TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI NGỮ - TIN HỌC
THÀNH PHỒ HỒ CHÍ MINH
KHOA NGOẠI NGỮ

BÀI TIỂU LUẬN
KẾT THÚC HỌC PHẦN HỌC KỲ II
NĂM HỌC 2020-2021

MÔN THI:TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
CHỦ ĐỀ: Ý CHÍ VÀ RÈN LUYỆN Ý CHÍ Ở SINH VIÊN TRONG HỌC
TẬP VÀ CUỘC SỐNG

Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Thùy Linh
MSSV: 20DH712735
Lớp: A32007 và A32008

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 7 năm 2021


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH
MSSV: 20DH712735

MỤC LỤC
I. KHÁI QUÁT CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ Ý CHÍ VÀ CÁC PHẨM CHẤT CỦA Ý CHÍ,
HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ VÀ CÁC GIAI ĐOẠN CỦA HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ .................1
1. Ý chí ......................................................................................................................1
2. Hành động ý chí ....................................................................................................3
II. THỰC TRẠNG BIỂU HIỆN CỦA CÁC PHẨM CHẤT Ý CHÍ, HÀNH ĐỘNG Ý
CHÍ CỦA SINH VIÊN TRONG HỌC TẬP VÀ CUỘC SỐNG ....................................4
1. Mặt tích cực ...........................................................................................................4

2. Mặt hạn chế ...........................................................................................................5
3. Nguyên nhân..........................................................................................................6
III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ GIÚP SINH VIÊN RÈN LUYỆN CÁC PHẨM CHẤT Ý
CHÍ, HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ ............................................................................................7
1. Về phía gia đình và nhà trường .............................................................................7
2. Về phía sinh viên ...................................................................................................7
IV. KẾT LUẬN ...............................................................................................................8


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH
MSSV: 20DH712735

I. KHÁI QUÁT CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ Ý CHÍ VÀ CÁC PHẨM CHẤT CỦA Ý
CHÍ, HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ VÀ CÁC GIAI ĐOẠN CỦA HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ
1. Ý chí
1.1 Khái niệm
 Là một phẩm chất tâm lí của cá nhân, một thuộc tính tâm lí của nhân cách. Hiểu
một cách đơn giản trong cuộc sống thì ý chí là khả năng vượt khó, là sức mạnh
của sự nỗ lực ở con người.
 Là một hiện tượng tâm lí, ý chí cũng là sự phản ánh hiện thực khách quan của
não thông qua mục đích của hành động, nhưng mục đích đó khơng có sẵn mà
được con người nhận thức một cách tự giác, mục đích hành động do các điều kiện
của hiện thực khách quan quy định.
 Là mặt năng động của ý thức, biểu hiện ở năng lực thực hiện những hành động
có mục đích, địi hỏi phải có sự nỗ lực khắc phục khó khăn bên ngồi và bên
trong. Bởi vì ở đó con người tự giác được mục đích của hành động, đấu tranh
động cơ, lựa chọn được các biện pháp vượt qua mọi trở ngại, khó khăn để thực
hiện đến cùng mục đích đề ra.
1.2. Các phẩm chất của ý chí

 Tính mục đích
Đây là một phẩm chất quan trọng của ý chí, giúp con người điều chỉnh hành vi hướng
vào mục đích tự giác. Tính mục đích của ý chí phụ thuộc vào thế giới quan và những
nguyên tắc đạo đức nhất định mag người đó lĩnh hội.
Ví dụ: Michael Dell và Michael Krasny đều đã đặt ra mục tiêu lớn lao là phải trở thành
những doanh nhân thành đạt trong lĩnh vực công nghệ thông tin, công nghệ phần mềm.
Từ đó, họ cũng xây dựng những mục tiêu nhỏ là phải học hành và tự lập kiếm tiền chi
trả cho việc học tập và nghiên cứu. Họ biết hướng sức mạnh của mình vào việc nghiên
cứu với mong muốn đạt được thành công xứng đáng với sự cố gắng của mình.

