Chương II: SỬ DỤNG MÁY TÍNH CƠ 
BẢN

Bài  1:  Làm  việc  với  hệ  điều 
hành
    Bài 2: Quản lý thư mục và tập 
tin
Bài  3:  Một  số  phần  mềm  tiện 
ích
Bài  4:  Sử  dụng  tiếng  Việt,  Sử 
dụng máy in


Để sử dụng máy tính một cách hiệu quả, bạn cần hiểu rõ vai trị và 
chức năng của hệ điều hành. Sau khi hồn thành bài học này, bạn 
sẽ có hiểu biết:

Hệ điều hành làm việc như thế nào?
Cách khởi động và thốt khỏi hệ điều hành Windows đúng cách
Mối quan hệ giữa phần cứng và phần mềm


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

•

•

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Máy tính phải tải hệ điều hành về bộ nhớ 

trước khi nó có thể tải bất kì chương trình 
ứng dụng nào. 
Máy tính chỉ tương tác được với bạn khi 
đã được cài hệ điều hành.


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

• Hệ điều hành - bạn có chức năng gì ?
Quản lý 
thiết bị

HĐH thực hiện 
2 chức năng 
quan trọng

 

Thiết bị nhập
(Chuột, Bàn phím,…)

 

Thiết bị xuất
(Màn hình, máy in…)

 


Thiết bị lưu trữ
(Đĩa cứng, đĩa flash,…)

 

Được lưu trong máy tính

 

Nhận ra các kiểu tập tin để
thực hiện các nhiệm vụ

Quản lý 
tập tin


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

 Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Các hệ điều 
hành hiện đại

Windows 10 Desktop


Windows 7 Desktop


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Các hệ điều 
hành hiện đại
OS X Yosemite 
Desktop

OS X Maverick Desktop


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Các hệ điều hành 
h i ện   đ ại
H ệ đ i ều  h à n h  
Knoppix

Ubuntu


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?


Các hệ điều hành hiện đại
Hệ điều hành Unix

Dành riêng cho các hệ thống máy chủ và máy tính lớn


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

 Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Các hệ điều 
hành hiện đại


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Hoạt động quan sát và hỏi đáp
•

Giáo viên vào trình duyệt và mở các Video theo đường link:
•

Tour of Ubuntu Linux (approx. 3 minutes) 
/>
•

Windows 10 vs Mac OS X El Capitan (approx. 2 minutes) 

/>

Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Hoạt động quan sát và hỏi đáp
Sau khi xem video, giáo viên cho học sinh thảo luận các câu hỏi:
1.

2.
3.

4.

Các em có nghĩ rằng các Hệ điều hành rất khác nhau hay đều có tính năng 
và khả năng cơ bản giống nhau?
Các em nghĩ gì về các tính năng chính được đánh dấu trong mỗi video?
Các em có thể cân nhắc những yếu tố nào cho ta quyết định sử dụng hệ 
điều hành nào?
Hệ điều hành nào trơng thú vị nhất đối với các em?


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Khởi động máy tính
Nút nguồn trên 
Desktop

Nút khởi
động lại

Nút nguồn trên 
Laptop

Chú ý

Khi  muốn  khởi  động  lại  máy  tính,  bạn 
nhớ quan sát vị trí nút nguồn bằng mắt, 
khơng  được  sờ  tay  để  tìm  vị  trí  nút 
nguồn


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

 Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

• Các bước cấp nguồn cho máy tính


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

 Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

• Các bước cấp nguồn cho máy tính


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành


Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Thốt khỏi máy tính đúng cách

Trong Windows 7, bạn nhấp vào 
nút Start để truy cập vào các tùy 
chọn tắt máy tính (Shut Down). 

Nút tùy chọn 
Shutdown
Nút Shutdown

Chú ý

Trước  khi  tắt  máy  tính,  bạn  cần  đóng  các  tập  tin  và 
các
Chương  trình  đang  mở.  Điều  này  giúp  các  tập  tin 
không bị hỏng hoặc mất


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

 Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?

