác như sao chép, di chuyển hay xóa, bạn phải chọn tập 
tin hay thư mục đó. Sau đó, bạn lựa chọn một trong những cách sau:
Để chọn nhiều tập tin
hay thư mục khơng liên 
tiếp, nhấp chuột vào tập 
tin hay thư mục đầu tiên, 
nhấn và giữ phím Ctrl, 
nhấp trỏ chuột tới từng 
tập tin hay thư mục
cần chọn

Để chọn tất cả các tập 

tin hay thư mục, nhấp 
chuột vào Organize và 
nhấp chuột vào Select 
All, hoặc nhấn tổ hợp 
phím Ctrl+A
Để chọn một tập tin hay 
thư mục, nhấp chuột vào 
tập tin hay thư mục đó


Bài 2. Quản lý thư mục và tập tin

Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy tính

• Đ ặt  l ại t ê n  t ập  t in  h o ặc  t h ư m ục
Có nhiều cách để đổi tên một 
tập tin hay thư mục. Bạn hãy 
dùng một trong những cách 
sau:
•

•

•

•

Nhấp  chuột  vào  biểu  tượng  thư  mục  để  chọn. 
Nhấp  phím  F2  để  kích  hoạt  chế  độ  chỉnh  sửa, 
hoặc

Nhấp chuột vào biểu tượng thư mục, nhấp chuột 
vào  tên  thư  mục  để  kích  hoạt  chề  độ  chỉnh  sửa 
hoặc
Nhấp chuột phải vào thư mục và nhấp chuột vào 
Rename từ danh sách lệnh hoặc
Trên  thanh  lệnh,  nhập  chuột  vào  Organize  và 
chọn Rename.


Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành

Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Đặt lại tên tập tin hoặc thư mục
•

Nếu muốn đổi tên tập tin, 
bạn thực hiện các bước sau:

•

•

Chọn tập tin, nhấn phím F2
Chọn tập tin, chuột một lần vào tên 
tập tin.
Nhấp chuột phải vào tên tập tin, 
chọn Rename.


Tên của thư mục có thể dài tối đa 255 ký tự, bạn có 
thể  khơng  quan  sát  được  hết  tên  của  thư  mục  khi 
tên thư mục quá dài.
Các ký tự  \ / : * “ < > không thể sử dụng trong tên 
tập tin hay thư mục.


Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành

Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Sao chép và di chuyển các tập tin, thư mục

Chú ý

Bạn th
ng xuyên ph
ện các thao tác nh
 
Bạnườ
thư
ờng xuyên phảảii th
thự
ựcc hi
hiện
các thao tác nhưưsao
sao chép, di chuy
ển t
ập tin hay th

chép, di chuyển tệ
p tin
hoặc thư mụưc. mục.
Bạnn
ênsửd
ungđiềuh
gđhểnh
ịnhvị
Bạn 
nên 
sử  dụụngKh
ng  Khung 
điướn
ều 
ướan
ng hch
đểón
  gđ
nhanh 
thư m
ục hoặc
ĩa.ục hoặc ổ đĩa
chóng đ
ịnh v
ị thổ
ưđ
 m


Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành


Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Sao chép các tập tin hay thư mục

Khi  sao  chép  một  tập  tin  hay  thư  mục,  tập  tin  hay 
thư mục gốc vẫn còn  ở vị trí nguồn và một bản sao 
được đặt vào vị trí đích – nghĩa là dữ liệu sẽ được 
lưu ở cả hai vị trí.


Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành

Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Tìm hiểu về Thùng rác (Recycle Bin)

Thùng rác là một vùng lưu trữ tạm thời dành 
cho  các  tập  tin  và  thư  mục  bị  xóa  khỏi  ổ 
cứng cục bộ

Các  tập  tin  trong  Thùng  rác  có  thể  được  khơi 
phục hoặc Thùng rác có thể được làm trống

Hai biểu tượng được dùng để biểu diễn Thùng 
rác
Thùng rác rỗng



Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành

Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Xóa các tập tin và thư mục

Khi bạn khơng cần các tập tin hay thư mục nữa, bạn có thể xóa chúng.
Đểể xóxóa 
a mộm
tộ
tệt p ttin
Đ
ập 
h
ay
th
ư
m
ụ
c,
ch
ọn
tin 
hay  thư  mục, 
tệp tin hay thư mục
ch
n  tậ
đó,ọsau