1


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH
MSSV: 20DH712735

 Tính độc lập
Đó là phẩm chất ý chí cho phép con người có khả năng quyết định và thực hiện hành
động đã dự định mà không chịu ảnh hưởng bởi người khác. Tuy nhiên, tính độc lập của
ý chí khơng có phải là sự bướng bỉnh hay cứng nhắc chống lại những ý kiến, những suy
nghĩ khác với mình.
Ví dụ: Michael Krasny là một ví dụ điển hình của người độc lập. Ơng khơng những đã
tự mình học hỏi, nghiên cứu, mà cịn cùng những người đồng nghiệp (ê kíp làm việc)
của mình cùng hồn thành tốt cơng việc dù nhỏ bé nhất.
 Tính quyết đốn
Đó là khả năng đưa ra những quyết định kịp thời, dứt khốt trên cơ sở tính tốn, cân
nhắc kỹ càng, chắc chắn. Con người quyết đoán là con người tin tưởng vững vàng rằng
mình phải làm như thế này, mà không thể làm như thế khác được. Tiền đề của tính quyết
đốn là trình độ trí tuệ và sự dũng cảm. Người quyết đốn ln ln hành động có suy

nghĩ, dũng cảm, nhanh nhạy, đúng lúc, khơng dao động và hồi nghi.
Ví dụ: Michael Dell, ước mơ ban đầu của ông là trở thành bác sĩ đa khoa, nhưng kể từ
khi ông được trải nghiệm những thành công đầu tiên từ máy tính và kĩ thuật thì người
chủ tịch hội đồng quản trị tập đoàn sản xuất máy tính nổi tiếng này đã lựa chọn con
đường đi đích thực cho mình. Ơng đã biết tận dụng những thành công ban đầu làm bàn
đạp cho những bước đi “chập chững” và “ vững chắc” sau này.
 Tính kiên trì
Tính kiên trì của ý chí liên quan đến khả năng vượt khó để đạt được mục đích dù
rằng q trình thực hiện ấy có thể ngắn nhưng cũng có thể rất dài. Tuy nhiên, kiên trì
khơng có nghĩa là sự lì lợm, bướng bỉnh theo đuổi mục đích mù qng, mà là sự theo
đuổi mục đích đã được ý thức rõ ràng với sự năng động của trí tuệ và tình cảm trong q
trình thực hiện mục đích.
Ví dụ: Năm 1980, Terry Fox đã quyết định bắt đầu cuộc chạy bộ Marathon Hy vọng
(Marathon of Hope) xuyên Canada nhằm quyên góp tiền cho việc nghiên cứu chữa trị
ung thư. Dù mất đi chân phải, anh đã chạy được 24 dặm/ngày với một chân trái kéo lê
2


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH
MSSV: 20DH712735

trên đường. Fox đã mất 143 ngày để vượt 3.339 dặm từ St. John’s Newfoundland đến
vịnh Thunder Ontario – nơi anh buộc phải dừng cuộc hành trình vì bị phát hiện ung thư
phổi. Fox đã qua đời vài tháng sau đó nhưng anh đã sống mãi trong lòng nhiều người
như một tấm gương của sự kiên trì và nghị lực.
 Tính tự chủ
Tính tự chủ liên quan đến khả năng làm chủ được bản thân trong những trường hợp
có xung đột tâm lý bên trong. Tính tự chủ giúp con người duy trì được sự kiểm soát các
hành vi của bản thân như: chiến thắng những địi hỏi khơng hợp lý, chiến thắng những