Thốt khỏi máy tính đúng cách
Switch 
User

Chuyển sang tài khoản người dùng 
khác mà khơng cần đăng xuất khỏi 

tài khoản người dùng hiện hành

Log off

Đăng  xuất  khỏi  người  dùng  hiện 
tại

Lock

Ần màn hình Desktop sau màn hình 
đăng nhập

Restart

Khởi  động  lại  máy  tính  mà  khơng 
cần ngắt nguồn

Lưu  tất  cả  các  cơng  việc  hiện  tại 
vào bộ nhớ, tắt màn hình, đưa máy 
Sleep
về  chế  độ  sử  dụng  năng  lượng  ít 
nhất
Lưu  tất  cả  các  cơng  việc  hiện  tại 
Hibernate
vào đĩa cứng và tắt máy hoàn toàn


Bài 1. Làm việc với hệ điều hành

 Hệ điều hành – bạn là ai và có chức năng gì?


• Mối quan hệ giữa phần cứng và phần mềm
•

Phần 
m ềm

•

Hệ điều hành và các chương 
trình ứng dụng vận hành trên 
máy tính.
Mỗi phần mềm, u cầu một 
cấu hình phần cứng cụ thể

Phần 
cứng
•

Là các thiết bị và thành phần 
vật lý cấu thành máy tính


Bài 3. Phần mềm
Bài 1. Làm vi
ệc vớmáy
i hệtính
 điều hành

Chủ đề ạ

B.n là ai và có ch
Tớ nên sử dụng ứng
dụng nào?
Hệ điều hành – b
ức năng gì?

• Hoạt động thực hành và nhận xét
Trong hoạt động này, giáo viên sẽ hướng dẫn học sinh quan sát, bật và tắt máy 
tính:
1.
2.
3.
4.

5.

Xác định vị trí các nút nguồn được đặt trên máy tính và màn hình.
Bật màn hình, sau đó nhấn nút nguồn để bật máy tính.
Xem màn hình để xem các thơng tin được hiển thị.
Nếu  màn  hình  đăng  nhập  Windows  xuất  hiện,  hãy  nhấp  vào  biểu  tượng  cho  tài 
khoản người dùng của bạn và nhập mật khẩu của bạn để đăng nhập vào Windows. 
Khi bạn đăng nhập thành cơng vào Windows, màn hình Desktop sẽ xuất hiện.
Nhấp vào nút Start ở góc dưới bên trái của màn hình để mở Start menu.


Bài 3. Phần mềm
Bài 1. Làm vi
ệc vớmáy
i hệtính
 điều hành


Chủ đề ạ
B.n là ai và có ch
Tớ nên sử dụng ứng
dụng nào?
 Hệ điều hành – b
ức năng gì?

• Hoạt động thực hành và nhận xét
6.

7.

8.

9.
10.

Trỏ  chuột  vào  mũi  tên  Shut  down  options  menu  để  bạn  có  thể  thấy  Shut  down 
options menu. (u cầu giáo viên trợ giúp nếu cần thiết.)
Trong Shut down options menu, bấm  Switch user để truy cập màn hình đăng nhập. 
Nếu  có  nhiều  tài  khoản  trên  máy  tính  thì  mỗi  biểu  tượng  sẽ  hiển  thị  cho  một  tài 
khoản người dùng.
Nhấp vào biểu tượng cho tài khoản người dùng của bạn và nhập mật khẩu của bạn 
nếu cần thiết để quay lại màn hình Desktop.
Trỏ chuột qua mũi tên Shut down options menu để xem lại menu Shut down.
Trong Shut down options menu, nhấp vào  Log off để đăng xuất khỏi tài khoản của 
bạn và quay lại màn hình đăng nhập Windows.



Bài 3. Phần mềm
Bài 1. Làm vi
ệc vớmáy
i hệtính
 điều hành

Chủ đề ạ
B.n là ai và có ch
Tớ nên sử dụng ứng
dụng nào?
 Hệ điều hành – b
ức năng gì?

• Hoạt động thực hành và nhận xét
11.

12.
13.

14.

15.

Nhấp vào biểu tượng cho tài khoản người dùng của bạn và nhập mật khẩu của bạn 
nếu cần) để quay lại màn hình Desktop.
Hiển thị lại Shut down options menu.
Trong Shut down options menu, bấm Lock để khóa hệ thống (màn hình Desktop sẽ 
bị ẩn bởi màn hình đăng nhập).
Nhấp vào biểu tượng cho tài khoản người dùng của bạn hoặc nhập mật khẩu của 
bạn (nếu cần) để quay lại màn hình Desktop.