đóp thtin 
ực hhay 
iện
th
ưt  tron
mụgc các
đó  và 
mộ
thực  hiện  một 
trong các cách sau:

ấp chu
t vào Organize và ch
ọn Delete, ho
ặc
•Nh
Nhấp
chuộtộvào
sau đó chọnDelete,
hoặc
•
ọnn t
ập tin hay th
ục, nh
n phím 
•Ch
chọ
tệp
tin hay thư mư
ục, m

sau
đó nhấ
ấn
, hDelete, 
oặc
•ho
nhặ
ấp
c chuột phải và nhấp chuột vàoDelete, hoặc
ục vàob
iểutư
ợnDelete, ho
gThùngrácặc
•• kéotệptinhay thưm
Nhấp chuột phải và nh
ấp ch
ọn 
trên Desktop
•
•

Kéo tập tin hay thư mục vào biểu tượng Thùng 
rác trên Desktop

Hãy ln kiểm tra nội dung thư mục trước khi bạn xóa 
tồn bộ thư mục. Điều này vơ cùng quan trọng nếu tập 
tin,  thư  mục  được  lưu  ở  ổ  đĩa  mạng  hay  đĩa  ngồi,  ví 
chúng  sẽ  bị  xóa  vĩnh  viễn  và  khơng  được  chuyển  vào 
Thùng rác



Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành

Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Di chuyển các tập tin hay thư mục

•

Khái
niệm
•

Khi bạn dể
i ch
n tệp tin hayưth
ưụ
mc, nó s
ục, nó sẽ
đượ
c c c
cắtắt 
Khi di chuy
n tuyể
ập tin hay th
 m
ẽ đ
ượ
(xóa)ỏtừ

trí ban đầu
và sao chép sang vị tríị trí đích
đích.
(xóa) kh
i vvịị trí ban đ
ầu và sao chép sang v
Khi b
n di chuy
ểnn m
 m
c, tồn b
Khại b
ạn di chuyể
mộộ
t t th
thưưm
ục,ụto
àn bộ nộiộd n
unộgi dung 
của
của th
 m
ồm các th
ục con và các 
thưưm
ụcụđc đó (bao g
ó (bao gồmcác
thư mụcư
co m
n và

các tệp tin)
cũng di chuyển theể
o.n theo.
tập tin cũng di chuy


Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành

Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Những điểm cần lưu ý khi làm việc với tập tin
Sử dụng một quy ước đặt tên tiêu chuẩn khi lưu các tập 
tin

Khi  di  chuyển  tập  tin,  đảm  bảo  rằng  bạn  đang  di  chuyển 
đúng tập tin đến đúng vị trí.

Sao lưu các tập tin của bạn để đề phịng trường hợp tập tin 
bị mất hoặc bị hư hỏng.


Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành

Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Những điểm cần lưu ý khi làm việc với tập tin

Khơng bỏ qua thùng rác khi xóa các tập tin


Có những tập tin hoặc thư mục, bạn khơng có quyền để thao 
tác với chúng.



Chủ đề A. Căn bản về hệ điều hành

Bài 2. Mọi bí mật của tớ nằm trong tập tin và thư mục máy 
tính

• Hoạt động thực hành và nhận xét

Trong bài thực hành này, bạn sẽ di chuyển một cửa sổ xung quanh màn hình và sau 
đó thay đổi kích thước của nó.
1.
Bấm nút Start, rồi bấm Computer.
2.
Nếu cửa sổ xuất hiện tồn màn hình, hãy nhấp vào nút giữa ở góc trên cùng bên 
phải (Khơi phục xuống) cho cửa sổ Computer.
3.
Định vị con trỏ chuột trên thanh tiêu đề của cửa sổ Computer.
4.
Nhấp và kéo cửa sổ đến vị trí mới trên màn hình.
5.
Thực hành di chuyển cửa sổ xung quanh đến một số địa điểm khác nhau.
6.
Di chuyển con trỏ chuột đến cạnh phải của cửa sổ và giữ chuột qua đường biên 
cho đến khi con trỏ thay đổi thành        .