suy nghĩ tiêu cực hoặc những cảm xúc âm tính.
Ví dụ: B.Gates sẽ khó trở thành tỷ phú, những nhà kinh doanh nổi tiếng nếu như ông
bất cẩn và vô ý làm lộ điểm yếu của mình trước đối thủ kinh doanh khác trên thị trường.
2. Hành động ý chí
2.1. Khái niệm
Hành động ý chí là hành động có ý thức, có chủ tâm, địi hỏi nỗ lực khắc phục khó
khăn, thực hiện đến cùng mục đích đã đề ra. Hành động ý chí thể hiện mối liên hệ với ý
thức về mục đích và cách thức hành động giúp con người mạnh mẽ, tự tin và quyết chí
thực hiện nhằm đạt kết quả như mong đợi.
2.2. Các giai đoạn của hành động ý chí
Một hành động ý chí điển hình bao gồm các giai đoạn khác nhau từ khác chuẩn bị
đến lúc thực thi. Phân tích các giai đoạn cơ bản của hành động ý chí cho thấy:
 Giai đoạn chuẩn bị: Đây là giai đoạn hành động trí tuệ, giai đoạn suy nghĩ. Giai
đoạn này bao gồm: 1. Đặt ra và ý thức rõ ràng về mục đích hành động; 2. Lập kế
hoạch hành động để đạt được mục đích với những phương tiện và biện pháp cụ
thể; 3. Quyết định hành động.
 Giai đoạn quyết định thực hoạt động: Kết quả đấu tranh trong chính bản thân là
hành động đưa đến những quyết định. Giai đoạn quyết định thực hiện hoạt động
dựa trên những suy nghĩ và cân nhắc của cá nhân. Quyết định là việc kết thúc

3


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH
MSSV: 20DH712735

giai đoạn chuẩn bị cho hành vi ý chí. Quyết định xuất hiện cũng chỉ dừng lại ở
mục đích và những phương pháp, phương tiện tiến hành hành vi ý chí.
 Giai đoạn thực hiện hành động: Đây là giai đoạn kế tiếp của hành động ý chí sau

khi đã quyết định. Giai đoạn này đòi hỏi sự nỗ lực lớn lao, nhưng nỗ lực chưa đủ
mà phải có ý chí. Sự thực hiện quyết định có thể diễn ra dưới hai hình thức hành
động bên ngồi – hành động bên trong. Chính giai đoạn thực hiện làm cho hành
vi ý chí mới thực sự hiện hữu để đạt được mục đích của hành động.
 Giai đoạn đánh giá kết quả của hành động: Đánh giá kết quả hành động là đối
chiếu kết quả đạt được với mục đích đã định. Sự đánh giá có thể xảy ra hai trạng
thái: đánh giá xấu thường kèm theo những rung cảm xấu hổ, hối hận, chưa thỏa
mãn; đánh giá tốt xảy với những rung cảm thoả mãn, hài lòng, sung sướng. Sự
đánh giá kết quả hành động có thể trở thành sự kích thích và động cơ đối với
hành động tiếp theo, giúp con người có những cố gắng mới để có những thành
cơng mới.
Ví dụ: Phan Đình Giót cố gắng nhích mình với quyết định táo bạo là phải dập tắt lô cốt
số 3 của địch. Với sự nỗ lực ý chí càng cao, ơng bất chấp vết thương rỉ máu, bất chấp
tính mạng của mình mà lấy đà lao cả tấm ngực vào bịt kín lỗ châu mai. Phan Đình Giót
đã đánh giá được kết quả của việc mình làm là sẽ hy sinh nhưng sự hy sinh đó là vĩ đại,
điều đó đã giúp hạn chế thương vong của đồng đội.
Ba giai đoạn trên đây của hành động ý chí có liên quan mật thiết với nhau, tiếp nối
nhau và bổ sung cho nhau. Tuy nhiên, trong điều kiện thực tế nhất định, có hành động
ý chí rút gọn, tức là khơng nhất thiết đầy đủ các giai đoạn trên.
II. THỰC TRẠNG BIỂU HIỆN CỦA CÁC PHẨM CHẤT Ý CHÍ, HÀNH ĐỘNG
Ý CHÍ CỦA SINH VIÊN TRONG HỌC TẬP VÀ CUỘC SỐNG
1. Mặt tích cực
Trong học tập và cuộc sống, bản thân nói riêng và sinh viên nói chung đã thể hiện
các phẩm chất ý chí và hành động ý chí qua việc:

