TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
VIỆN KINH TẾ & KINH DOANH QUỐC TẾ
~~~~~~~~~🙒✪🙔~~~~~~~~~

BÁO CÁO CUỐI KỲ
MÔN: KỸ NĂNG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP

ĐỀ TÀI

SINH VIÊN CĨ NÊN ĐI LÀM SỚM?
LỚP TÍN CHỈ: KDO441.7
LỚP HÀNH CHÍNH: ANH 02 - KDQT

NHĨM 11:
1. Vũ Ngọc Anh
2. Ngô Kim Thi
3. Nguyễn Văn Tuynh

-

MSV: 2011510008
MSV: 2011510064
MSV: 2011510074


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................................3
PHÂN CƠNG CƠNG VIỆC TIẾN TRÌNH HỒN THÀNH BÁO CÁO..........................4
1. Phân cơng cơng việc:.........................................................................................................4
2. Tiến trình hồn thành báo cáo:........................................................................................4
ĐỐI TƯỢNG SINH VIÊN VÀ VIỆC LÀM THÊM..............................................................5

1. Cơng việc làm thêm là gì?.................................................................................................5
2. Tâm lý sinh viên.................................................................................................................5
3. Các yếu tố khách quan......................................................................................................7
SINH VIÊN LỰA CHỌN ĐI LÀM THÊM............................................................................8
1. Phân tích khảo sát.............................................................................................................8
2. Lợi ích việc làm thêm mang lại.........................................................................................9
3. Những đánh đổi gì khi đi làm thêm................................................................................11
4. Lầm tưởng về việc làm thêm...........................................................................................12
5. Thị trường việc làm cho sinh viên hiện nay...................................................................13
SINH VIÊN LỰA CHỌN KHÔNG ĐI LÀM THÊM..........................................................16
1. Vì sao nhiều sinh viên khơng đi làm thêm?...................................................................16
2. Trở ngại khi không đi làm thêm.....................................................................................17
3. Không đi làm thêm được gì?...........................................................................................18
SO SÁNH SINH VIÊN ĐI LÀM THÊM VÀ KHÔNG ĐI LÀM THÊM.........................20
LỜI KHUYÊN CHO SINH VIÊN.........................................................................................21
1. Với các bạn sinh viên khơng có ý định đi làm thêm......................................................21
2. Với các bạn sinh viên có mong muốn đi làm thêm........................................................22
KẾT LUẬN BÁO CÁO..........................................................................................................26

Nhóm 11

Trang 2


LỜI MỞ ĐẦU
Trong xã hội hiện nay vấn đề việc làm ln ln là vấn đề nóng bỏng, được khơng chỉ
báo giới, các cơ quan ban ngành, các doanh nghiệp quan tâm mà nó đã ăn sâu vào suy nghĩ
của rất nhiều sinh viên ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường đang khơng ngừng tích luỹ kiến
thức, kinh nghiệm để đạt được mục đích cao đẹp của họ trong tương lai. Xét về năng lực hành
vi, sinh viên là một phần quan trọng trong độ tuổi lao động. Họ có thể lực, trí lực rất dồi dào.

Xét về mục đích, sinh viên đi học là mong có kiến thức để có thể lao động và làm việc sau khi
ra trường. Hiện nay, đơng đảo sinh viên nói chung đã nhận thức được rằng có rất nhiều cách
thức học khác nhau và ngày càng có nhiều sinh viên chọn cách thức học ở thực tế. Đó là đi
làm thêm. Việc làm thêm hiện nay đã khơng cịn là hiện tượng nhỏ lẻ mà đã trở thành một xu
thế, gắn chặt với đời sống học tập, sinh hoạt của sinh viên ngay khi vẫn còn ngồi trên ghế
giảng đường. Sinh viên đi làm thêm ngồi vì thu nhập, họ cịn mong muốn tích luỹ được
nhiều kinh nghiệm hơn, học hỏi thực tế nhiều hơn.... Và sở dĩ việc làm thêm hiện nay đã trở
thành một xu thế là vì đối với sinh viên, đặc biệt khi sống trong xã hội cạnh tranh như hiện
nay, kiến thức xã hội và kiến thức thực tế ảnh hưởng rất lớn đến khả năng tư duy cũng như
khả năng làm việc của họ sau tốt nghiệp.
Bên cạnh đó, cũng có rất nhiều bạn sinh viên lựa chọn cho mình những hoạt động
khác thay vì đi làm ngay từ sớm. Họ cho rằng đó là cách để họ nắm được nền tảng vững chắc,
tích lũy đầy đủ hành trang trước khi bước vào thị trường tuyển dụng đầy cam go và phức tạp.
Đồng thời, họ cũng cho rằng không đi làm thêm, tập trung vào những hoạt động phát triển bản
thân giúp họ giảm thiểu chi phí cơ hội mà họ phải bỏ ra để có một công việc mong muốn sau
này.
Vậy đâu mới là lựa chọn đúng đắn cho sinh viên? Đó cũng chính là lý do Nhóm 11
chúng tơi thực hiện báo cáo này với chủ đề: Sinh viên có nên đi làm sớm. Nhằm làm rõ hai
mặt: đi làm và không đi làm, từ đó giúp cho các bạn sinh viên có lựa chọn đúng đắn nhất.

Nhóm 11

Trang 3


PHÂN CƠNG CƠNG VIỆC
TIẾN TRÌNH HỒN THÀNH BÁO CÁO

1. Phân công công việc:


STT

Nội dung trong bài báo cáo

Người thực hiện

1

Thiết kế khảo sát

Vũ Ngọc Anh

2

Làm slide

Vũ Ngọc Anh

3

Đối tượng sinh viên và việc làm thêm

Ngô Kim Thi

4

Đối tượng sinh viên và lựa chọn đi làm thêm

Vũ Ngọc Anh


5

Đối tượng sinh viên và lựa chọn không đi làm thêm

Ngô Kim Thi

6

So sánh sinh viên đi làm thêm và không đi làm thêm

Nguyễn Văn Tuynh

7

Lời khuyên cho sinh viên

Nguyễn Văn Tuynh

Tất cả đều có sự góp ý và chỉnh sửa từ tất cả thành viên trong nhóm

2. Tiến trình hồn thành báo cáo:

08/04 - 15/04

16/04 - 20/4

20/04 - 30/04

01/05 - 06/05


07/05 - 12/05

13/05 - 16/05

Thảo luận
lựa chọn chủ
đề báo cáo

Lên outline
bài báo cáo

Tiến hành
khảo sát

Thiết kế khảo
sát

Nghiên cứu
và phân tích
khảo sát

Thực hiện nội
dung bài báo
cáo được phân
cơng

Góp ý và
hồn thiện
phần việc của
cả nhóm


Thực hiện
slides

Nhóm 11

Hồn thiện
bài báo cáo

Trang 4


ĐỐI TƯỢNG SINH VIÊN VÀ VIỆC LÀM THÊM

1. Công việc làm thêm là gì?
Làm thêm hay cịn gọi là làm ngồi giờ. Sinh
viên hầu hết học theo tín chỉ theo môn học nên thời
gian rảnh khá nhiều và lúc này việc làm thêm được
xen vào như là một ý hay.
Một cơng việc làm thêm thường tốn ít nhất 04
tiếng một ngày và làm việc luân phiên xoay ca có
ngày nghỉ tùy theo sự sắp xếp của cơ sở nơi bạn làm.
1. Tâm lý sinh viên
Mỗi một lứa tuổi khác nhau đều có những đặc điểm tâm lý nổi bật, chịu sự chi phối
của hoạt động chủ đạo. Ở đây, chúng em xin phép chỉ nghiên cứu đối tượng là sinh viên,
những người có hoạt động chủ đạo là học tập để tiếp thu kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo nghề
nghiệp ở các trường cao đẳng, đại học. Một trong những cách giúp các bạn trau dồi những
kiến thức, kĩ năng ấy là việc chủ động kiếm tìm cơng việc làm thêm.
- Một trong những đặc điểm tâm lý quan trọng nhất ở lứa tuổi thanh niên - sinh viên là
sự phát triển tự ý thức. Nhờ có tự ý thức phát triển, sinh viên có những hiểu biết, thái độ, có

khả năng đánh giá bản thân để chủ động điều chỉnh sự phát triển bản thân theo hướng phù hợp
với xu thế xã hội. 

