HANOI OPEN UNIVERSITY
Faculty of English
----------
BÀI TIỀU LUẬN MÔN
PHƯƠNG PHÁP LUẬN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Tên đề tài: Nâng cao tính chủ động tương tác trong học tập
của sinh viên năm nhất hệ chính quy khoa Tiếng
Anh, trường Đại học Mở Hà Nội
Hà Nội, T11-2020
Table of Contents
A.PHẦN MỞ ĐẦU.......................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài.................................................................................1
2. Mục đích và mục tiêu nghiên cứu.......................................................1
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu........................................................1
4. Nội dung nghiên cứu...........................................................................2
5.Câu hỏi nghiên cứu..............................................................................2
6. Phương pháp nghiên cứu....................................................................2
B. PHẦN NỘI DUNG...................................................................................3
Chương 1: Cơ sở lí luận........................................................................3
1.1 Các nghiên cứu trước.....................................................................3
1.2 Cơ sở lý thuyết...............................................................................3
Chương 2: Thực trạng sự tương tác của sinh viên năm nhất hệ
chính quy, khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN.............................................3
2.1 Khái quát nội dung........................................................................3
2.2 Thực trạng tình hình tương tác của sinh viên...............................4
2.3 Nguyên nhân của việc sinh viên ít tương tác.................................5
Chương 3: Đề xuất những giải pháp giúp sinh viên năm nhất hệ
chính quy khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN chủ động tương tác trong
quá trình học tập...................................................................................6
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................7
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................8
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Tương tác trong học tập là một kỹ năng hết sức quan trọng và cần thiết đối
với mỗi người học, nhất là trong đào tạo theo học chế tín chỉ hiện nay. Việc
tương tác trong quá trình học thể hiện qua nhiều hoạt động như: phát biểu
trong giờ học; làm việc nhóm; tranh luận với giảng viên… Bằng những tương
tác có tổ chức, sinh viên học cách tự trình bày ý kiến, lằng nghe, tiếp thu đồng
thời thể hiện sự độc lập của mình, chính nhờ vào sự chủ động, tích cực, người
học mới có đủ khả năng để tự làm giàu vốn tri thức của mình.
Thực tế cho thấy, phần lớn sinh viên khi mới bước chân vào đại học, tiếp
xúc với mơi trường mới vẫn cịn gặp nhiều khó khăn trong việc tương tác với
mọi người.Trong số đó, nhiều sinh viên năm nhất hệ chính quy, khoa Tiếng
Anh, trường Đại học Mở vẫn chưa tích cực, khá thụ động trong quá trình
tương tác với giảng viên cũng như bạn học trong những giờ trên lớp.Điều này
có thể gây nhiều trở ngại trong quá trình học tập cũng như việc phát triển
những kĩ năng học tập của sinh viên
2. Mục đích và mục tiêu nghiên cứu
2.1 Mục đích nghiên cứu: nâng cao tính chủ động tương tác trong học tập
của sinh viên năm năm nhất hệ chính quy của khoa Tiếng Anh, đại học Mở
Hà Nôị.
2.2Mục tiêu nghiên cứu:
-Xác định thực trạng tình hình tương tác trên lớp của sinh viên chính quy
năm nhất khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN.
-Đề xuất những giải pháp giúp sinh viên năm nhất hệ chính quy khoa
Tiếng Anh,Đh Mở Hà nội chủ động tương tác trong quá trình học tập.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1
- Đối tượng nghiên cứu: tính chủ động tương tác
- Phạm vi nghiên cứu: sinh viên năm nhất hệ chính quy, khoa Tiếng Anh,
Đại học Mở Hà Nội.
4. Nội dung nghiên cứu
- Cơ sở lý luận về tính chủ động tương tác
-Thực trạng tình hình tương tác được diễn ra trong học tập của sinh viên
năm nhất hệ chính quy, khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN.
-Giải pháp nhằm nâng cao tính chủ động tương tác trong học tập cho sinh
viên chính quy năm thứ nhất của khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN.
5.Câu hỏi nghiên cứu
-Thực trạng sự tương tác trong học tập của sinh viên chính quy năm nhất
khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN là gì?
-Giải pháp giúp sinh viên năm nhất hệ chính quy khoa Tiếng Anh,Đh Mở
Hà Nội chủ động tương tác trong quá trình học tập là gì?