4


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH

MSSV: 20DH712735

 Sống có mục đích: Sinh viên biết tự đề ra cho mình những mục tiêu phù hợp cho
từng môn học; biết tự vẽ ra kế hoạch, lựa chọn cơng cụ tiện ích để thực hiện mục
tiêu; biết tự kiểm tra, đánh giá bản thân sau khi hồn thành. Trong đầu họ ln
chứa đầy những ý tưởng mới lạ; và họ tận dụng các cơ hội có được để biến các
quyết tâm, các ý tưởng ấy thành sự thực. Đã có nhiều sinh viên nhận được bằng
sáng chế; và khơng ít trong số những phát minh ấy được áp dụng, được công nhận
là những sản phẩm hữu ích trong thực tiễn.
 Sống quyết đốn: Ln nỗ lực hết mình để hồn thành bài tập hay thử thách mà
không chút chần chừ, do dự; nhanh nhạy và kịp thời đưa ra những cách thức khác
nhau để đạt mục tiêu khi phương tiện đang sử dụng không còn phù hợp nữa.
 Sống biết tự chủ: Sinh viên biết kìm hãm hoặc trì hỗn những nhu cầu khơng phù
hợp xuất hiện trong quá trình học tập (như sa đà vào các hoạt động giải trí một
cách thái quá ảnh hưởng xấu đến thời gian và kết quả học tập…).
 Sống kiên trì và bền bỉ: Trong học tập, sinh viên không ngừng tự đổi mới phương
pháp học tập của bản thân để tối đa hóa lượng kiến thức mà mình tiếp thu được
(đọc sách, lấy thơng tin, tài liệu từ nhiều nguồn…). Sinh viên dám nghĩ, dám làm,
dám thử thách. Các ý tưởng độc đáo không chỉ nằm trong suy nghĩ mà luôn được
thử nghiệm trong thực tế. Dù thành công hay thất bại, họ cũng không hề chùn
bước. Với họ, thất bại nhiều càng làm họ tự tin hơn và nhiều kinh nghiệm hơn.
 Sống độc lập: Không chỉ học tập mà mọi vấn đề khác trong cuộc sống đều do
học sinh tự chủ động giải quyết. Khi rảnh rỗi, họ tìm việc để kiếm thêm tiền mua
giáo trình hoặc chi trả các chi phí khác. Nhiều người khơng chỉ lo được cho bản
thân mà cịn có thể giúp đỡ cho gia đình ngay cả khi họ vẫn còn ngồi trong giảng
đường đại học.
2. Mặt hạn chế
 Sống thiếu niềm tin, mục đích để cố gắng là một điểm bất lợi của giới trẻ ngày
nay. Hiện nay có một bộ phận khơng nhỏ sinh viên lý tưởng sống dần mờ nhạt,
khơng có định hướng rõ ràng trong học tập và cuộc sống, có suy nghĩ tiêu cực về