Chẳng hạn sinh viên đang học ở các trường cao đẳng, đại học sư phạm, họ nhận thức
rõ ràng về những năng lực, phẩm chất của mình, mức độ phù hợp của những đặc điểm đó với
yêu cầu của nghề nghiệp, qua đó họ sẽ xác định rõ ràng mục tiêu học tập, rèn luyện và thể
hiện bằng hành động học tập hàng ngày trong giờ lên lớp, thực tập nghề hay nghiên cứu khoa
học. 
Vì thế đi làm thêm cũng là một trong những giải pháp giúp các bạn rèn luyện kiến
thức được học trên trường cũng như định hướng nghề nghiệp sau này.

Nhóm 11

Trang 5


Như đã đề cập ở trên, sự phát triển tự ý thức là tâm lý nổi bật nhất với những bạn sinh
viên , đặc biệt là những bạn đang ở giai đoạn tuổi 18 vừa tốt nghiệp phổ thông, việc rời xa gia
đình để lên thành phố tiếp tục việc học đánh dấu có vai trị như là một cột mốc chứng minh sự
chuyển giao từ thiếu niên thành thanh niên, các bạn có ý thức hơn trong việc tự lập, làm thế
nào để trang trải đỡ bố mẹ trong cuộc sống, tài chính,.. Việc đi làm thêm như gia sư, bán
hàng, cộng tác viên,.. giúp các bạn có thêm thu nhập để gánh vác giúp bố mẹ phần nào tài
chính trong gia đình.
- Một đặc điểm nữa trong tâm lý của các bạn trẻ sinh viên là sự định hình cái tơi
trong nhân cách. Điều này thể hiện rất rõ ràng ở nhu cầu được người lớn coi trọng. Bên cạnh
nhu cầu được mọi người, đặc biệt người lớn tơn trọng tiếng nói và ý kiến cá nhân từ lứa tuổi
đầu thanh niên, bước sang lứa tuổi thanh niên, sinh viên có nhu cầu rất lớn đó là được người
lớn coi trọng. Sự coi trọng được hiểu theo nhiều khía cạnh như coi trọng ý kiến cá nhân, coi
trọng sự đóng góp và nỗ lực của thanh niên, coi trọng những yếu tố riêng thuộc về cá nhân
thanh niên như hứng thú, nhu cầu, niềm đam mê,… 


Sự định hình cái tơi trong nhân cách cịn được thể hiện ở nhu cầu muốn được tự khẳng
định bản thân trong xã hội. Thanh niên sinh viên có nhu cầu được thể hiện năng lực bản thân,
sự nỗ lực và cố gắng của cá nhân vì sự phát triển của tập thể, cộng đồng và của chính bản thân
thanh niên. Điều này được thể hiện rất rõ trong việc thanh niên sinh viên hăng hái và chủ
động kiếm tìm cơng việc làm thêm. Sinh viên thường quan niệm rằng “ kiếm ra được thu nhập
thì tơi đã là người lớn, thì tơi đã khẳng định được vị thế trong xã hội”.
- Ngoài ra, với sự phát triển tâm sinh lý, tuổi từ 18-25 là lứa tuổi mà hầu hết các bạn
trẻ đều có nhu cầu được tự do, mà một trong những yếu tố đó chính là tự do về mặt tài
chính. 

Nhóm 11

Trang 6


Ngoài các nhu cầu về sinh hoạt, học tập, với sự phát triển ngày càng hiện đại của xã
hội, sinh viên ngày càng có nhiều đam mê, sở thích mong muốn được thỏa mãn. Ví dụ như
các bạn nữ có nhu cầu được làm đẹp, được chạy theo những xu hướng thời trang mới nhất.
Trong khi đi, các bạn nam lại đam mê những môn thể thao, gaming,... Ở độ tuổi trưởng thành,
giới trẻ thường có tâm lý muốn được tự quyết định sở thích, đam mê của mình mà không cần
phải nghe theo sự sắp đặt, chỉ dẫn của ai. Chính điều đó đã thơi thúc bạn trẻ đi làm thêm, để
có thể tự lập về mặt tài chính, từ đó mà có thể tự do quyết định và theo đuổi đam mê, sở thích
của mình.
Đây là những động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy sinh viên tìm kiếm cơ hội làm thêm, dù
đang ngồi trên ghế nhà trường.
2. Các yếu tố khách quan
Ngày nay, đi cùng với sự phát triển của các doanh nghiệp là sự tăng lên về nhu cầu
nguồn nhân lực. Trong khi đó, sinh viên chính là nhóm lao động trẻ đầy tiềm năng phát triển
để có thể đào tạo và cống hiến cho doanh nghiệp. Hơn thế nữa, với kinh nghiệm non trẻ và

kiến thức chun mơn chưa vững vàng, doanh nghiệp hồn tồn có thể mua nguồn nhân lực
này với mức chi phí thấp. Từ đó làm giảm tối thiểu mức chi phí mà doanh nghiệp phải bỏ ra,
tối đa hóa lợi nhuận mà doanh nghiệp thu vào.
Thêm vào đó, doanh nghiệp ngày càng chuộng nguồn lao động trẻ, dù phải tốn thêm
chi phí đào tạo lại từ đầu. Bởi đây là thế hệ nắm bắt rõ nhất, nhanh nhạy nhất sự biến động
không ngừng khỉ của xã hội, những xu thế của nền kinh tế mới. Sinh viên là đối tượng đầy
sáng tạo, dễ học hỏi và tiếp thu kiến thức mới. Bởi vậy, so với những người đã đi làm lâu
năm, tuyển dụng một người trẻ giúp cho doanh nghiệp dễ dàng đào tạo và đưa doanh nghiệp
tiến gần hơn với xu thế thị trường hơn.
Tất cả những điều kể trên đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho sinh viên, thúc đẩy số
lượng sinh viên đi làm ngày càng nhiều. Ngược lại, cũng vẫn còn rất nhiều bạn sinh viên có
những lựa chọn khác thay vì đi làm thêm. Hãy cùng đi vào nghiên cứu sâu hơn về 2 đối tượng
này để hiểu rõ hơn.

Nhóm 11

Trang 7


SINH VIÊN LỰA CHỌN ĐI LÀM THÊM

1. Phân tích khảo sát
Được thực hiện ngẫu nhiên trên 101 sinh viên thuộc các trường đại học trên địa bàn Hà Nội.
Trong đó có 33,7% sinh viên năm nhất, 29,7% sinh viên năm 2, 19,8% sinh viên năm 3,
14,9% sinh viên năm cuối và 2% đã tốt nghiệp.



Có thể thấy rõ trong số 100 bạn sinh viên, có 64,4% sinh viên đang đi làm, 16,8% sinh
viên đang tìm kiếm việc làm. 


 Nhu cầu về việc làm hiện tại đối với các bạn sinh viên là khá lớn. Hầu hết các bạn đi
làm sớm, ngay từ năm nhất, năm 2 và thường là những cơng việc khơng liên quan đến
ngành học của mình

Nhóm 11

Trang 8


2. Lợi ích việc làm thêm mang lại
a. Việc làm part-time mang lại cho bạn một khoản thu nhập
Đây hẳn là điều hiển nhiên nhất khi bạn làm việc. Chẳng có ai đi làm mà
khơng mong muốn có thêm thu nhập. Khi tìm việc làm thêm, bạn sẽ phần nào san sẻ
được gánh nặng tài chính cho gia đình. Đặc biệt là các bạn sinh viên học xa nhà. Đi
làm thêm, bạn sẽ có thêm khoản chi phí để trang trải sinh hoạt, ăn uống, tiền phịng…
Ngồi ra, với nhu cầu về sinh hoạt, giải trí, trang phục ngày càng tăng, có thêm
một khoản thu nhập giúp các bạn sinh viên giảm sự lệ thuộc vào phụ huynh, bớt đi
gánh nặng chi tiêu cho bố mẹ vừa có thể thỏa mãn nhu cầu, niềm đam mê của mình.
Kể cả khi, gia đình có đủ hoặc dư điều kiện cho việc học tập, sinh hoạt của
bạn, đi làm thêm sẽ giúp bạn hiểu hơn được quá trình lao động kiếm tiền như thế nào?