6. Phương pháp nghiên cứu:
6.1Phương pháp nghiên cứu chính
- Phương pháp miêu tả để nêu ra thực trạng sự tương tác của sinh viên
chính quy năm nhất khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN trong quá trình học tập.
- Phương pháp quy nạp, diễn giải để đưa ra một số đề xuất nhằm tăng tính
chủ động tương tác của sinh viên năm nhất khoa Tiến Anh, Đh Mở HN
6.2 Phương pháp nghiên cứu hỗ trợ
-Phương pháp phân tích và tổng hợp để tìm ra những ngun nhân sinh
viên ít chủ động trong việc tương tác khi học tập.
-Phương pháp nghiên cứu tài liệu để tìm ra các giải pháp giúp sinh viên
chủ động tương tác hơn trong quá trình học tập.
2
B. PHẦN NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở lí luận
1.1Các nghiên cứu trước
Tương tác trong học tập của sinh viên là một đề tài được quan tâm của giáo
dục, chính vì vậy đã có nhiều bài nghiên cứu về đề tài nay.Nhiều nghiên cứu
cũng chỉ ra được rằng hiệu quả giáo dục và đào tạo trong nhà trường (nói
chung), trường đại học (nói riêng) phụ thuộc rất lớn vào sự tương tác giữa
giảng viên và sinh viên cũng như của sinh viên với sinh viên trong học tập.
1.2 Cơ sở lý thuyết
Dạy học đại học hiện nay theo phương thức tích lũy tín chỉ, theo đó, đào
tạo theo tín chỉ địi hỏi cao tính tích cực làm việc, tương tác giữa giảng viên
và sinh viên, tương tác vừa là yêu cầu, vừa là điều kiện của việc học theo tín
chỉ.Tính tích cực, chủ động trong học tập vừa là yếu tố phản ánh vai trò chủ
thể của người học trong hoạt động nhận thức lại vừa là điều kiện góp phần
tạo ra kết quả học tập thực sự của họ. Tính tích cực trong học tập được thể
hiện ở nhiều khía cạnh, trong đó rõ nét nhất phải kể đến đó là kỹ năng tương
tác.Tương tác ở đây là quá trình học mà ở đó diễn ra sự trao đổi thơng tin
một cách có tổ chức khơng chỉ giữa người dạy (giảng viên) và người học
(sinh viên) mà còn bao gồm cả sự tương tác giữa sinh viên với nhau và với
các yếu tố khác trong hoạt động học tập.
Chương 2: Thực trạng sự tương tác của sinh viên năm nhất hệ chính quy,
khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN.
2.1 Khái quát nội dung
Khoa Tiếng Anh của trường Đại học Mở Hà Nội là nơi đào tạo ra nhiều
cử nhân ngành ngôn ngữ anh mỗi năm với năng lực chuyên ngành được
đánh giá cao. Sinh viên theo học tại khoa nắm vững nhiều kiến thức liên
quan theo chương trình giảng dạy, và được đánh giá cao trong các hoạt động
đoàn hội. Đối với sinh viên năm nhất hệ chính quy, khi theo học tại khoa,
3
bắt đầu một mơi trường học tập mới vẫn cịn gặp nhiều khó khăn trong việc
học tập đặc biệt là trong việc chủ động tương tác khi học tập.Tuy không
phải tất cả sinh viên nhưng thực trạng này vẫn diễn ra do nhiều nguyên nhân
và được thể hiện qua hai hoạt động chính là phát biểu trong lớp học và làm
việc theo nhóm/tập thể.
2.2 Thực trạng tình hình tương tác của sinh viên
2.2.1 Phát biểu trong lớp học
Một trong những biểu hiện dễ nhận thấy sinh viên năm nhất có chủ
động học tốt hay không được thể hiện qua việc sinh viên tích cực phát
biểu trong giờ học.