mọi thứ, chưa làm đã thấy khó khăn. Họ dễ dàng từ bỏ ý kiến cá nhân và nghe

5


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH
MSSV: 20DH712735

theo người khác mà không suy nghĩ cẩn thận là nó có đúng đắn, phù hợp hay
không. Họ sống hờ hững với những thứ đang diễn ra xung quanh, sống theo quan
niệm: “nước đến chân mới nhảy”, “được đến đâu thì hay đến đó”.
 Một hiện tượng khá phổ biến trong lối sống của sinh viên là việc dễ dàng sa vào
tệ nạn xã hội (hút sách, nghiện game, trộm cướp,cờ bạc,…), ăn chơi, đua đòi hay
thờ ơ trước những vấn đề đau đầu trong xã hội, gian lận trong thi cử…
 Hơn nữa, tính bướng bỉnh ở một số sinh viên được biểu hiện rõ nhất là thái độ
thiếu tế nhị của họ đối với người lớn hoặc ở tính đỏng đảnh khi họ được gia đình
cưng chiều, từ đó sinh viên đơi khi quan niệm sai về tính độc lập, họ đánh giá
tính bướng bỉnh, nũng nịu, đỏng đảnh là thể hiện tính cứng rắn, tính độc lập,
khơng dao động.
3. Ngun nhân
 Từ phía nhà trường, gia đình:
Thứ nhất, sự giáo dục và định hướng về đạo đức và lối sống trong học tập ở nhà
trường vẫn cịn nhiều hạn chế và có lúc cũng chưa thật sự tạo được cảm hứng học
tập dẫn đến việc không phát triển được sự tự học trong sinh viên. Một số hiểu
biết của giới trẻ về các giá trị đạo đức có khi cịn khơng được đầy đủ hoặc thậm
chí là bị hiểu sai. Thứ hai, sự giáo dục ở gia đình ln xảy ra hai tình trạng: một
là giáo dục trong gia đình bị bng lỏng, được nuông chiều quá mức; hai là sống
trong gia đình khơng hồn thiện, bị sự thờ ơ, lạnh nhạt và thiếu quan tâm.
 Từ phía sinh viên:

Thứ nhất, sự thiếu ý thức về tự kỷ luật rất dễ dẫn đến việc dung túng cho bản thân
trước những cám dỗ trong cuộc sống, làm lệch hướng bước đi của mình. Thứ hai,
người thất bại thường buông xuôi, bỏ cuộc ngay khi gặp thất bại đầu tiên mà
không chịu trau dồi, học hỏi để biết thêm nhiều kinh nghiệm. Thứ ba, người thiếu
tính quyết đốn dễ đánh mất cơ hội và bỏ lỡ thành công. Thứ tư, thiếu sự tự tu
dưỡng rèn luyện bản thân, sống theo kiểu “nước chảy bèo trơi”, tự đóng cánh cửa
tiềm năng của chính mình.

6


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH
MSSV: 20DH712735

III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ GIÚP SINH VIÊN RÈN LUYỆN CÁC PHẨM
CHẤT Ý CHÍ, HÀNH ĐỘNG Ý CHÍ
1. Về phía gia đình và nhà trường
 Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ trong gia đình
và nhà trường về tinh thần tự học và nâng cao tính kỷ luật trong sinh viên.
 Nhà trường nên góp phần tạo điều kiện cho sinh viên học tập phát triển tài năng,
đặc biệt là việc tổ chức các kỳ thi Olympic các môn học để chọn các tài năng trẻ
trong nghiên cứu khoa học, đồng thời cũng có thể tổ chức các chương trình về
sáng tạo trẻ qua các quy mơ Startup để thúc đẩy tính năng động, sáng tạo và quyết
tâm của sinh viên.
2. Về phía sinh viên
Ý chí có thể được rèn luyện bằng nhiều cách thức khác nhau chủ yếu dựa trên mức
độ và tính chất của sự quyết tâm của sinh viên:
 Sống độc lập không phụ thuộc vào cha mẹ cũng như những người xung quanh.
Mỗi người đều phải có trách nhiệm với cuộc đời của chính mình, sống cho chúng