Là cơ hội để bạn trải nghiệm được việc tự lập tài chính. Tạo cho bạn có thói quen
kiểm soát và chi tiêu hợp lý hơn.
b. Việc làm part time giúp bạn nâng cao các kỹ năng cho bản thân
Việc bạn đi làm thêm là cách trải nghiệm tốt nhất trong lúc bạn đang ngồi ghế
nhà trường. Công việc sẽ giúp bạn thực hành được các kiến thức đã được học và rèn
luyện chúng mỗi ngày. Đây là một hình thức giúp bạn có được những trải nghiệm kinh
nghiệm thực tế nhất.

 Biết cách quản lý thời gian

Việc làm thêm cho sinh viên sẽ giúp bạn làm quen dần với những khó khăn
trong cơng việc. Bạn sẽ học được cách giải quyết và điều chỉnh được những áp lực
công việc. Giúp bạn học cách quản lý thời gian biểu của mình tốt hơn. Vì bạn phải biết
cách sắp xếp và đảm bảo thời gian cho việc học, việc làm phù hợp. Điều này sẽ giúp
bạn dễ dàng hơn với những cơng việc chính thức sau này. Tiếp xúc với môi trường
công việc sớm, giúp bạn “cứng cáp” đôi chân hơn cho những bước đi sau này.

 Nâng cao được các kỹ năng mềm

Nhóm 11

Trang 9


Ngồi việc bạn có cơ hội áp dụng những kiến thức đã học vào công việc, cuộc
sống. Việc làm part time cịn giúp bạn tích lũy nên những kinh nghiệm, kỹ năng mềm
khác. Bạn sẽ tự biết cách xử lý các tình huống trong cơng việc, cách giao tiếp với đồng
nghiệp ở nơi làm thêm. Đây là những kỹ năng bạn phải tự học, khơng ai dạy tốt bằng
chính những va chạm mà bạn có.
c. Khám phá được năng lực của mình
Sinh viên là độ tuổi khơng cịn nhỏ, nhưng cũng chưa hẳn đã trưởng thành. Ở
độ tuổi này, bạn vẫn đang cịn muốn được khám phá, tìm tịi mọi thứ xung quanh. Có
thể bạn sẽ chưa biết đến những điều mà bản thân mình làm được. Hoặc, bạn cịn
khơng biết là mình đã chọn ngành học phù hợp hay chưa? Mình thực sự thích làm việc
trong lĩnh vực nào sau này? Bản thân bạn đã được định hướng đúng với sở thích và
khả năng của mình chưa?
Vì vậy, thơng qua môi trường làm việc part time giúp bạn nhận ra được những
thế mạnh của mình. Rèn luyện bản thân mình từ cơng việc làm thêm sẽ giúp bạn phát
hiện ra năng lực tiềm ẩn của mình. Đồng thời, giúp bạn nhận ra được những khuyết
điểm, những kỹ năng đang thiếu để bổ sung và hồn thiện mình hơn. Khơng những

thế, khi có những thế mạnh – bạn sẽ biết cách phát triển nó đúng cách nhiều hơn nữa.
d. Có thêm kinh nghiệm
Để có một cơng việc, dù là part-time hay full-time, chúng ta đều phải trải qua
những chu trình, yêu cầu nghiêm ngặt, đòi hỏi phải được trải nghiệm và rèn luyện
thường xuyên. Vậy nên, trải nghiệm một công việc part-time sẽ giúp bạn có thêm kinh
nghiệm để hành trang cho mình trước khi bước vào cơng việc chính thức sau này:


Kỹ năng phỏng vấn: Khi bạn muốn ứng tuyển vào một vị trí, trước tiên bạn phải trải
qua vòng phỏng vấn cùng với nhà tuyển dụng. Với nhiều người, có thể đây là lúc căng
thẳng nhất, bối rối nhất, hoang mang với những câu hỏi vặn vẹo của nhà tuyển dụng.
Khi càng trải nghiệm nhiều, bạn sẽ dần quen đi với áp lực và trở nên khôn ngoan hơn
với vòng phỏng vấn quan trọng sau này của bạn.



Tài thương thuyết: Với vị trí là một người chưa từng có kinh nghiệm, bạn sẽ dễ dàng
chấp nhận với những lời đề nghị của nhà tuyển dụng đưa ra (mức lương, thời gian làm
việc,...). Điều đó đơi khi khiến bạn nhận về những giá trị chưa thực sự đúng với những
điều bạn đã cống hiến. Càng làm nhiều, bạn càng nhận ra năng lực của mình, kỹ năng
làm việc ngày càng được tích lũy, khi ấy bạn hồn tồn có đủ năng lực để thuyết phục
nhà tuyển dụng sao cho đảm bảo lợi ích của mình.



Hợp đồng: Ký hợp đồng là bước quan trọng nhất trước khi bạn có việc làm chính thức.
Tuy nhiên, trong một bản hợp đồng có vô số thứ phức tạp như quyền lợi, nghĩa vụ,
những lưu ý, mức lương,... đòi hỏi bạn phải dày dặn kinh nghiệm mới có thể phát hiện
những mánh khóe tinh vi trong bản hợp đồng để tránh rơi vào “bẫy” của nhà tuyển
dụng.


e. Việc làm part time giúp bạn mở rộng các mối quan hệ
Nhóm 11

Trang 10


Dù làm cơng việc gì, ngồi kinh nghiệm bạn tích lũy được, bạn cịn có thêm
những mối quan hệ mới. Đơn giản nhất là mối quan hệ với các bạn đồng nghiệp. Đó
cũng có thể là mối quan hệ với những cấp trên đầu kinh nghiệm.
Những mối quan hệ ấy có thể sẽ rất giúp ích cho bạn ngay ở thời điểm hiện tại
và trong tương lai.
f. Việc làm part time giúp bạn “làm đẹp” CV xin việc
Sau khi ra trường, trong quá trình tìm kiếm việc làm, bạn sẽ cạnh tranh với
nhiều ứng viên nặng ký khác. Và các nhà tuyển dụng, thường đặt cao những ứng viên
có nhiều kinh nghiệm từ thực tế. Do đó, nếu bạn đã trải qua những việc làm part-time
từ khi đi học sẽ là một lợi thế. Các công việc làm thêm mà bạn đã làm sẽ làm đẹp bản
CV hơn trong mắt nhà tuyển dụng. Vì điều này chứng tỏ được rằng ít nhiều gì, bạn
cũng đã có những kinh nghiệm từ môi trường thực tế. Và cũng chứng tỏ cho các nhà
tuyển dụng thấy bạn đã có được những kỹ năng làm việc cơ bản.
3. Những đánh đổi gì khi đi làm thêm
 Dễ bị lừa đảo

Sinh viên luôn được coi là những “con mồi dễ xơi” của các đối tượng lừa đảo
trong xã hội vì vừa mới “chân ướt chân ráo” bước vào đời.
Hiện nay có rất nhiều loại lừa đảo và với hình thức ngày càng tinh vi như các
trung tâm gia sư, trung tâm môi giới việc làm đảm bảo lương cao, trung tâm đa cấp,
hay ngay cả các quán xá, phụ huynh quỵt tiền công của sinh viên. Họ lợi dụng sự nhẹ
dạ cả tin, sức trẻ và mong muốn kiếm thêm thu nhập của sinh viên để dẫn dắt và lừa
đảo trắng trợn. Có thể họ cịn len lỏi trong chính những người quen gặp mặt hằng ngày

mà chúng ta khơng hề hay biết.
Ngồi ra cịn có cả tình trạng sinh viên lừa sinh viên. Tức là sinh viên bị những
đối tượng khác lừa rồi vô tình đi lơi kéo và gián tiếp “lừa” các bạn sinh viên khác, mà
khơng hay biết rằng mình đang tiếp tay cho kẻ xấu.
Các trường hợp sinh viên bị lừa đảo, nhẹ thì được một bài học nhớ đời hay mất
chút tiền, nặng thì tiền mất tật mang, ảnh hưởng tâm lý đến mãi về sau. Vậy nên phải
luôn hết sức cảnh giác với các công việc làm thêm, cuộc đời không “màu hồng” như
trong phim ảnh. Nhiều người tặc lưỡi: cái gì cũng có số, may thì kiếm được việc tốt
mà rủi thì bị lừa chút tiền. Nhưng đâu chỉ đơn giản là chút tiền cỏn con. Chịu khó
cảnh giác và không bị cái lợi làm mờ trước mắt thì vẫn tốt hơn nhiều đúng khơng?