Sinh viên năm nhất thường ngồi im haylà “ngại” phát biểu khi
đứng trước một tập thể lớp và trước giảng viên là một thực trạng đang
diễn ra khá nhiều. Trong suốt giờ học ,có 1 số bạn tích cực phát biểu khi
giảng viên đưa ra câu hỏi, tuy nhiên ở đây không phải là một số bạn
khác nhau phát biểu ở mỗi lượt câu hỏi được đưa ra mà là có thể một
bạn đứng lên phát biểu nhiều lần. Tâm lý “sợ” khi sinh viên bị gọi lên
phát biểu cũng là một vấn đề đang diễn ra. Nhiều khi trong lớp khơng có
cánh tay nào giơ lên, giáo viên đi một vòng trong lớp cũng khiến một số
bạn sợ hãi, cúi mặt xuống… Với tâm lý e ngại khi phát biểu của sinh
viên như vậy dẫn đến tình trạng trong lớp chỉ có giảng viên giảng bài ,
đặt câu hỏi và đôi khi tự họ đưa ra câu trả lời... Ngồi ra, đơi khi sinh
viên gặp vướng mắc trong bài học đáng lẽ nên đứng lên phát biểu để
trao đổi với giáo viên, tuy nhiên nhiều sinh viên khi hỏi bạn bè không có
câu trả lời họ thường im lặng mà khơng trao đổi với giảng viên về vấn
đề đó hoặc cịn có trường hợp nhờ bạn khác đặt câu hỏi giúp mình.
2.2.2 Làm việc theo một nhóm/tập thể
Làm việc theo nhóm là một hoạt động thường xuyên diễn ra trong giáo
dục ở đại học giúp nâng cao tinh thần tương tác, giao tiếp ,đòi hỏi sinh
4
viên phải tích cực đưa ra ý kiến cá nhân, tiếp thu quan điểm, ….để tất cả
cùng thống nhất giải quyết vấn đề.
Trong q trình làm việc theo nhóm vẫn có sinh viên khơng quen và thụ
động trong q trình tương tác với các bạn khác. Một thực trạng có thể
dễ nhìn thấy về vấn đề làm việc nhóm khơng chỉ của sinh viên năm
nhất đó là một số thành viên rất tích cực thảo luận trao đổi ý kiến, chủ
động đưa ra câu hỏi cũng như phương án thực hiện, cịn các bạn khác
trong nhóm thì thường là ngược lại, chỉ ngồi lắng nghe một cách thụ
động khơng có sự tương tác , rồi đôi khi là một, hai bạn trong nhóm làm
và thuyết trình nhưng sản phẩm lại được sử dụng cho cả nhóm…. Hay
có những trường hợp khi làm bài thuyết trình, sinh viên trong nhóm
phân cơng mỗi bạn làm một phần rồi ai làm phần nào lên phát biểu phần
đó, dẫn đến hiện tượng sinh viên chỉ biết tới phần của mình, khơng quan
tâm nội dung các bài của bạn khác. Khi đó chỉ có sự tương tác ban đầu
lúc chia nội dung làm còn về sau là “thân ai nấy lo”.
2.3 Nguyên nhân của việc sinh viên ít tương tác
Có rất nhiều ngun nhân khiến sinh viên ít chủ động tương tác trong
học tập:
Về việc tương tác với giáo viên thông qua phát biểu trong lớp học ta có
thể thấy rất nhiều lí do phổ biến: chưa tích cực học tập, vẫn quen với lối
học thụ động, ngại đặt ra câu hỏi, không dám đứng lên trao đổi với giáo
viên; không tự tin khi phát biểu trước đám đông, sợ phát biểu sai, bạn bè
cười nhạo và đơi khi bị giảng viên của mình la mắng; thậm chí là vì thấy
câu hỏi q dễ, mọi người đều biết nên không cần thiết đứng lên phát
biểu….
Về hoạt động làm việc nhóm: sợ mình đưa ra ý kiến không đúng bạn bè
sẽ chê cười; quen với việc phụ thuộc vào bạn bè ; lười tư duy suy nghĩ nên
không chuẩn bị về vấn đề thảo luận…
5
Chương 3: Đề xuất những giải pháp giúp sinh viên năm nhất hệ chính quy
khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN chủ động tương tác trong quá trình học tập.
Trước thực trạng một số bộ phận sinh viên năm nhất vẫn cịn thụ động
trong việc tương tác trong q trình học tập, địi hỏi cần tìm ra những
phương pháp để nâng cao tính tích cực, chủ động trong học tập nói chung và
kỹ năng tương tác nói riêng. Để làm vậy cần có sự phối hợp của chính bản
thân sinh viên và sự hỗ trợ từ phía giảng viên.