Hiển thị  Shut down options menu, sau đó nhấp vào Sleep để đặt máy tính ở chế độ 
ngủ. Màn hình tối. Đèn nguồn có đổi màu khơng?


Bài 3. Phần mềm
Bài 1. Làm vi
ệc vớmáy
i hệtính
 điều hành

Chủ đề ạ
B.n là ai và có ch
Tớ nên sử dụng ứng
dụng nào?
Hệ điều hành – b
ức năng gì?

• Hoạt động thực hành và nhận xét

16.

17.

18.

22.

Nhấn một phím bất kỳ trên bàn phím hoặc nhấn nút nguồn để đánh thức máy tính. 
Tùy  thuộc  vào  cách  giáo  viên  đã  thiết  lập  trên  máy  tính  của  bạn,  bạn  có  thể  cần 
nhấp vào biểu tượng cho tài khoản người dùng hoặc nhập mật khẩu để trở về màn 

hình Desktop, nếu khơng, bạn sẽ được đưa trở lại Desktop ngay lập tức.
Nếu cần, hãy nhấp vào biểu tượng tài khoản người dùng của bạn hoặc nhập mật 
khẩu của bạn để quay lại màn hình Desktop.
Hiển thị Shut down options menu, sau đó bấm Restart để khởi động lại hệ thống.
Windows tắt và sau đó khởi động lại mà khơng thực hiện các kiểm tra khởi động như 
khi bạn bật nguồn lần đầu tiên trên hệ thống.
Khi  màn  hình  đăng  nhập  hiển  thị,  hãy  nhấp  vào  biểu  tượng  tài  khoản  người  dùng 
của bạn và nhập mật khẩu của bạn nếu cần để truy cập Desktop.


Bài 3. Phần mềm
Bài 1. Làm vi
ệc vớmáy
i hệtính
 điều hành

Chủ đề ạ
B.n là ai và có ch
Tớ nên sử dụng ứng
dụng nào?
Hệ điều hành – b
ức năng gì?

• Hoạt động thực hành và nhận xét
20.

21.
22.

Nhấp  vào  nút  Start,  sau  đó  nhấp  vào  nút  Shut  down  để  tắt  nguồn  hệ  thống. 

Windows tắt và sau đó hệ thống sẽ tắt.
Nhấn nút nguồn trên máy tính để khởi động hệ thống.
Đăng nhập vào Windows.


Bài 3. Phần mềm
Bài 1. Làm vi
ệc vớmáy
i hệtính
 điều hành

Chủ đề ạ
B.n là ai và có ch
Tớ nên sử dụng ứng
dụng nào?
Hệ điều hành – b
ức năng gì?

• Hoạt động thực hành và nhận xét

1.
2.

3.
4.
5.
6.

7.


Nếu cần, khởi động máy tính và đăng nhập vào Windows.
Khi màn hình Desktop xuất hiện, đặt tay lên chuột và trượt chuột dọc theo bàn làm 
việc của bạn và xem cách con trỏ chuột theo các chuyển động bạn thực hiện bằng 
chuột.
Trên bàn phím, nhấn phím Windows       để mở menu Start.
Trên bàn phím, nhấn phím        để đóng menu Start.
Nhấp vào nút Start để hiển thị lại menu Start.
Trong trường Tìm kiếm gần cuối trình đơn Start, nhập: windows experience.
Danh sách các kết quả phù hợp cho cụm từ bạn đã nhập hiển thị ở đầu menu.
Ở đầu menu, nhấp vào Check the Windows Experience Index. Windows mở cửa sổ 
Performance Information và cơng cụ trên Desktop.


Bài 3. Phần mềm
Bài 1. Làm vi
ệc vớmáy
i hệtính
 điều hành

Chủ đề ạ
B.n là ai và có ch
Tớ nên sử dụng ứng
dụng nào?
Hệ điều hành – b
ức năng gì?

• Hoạt động thực hành và nhận xét
Thơng tin được hiển thị trong cửa sổ này sẽ thay đổi từ hệ thống này sang hệ thống 
khác.  Tính  năng  này  xem  xét  phần  cứng  và  các  chương  trình  trên  máy  tính  và  tính 
tốn xếp hạng mức độ hoạt động của hệ thống của bạn.

1.

Nhấp vào nút           (Đóng) ở góc trên cùng bên phải của cửa sổ để đóng cửa sổ.