 Ảnh hưởng đến việc học tập

Có khơng ít sinh viên vì q say mê vào việc đi làm thêm mà bỏ bê việc học,
liên tục phải tốn tiền thi lại, học lại, rồi có khi là ra trường muộn.
Thực ra nếu bạn thật sự đam mê cơng việc, khơng có hứng thú với ngành học
hiện tại, có định hướng rõ ràng nghề nghiệp trong tương lai và cơng việc đó thật sự có
triển vọng phát triển thì lựa chọn bỏ học khơng phải là vấn đề q nghiêm trọng. Cịn
gì tốt hơn được “trường đời”.

Nhóm 11

Trang 11


Nhưng nếu bạn mới chỉ đang xác định đi làm để “biết mình thích gì” hay đơn
giản là kiếm thêm chút tiền thì đừng dại mà bỏ bê việc học. Hãy thử đặt lên bàn cân
một bên là công việc khơng có tương lai với thu nhập khơng đến một triệu với một bên
là kỳ thi có ảnh hưởng đến tấm bằng tốt nghiệp sau này, bạn chọn bên nào?
Vậy nên, hãy cứ trau dồi chuyên môn và đặt việc học lên hàng đầu bạn nhé. Sự
sáng suốt chính là ở tầm nhìn xa được đến những lợi ích tương lai đấy.

 Ảnh hưởng đến sức khỏe

Sáng đi học, chiều tối lại đi làm, vậy thì thời gian đâu để chăm sóc cho bản
thân? Cường độ học tập và làm việc quá cao hay áp lực trong công việc khiến nhiều
bạn sinh viên không thể quản lý tốt thời gian và để ý đến sức khỏe: thường xuyên thức
khuya, làm việc đến mệt nhoài, nhịn ăn để hoàn thành nốt deadline…
Những hậu quả về sức khỏe khơng thể nhìn thấy được ngay mà phải qua một
thời gian mới được phát hiện, ví dụ như đau đầu, nhức mắt khi nhìn q lâu vào màn
hình máy tính, đau lưng vì đứng q nhiều, đau dạ dày cấp vì ăn uống khơng điều
độ…
Và phải đến khi tất cả những triệu chứng kia xuất hiện, thì bạn mới giật mình
nhận ra rằng mình đã bỏ bê sức khỏe đến nhường nào. Rồi bạn sẽ lại phải tốn một
đống tiền để cải thiện lại sức khỏe. Lợi bất cập hại.
 Chi phí cơ hội của việc làm thêm là rất lớn

Để đáp ứng nhu cầu của việc làm thêm, bạn phải bỏ ra 20 tiếng mỗi tuần, thậm
chí 8-12 tiếng mỗi ngày để hồn thành cơng việc của mình. Với thời gian đó, bạn có
thể sử dụng để học thêm một ngơn ngữ mới, thêm một kĩ năng mới phục vụ cho nhu
cầu việc làm của mình.
Bởi khi bước ra thị trường tuyển dụng nghiêm ngặt, kinh nghiệm thơi vẫn chưa
đủ mà cần có cả những hiểu biết, kiến thức chuyên ngành. Khi ấy, bạn sẽ phải trả giá
bằng mức lương thấp hơn hoặc một vị trí thấp hơn bạn kì vọng.
Ví dụ: Bạn mong muốn trở thành một kế toán, tuy nhiên khi còn là sinh viên,
bạn sử dụng phần lớn thời gian để đi làm thêm. Chính vì vậy, so với bạn bè tốt nghiệp
cùng khóa, bạn chưa có chứng chỉ tin học, chưa có chứng chỉ ngoại ngữ. Trong khi ấy,
với kiến thức của mình, những bạn bè của bạn đều đã được nhận vào những doanh
nghiệp lớn. Lúc ấy bạn mới đi học thêm những kỹ năng để đáp ứng nhu cầu của nhà
tuyển dụng. Vậy là để đi làm thêm, bạn đã phải đánh đổi bằng 1-2 năm, thậm chí là cả
cơ hội việc làm của mình.
4. Lầm tưởng về việc làm thêm



Việc nhẹ, lương cao – Làm luôn

Với những lời mời chào hấp dẫn, sinh viên có thể dễ dàng bị lừa đảo bởi những
tập đoàn đa cấp. Dẫn đến mất tiền oan, đi lệch khỏi định hướng của mình.
Ví dụ, năm 2 đại học, bạn A lang thang mấy group trên FB rồi tìm thấy một
cơng việc đọc nghe rất là ngon xơi: việc nhẹ, lương cao, làm online, khơng ép doanh
số, bla bla…Và sau đó A đã mất 300 nghìn cho một khóa học mà thực ra là một buổi
hội nghị đa cấp với một vài tờ giấy nhạt nhẽo.
Nhóm 11

Trang 12


Điều này có lẽ khơng cịn xa lạ với nhiều bạn sinh viên khi theo dõi các hội
nhóm tuyển dụng trên mạng xã hội. Nếu không kịp thời nhận thức, bạn sẽ lại tiếp tục
bỏ tiền ra để trở thành trò tiêu khiển của các đơn vị lừa đảo. 


Đi làm thêm chỉ để cho vui

Suy nghĩ của bạn về công việc mình đang làm sẽ quyết định thái độ làm việc
của bạn. Và chắc chắn chẳng một ai muốn có bạn trong đội ngũ nhân viên nếu bạn chỉ
xem việc làm thêm như một cuộc vui để kiếm vài đồng tiền tiêu vặt. Hãy nghiêm túc
và xem nó như một nhiệm vụ rất quan trọng. Hãy có trách nhiệm với cơng việc mình
đang làm.


Tơi sẽ bỏ việc ngay khi tơi thấy chán


Cơng việc nào cũng có những khó khăn. Mơi trường nào cũng cần thời gian để
thích ứng. Hãy đảm bảo rằng bạn có thể gắn bó ở đó ít nhất là 2 tháng với sự cố gắng
hết sức của mình. Nếu vẫn khơng thấy phù hợp, hãy tìm cơng việc khác.


Tôi ngại đổi sang công việc khác mặc dù công việc hiện tại không phù hợp

Sau khi đi làm bạn cảm thấy khơng hề thích cơng việc hiện tại, nhưng ngại
phải tìm kiếm cơng việc mới, ngại thay đổi, ngại đi phỏng vấn, đủ mọi loại ngại thì
bạn nên thay đổi suy nghĩ ngay. Nếu khơng có sự u thích với cơng việc đang làm thì
bạn sẽ chẳng thể phát triển hết khả năng mình có.
Bạn nên hiểu, lựa chọn một cơng việc part-time ngay khi cịn đi học là cách để
bạn hiểu bản thân mình hơn, thử sức bản thân mình. Vậy thì bản thân bạn đã chống
đối với công việc này, lý do bạn vẫn cố chấp bám lấy nó là gì?
Tuy nhiên, cũng đừng đi làm với thái độ cho vui, tạm bợ. Hãy tôn trọng cơng
việc mình đang có. Khi cảm thấy khơng phù hợp, hãy hồn thành nốt phần trách
nhiệm cơng việc của mình trước khi bàn giao lại cho người khác và thể hiện sự tôn
trọng với nhà tuyển dụng.


Tôi đi làm thôi - chẳng cần học

Nên nhớ rằng, kết quả học tập vẫn là một yếu tố quan trọng để làm đẹp CV nếu
bạn có mong muốn thay đổi cơng việc khác. Đồng thời, kiến thức bạn học được trên
trường, lớp cũng mang lại những hiểu biết, kĩ năng để bạn có thể hồn thành cơng việc
của mình. vậy nên, bạn vẫn nên cân bằng thời gian học tập và làm thêm. Việc sắp xếp
một thời gian biểu hợp lý hoàn toàn có thể giúp bạn.



Tơi đi làm vì mọi người cũng đi làm

Việc đi làm thêm dần trở thành một xu hướng, trào lưu với các bạn trẻ. Thấy
bạn bè xung quanh mình đi làm thêm khiến các bạn sinh viên cũng khao khát phải đi
làm để được bằng bạn. Nhiều bạn cịn đi làm để bạn của mình khơng cơ đơn, vơ hình
chung biến chỗ làm trở thành điểm đến vui chơi, nơi giao lưu với bạn bè. Điều đó
khiến thái độ đi làm của bạn chưa thật sự nghiêm túc và bạn sẽ khơng có động lực để
hồn thành tốt cơng việc.