1. Đề xuất giải pháp với giảng viên
Giảng viên nên xây dựng các đề tài trên lớp, bài tập nhóm một cách
phong phú và đa dạng; đặt ra nhiều câu hỏi liên quan cho tất cả sinh viên để
tạo cơ hội cho sinh viên bày tỏ quan điểm. Giảng viên nên hiểu và nắm bắt
tâm lý của sinh viên để tìm phương án thích hợp giúp sinh viên tự tin trong
việc phát biểu tương tác trên lớp.Ngồi ra giảng viên có thể hướng dẫn sinh
viên làm quen với việc tư duy, nêu ý kiến, phên phán, nhìn vấn đề dưới
nhiều khía cạnh khác nhau…
2. Đề xuất giải pháp với sinh viên
Thứ nhất, sinh viên năm nhất cần xác định học tập một cách nghiêm túc,
tránh việc bng thả việc học của mình. Thứ hai, khi làm việc trong một tập
thể , cần có sự tương tác với các thành viên của nhóm, đưa ra ý kiến cá
nhân, tiếp thu và học hỏi kiến thức từ bạn bè mình. Tập tương tác với mọi
người xung quanh lớp học từ ít cho tới nhiều để bớt đi cái “ngại’ khi nói
trước đám đơng hay như việc phát biểu trong lớp học. Đề xuất cuối là khi
gặp khó khăn hay vướng mắc trong học tập, sinh viên nên chủ động nói lên
điều mình chưa rõ để nhờ bạn bè hoặc giảng viên giải thích, khi đó những
vấn đề mới được tháo rỡ. Đó là những quyền lợi của sinh viên và giảng viên
ln khuyến khích điều đó.
6
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Qua những tìm hiểu và phân tích trên đã cho thấy, nhiều bộ phận sinh
viên năm nhất hệ chính quy của khoa Tiếng Anh, Đh Mở HN ít khi chủ
động tương tác trong q trình tham gia học tập. Điều đó biểu hiện rõ qua
hoạt động phát biểu trong giờ học hay là qua hoạt động làm việc nhóm với
bạn bè. Đơi khi là do “ ngại” phát biểu, khơng tự tin nói trước đám đông, sợ
phát biểu sai; thiếu kĩ năng làm việc nhóm, phụ thuộc vào bạn bè; khơng tự
giác và chủ động tương tác trong giờ học…rất nhiều lí do khác nhau đã cản
trở việc tương tác của sinh viên và tới chất lượng học tập. Sự tích cực,chủ
động tương tác là một kỹ năng quan trọng của quá trình học đại học.Dù bất
kể là phương pháp cũng như kĩ năng gì sinh viên áp dụng, sinh viên cũng
nên tự chịu trách nhiệm cho việc học của mình và điều khiển hành vi và thái
độ học cho phù hợp để có thể đạt được lợi ích tốt nhất khi theo học tại
trường.
2. Kiến nghị
Mỗi chúng ta cần phải hiểu rõ q trình tương tác trong học tập và những
lợi ích mà việc ta chủ động tương tác có thể đem lại.Kết hợp khả năng
tương tác với các kỹ năng khác nhau để nắm bắt kiến thức nhanh chóng và
đúng đắn, từ đó vận dụng nó vào các mơn học khác nhau khi học cũng như
công việc và cuộc sống sau này.
Về phía khoa và nhà trường: cần tổ chức các buổi trao đổi phương pháp
học với nhiều mức độ khác nhau để nâng cao kỹ năng học tập cho sinh viên;
tổ chức các buổi ngoại khóa bồi dưỡng cho sinh viên các kỹ năng như làm
việc nhóm, tương tác với mọi người…Ngồi ra, nhà trường có thể tạo diễn
đàn khuyến khích sinh viên mạnh dạn trao đổi, học hỏi lẫn nhau và trao đổi
với giảng viên của khoa.
7
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đào Ngọc Cảnh, Huỳnh Văn Đà, (2012), Nâng cao tính chủ động
của sinh viên-giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng trong
đào tạo theo học chế tín chỉ,Tạp chí Khoa học trường Đại học Cần
Thơ.
2. Đoàn Thị Thanh Minh, Hoàng Thị Quỳnh Nga, “Nâng cao hiệu
quả làm việc nhóm của sinh viên bộ mơn Kế tốn- tin học theo hệ
thống đào tạo tín chỉ”, khoa Hệ thống thông tin Kinh tế, trường CĐ
Công nghệ Thông tin, ĐH Đà Nẵng.
3. “ Thực trạng và giải pháp nâng cao tính chủ động của sinh viên
trong đào tạo tín chỉ ở trường Đại học Khoa học, Đại học Huế hiện
nay”, (2015)
4. Website tin tức nhà trường của trường ĐH Mở Hà Nội />
8