ta và đừng bao giờ để cuộc đời mình cho người khác quyết định. Để làm như vậy
bạn cần phải tự trau dồi cho mình một nghề nào đấy để tự tin bước vào đời. Luôn
cố gắng làm chủ những vấn đề, cố gắng cân bằng cuộc sống, mỗi ngày làm việc
tích cực hơn, nhiều hơn chứng minh mình đã có sự thúc đẩy bản thân tốt hơn.
 Đặt cho mình những mục tiêu rõ ràng cụ thể. Khi đặt những mục tiêu để cố gắng,
sinh viên cần dựa vào khả năng sắp xếp để đặt chúng hợp lý và có thể thực hiện
được. Đừng bao giờ đưa ra những mục tiêu xa vời khó nắm bắt. Bạn biết đấy khi
chúng ta hoàn thành một mục tiêu nào đó chúng ta thường tự tin hơn, lạc quan
hơn.
 Học cách chinh phục khó khăn. Giữ vững thái độ quyết chí và vượt qua những
thách thức và mệt mỏi trong học tập và công việc. Cuộc sống luôn tồn tại những
khó khăn, chỉ khi nào bạn thực sự chinh phục được, bạn mới trở nên mạnh mẽ và

7


BÀI TIỀU LUẬN MÔN TÂM LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
HỌ TÊN SV: NGUYỄN THỊ THÙY LINH
MSSV: 20DH712735

dũng cảm hơn trước cuộc đời. Khơng bao giờ gục ngã trước những khó khăn bởi
vì chúng chỉ là những thử thách nhỏ trên con đường dẫn đến thành công của bạn.
 Thay đổi bản thân. Nhiều sinh viên rất sợ hay thậm chí khơng thích phải thay đổi
bản thân. Nhưng vì sự cứng đầu của họ mà nhiều khi khiến cho họ bỏ lỡ rất nhiều
cơ hội. Chúng ta chỉ có một cách duy nhất để trưởng thành đó là khơng ngừng
thay đổi và hồn thiện chính mình. Mạnh dạn thay đổi bản thân để ln kiên trì,
quyết đốn, ln vui tươi, u đời và tham gia nhiều vào các hoạt động xã hội.
 Chịu trách nhiệm về mọi hành vi của mình. Thay vì đổ lỗi cho người khác hãy
học cách nhận lỗi và chịu trách nhiệm về mình. Đây khơng chỉ là biểu hiện của
một người trưởng thành mà còn chứng minh cho người khác thấy bạn là người

đáng tin cậy cho cơng việc mà họ giao. Chính vì thế đừng bao giờ thối thác trách
nhiệm cũng như tìm cách đổ lỗi lên đầu người khác.
IV. KẾT LUẬN
Evelyn Underhill đã nói “Ý chí là điều quan trọng – chừng nào bạn có nó, bạn
vẫn an tồn”. Trong cuộc sống của con người, bên cạnh nhận thức và tình cảm thì ý chí
đóng một vai trị quan trọng. Ý chí là bàn đạp đưa con người đến với thành cơng. Ý chí
là bản lĩnh, lòng quyết tâm vươn lên trong cuộc sống của mỗi con người. Trong môi
trường đại học, vây quanh xung quanh ta là những nghịch cảnh, luôn chực chờ để đánh
gục ta. Nhưng với ý chí, nghị lực, ta lại vững vàng trước những thử thách và những kế
hoạch để hồn thành chương trình đại học và chuẩn bị cho cơng việc tương lai. Khó
khăn cho ta kinh nghiệm; nghịch cảnh cho ta môi trường để rèn luyện bản lĩnh. Qua khó
khăn đó, ý chí được hình thành, tơi luyện và trở thành bộ giáp vững chắc để ta hiên
ngang giữa cuộc đời với khối kiến thức đủ để phục vụ cho những mục tiêu thăng tiến
sau này. Cuộc sống ln là một bức tranh mn màu và có rất nhiều điều đang chờ đợi
chúng ta. Vì vậy, sinh viên là phải dám nghĩ, dám quyết và lựa chọn con đường đi cho
mình, đừng chần chừ, do dự. Tri thức, niềm tin, lịng nhiệt huyết và ý chí kiên cường sẽ
là người bạn đồng hành không thể thiếu của mỗi chúng ta trên đường đời.

8