Nhóm 11

Trang 13


5. Thị trường việc làm cho sinh viên hiện nay
Ngày nay, thị trường tuyển dụng ngày càng rộng mở, càng nhiều cơ hội việc
làm cho sinh viên được mở ra. Bạn trẻ hồn tồn có thể tìm được cho mình một cơng
việc part-time trên các hội, nhóm trên mạng xã hội. Ngồi ra, ngày càng có nhiều
những trang web tuyển dụng được tạo ra để hỗ trợ các bạn trẻ tìm việc.
Hiện nay, có một số cơng việc làm thêm phổ biến cho sinh viên:
a. Gia sư - việc làm thêm được lựa chọn nhiều nhất
Gia sư là việc làm thêm nên ưu tiên hàng đầu nếu sinh viên có nhu cầu tìm
kiếm một cơng việc part time. Ưu điểm của công việc này là thời gian linh động, mức
lương ổn định. Đây là công việc được khá nhiều bạn trẻ mong muốn và lựa chọn. 
Chỉ với thời gian khoảng từ 1 đến 2 tiếng là bạn đã có thể kiếm thu nhập từ
80.000 – 150.000 đồng. Ngoài việc kiếm thêm thu nhập chi trả sinh hoạt hằng ngày
giúp đỡ bố mẹ. Đây là nghề giúp các bạn theo học các ngành sư phạm có cơ hội được
rèn luyện kỹ năng. Bên cạnh đó, họ cịn có thể thực hành ôn luyện, nắm chắc kiến thức
được tốt hơn.
b. Nhân viên phục vụ nhà hàng, quán cà phê

Làm nhân viên phục vụ nhà hàng ăn hay quán nước là công việc làm thêm
được rất nhiều bạn sinh viên ứng tuyển. Ưu điểm của công việc này là thời gian linh
động, thoải mái, mơi trường năng động. Nhờ đó sinh viên có thể sắp xếp làm theo ca
phù hợp với lịch học của mình. Ngồi mức lương cố định theo giờ, sinh viên đơi khi
sẽ nhận được tiền tips từ khách. Có thể nói đây cũng là cơng việc khá hấp dẫn đối với
sinh viên muốn đi làm thêm. 
c. Bán hàng online
Đối với những ai u thích kinh doanh bn bán thì bán hàng online là một
trong những công việc làm thêm không nên bỏ qua. Nếu sinh viên không muốn làm
nhân viên bán hàng part time thì cơng việc này sẽ giúp bạn tự do và thoải mái thời
gian.
Ngoài ra, ưu điểm của bán hàng online là không cần phải thuê cửa hàng với chi
phí lớn. Bạn có thể kinh doanh đa dạng các mặt hàng khác nhau như là quần áo, mỹ
phẩm, đồ lưu niệm,… Nếu bạn khơng có đủ nguồn vốn để tự mình làm chủ thì bạn
hồn tồn có thể đăng ký làm ctv bán hàng cho các cửa hàng. Điều này giúp bạn vừa
có thêm thu nhập lại vừa được học hỏi kinh nghiệm bán hàng.
d. Nhân viên siêu thị
Thời gian làm việc linh động, có mức lương ổn định, làm việc trong môi
trường thoải mái. Nhân viên siêu thị là công việc làm thêm mà nhiều bạn sinh viên lựa
chọn để làm thêm. Tại các siêu thị hiện nay, có rất nhiều vị trí cần tuyển thêm người
làm việc. Một số công việc tuyển sinh viên làm thêm như thu ngân, bảo vệ, bán hàng,
sắp xếp hàng hóa,… Tuy nhiên, cũng có rất nhiều vị trí cần bạn phải có ngoại hình,
tính cẩn trọng và tỉ mỉ trong hành động, lời nói. 
Nhóm 11

Trang 14


e. Nhân viên bán hàng tại các shop quần áo
Những bạn nào có sở thích về làm đẹp, đam mê thời trang thì bán quần áo là

cơng việc đáng giá để bạn thử. Đối với công việc này bạn cũng có thể chủ động thời
gian đăng ký theo giờ với một mức lương thỏa thuận. Đây là việc làm thêm rất phù
hợp với những ai ưa thích nhàn nhã. Bởi vì cơng việc này khơng cần suy nghĩ hay vận
động nhiều. 
Với công việc này, bạn sẽ chỉ phải làm một số việc đơn giản như vệ sinh cửa
kính để shop sạch sẽ, bán hàng, xếp quần áo,… Những lúc không có khách, sinh viên
cịn có thể tranh thủ đọc sách hay học bài, giải trí như đọc báo, nghe nhạc, lướt web…
Hiện nay, ngày càng có nhiều các shop thời trang quần áo, giày dép. Chính vì
vậy, sinh viên có thể dễ dàng lựa chọn một địa chỉ làm việc để thuận tiện đi lại cho
bản thân và phù hợp với lịch học.
Ngoài ra với sự phát triển của nhiều lĩnh vực, sinh viên có thể ứng tuyển tại một số vị
trí việc làm:
f. Cộng tác viên viết bài
Ngày nay, với sự phát triển của mạng xã hội, nó hồn toàn trở thành thị trường
tiềm năng cho các bạn trẻ kiếm thêm thu nhập.
Nếu bạn có khả năng ngơn ngữ và đam mê viết lách thì cộng tác viên viết bài
là một trong những công việc bạn nên thử sức khi theo học đại học. Công việc làm
thêm này không chỉ giúp sinh viên kiếm thêm thu nhập mà còn giúp bạn tăng các kỹ
năng cần thiết như thu nhập thông tin, xử lý ngôn từ và biết thêm nhiều kiến thức
mới. 
Bên cạnh đó, bạn cịn có thể làm online nên tiết kiệm thời gian cho việc di
chuyển, đi lại. Một số công việc viết bài phổ biến hiện nay được nhiều người ưa thích
là viết nội dung website, viết bài PR, viết báo,…
g. Telesales
Tư vấn qua điện thoại hay còn được biết đến với tên gọi khác là telesales. Đây
là một trong số những việc làm thêm đang hot nhất cho sinh viên hiện nay. Yêu cầu
của công việc này là phải có một giọng nói tốt. Đồng thời sinh viên cần có thái độ kiên
trì, nhẫn nại, thân thiện, kỹ năng ngôn ngữ khéo léo. Điều này nhằm mục đích tư vấn
cũng như giải đáp thắc mắc cho nhiều đối tượng khách hàng, cả những người khó tính
nhất. 

Khi làm cơng việc nhân viên telesale, trong q trình làm việc sinh viên sẽ
được tăng cường kỹ năng giao tiếp. Bạn có thể mở rộng mối quan hệ với nhiều người,
nhạy bén trong việc nắm bắt tâm lý, rèn luyện thêm việc xử lý vấn đề một cách tinh tế.
h. Quản trị fanpage
Công việc bán hàng online hiện nay đang được phổ biến rộng rãi. Chủ yếu nhất
là trên facebook. Do đó, có rất nhiều cửa hàng cần tuyển người quản trị fanpage. Điều
này nhằm mục đích là để tiếp cận đến nhiều khách hàng bằng những bài viết, hình ảnh
bắt mắt. Từ đây giúp cho họ có khả năng tương tác cao, số lượng theo dõi lớn, đem
Nhóm 11

Trang 15


đến cho cửa hàng nguồn khách hàng tiềm năng. Đây là một việc làm thêm hấp dẫn mà
bạn không nên bỏ qua. 
Ngồi ra, hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp lớn đang tuyển thực tập sinh để
đào tạo và làm việc. Đây cũng là vị trí tiềm năng cho các bạn sinh viên thử sức, không
chỉ để làm tạm thời mà có thể cố gắng để trở thành nhân viên chính thức sau này. Khi
làm trong các vị trí này, bạn có thể nhận được mức trợ cấp từ 1,5 - 3 triệu. Đi cùng với
đó là sự đào tạo bài bản cùng mơ hình làm việc chun nghiệp từ những doanh nghiệp
lớn.
Nhìn chung, thị trường việc làm đang ngày càng rộng mở với các bạn sinh
viên, tuy nhiên cũng đầy những cám dỗ đòi hỏi bạn trẻ cần phải tỉnh táo, thận trọng và
nghiên cứu kỹ trước khi đưa ra quyết định.

Nhóm 11

Trang 16



SINH VIÊN LỰA CHỌN KHƠNG ĐI LÀM THÊM

1. Vì sao nhiều sinh viên không đi làm thêm?
 Do lười biếng
Nhiều bạn coi đại học là bến đỗ xả
hơi, điểm nghỉ ngơi sau 12 năm phổ thông
miệt mài cố gắng để thi. Lười vận động
làm cho sinh viên dần trở nên chây ì, dậm
chân tại chỗ. Nhưng sự phát triển của xã
hội, của thế giới lại khơng ngừng vận động,
thậm chí là với tốc độ chóng mặt. Nếu sinh
viên Việt Nam cứ mãi chậm chạp, cứ mãi
thụ động, cứ mãi đứng yên một chỗ thì sẽ
bị thụt lùi, bị bỏ lại sau lưng, mãi mãi
không theo kịp sự phát triển của thế giới. Vì vậy, căn bệnh lười đang trở thành một vật cản,
làm cho chúng ta thụt hậu, thua trong cuộc chạy đua của tri thức, nhất là khi lớp trẻ là thế hệ
tương lai, quyết định vận mệnh, sự phát triển của đất nước.
 Do muốn tập trung vào việc học
Trên giảng đường đại học, nhiều sinh viên ý
thức được rằng mục tiêu học tập là số một. Hơn nữa,
chuyện làm thêm kiếm ra những đồng tiền có thể lúc
đó sinh viên có thể cảm thấy giá trị, to lớn nhưng
tương lai nó chẳng là gì cả. Nếu chú tâm vào việc học
trong tương lai các bạn sẽ đạt được nhiều thứ xứng
đáng và giá trị hơn. Đồng thời, không lựa chọn đi
làm thêm không những giúp sinh viên dành ra nhiều
thời gian hơn để tập trung vào việc học mà cịn có
thời gian để tập trung phát triển một số kỹ năng cần
thiết trong công việc như kỹ năng thuyết trình, kỹ
năng tư duy phản biện, kỹ năng tin học văn phòng,...

 Do sợ bị lừa đảo
Ngày nay, thị trường tuyển dụng ngày càng phức tạp và nhiều cám dỗ. Những bạn sinh viên,
đặc biệt là sinh viên năm nhất, năm hai là những đối tượng mà các tổ chức lừa đảo nhắm đến.
Bởi đây là những bạn vừa mới chập chững bước vào đại học, lần đầu xa gia đình, cịn non nớt
và bồng bột nên rất dễ sa ngã và bị lợi dụng bởi những lời mời chào đầy cám dỗ. Chính điều
này đã hình thành nên nỗi lo trong tâm lí các bạn sinh viên: lo bị lừa đảo, lo mất tiền,...
 Tác động từ gia đình
Nhóm 11

Trang 17


Với những bạn sinh viên có hồn cảnh khá giả, được chu cấp đầy đủ từ gia đình. Điều
này khiến cho các bạn mất đi động lực làm thêm. Đồng thời, với nỗi lo cho con em mình, các
bậc phụ huynh thường khuyên con nên tập trung vào việc học thay vì đi làm sớm. Bởi vậy,
các bạn sinh viên sẽ sử dụng thời gian để học thêm một kỹ năng mới hay tham gia vào một tổ
chức, hoạt động thay vì lựa chọn đi làm thêm.
2. Trở ngại khi không đi làm thêm
Mỗi lựa chọn đi làm hay không đi làm đều phải đánh đổi. Vậy so với những sinh viên đi làm
thêm, những bạn trẻ lựa chọn không đi làm sẽ gặp phải những trở ngại gì?
 Khơng có cơ hội trau dồi kinh nghiệm
Một cơng việc làm thêm phù hợp, không chỉ giúp bạn tăng thu nhập mà cịn bổ trợ cho
chun mơn của một số ngành mà sinh viên đang theo học, vừa nâng cao kỹ năng mềm. Sẽ rất
tuyệt nếu bạn có thể tìm được công việc phù hợp với chuyên ngành. Học tập và sau đó thực
hiện đúng những gì bạn học được sẽ giúp bạn rất nhiều trong sự nghiệp tương lai. Quan trọng
hơn là bạn đã rút ngắn khoảng cách giữa thực tế và lý thuyết, những va đập ngoài cuộc sống
giúp bạn trưởng thành hơn. Chính vì thế khơng đi làm thêm, nhiều sinh viên để tuột mất cơ
hội tuyệt vời này.
 Khơng có thêm thu nhập từ các cơng việc bên ngồi
Khi có cho mình một cơng việc bán thời gian, bạn sẽ kiếm được một khoản tiền nhất

định và có thể chi tiêu nó cho vài việc cần thiết mà không cần phải xin sự hỗ trợ từ bố mẹ.
Bạn cũng có thể tiết kiệm nó thành một khoản lớn để có thể tự đóng học phí, hay mua một
chiếc xe chẳng hạn... Khơng có được cơ hội này và cảm giác bạn phải phụ thuộc tài chính từ
bố mẹ khơng dễ chịu một chút nào.
 Khơng có cơ hội mở rộng các mối quan hệ

Khi đi làm thêm bạn sẽ có cơ hội mở rộng các mối quan hệ. Bạn quen càng nhiều
người liên quan đến công việc làm thêm của bạn thì bạn sẽ càng có nhiều cơ hội để có một
cơng việc tốt trong tương lai. Không đi làm thêm đồng nghĩa với việc các mối quan hệ của

Nhóm 11

Trang 18


bạn bạn chỉ gói gọn trong phạm vi lớp học, nhà trường và bạn sẽ bỏ lỡ rất nhiều điều thú vị và
cơ hội trong tương lai.

Nhóm 11

Trang 19


 Mất cơ hội làm đẹp CV
Từ làm trợ lý kỹ thuật trong suốt học kỳ hay
việc bán thời gian tại quán cà phê... tất cả đều có giá
trị ngay cả khi nó khơng liên quan đến kế hoạch
nghề nghiệp tương lai của bạn. Bởi lẽ, dù ít dù
nhiều, nó đều cho bạn những bài học thực tiễn từ
cuộc sống, cho thấy khả năng thích nghi của bạn

trong những mơi trường khác nhau. Hầu như các
doanh nghiệp hay tổ chức hiện nay đều ưu tiên
những người có kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực họ muốn ứng tuyển, vì thế mà một bản
CV trống trơn kinh nghiệm khơng hề có lợi thế trong những cuộc phỏng vấn.
 Hầu như không có mơi trường rèn luyện và phát triển các kỹ năng
Khi đi làm thêm bạn sẽ phải tự biết sắp
xếp và quản lý thời gian của bản thân một
cách hiệu quả sao cho có thể hồn thành
việc học tập ở trường cũng như việc làm
thêm. Bạn sẽ trở nên bận hơn nhưng qua
đó bạn sẽ học được cách trân trọng thời
gian. Vừa đi học vừa đi làm cũng sẽ khiến
bạn phải tự rèn luyện cho mình sự năng
động cần thiết để có thể cùng một lúc làm
nhiều việc sao cho vẫn đảm bảo được kết quả tốt. Đồng thời trong quá trình làm việc bạn cần
phải áp dụng rất nhiều các kỹ năng để xử lý tốt công việc được giao. Tuy nhiên, sự lựa chọn
không đi làm của bạn đã không cho phép bạn được rèn luyện trong môi trường đầy thử thách
này.
Như vậy, sinh viên không đi làm thêm sẽ bị lỡ rất nhiều cơ hội phát triển bản thân, điều
đó là chắc chắn,  khơng bỏ ra cơng sức lao động bỏ ra và hiển nhiên bạn được không được
hưởng những kiến thức, kỹ năng hay nguồn thu nhập tuyệt vời đó. Tuy nhiên, bên cạnh những
bất lợi của việc đi làm, chúng em xin đưa ra những lợi ích mà tại sao nhiều sinh viên khơng
lựa chọn đi làm thêm.
3. Khơng đi làm thêm được gì?
a. Có thời gian cho việc học
Trên giảng đường đại học, sinh viên luôn phải ý thức được rằng mục tiêu học tập là số
một. Nếu như bạn lựa chọn đi làm, điều đầu tiên là bạn phải biết điều chỉnh một cách hài hịa
giữa việc đi học và đi làm thì chuyện xao nhãng, ảnh hưởng tới kết quả học tập sẽ là một điều
sớm muộn. Tuy nhiên đây là việc “ nói thì dễ mà làm thì khó”,  khơng có kế hoạch, thời gian
biểu cho từng công việc cụ thể thì bạn khó có thể hồn thành tốt việc học ở trường. Vì thế mà

đối với những sinh viên khơng đi làm thêm, các bạn có thời gian để hồn thành việc học và
đạt kết quả tốt nhất.
Nhóm 11

Trang 20


b. Không bị cuốn hút bởi những cạm bẫy của xã hội

Với những bạn sinh viên, khi rời gia đình lên đại
học là khi các bạn phải bước chân ra thế giới
hoàn toàn mới là xã hội, và bên ngoài thế giới
kia đầy rẫy những cám dỗ, những mật ngọt khó
thể chối từ. Chưa nói đâu xa, hiện nay có rất
nhiều trung tâm giới thiệu việc làm lợi dụng kẽ
hở của luật pháp mà đưa ra hàng loạt những mời
chào việc làm hấp dẫn với sinh viên nhưng sau
đó lại ôm tiền bỏ chạy. Như vậy mà không lựa chọn đi làm thêm, bạn khơng có nhiều lợi ích
tuy nhiên bạn sẽ tránh được phần lớn các rủi ro, những lời lừa đảo hấp dẫn.
c. Tránh được những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe

Đối với những sinh viên đi làm thêm, đôi khi các bạn phải hoạt động quá nhiều sẽ khiến ảnh
hưởng đến sức khỏe. Đặc biệt, với cơng việc địi hỏi phải làm việc khuya hay dậy sớm thì
càng ảnh hưởng hơn. Đặc biệt nhiều bạn khi đi làm thêm về cịn có thói quen tắm rửa hay gội
đầu thì điều này lại hồn tồn nguy hiểm. Ngồi ra, làm thêm cịn khơng tránh được những
lần phải tăng ca, làm nhiều hay đông khách cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. Vì thế,
thay vì đi làm thêm, các bạn khơng những dành ra được thời gian luyện tập sức khỏe mà còn
tránh được những hệ lụy sức khỏe về sau này.
d. Không đi làm thêm là khơng tích lũy được kinh nghiệm?
Nhiều ý kiến cho rằng chỉ đi làm thêm mới có thêm kinh nghiệm, nhưng liệu bán quần

áo, rửa bát, bưng phở sẽ mang lại cho bạn kinh nghiệm gì? 
Vấn đề này gây ra rất nhiều tranh cãi, tuy nhiên kinh nghiệm khơng phải chỉ có va đập
bên ngồi cuộc sống tạo ra, mà ngay khi trên ghế nhà trường các bạn đã được học rất nhiều
kinh nghiệm từ những chuyến đi kiến tập, thực tập và thực hành trên lớp. Ngoài ra các bạn
cũng có thể tham gia các hoạt động ngoại khóa hoặc các tổ chức tình nguyện thế giới, điều đó

Nhóm 11

Trang 21


không những tạo cho các bạn các mối quan hệ chất lượng mà cịn là mơi trường lý tưởng để
các bạn phát triển bản thân, phát triển nhiều kỹ năng cần thiết và đặc biệt là ngoại ngữ.

SO SÁNH SINH VIÊN ĐI LÀM THÊM
VÀ KHÔNG ĐI LÀM THÊM
Lựa chọn đi làm hay không đi làm sẽ khiến mỗi cá nhân phát triển theo một chiều hướng
khác nhau. Theo khảo sát đánh giá, ta có thể thấy sự khác biệt giữa phần lớn 2 đối tượng này:
Tiêu chí

Đi làm

Khơng đi làm

Tính cách

Trưởng thành, chín chắn

Có phần cịn trẻ con, chưa thật sự
chín chắn


Suy nghĩ

Lo xa hơn, suy nghĩ chặt chẽ, thực
tiễn hơn

Vơ tư, chưa tính tốn nhiều

Thận trọng, có trách nhiệm

Bộc phát, tự do

Trang trọng, lịch sự

Thoải mái, vui vẻ

Hành động
Giao tiếp

Phong cách ăn
Lịch sự, đứng đắn, chuyên nghiệp
mặc

Tự do, cá tính

thời gian rảnh

tương đối ít, thường sử dụng để nghỉ
ngơi


tương đối nhiều, thường sử dụng
để vui chơi cùng bạn bè

Mối quan hệ

Đồng nghiệp, sếp - nhân viên, khách
hàng

bạn bè

Nhìn xa hơn, khi ra trường, với sinh viên không đi làm, đa số họ cầm tấm bằng với
thành tích tốt hơn, nắm vững kiến thức chuyên ngành. Tuy nhiên họ vẫn còn non trẻ, thiếu
kinh nghiệm và rất dễ rơi vào thế bị động.
Trái lại, với sinh viên đi làm thêm, khi ra trường, phần lớn họ tốt nghiệp với điểm số thấp
hơn, thậm chí nhiều bạn sinh viên cịn tạm ngưng việc học để tập trung làm việc. Thế nhưng
họ lại là những người chững chạc, trưởng thành và biết tiết kiệm hơn, sau vài năm làm việc
với xã hội giúp họ chủ động hơn với cơng việc điều đó khiến tuyển dụng khơng thể bỏ qua họ.

Nhóm 11

Trang 22


LỜI KHUYÊN CHO SINH VIÊN
Như đã phân tích ở trên, mỗi lựa chọn đi làm hay không đi làm đều có những mặt lợi hại khác nhau. Dù lựa chọn thế nào, mỗi bạn sinh viên đều phải đánh đổi bằng những chi phí
cơ hội đắt giá.
Tuy vậy, với câu hỏi “sinh viên có nên đi làm?”, chúng tơi xin phép không đưa ra câu
trả lời và cũng không thể có câu trả lời hồn tồn chính xác cho tất cả đối tượng. Bởi lẽ, với
mỗi bạn sinh viên khác nhau, với mỗi định hướng phát triển và ở từng thời điểm khác nhau,
việc đi làm lại đóng một vai trò và giá trị khác. 

Nếu bạn vừa mới chập chững bước chân vào cánh cổng đại học, hãy nên dành cho
mình một khoảng thời gian để làm quen với mơi trường mới, quen với phương pháp học tập
mới trước khi có thêm cho mình một trách nhiệm khác. Ngược lại, nếu bạn đang là sinh viên
chuẩn bị ra trường, bạn có thể thử sức mình ở mơi trường làm việc để chín chắn hơn, chuyên
nghiệp hơn khi đối mặt với thị trường tuyển dụng đầy cam go sau này. Nếu xét về định hướng
bản thân, nếu bạn muốn đi theo con đường nghiên cứu, hay muốn lấy tấm bằng làm điểm
mạnh, vậy hãy dồn toàn bộ thời gian và sức lực cho việc học để ra trường với một tấm bằng
xuất sắc. Còn nếu, bạn muốn nắm bắt xu hướng việc làm, muốn trải nghiệm, có một việc làm
thêm là điều bạn nên làm.
Hãy lắng nghe mình, để hiểu mình muốn gì, mình muốn là ai và mình sẽ bước đi như
thế nào trong những năm tới để có cho mình lựa chọn phù hợp nhất. Nên nhớ rằng, mỗi lựa
chọn đều phải đánh đổi, vậy nên hãy khôn ngoan để tìm ra chiến lược đúng đắn nhất.
Tuy nhiên, dù lựa chọn thế nào, bạn cũng cần trang bị cho mình những hành trang cần
thiết. Đây là một số lời khuyên đến với mỗi đối tượng
1. Với các bạn sinh viên khơng có ý định đi làm thêm
Để khơng lãng phí những năm tháng sinh viên, bạn có thể chuẩn bị những điều sau:


Đầu tiên, bạn cần nhanh chóng thích nghi với cuộc sống mới: làm chủ quỹ thời gian
của mình, tập trung tối đa cho việc học để có thể đạt được kết quả học tập cao nhất,
thu nhận được những kiến thức cốt lõi nhất từ giảng viên.



Thứ hai, hãy xác định kế hoạch của bạn trong vài năm tới và đặt ra mục tiêu cho
mình. Bạn có thể ra trường sớm vài năm với tấm bằng xuất sắc hay đạt nhiều học bổng
mỗi kỳ và tiếp thu được nhiều kĩ năng hữu ích? Bạn có thể hiện thực hóa nó với các
bước sau:
Bước 1: Xác định chính xác những điều mà bạn mong muốn và viết chúng ra
Bước 2: Xác lập thời hạn. (deadline)

Bước 3: Hãy xác định:


Nhóm 11

Những trở ngại mà bạn phải vượt qua.
Trang 23




Kiến thức, thơng tin và kỹ năng cần có để đạt được mục tiêu của mình.



người sẽ giúp đỡ bạn và những mối quan hệ hợp tác cần có để đạt được
mục tiêu đó.

Bước 4: Liệt kê một danh sách tất cả những điều bạn cần làm
Bước 5: Biến danh sách của bạn thành một kế hoạch và xây dựng kế hoạch đó.
Bước 6: Chọn ra một nhiệm vụ hàng đầu và quan trọng nhất.
Bước 7: Thực hành trực quan hố những mục tiêu của bạn.


Thứ ba, bạn có thể dành thời gian rảnh để học thêm những kỹ năng khác như: nấu ăn,
hội họa, học một loại nhạc cụ hay một môn thể thao mới,... đặc biệt là hai kỹ năng tin
học và ngoại ngữ. Với sự phát triển của cơng nghệ, bạn hồn tồn có thể học những kỹ
năng này với mức chi phí thấp, thậm chí miễn phí thơng qua các kênh trên Youtube
hay postcard. Điều này khiến bạn trở nên khác biệt so với những sinh viên đi làm
thêm. Thay vì tốt nghiệp với nhiều năm kinh nghiệm đi làm, bạn đã có đủ mọi hành

trang và kiến thức để đáp ứng yêu cầu làm việc của nhà tuyển dụng. 



Ngồi ra, bạn cũng có thể tham gia các câu lạc bộ và các hoạt động ngoại khóa. Đó là
nơi tốt nhất để bạn có thể mở rộng mối quan hệ với những bạn bè và anh chị đi trước.
Đồng thời, đây cũng là cơ hội để bạn vừa phát triển bản thân, vừa góp ích cho xã hội.

2. Với các bạn sinh viên có mong muốn đi làm thêm
a. Đừng nghĩ rằng đi làm thêm có nghĩa là đang đi làm, hãy nghĩ rằng bạn đang đi
học! hãy xem việc đi làm như một cơ hội học tập.
 Kỹ năng giao tiếp
Một kỹ năng vô cùng quan trọng. Giao tiếp tốt không chỉ giúp bạn được đồng nghiệp
hay cấp trên u q mà điều đó cịn mang lại cho bạn sự thuận lợi hơn rất nhiều trong công
việc. Xin chào, xin lỗi và cảm ơn là những câu nói đầu tiên phải học. Biết im lặng đúng lúc và
kiềm chế cảm xúc cá nhân. Biết nói sao cho người nghe và chính mình được thoải mái. Kỹ
năng giao tiếp sẽ được rèn luyện tốt khi bạn làm những công việc tiếp xúc trực tiếp với khách
hàng như: phục vụ, bán hàng…
 Ngoại ngữ
Với tình hình hiện nay, nếu muốn có nhiều cơ hội hơn, chắc chắn bạn phải có ngoại
ngữ. Việc thành thạo 1 đến 2 ngoại ngữ đã là một điểm vượt trội của bạn so với người khác.
Kỹ năng ngoại ngữ sẽ được phát huy tốt trong môi trường sử dụng nhiều giao tiếp bằng ngoại
ngữ, ví dụ như: làm trợ giảng tại các trung tâm ngoại ngữ, gia sư ngoại ngữ, làm phục vụ hay
bán hàng tại những nơi có lượng khách hàng ngoại quốc đông đảo hoặc đơn giản là làm cộng
tác viên chuyên mục quốc tế của một số trang báo cũng sẽ giúp bạn nâng cao level ngoại ngữ
của mình.

 Kỹ năng quản lý bản thân
Nhóm 11


Trang 24


Khi bạn làm trong bất cứ môi trường nào, hãy đảm bảo rằng bạn có thể quản lý chính
mình thật tốt, không bị ảnh hưởng bởi những người đồng nghiệp khác.
Ví dụ như tơi có làm việc ở một cửa hàng thời trang và nhân viên ở đấy thường xuyên
xin đến muộn vì nhiều lý do vu vơ, xin nghỉ làm với lý do cá nhân không thực sự bức thiết
mặc dù đang trong lúc thiếu nhân viên trầm trọng. Nếu ai cũng như thế, cửa hàng sẽ ra sao?
Bởi đôi khi quản lý lại dễ dàng với nhân viên q mà khơng phải lúc nào cũng có những
người đồng nghiệp có ý thức. Tơi biết một bộ phận các bạn trẻ đều như vậy, vẫn khá mải chơi
và chưa thực sự nghĩ cho cái chung. Hành động của bạn sẽ không chỉ khiến 1 hay 2 người
khác bị ảnh hưởng. Và với thái độ làm việc như thế thì kể cả bạn có làm ở bất cứ cơng việc
nào cũng sẽ dễ bị đào thải và khơng thể có cơ hội thăng tiến. Vì vậy việc quản lý bản thân rất
quan trọng.
 Kỹ năng quan sát, ứng biến nhanh nhaỵ
Trong cơng việc sẽ có nhiều trường hợp rủi ro xảy ra, đòi hỏi bạn phải là một người
nhanh nhẹn và có tầm nhìn thì mới giải quyết nhanh chóng được mà không cần phải nhờ cậy
đến người khác. Cũng có những lúc với một khả năng quan sát tốt bạn sẽ dễ dàng ghi điểm
cộng với cấp trên.
 Cơ hội để biến một công việc part time trở thành một công việc ổn định lâu dài
Nếu bạn nghĩ một công việc part time chỉ làm cho vui và kiếm tiền đi chơi trong ngày một
ngày hai thì quả thực là một sai lầm. Bạn đi làm và bạn làm tốt cơng việc hơn mức được giao
thì bạn hồn tồn có thể được thăng tiến lên một vị trí tốt hơn mà chẳng cần phải đi tìm bất cứ
một cơng việc nào khác. Hoặc khi làm thêm bạn sẽ có thêm nhiều kinh nghiệm để tự mở cho
mình một cơ sở kinh doanh hay thậm chí là một doanh nghiệp. Tơi có một người bạn hiện là
sinh viên năm cuối nhưng đã làm quản lý của một cửa hàng. Mặc dù bạn ấy cũng không hẳn
quá là tài năng hay giỏi giang nhưng bạn ấy đã gắn bó tại cửa hàng ấy suốt 3,4 năm trời và
cấp trên thấy những nỗ lực từ bạn. Cũng nhờ một vài công việc part time mà tôi đã nhận được
kha khá lời mời cộng tác đồng thời tơi cũng có những kế hoạch nho nhỏ cho riêng mình trong
tương lai.

Cơ hội thực sự ln có, chỉ là liệu bạn có mở những cánh của ấy không mà thôi. Bây giờ, sau
khi đọc xong bài viết này, bạn hãy thay đổi cách nhìn về một cơng việc làm thêm. Đồng thời
chính bạn hãy lập một kế hoạch cho riêng mình để chinh phục bản thân trong những năm tới.
Tất cả mọi thứ đều được quyết định bởi năng lực và sự cố gắng không ngừng của chính bạn.
Đừng bận tâm khi bây giờ bạn chẳng có gì, cứ cố gắng hết mình dù chỉ là trong một cơng việc
part time bình thường với mức lương ít ỏi. Sớm hay muộn, cơ hội sẽ đến!
b. Một số lưu ý:

  Hãy tỉnh táo:
Đừng lao vào ngay những tuyển dụng việc nhẹ lương cao đầy hấp dẫn, vì có
thể đó là những cái bẫy dành cho người nhẹ dạ và chưa có kinh nghiệm tìm việc.

  Giữ thái độ làm việc phù hợp:
Bởi khi bạn chưa có gì trong tay: kinh nghiệm, địa vị, tiền tài,... điều để người
khác đánh giá bạn trước tiên đó chính là thái độ làm việc. Hãy giữ cho mình thái độ
Nhóm 11

Trang 25